Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 778/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska

Sędziowie:

SA Barbara Hejwowska

SA Elżbieta Czaja (spr.)

Protokolant: protokolant sądowy Joanna Malena

po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2015 r. w Lublinie

sprawy F. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do renty socjalnej

na skutek apelacji wnioskodawcy F. F.

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 12 czerwca 2015 r. sygn. akt IV U 229/14

oddala apelację.

Barbara Hejwowska Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska Elżbieta Czaja

Sygn. akt III AUa 778/15

UZASADNIENIE

Decyzją z 24 stycznia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., odmówił F. F. prawa do renty socjalnej wskazując, że u wymienionego nie stwierdzono całkowitej niezdolności do pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył F. F. wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do renty socjalnej. W uzasadnieniu odwołania podniósł, że ma 18 lat i w dorosłe życie wchodzi z nieuleczalną chorobą L.-C.. Choroba wymaga przyjmowania bardzo drogich leków i stosowania diety.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2015 roku Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie.

Podstawą wyroku były następujące ustalenia:

W dniu 24 października 2013r. wpłynął do organu rentowego wniosek F. F. o rentę socjalną. Lekarz orzecznik ustalił, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy, komisja lekarska ZUS orzeczeniem z 9 stycznia 2014r. stwierdziła, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

Ubezpieczony ma 19 lat. Ukończył technikum w zawodzie technik pojazdów samochodowych w ramach(...)w G.. Ubezpieczony cierpi na chorobę L.-C. ,tj. nieswoiste zapalenie jelit, zdiagnozowaną w 2012r. Pozostaje pod opieką Poradni Chorób Jelitowych. Choroba objawia się koniecznością kilkukrotnego oddawania stolców w ciągu dnia, bólami brzucha. Schorzenie leczone jest farmakologicznie. Choroba ta wymaga dalszej obserwacji i leczenia, ale nie powoduje u ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy. Oprócz tego ubezpieczony cierpi na astmę oskrzelową prawidłowo kontrolowaną i alergiczny nieżyt nosa. Ubezpieczony funkcjonuje intelektualnie w granicach normy. Wskazane wyżej schorzenie jelit i dyskomfort związany z tym schorzeniem powoduje u ubezpieczonego zaburzenia adaptacyjne objawiające się napięciem emocjonalnym, ale przebiegają one łagodnie i nie wpływają istotnie na jego codzienne funkcjonowanie. Nie wymagają bezwzględnie leczenia psychiatrycznego. Powyższe schorzenia nie powodują u ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy (opinia biegłego gastroenterologa J. M. (2)k.9-10 akt sprawy oraz łączna opinia biegłych – gastrologa S. P., specjalisty chorób płuc M. S., psychiatry J. U. i psychologa N. W..

Sąd uznał, że odwołanie F. F. podlega oddaleniu.

Zgodnie z art.4 ust.1 ustawy z 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2003r., Nr 135, poz.1268 ze zm.) renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało: przed ukończeniem 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia albo w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. W myśl art.5 ustawy ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje się na zasadach i w trybie określonych w ustawie z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.), przy czym zgodnie z art.12 ust.2 tej ostatniej ustawy całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego odmawiającej mu prawa do renty socjalnej wymagało ustalenia czy ubezpieczony jest osobą całkowicie niezdolną do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało w w/w okresach. W tym celu Sąd zasięgnął opinii biegłych z zakresu gastrologii, chorób płuc, psychiatrii i psychologii. Ze sporządzonych przez biegłych opinii wynika, że ubezpieczony cierpi na schorzenia somatyczne, z których główne to schorzenie zwane chorobą L.-C. polegające na nieswoistym zapaleniu jelit, także schorzenie alergologiczne pod postaci astmy oskrzelowej oraz alergicznego nieżytu nosa. Ponadto biegli z zakresu psychiatrii i psychologii rozpoznali u ubezpieczonego zaburzenia adaptacyjne wywołane schorzeniami somatycznymi, głównie schorzeniem jelit, o łagodnym przebiegu. W ocenie biegłych opisane schorzenia – głównie somatyczne, w tym schorzenie jelit, naruszają sprawność organizmu ubezpieczonego i wymagają dalszego leczenia, ale nie powodują u niego całkowitej niezdolności do pracy, a zatem niezdolności do podjęcia jakiejkolwiek pracy. Sąd wskazał, że w celu oceny stanu zdrowia ubezpieczonego w kontekście jego zdolności do pracy w związku z chorobą L.-C. Sąd dopuścił dowód z opinii dwóch biegłych z zakresu gastrologii-gastroentorologii. W obu niezależnie wykonanych opiniach biegłe – J. M. (2) a następnie S. P. stwierdziły, że stan zaawansowania w/w schorzenia – stan kliniczny i wyniki badań nie powodują i ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy.

Analizując powyższe opinie Sąd doszedł do przekonania, że stanowią one wiarygodny dowód w sprawie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§1 kpc odwołanie oddalił.

Powyższy wyrok został zaskarżony apelacją w całości przez wnioskodawcę.

Apelacja zarzuca:

- naruszenie prawa materialnego - art. 4 ustawy z 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej, poprzez jego niezastosowanie w sytuacji gdy F. F. spełnia wszystkie przesłanki do ustalenia, że jest on całkowicie niezdolny do pracy,

- naruszenie prawa procesowego tj. art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i dokonanie jego oceny z pominięciem istotnej części tego materiału tj. dokumentacji chorobowej F. F. przez cały czas trwania jego chorób oraz opinii i orzeczeń lekarskich z tego okresu, mających decydujące znaczenia dla sprawy przy uwzględnieniu jedynie wniosków opinii biegłych sądowych powołanych w przedmiotowej sprawie, sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia dowodowego wyprowadzenie faktu stopnia niezdolności do pracy jedynie z dowodów w postaci opinii biegłych dopuszczonych i przeprowadzonych w przedmiotowym postępowaniu z pominięciem dokumentacji chorobowej, opinii i orzeczeń lekarskich wydanych od kilku lat które kwalifikują schorzenia odwołującego do chorób nieuleczalnych,

- art. 286 w zw. z art. 5 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. poprzez brak pouczenia odwołującego o konieczności złożenia wniosku o zażądanie opinii innych biegłych niż tych którzy wydali opinię w sprawie lub brak dopuszczenia dowodu z opinii dodatkowej przez Sąd z urzędu w sytuacji gdy biegli winni wydawać opinię na podstawie analizy przedłożonej dokumentacji medycznej zawierającej również wyniki badań, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca, a ponadto rolą biegłych nie jest diagnozowanie schorzeń stron lecz opis rodzaju występujących, stopnia zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości stanowiących łącznie o zdolności do wykonywania zatrudnienia lub jej braku.

Skarżący wnosi o uchylenie wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, dopuszczenie dowodu z kompleksowej opinii biegłych na okoliczność ustalenia czy uwzględniając wszystkie choroby i schorzenia na które cierpi wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Ustalenia Sądu I instancji i wyprowadzone na ich podstawie wnioski Sąd Apelacyjny w pełni podziela i przyjmuje za własne. Sprawia to, że nie zachodzi potrzeba powtarzania szczegółowych ustaleń faktycznych oraz dokonanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku interpretacji przepisów prawa mających zastosowanie w sprawie niniejszej. Jeżeli uzasadnienie orzeczenia sądu pierwszej instancji, sporządzone zgodnie z wymaganiami art. 328 § 2 k.p.c., spotyka się z pełną akceptacją sądu drugiej instancji, to wystarczy, że da on temu wyraz w treści uzasadnienia swego orzeczenia.

Rozstrzygnięcie sprawy uzależnione było od specjalistycznej wiedzy, jaką dysponowali biegli sądowi, bowiem jeżeli rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłych jest konieczny. W takim przypadku Sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeżeli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1974 r. w sprawie II CR 748/74).

W toku postępowania dopuszczono dowód z opinii biegłych sądowych: z zakresu gastrologii, chorób płuc, psychiatrii i psychologii. W celu oceny stanu zdrowia ubezpieczonego w kontekście jego zdolności do pracy w związku z wiodącym schorzeniem - chorobą L.-C. Sąd dopuścił dowód z opinii dwóch biegłych z zakresu gastrologii-gastroentorologii. W obu niezależnie wykonanych opiniach biegłe – J. M. (2), a następnie S. P. stwierdziły, że stan zaawansowania w/w schorzenia – stan kliniczny i wyniki badań nie powodują i ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że miarodajny dla oceny sądowej zdolności ubezpieczonej do pracy w kontekście orzekania o prawie do renty socjalnej ma wynik badań lekarskich przeprowadzonych przez biegłych sądowych. O niezdolności do pracy nie decydują lekarze leczący ubezpieczonego, gdyż jak zauważa się w orzecznictwie sądowym, chodzi tu o ocenę niezdolności do pracy w prawnym rozumieniu, podejmowaną w trybie określonej procedury i przez odpowiednie organy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2010 r., I UK 22/10, M.P.Pr. z 2010 r. Nr 10, poz. 506). Biegli sądowi to lekarze wpisani na listę biegłych, posiadający wieloletnie doświadczenie zawodowe i cechy gwarantujące bezstronność i rzetelność opiniowania w sprawach sądowych. Mimo stwierdzenia u wnioskodawcy opisanych schorzeń wszyscy biegli jednomyślnie uznali, że nie jest on całkowicie niezdolny do pracy, a stanowisko swoje należycie uzasadnili.

W toku procesu wnioskodawca nie przedstawiał zarzutów merytorycznych do opinii, zmierzających do zakwestionowania ich wartości. Sąd Okręgowy po przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłych, uznał sprawę za dostatecznie wyjaśnioną, a apelacja nie zawiera argumentów pozwalających na jej uwzględnienie. Brak jest podstaw do prowadzenia dalszego postepowania dowodowego, bowiem w toku postępowania przeprowadzonego przed Sądem pierwszej instancji istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, dotyczące stanu zdrowia wnioskodawcy zostały wyjaśnione w sposób gruntowny i wszechstronny.

Skoro z dokonanych w sprawie ustaleń wynikało, iż rodzaj i stopień schorzeń występujących u wnioskodawcy nie powodują aktualnie całkowitej niezdolności do pracy, uznać należało, iż nie spełnia on przesłanek przyznania prawa do renty socjalnej.

W tym stanie rzeczy wbrew twierdzeniom apelacji nie doszło do naruszenia prawa materialnego - art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. Nr 135, poz. 1268 z późn. zm.).

Pamiętać należy, że w świetle tego przepisu - renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy. Ustaleń co do niezdolności do pracy dokonuje się na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) . W rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy emerytalnej niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym - całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny orzekł, na podstawie art. 385 k.p.c., jak w sentencji.