Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1675/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 7 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego InSecura z siedzibą w W. przeciwko K. K. o zapłatę kwoty 1 917,77 złotych zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1 344,93 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 lutego 2014 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 441 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a nadto oddalił powództwo w pozostałej części.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając go w części, tj. w zakresie pkt 1 i 2 - w całości. Skarżący zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c. polegającą na dowolnej, sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy, ocenie materiału dowodowego przejawiającej się w uznaniu, że powód nie udowodnił by przysługiwała mu względem pozwanej wierzytelność dochodzona pozwem, jak też powód nie przedstawił dowodów, z których wynikałaby wysokość należności dochodzonej pozwem, podczas gdy z przedstawionej przez powoda dokumentacji, tj. umowy pożyczki nr (...) oraz umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 8.10.2013 roku wynika istnienie, wysokość oraz wymagalność dochodzonego przez powoda roszczenia, a nadto wskazał, iż przyjęcie przez Sąd, że twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczone w pozwie budzą uzasadnione wątpliwości, nie jest zasadne gdyż z przedstawionych przez powoda dowodów wynika istnienie, wysokość oraz wymagalność dochodzonego przez powoda roszczenia, co powoduje, iż twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczone w pozwie nie budzą uzasadnionej wątpliwości i jako takie winny być przez sąd uznane za prawdziwe, w szczególności, iż pozwana nie stawiła się na rozprawie;

- art. 339 § 2 k.p.c. poprzez nieprzyjęcie przez Sąd Rejonowy za prawdziwe twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie, podczas gdy okoliczności te zostały poparte dowodami w postaci umowy pożyczki nr (...), w sytuacji gdy to na stronie pozwanej ciążył obowiązek przedstawienia dowodów na okoliczność spłaty zadłużenia zaciągniętej pożyczki.

Nadto, skarżący zarzucił naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 6 k.c. w zw. z art. 720 ust 1 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, iż powoda obciąża obowiązek udowodnienia, iż pozwana dokonywała spłat zadłużenia określonego umową pożyczki nr (...), w sytuacji gdy to na stronie pozwanej ciążył obowiązek przedstawienia dowodów na okoliczność spłaty zadłużenia zaciągniętej pożyczki.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku:

- w punkcie 1 poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 1 917,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 22 lutego 2014 roku do dnia zapłaty

- zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 2 poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda pozostałej kwoty kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie przed Sądem I instancji. Skarżący wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie apelacyjne

Ewentualnie wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz pozostawienie temu sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie przed Sądem I instancji oraz postępowanie apelacyjne.

Skarżący wniósł również o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z załącznika nr 2 do umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 8.10.2013 roku na okoliczność zasadności oraz wysokości roszczenia powoda.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Stosownie do treści art. 505 13 § 2 k.p.c., uzasadnienie Sądu drugiej instancji w postępowaniu uproszczonym powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, jeżeli nie przeprowadzano postępowania dowodowego. Sytuacja opisana w cytowanym przepisie miała miejsce w rozpoznawanej sprawie.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Na wstępie koniecznym jest odniesienie się do zarzutów naruszenia przepisów postępowania, gdyż wnioski w tym zakresie z istoty swej determinują rozważania co do pozostałych zarzutów apelacyjnych, bowiem jedynie nieobarczone błędem ustalenia faktyczne, będące wynikiem należycie przeprowadzonego postępowania, mogą być podstawą oceny prawidłowości kwestionowanego rozstrzygnięcia w kontekście twierdzeń o naruszeniu przepisów prawa materialnego.

Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie nie naruszył zasady zawartej w art. 233 § 1 k.p.c., który nakazuje, aby sąd oceniał wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd Rejonowy wydając wyrok wziął pod uwagę zebrane dowody i przeanalizował je, wskazując, jakie okoliczności uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach, oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych.

Zdaniem Sądu Okręgowego ze zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, ocena Sądu I instancji nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać. Należy podkreślić, iż tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

Należało zatem uznać, że powód nie wykazał, ażeby Sąd Rejonowy przekroczył wyznaczone w treści art. 233 § 1 k.p.c. ramy swobodnej oceny dowodów.

Sąd I instancji w prawidłowy sposób ocenił zebrany w sprawie materiał i zasadnie uznał, że nie daje on podstaw do przyjęcia, iż roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Odnosząc się z kolei do zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c. to jego powiązanie z zarzutem naruszenia art. 233 k.p.c. w okolicznościach przedmiotowej sprawy jest co najmniej niezrozumiałe. Przepis art. 227 k.p.c. określa jedynie jakie fakty są przedmiotem dowodu, stanowiąc, iż są to fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Dlatego skuteczność zarzutu naruszenia przez sąd rozpoznający sprawę dyspozycji art. 227 k.p.c. ma rację bytu jedynie w takiej sytuacji, gdy wykazane zostanie, że sąd przeprowadził dowód na okoliczności niemające istotnego znaczenia w sprawie i ta wadliwość postępowania dowodowego mogła mieć wpływ na wynik sprawy, bądź też gdy sąd odmówił przeprowadzenia dowodu na fakty mające istotne znaczenie w sprawie, wadliwie oceniając, iż nie mają one takiego charakteru ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2008 r., II PK 47/08, Lex nr 500202) W ocenie Sądu Okręgowego powyższa sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie.

Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 339 § 2 k.p.c. Zgodnie z treścią powyższego przepisu przyjęcie przez Sąd I instancji przy wydaniu wyroku zaocznego za prawdziwe twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych jest oczywiście dopuszczalne jeżeli twierdzenia te nie budzą uzasadnionych wątpliwości. Jednakże, przyjęcie za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczących okoliczności faktycznych, nie zwalnia sądu od obowiązku rozważenia czy oświadczenia te uzasadniają należycie i w całości żądanie pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza przepisów prawa. Wykładnia i cel przepisu prowadzą do wniosku, że przewidziane w art. 339 § 2 k.p.c. domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczy strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego.

Powyższej oceny zasadności żądania pozwu dokonał Sąd Rejonowy orzekający w niniejszej sprawie przyjmując, że żądanie powoda w zakresie kwoty 572,84 zł było niezasadne. Powód przedłożył umowę pożyczki, z której treści wynikała wysokość przysługującej mu względem pozwanej wierzytelności zarówno co do kwoty głównej, odsetek, jak i możliwości naliczania dalszych odsetek. Natomiast, z treści umowy pożyczki nie wynikała kwota 572,84 zł wskazana w pozwie jako dochodzona tytułem zwrotu kosztów. Słusznie zatem Sąd I instancji oddalił powództwo w tym zakresie przyjmując, że należność ta stanowiła w istocie koszty oraz opłaty windykacyjne będące niedozwolonymi klauzulami umownymi.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 6 k.c. w zw. z art. 720 § 1 k.c. należy wskazać, że tak sformułowany zarzut nie przystaje do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy.

Stosownie do art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl z kolei art. 232 zd. l k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Jeżeli strona nie udowodniła twierdzeń przytoczonych na uzasadnienie zgłaszanych żądań czy zarzutów, naraża się na przegranie procesu. Dopiero w sytuacji gdy powód udowodni, że przysługuje mu, na skutek przelewu wierzytelności, roszczenie o zapłatę określonej kwoty przeciwko pozwanemu, wówczas ciężar dowodu, iż wskazana wysokość zadłużenia nie odpowiada rzeczywistości obciąża pozwanego.

W przedmiotowej sprawie niewątpliwie obowiązek wynikający z powyższych przepisów spoczywał na powodzie. Pozwana nie stawiła się na rozprawę i nie wdała się w spór, co skutkowało wydaniem przez Sąd I instancji wyroku zaocznego. Nie kwestionowała również w żaden sposób wysokości należności dochodzonej przez powoda, nie zgłaszając w tym zakresie żadnych zarzutów. Trudno zatem obarczać ją ciężarem dowodzenia okoliczności, których w istocie w ogóle nie zgłosiła. Sama natomiast bierność pozwanej nie miała wpływu na ocenę zasadności żądania powoda przeprowadzoną przez Sąd I instancji przy uwzględnieniu przepisów prawa materialnego. Niezależnie bowiem od tego, że pozwana nie stawiła sie na rozprawę i nie wdała się w spór co do istoty sprawy, roszczenie powoda w zakresie kwoty 572,84 zł należało uznać za niezasadne, albowiem powyższa kwota nie wynikała z umowy pożyczki oraz była sprzeczna z przepisami prawa materialnego.

Odnosząc się do wniosku skarżącego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z załącznika nr 2 do umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 8.10.2013 należy stwierdzić, że nie zasługuje on na uwzględnienie. Powód wnosząc o dopuszczenie i przeprowadzenie powyższego dowodu wnioskował w istocie o przeprowadzenie dowodu, który został już uprzednio zgłoszony przez niego na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego. Nie jest to zatem dowód nowy. Nadto, wskazać należy, że Sąd I instancji ustalając stan faktyczny przedmiotowej sprawy uwzględnił powyższy dokument i przeanalizował go w świetle pozostałego materiału dowodowego. Jak już Sąd odwoławczy wskazał na wstępie, ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie są wynikiem należycie przeprowadzonego postępowania, a zatem w ocenie Sądu Okręgowego nie ma podstaw do ponownej analizy powyższego dokumentu.

Mając na uwadze powyższe, a także fakt, że w postępowaniu apelacyjnym nie ujawniono okoliczności, które Sąd drugiej instancji winien wziąć pod uwagę z urzędu, apelacja podlegała oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c.