Sygn. akt III Ca 1210/15
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 czerwca 2015 roku w sprawie z powództwa A. P. i I. P. przeciwko Skarbowi Państwa – Staroście (...) o ustalenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo oraz zasądził od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kwotę 1.200 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.
Apelację od powyższego wyroku wnieśli powodowie zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucili naruszenie:
1. art. 80 § 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 44 k.p.a. poprzez błędną wykładnie i niewłaściwe zastosowanie;
2. art. 225 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie wniosku o otwarcie rozprawy na nowo, w sytuacji gdy istniała potrzeba przeprowadzenia postępowania dowodowego;
3. art. 217 § 1 i 3 w zw. z art. 224 § 1 i art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie lub pominięcie dowodów na okoliczności mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcie.
W oparciu o wskazane zarzuty wnieśli o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa radcowskiego według norm przepisanych.
Na terminie rozprawy apelacyjnej strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska procesowe.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.
Zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe, stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego. Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia i w konsekwencji przyjmuje za swoje, uznając za zbędne powielanie ich w całości w treści niniejszego uzasadnienia. W ocenie Sądu odwoławczego Sąd I instancji w sposób właściwy zastosował również odpowiednie przepisy prawne do stanu faktycznego niniejszej sprawy.
Wbrew stanowisku apelujących Sąd pierwszej instancji dokonał w niniejszej sprawie prawidłowej wykładni przepisu art. 80 § 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2015.1774 j.t.) oraz przepisu art. 44 k.p.a., słusznie uznając, iż wobec uchybienia terminu do wniesienia sprzeciwu przez użytkowników wieczystych nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) od orzeczenia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia 20 maja 2014 roku powództwo podlegało oddaleniu.
W ocenie Sądu Okręgowego argumentacja powodów sprowadzająca się do wykazania naruszenia przez Sąd I instancji art. 44 k.p.a., podnosząc, iż nie mogli oni faktycznie odebrać przesyłki zawierającej orzeczenie SKO w Ł. z powodu wyjazdu urlopowego, zaś organ obowiązany był ponownie dokonać doręczenia orzeczenia z dnia 20 maja 2014 roku nie ma żadnych uzasadnionych podstaw faktycznych, jak i prawnych. Błędne jest stanowisko apelujących jakoby fakt wyjazdu urlopowego miał stanowić niezależną od nich przyczynę uniemożliwiającą odbiór korespondencji i tym samym skutkować obaleniem domniemania doręczenia pisma w tzw. formie zastępczej.
Przede wszystkim Sąd Okręgowy podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażone w wyroku z dnia 8 października 2009 ( (...) 748/08, Lex numer 555594), w którym Sąd ten wskazał, że domniemanie prawne doręczenia pisma adresatowi uregulowane w art. 44 k.p.a. ma charakter niewzruszalny, skoro k.p.a. nie reguluje trybu składania oświadczeń woli i dochodzenia ich do wiadomości adresata, lecz normuje samą czynność procesową doręczenia pisma. Tak więc adresat pisma ma możliwość jedynie wykazania, że przepis art. 43 lub 44 k.p.a. nie powinien być stosowany albo został zastosowany wadliwie, a wobec tego brak było przesłanek do wywołania skutków prawnych związanych z domniemaniem ustanowionym w tych przepisach. Tożsamy pogląd został podzielony w doktrynie m. in. przez prof. dr hab. G. Ł., który wyraził aprobatę dla stanowiska J. B., poddającego krytyce poglądy niektórych przedstawicieli nauki, uznających, że przepis wprowadza domniemanie, które można obalić. Jak zauważa dalej, k.p.a. nie reguluje trybu składania oświadczeń woli i dochodzenia ich do wiadomości adresata, lecz normuje samą czynność procesową doręczenia pisma. Nie tyle zatem adresat może obalić domniemanie, co ma możliwość wykazania, że przepis ten nie powinien być zastosowany, albo został zastosowany wadliwie, a wobec tego brak było przesłanek do zaistnienia skutków prawnych związanych z domniemaniem ustanowionym w tym przepisie (komentarz do art. 44 k.p.c., Grzegorz Łaszczyca, 2010.08.01; J. Borkowski (w:) B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks..., s. 303).
Zatem uznanie doręczenia zastępczego w trybie art. 44 k.p.a. za bezskuteczne możliwe jest w przypadku, gdy okaże się, że adres zameldowania był w dacie doręczenia inny, niż adres rzeczywistego zamieszkania strony lub nastąpił brak zawiadomienia o przesyłce pozostawionej w skrzynce pocztowej, jak również zastosowano zbyt krótki termin awizo. Fikcję doręczenia zastępczego strona może również obalić, jeżeli wykaże, że z przyczyn od niej niezależnych o przesyłce nie wiedziała. Innymi słowy, jest to domniemanie prawne skutecznego doręczenia pisma, które może być obalone przez wykazanie, że adresat o nadejściu przesyłki nie wiedział lub nie miał możliwości jej odebrania. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2014, I CSK 289/13, Teza numer 3, LEX nr 1467217).
W okolicznościach przedmiotowej sprawy powyższe uchybienia nie miały miejsca. Apelujący nie obalili domniemania skutecznego zastępczego doręczenia przesyłki Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Jak wynika z akt sprawy przedmiotowe orzeczenie zostało wysłane na prawidłowy adres powodów, tj. (...) ul. (...) w trybie podwójnej awizacji. Załączone przy tym do akt sprawy dowody doręczenia obrazują spełnienie wszystkich wymagań doręczenia zastępczego określonego w art. 44 k.p.a. W tym stanie rzeczy doręczenie decyzji SKO z dnia 20 maja 2014 roku w trybie art. 44 k.p.a. było całkowicie uzasadnione, a tym samym rozpoczął bieg termin do wniesienia sprzeciwu, którego początek Sąd I instancji prawidłowo ustalił na dzień 3 lipca 2014 roku. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu meriti, wedle którego fakt, iż powodowie
w poszczególnych okresach awizacji pozostawali na urlopie wypoczynkowym poza miejscem zamieszkania, zaś córka powodów poinformowała pracownika Samorządowego Kolegium Odwoławczego o pozostawaniu rodziców na urlopie do 14 lipca 2014 roku w żaden sposób nie zawieszało biegu terminu do złożenia sprzeciwu, ani go dla powodów nie wydłużało. Jednocześnie uwadze Sądu nie umknęło przy tym, iż powrót powodów z urlopu w dniu
14 lipca 2014 roku przypadał w terminie do złożenia sprzeciwu, który upływał z dniem
17 lipca 2014 roku. Zatem niewątpliwie byli oni w stanie złożyć sprzeciw w przepisanym terminie. Powodowie wnieśli natomiast sprzeciw w dniu 1 sierpnia 2014 roku, a zatem po terminie przewidzianym w art. 80 § 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2015.1774 j.t.), co skutkowało oddaleniem powództwa.
Powyższe uwagi wskazują na bezzasadność zarzutów wymienionych w apelacji na miejscu pierwszym, a przy tym czynią bezprzedmiotowym odnoszenie się do pozostałych.
Mając na uwadze powyższe apelacja podlegała oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c.
Zważywszy na wynik kontroli instancyjnej o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i zasądził od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - § 6 pkt 4 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 461).