Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2015 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: S. S. (2)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 27 kwietnia 2015 r., znak:(...)

w sprawie: S. S. (2)

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu S. S. (2) prawo do emerytury od dnia(...)

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania ubezpieczonemu S. S. (2) prawa do emerytury. Organ rentowy powołał się na przepisy art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /Dz. U z 2010 roku, nr 40 poz. 224/ i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8 z 1983 r., poz. 43.). Organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu pracy w szczególnych warunkach w okresie od 1.07.1975 r. do 31.07.1978 r. , od 27.04.1979 r. do 30.11.1990 r. i od 1.12.1990 r. do 31.08.1992 r.

W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż ubezpieczony nie spełnia wymogów określonych w /w przepisach, ponieważ nie udokumentował wymaganego 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony S. S. (2) złożył odwołanie od tej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż pracował w warunkach szczególnych i zawnioskował świadków na powyższą okoliczność.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Odnośnie w/w okresu zatrudnienia ubezpieczonego, pozwany wskazał, iż w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych wystawionym przez Spółdzielnię (...)w K. przy określeniu stanowiska pracy nie powołano się na zarządzenie resortowe.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony S. S. (2) (ur. (...)), dnia 13.03.2015 roku złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Organ rentowy uznał za udokumentowany staż ubezpieczeniowy na dzień 31 grudnia 1998 roku w wymiarze 25 lat, 19 miesięcy i 11 dni .Ubezpieczony nie jest członkiem OFE.

- okoliczności bezsporne

Sporną pozostawała okoliczność czy ubezpieczony przez okres, co najmniej 15 lat był zatrudniony w warunkach szczególnych i czy taki charakter miało zatrudnienie ubezpieczonego w wskazywanym przez niego okresie.

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, na podstawie, którego ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczony S. S. (2) zatrudnił się w Spółdzielni(...)w K.- Zakładzie w N. w dniu6.03.1975 roku jako pracownik fizyczny. Faktycznie od początku zatrudnienia ubezpieczony pracował w charakterze traktorzysty, początkowo do 31.07.1978 r. a następnie od 27.04.1979 r. do 30.11.1990 r. i u następcy prawnego (...) Zakładzie (...) od 1.12.1990 r. do 31.08.1992 r., gdzie również wykonywał pracę kierowcy ciągnika U. (...). Ciągnikiem ubezpieczony wykonywał usługi transportowe, przewodził wapno z M., pracował przy pracach polowych, przy chemizacji roślin , woził też buraki cukrowe. Ubezpieczony dowoził również karmę dla zwierząt za pomocą paszowozu i dlatego w umowie o pracę wpisano mu obowiązki dotyczące obsługi zwierząt. Ubezpieczony nie zajmował się jednak obsługą zwierząt w innym zakresie. Przełożonym powoda był świadek Z. B., który wydawał mu codziennie polecenia dotyczące pracy. Praca traktorzysty była stałą pracą ubezpieczonego, która wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy. Z ubezpieczonym w tym okresie pracował też J. S. w charakterze traktorzysty. W Zakładzie (...)od 1.12.1990 r. do 31.08.1992 r. ubezpieczony również obsługiwał ciągnik, wykonywał usługi chemizacyjne i woził wapno. Przez cały sporny okres pracował z ubezpieczonym świadek I. S., który potwierdził stałą pracę ubezpieczonego jako kierowcy ciągnika. W świadectwie pracy z dnia 2.08.1978 r. wydanym za okres od 7.03.1975 r. do 31.12.1978 r. przez (...) w K. wpisano, że ubezpieczony pracował jako pracownik fizyczny-traktorzysta. W świadectwie pracy z dnia 30.11.1990 r. wydanym za okres pracy od 27.04.1979 r. do 30.11.1990 r. wskazano, że ubezpieczony pracował jako traktorzysta. Podobny zapis znajduje się w świadectwie pracy wydanym przez Zakład (...) za okres od 1.12.1990 r. do 31.08.1992 r. Ubezpieczony otrzymał też świadectwa pracy w szczególnych warunkach, bez powołania na zarządzenia resortowe, z tym, że w świadectwie pracy w szczególnych warunkach z dnia 30.11.1990 r. wpisano iż ubezpieczony pracował on w szczególnych warunkach dopiero od 1.07.1975r.

- dowód: zeznania świadków: Z. B., J. S.-zapis protokołu rozprawy k. 28, zeznania świadka I. S., ubezpieczonego -zapis protokołu rozprawy k. 36 , dokumentacja z okresu zatrudnienia.

Sąd uznał zarówno zeznania świadków jak i ubezpieczonego za wiarygodne. Świadkowie dokładnie opisali charakter wykonywanej przez ubezpieczonego pracy, nadto w tym samym czasie byli zatrudnieni również w/w zakładach pracy, zatem widywali ubezpieczonego w trakcie wykonywanej przez niego pracy a świadek Z. B. był przełożonym ubezpieczonego i wydawał mu polecenia dotyczące pracy, więc jego zeznania stanowiły miarodajny dowód na wykonywane przez ubezpieczonego obowiązki. Wskazać należy, iż zarówno zeznania świadków jak i ubezpieczonego dodatkowo znajdują potwierdzenie w znajdującej się w aktach sprawy dokumentacji osobowej ubezpieczonego z okresu zatrudnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd dokonał oceny omówionego wyżej stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /Dz. U. z 2009 roku, nr 153,poz.1227 / oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8 z 1983 r., poz. 43.)

Zgodnie z treścią art. 184. ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego( art. 184 ust 2 )

Zgodnie z treścią art.32 ust 1 cytowanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.)

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w cytowanym wyżej przepisie, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.)

Z kolei przepisy rozporządzenia wykonawczego z dnia 7 lutego1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.), mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z ww. artykułami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Sąd nie jest związany środkami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organem rentowym.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe w tym zeznania świadków, ubezpieczonego oraz akta osobowe ubezpieczonego pozwala na stwierdzenie, iż ubezpieczony w okresie od dnia 6.03.1975 roku do 31.07.1978 r. a następnie od 27.04.1979 r. do 30.11.1990 r. i od 1.12.1990 r. do 31.08.1992r., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy ciągnika- tj. wykonywał pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu cytowanego przepisu art. 184 ust 1, ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wykonywana przez niego praca wymieniona jest w wykazie „A” dziale VIII poz. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i jest pracą o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że ubezpieczony ma wymagany łączny 15 letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, uprawniający do przyznania prawa do wcześniejszej emerytury na mocy cytowanego art. 32 w zw. z art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zaliczenie wymienionego wyżej okresu spowodowało, że odwołujący spełnia warunki konieczne do przyznania emerytury określone w cytowanych wyżej przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 z 1983 r., poz. 43 ze zm.)

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W punkcie 2 wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118 1a ustawy emerytalno- rentowej FUS z urzędu orzekał w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie wystąpiły podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, bowiem świadectwa pracy w warunkach szczególnych nie spełniały wszystkich niezbędnych wymogów formalnych co wymagało przeprowadzenia dowodowego przed Sądem w celu ustalenia charakteru pracy ubezpieczonego w spornym okresie.

SSO Ewa Milczarek