Sygn. akt VI GC 139/15
Dnia 26 października 2015r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Beata Hass-Kloc
Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Kościak
po rozpoznaniu w dniu 26 października 2015r. w Rzeszowie
na rozprawie
sprawy z powództwa: Z. T.
przeciwko: (...) S.A. w S.
o ustalenie
oddala powództwo.
Sygn. akt VI GC 139/15
wyroku zaocznego z dnia 26 października 2015r.
Pozwem wniesionym w sprawie powód domagał się od pozwanego (...) S.A. w S. ustalenia ,że :1) powód Z. T. syn. J. i F. , P.: (...) od dnia 14 września 2006r nie jest członkiem Zarządu Spółki (...) S.A., KRS (...), 2) na powodzie jako osobie niewchodzącej w skład organu uprawnionego do reprezentacji spółki (...) S.A., KRS (...), w okresie od dnia 14 września 2006r nie ciążył obowiązek składania do Krajowego Rejestru Sądowego oraz do właściwego Urzędu Skarbowego sprawozdań , o których mowa w art. 69 i 70 ustawy z dnia 29 września 1994ro rachunkowości ( DZ.U z 2013r, poz. 330,613) dotyczących spółki (...) S.A., KRS (...).
W uzasadnieniu powyższego podniósł , że Sąd Okręgowy w G. IV Wydział Karny wyrokiem z dnia 2 lipca 2006r , sygn.. akt IV K 322/05 został prawomocnie skazany za przestępstwo z art. 310 par 1 kk w zw. z art. 13 par 1 kk i art. 286 par 1 kk w zw. z art. 294 kk w zb. z art. 270 kk w zw. z art. 11 kk, który uprawomocnił się w dniu 14 września 2006r.
Podał , że w treści uzasadnienia tegoż orzeczenia nie wskazano , ze nie może sprawować w związku z tym żadnej funkcji w zarządzie spółek kapitałowych. Następnie naprowadził , iż nie będąc prawnikiem nie zdawał sobie z sprawy i nadal pełnił funkcje w zarządzie pozwanej spółki
W dalszej kolejności podniósł, że podobnie było w przypadku skazania go wyrokiem z dnia 22 grudnia 2008r przez Sąd Okręgowy w K. III Wydział Karny w sprawie o sygn.. akt III K 317/08 za przestępstwa spenalizowane w rozdziałach od XXXIII do XXXVII kk.
W tej sytuacji zarówno KRS jak i Urząd Skarbowy prowadzili wobec niego bezprawnie postępowania przymuszające, które wszystkie zakończyły się umorzeniem postępowania z powodu nieściągalności nałożonych grzywien, albowiem od dnia 23.03.2004r pełnił funkcję Prezesa Zarządu pozwanej spółki.
Powyższe nie powoduje ,że KRS jak i Urząd Skarbowy nie podejmą tych czynności wobec niego z uwagi w zakresie tego samego okresu sprawozdawczego , chodzi o lata 2007,2008,2009.
Podał ,że został w chwili obecnej wykreślony z urzędu z KRS z pełnionej funkcji z uwagi na skazanie go w/w wyrokami ( art. 18 ksh).
Pozwana spółka nie złożyła odpowiedzi na pozew.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód został skazany prawomocnymi wyrokami : z dnia 3 lipca 2006r przez Sąd Okręgowy w G. , IV Wydział Karny, sygn.. akt 322/05 za przestępstwo z art. 310 par 1 kk, 13 par 1 kk w zw. z art. 286 kk w zw. z art. 294 kk w zb. z art. 270 par 1 kk w zw. z art. 11par 2 kk za które został skazany na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności , której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat i karę grzywny; zaś wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 22.12.2008r, sygn. akt III K 317/08 został skazany za przestępstwo z art. 18 par 1 kk w zw. z art. 286 par 1kk i art. 297 kk i 271 par 3 kk w zw. z art. 11paar 2 kk oraz 272 kk, 233kk prawomocnie na karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy oraz karę grzywny; orzekając jednocześnie wobec niego obowiązek wyrównania szkody na podstawie art. 46 par 1 kk ( dowód: w/w wyroki karne k- 12-49).
Postanowieniem z dnia 4.10.2013r Sad Rejonowy w R., XII Wydział Krajowego Rejestru Sądowego dokonał wpisu do KRS w zakresie wykreślenia powoda jako Prezesa Zarządu pozwanej spółki ( dowód: odpis pełny KRS z 07.10.2015r k -87 -91).
Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o dowody przedstawione przez powoda , które w swej treści i wiarygodności zostały przez Sąd ocenione w świetle przesłanek art. 227 kpc i 233par 1 kpc.
Mając na uwadze powyższe Sąd zważył co następuje:
W niniejszej sprawie istotę sporu stanowiła kwestia czy można ustalić na podstawie art. 189 kpc , że powód Z. T. syn. J.
i F. , P.: (...) od dnia 14 września 2006r nie jest członkiem Zarządu Spółki (...) S.A., KRS (...); oraz ,że na powodzie jako osobie niewchodzącej w skład organu uprawnionego do reprezentacji spółki (...) S.A., KRS (...), w okresie od dnia 14 września 2006r nie ciążył obowiązek składania do Krajowego Rejestru Sądowego oraz do właściwego Urzędu Skarbowego sprawozdań , o których mowa w art. 69 i 70 ustawy z dnia 29 września 1994r o rachunkowości ( DZ.U z 2013r, poz. 330,613) dotyczących spółki (...) S.A., KRS (...).
Na wstępie Sąd Okręgowy wskazuje ,że nie uwzględnił powództwa , albowiem wniesienie pozwu na podstawie art. 189 kpc implikowało po stronie powoda wykazanie faktów uzasadniających interes prawny. Należy w tym miejscu zaznaczyć ,że interes prawny musi być zgodny z prawem i zasadami współżycia społecznego jak również celom któremu służy art. 189 kpc ( por. wyrok SN z dnia 28.11.2002r, II CKN 104/00). Ponadto przy ocenie powyższego należy mieć na uwadze treść art. 316 kpc ( por. Komentarz do art. 189 kpc , T. Żyznowski , Lex 2013). Ma to o tyle istotne znaczenie w niniejszej sprawie ,że interes prawny w literaturze przedmiotu na ogół rozumiany jest jako potrzeba prawna , a potrzeba ta wynika z sytuacji prawnej w jakiej powodowie się znajdują ( por. E. Warzocha, Ustalenie stosunku prawnego lub prawa w sądowym postępowaniu cywilnym , W-wa , 1982r, str.31,92 i n).
W realiach niniejszej sprawy powód od dnia 04.10.2013r nie jest już członkiem zarządu pozwanej spółki, w tym Prezesem jej zarządu co jest istotne w okolicznościach niniejszej sprawy , albowiem interes prawny należy zawsze oceniać przez pryzmat konkretnych okoliczności faktycznych sprawy.
Należy również zauważyć ,że treść żądania powództwa opartego na treści art. 189 kpc , będzie miał zastosowanie gdy zostaną spełnione dwie przesłanki: interes prawny oraz wykazanie prawdziwości twierdzeń powoda. Pierwsza z nich to przesłanka skuteczności; druga to zasadności. Odnosząc się do pierwszej z nich należy podnieść ,że Sąd ma obowiązek badania z urzędu istnienia interesu prawnego w każdym stanie sprawy. Interes prawny zachodzi wówczas gdy ten sam skutek , jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego interesów , czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu z przeszłości
( por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 5.04.2007r, III AUa 1518/05).
Przyjmuje się istnienie interesu prawnego , gdy „ istnieje niepewność co do stanu prawnego”.
Powód musi udowodnić ,że ma interes prawny wobec konkretnego pozwanego (por. uzasadnienie uchwały SN z dnia 25.01.1995, III CZP 176/94).
Realia niniejszej sprawy wskazują ,że powód jako samodzielny i jedyny członek zarządu pozwanej spółki pełniąc funkcję Prezesa Zarządu mógł w każdym czasie złożyć wniosek wobec spółki o rezygnacji z w/w funkcji , jak również zawiadomić KRS o fakcie skazania Prezesa pozwanej spółki za przestępstwa uniemożliwiające sprawowanie mu przedmiotowej funkcji.
Poza tym w chwili obecnej wpis dotyczący jego osoby jako członka zarządu i zarazem Prezesa Zarządu już w KRS nie istnieje. W tej sytuacji trudno mówić o istnieniu interesu prawnego wobec pozwanej spółki lub stanie niepewności co do stanu prawnego ; szczególnie , iż interes prawny musi powinien istnieć w chwili wydawania wyroku ( por. C III 733/45 z dnia 21.11.1945).
Istotne również jest to ,że skazanie prawomocnym wyrokiem za w/w przestępstwa określonymi w art. 18 par 2 ksh powoduje zakaz pełnienia funkcji członków organów w spółkach kapitałowych oraz funkcji likwidatora, który ustaje z upływem piątego roku od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego. Z dniem 15 .01.2013r został wprowadzony przepis w Ustawie o Krajowym Rejestrze Karnym, który wprowadza obowiązek za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udzielenia sądom rejestrowym informacji dotyczących osób co do których ma zastosowanie art. 18 par 2 ksh ( art. 21a Ustawy o KRS).
Powyższe okoliczności wskazują ,że z twierdzeń powoda wynika ,że wie on
o konsekwencjach skazania w/w wyrokami , zna treść Postanowienia KRS na podstawie którego wykreślono wpis w zakresie dotyczącym składu zarządu pozwanej spółki , a więc w przypadku jakichkolwiek czynności odnoszących się do lat funkcjonowania pozwanej spółki 2006,2007,2008 wystarczy powołanie się na w/w dokumenty .
Na koniec Sąd Okręgowy podnosi ,że przepis art. 189 kpc zezwala na poczynienie ustalenia co do prawa lub stosunku prawnego, a nie faktu , nawet jeśli ten fakt ma doniosłość prawną ( por. wyrok SA w Katowicach z dnia31.03.2015r, V ACa 712/14).
W tych okolicznościach zdaniem Sądu brak jest podstaw do stwierdzenia, że powód wykazał , iż w niniejszym stanie faktycznym zachodzi interes prawny w rozumieniu art. 189 kpc pozwalający na uwzględnienie powództwa oraz ,że jego żądanie dotyczyło ustalenia stosunku prawnego lub prawa.
Na koniec Sąd zauważa ,ze zgodnie z art. 379 par 1 ksh w wszystkich sporach między spółką, a członkiem zarządu spółkę reprezentuje Rada Nadzorcza , która jak wynika z aktualnego i pełnego odpisu KRS pozwanej spółki nadal funkcjonuje ( k-87-91,63-69). Poza tym Sąd uznał doręczenia kierowane do pozwanej spółki za skutecznie doręczone na podstawie art. 139 par 3 kpc gdyż w przypadku niemożności doręczenia osobie prawnej podlegającej wpisowi do rejestru z uwagi na nieujawnienie w rejestrze zmiany adresu pismo sądowe pozostawia się w aktach z skutkiem doręczenia, albowiem obowiązek pouczenia o powyższym poucza sąd rejestrowy ( art. 139 par 4 kpc).
Jak wynika z pełnego wypisu KRS dotyczący pozwanej spółki od dnia 02.09.2013r w zakresie określenia adresu podano jedynie (...), w tej sytuacji Sąd uznał , iż jedyny adres dla doręczeń dla pozwanej spółki to jest ten przed w/w wpisem , szczególnie ,że powód taki wskazał w pozwie , a jest jedynym akcjonariuszem pozwanej spółki.
Reasumując w świetle powyższych przepisów Sąd Okręgowy oddalił powództwo na zasadzie art. 189 kpc przywołanych powyżej przepisów.