Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2015 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania P. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 14 lipca 2015 roku nr (...)

w sprawie P. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 721/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 1 grudnia 2015 roku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 14.07.2015 r. odmówił P. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy powołując się na art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353 z póź. zm.) wskazał, iż komisja lekarska ZUS - orzeczeniem z dnia 08.07.2015 r. stwierdziła, że odwołujący jest zdolny do pracy od 01.06.2015 r.

P. B. wniósł odwołanie od tej decyzji, domagając się jej zmiany i przyznania renty. Zaskarżona decyzja jest krzywdząca, ponieważ nie oddaje jego rzeczywistego stanu zdrowia.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. B. urodzony w dniu (...) r., z wykształceniem zawodowym o specjalności mechanik urządzeń kolejowych, pracował jako magazynier, operator, introligator, pracownik komunalny, pracownik porządkowy. W okresie od 01.09.2009 r. do 31.12.2011 r. i od 01.10.2014 r. do 31.05.2015 r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 14.05.2015 r. wystąpił z wnioskiem o rentę.

/okoliczności bezsporne/

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u P. B. niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162 poz. 1118 z późń zm.) i jej stopnia, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii, kardiologii i psychiatrii.

Biegły neurolog i kardiolog w zbiorczej opinii pisemnej wydanej na podstawie wyników badań i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej stwierdzili, że odwołujący choruje na:

- pierwotne nadciśnienie tętnicze II stopnia ESC/ESH,

- padaczkę.

Odwołujący z uwagi na wskazane schorzenia i stopień ich zaawansowania jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami od 01.06.2015 r.

Odwołujący ma od 2009 r. rozpoznana padaczkę, od tego czasu wg jego relacji miał jeden napad padaczkowy w 2010 r., leki przeciwpadaczkowe stosuje regularnie. Od kilku miesięcy rozpoznano nadciśnienie tętnicze, wcześniej nie był diagnozowany w tym kierunku. Odwołujący od ponad 20 lat przebywa w leczeniu psychiatrycznym. W badaniu przedmiotowym nieco podwyższone wartości ciśnienia tętniczego, obniżenie nastroju, poza tym nie stwierdza się zmian patologicznych, próba Romberga ujemna, ruchomość kręgosłupa prawidłowa, objawy rozciągowe są ujemne. Kończyny górne o symetrycznych obwodach bez cech zaników mięśniowych, odruchy głębokie symetryczne. Chód prawidłowy. Odwołujący z rozpoznaną w 2009 r. padaczką od wielu lat bez napadów padaczkowych rozpoznane schorzenie nie jest podstawą orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy istnieją jedynie ograniczenia w zatrudnieniu. Nie może podejmować pracy na wysokości oraz w godzinach nocnych. Nadciśnienie tętnicze II okresu ESC/ESH, pierwotne, łagodne, bez udokumentowanych zmian narządowych nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy. Pod względem neurologicznym i kardiologicznym brak podstaw do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 8-11 as/

Na podstawie wyników badań, w tym osobistego badania odwołującego i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły psychiatra rozpoznał:

- osobowość nieprawidłowa F60,

- w wywiadzie zaburzenia lękowe, obecnie w stanie pełnej remisji.

Odwołujący z uwagi na obecny stan psychiczny nie jest długotrwale niezdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami od dnia 01.06.2015 r.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, odwołujący nie wykazuje występowania objawów zaburzeń psychicznych o nasilonym, chorobowym poziomie. stwierdzone zaburzenia w zakresie patologii zdrowia psychicznego manifestują się przed wszystkim w postaci występujących już od wieku młodzieńczego zaburzeniami osobowości. Analiza wywiadu pozwala wykazać występowanie niskiego progu frustracji, łatwe popadanie w gniew, tendencje do wchodzenia w konflikty w pracy, trudności przystosowawcze, które utrudniają mu prawidłowe funkcjonowanie zawodowe. Odwołujący ma wyraźne roszczeniową postawę co również jest charakterystyczne dla zaburzeń osobowości. zaburzenia osobowościowe leżą także u podłoża występowania w czasie służby wojskowej reakcji depresyjnej, o której mowa w wywiadzie. odwołujący miał przygotowaną jakby „ściągawkę” do podania swoich dolegliwości, ale nie wykazał nawet trudu by przyswoić sobie opisane na załączonej do opinii kartce objawy. Podawane objawy są adekwatne do analizy wywiadu i układają się w zaburzenia osobowościowe o typie osobowości nieprawidłowej niedojrzałej emocjonalnie. Obecnie nie stwierdza się występowania innych niż zaburzenia osobowościowe dolegliwości.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 23-26 as/

Sąd ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy podzielił wnioski opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii, kardiologii i psychiatrii, gdyż zostały one w sposób przekonujący uzasadnione, a poza tym w rzeczowy sposób odnosiły się do okoliczności niezbędnych dla ustalenia stanu zdrowia odwołującego, a w konsekwencji jego zdolności do pracy. Przedmiotowe opinie sporządzone zostały przez biegłych sądowych posiadających odpowiednią wiedzę, kwalifikacje oraz doświadczenie zawodowe. Opinie są rzetelne, przekonujące i w pełni pozwalają ustalić stan zdrowia odwołującego. Specjaliści wydali opinie po zapoznaniu się z dokumentacją oraz po osobistym badaniu odwołującego, a zatem posiadali kompleksowe informacje niezbędne do sformułowania wniosków. Ich opinie były spójne i udzielały odpowiedzi na istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pytania.

Odwołujący kwestionował opinię biegłego psychiatry, kwestionując jej wnioski. Sąd nie podzielił zastrzeżeń do opinii biegłego psychiatry podniesionych przez odwołującego uznając, iż opinia ta w pełni zasługuje na uwzględnienie jako prawidłowo przeprowadzony dowód sądowo-lekarski zwłaszcza, iż zastrzeżenia odwołującego nie miały merytorycznego charakteru ograniczając się do negacji wniosków biegłych. W przekonaniu Sądu zastrzeżenia zgłoszone przez odwołującego nie znajdują potwierdzenia w świetle analizy przedmiotowej opinii. W opiniowaniu sądowo lekarskim zdaniem Sądu istotne znaczenie ma bowiem stopień naruszenia funkcji organizmu spowodowany stanem lub procesem chorobowym w odniesieniu do zdolności bądź niezdolności do pracy. Natomiast mnogość rozpoznanych schorzeń, stałe leczenie – nie przekładają się automatycznie na stopień zdolności do pracy. Subiektywne odczucia odwołującego muszą być oceniane w toku badania klinicznego i obiektywnie zweryfikowane. Obiektywna weryfikacja nie zawsze jednak spełnia oczekiwania stron zwłaszcza w postępowaniu w sprawach rentowych - co jednakże nie przesądza automatycznie, że opinia wydana jest z naruszeniem obiektywizmu i bezstronności.

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają ponadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 kpc i art. 285 kpc, a także w Rozporządzeniu Ministra Pracy Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Wobec powyższego Sąd uznał, iż skoro opinie biegłych lekarzy są zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy - nie zachodzi konieczność dalszego działania z urzędu w myśl art. 468 k.p.c.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie P. B. od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 14.07.2015 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U., Nr 162., poz 1118, z późn. zm. ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż wciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

W myśl art. 107 powołanej ustawy prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Przedmiotem postępowania było ustalenie, czy ubezpieczony ze względu na stan zdrowia jest niezdolny do pracy, czy też jest zdolny do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 maja 1999 r. II UZ 52/99 wskazał, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. (OSNP 2000/15/601). W uzasadnieniu tego postanowienia wyjaśnił, że w „postępowaniu, wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z tego zakresu, sąd nie rozstrzyga o zasadności wniosku, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. Sąd nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym nie ustala prawa do świadczeń, i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji (art. 477 § 2, art. 477 ¹⁴ § 2 i art. 477 ^14a KPC).”

W toku postępowania sądowego ubezpieczony został poddany badaniu przez biegłych lekarzy sądowych kardiologa i neurologa oraz psychiatrę. Sąd w oparciu o opinie biegłych stwierdził u odwołującego brak niezdolności do pracy od dnia 01.06.2015 r. jako jednej z niezbędnych przesłanek uzasadniających przyznanie prawa do renty. Stwierdzone schorzenia na dzień wydania decyzji i badania przez biegłych tj. pierwotne nadciśnienie tętnicze II stopnia ESC/ESH, padaczka, osobowość nieprawidłowa F60 i w wywiadzie zaburzenia lękowe, obecnie w stanie pełnej remisji nie uzasadniają uznania P. B. za nawet częściowo niezdolnego do pracy. Odwołujący od dnia 01.06.2015 r. jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami jako pracownik fizyczny, z ograniczeniami dla chorych na padaczkę tj. nie może podejmować pracy na wysokości oraz w godzinach nocnych. Odwołujący ma od 2009 r. rozpoznana padaczkę, od tego czasu wg jego relacji miał jeden napad padaczkowy w 2010 r., leki przeciwpadaczkowe stosuje regularnie. Schorzenie to nie jest podstawą orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy istnieją jedynie ograniczenia w zatrudnieniu. Nadciśnienie tętnicze II okresu ESC/ESH, pierwotne, łagodne, bez udokumentowanych zmian narządowych nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy. Obecnie u odwołującego nie stwierdza się występowania innych niż zaburzenia osobowościowe dolegliwości. Mając na uwadze całość obrazu klinicznego, dokumentację medyczną oraz analizę orzeczenia komisji lekarskiej ZUS nie stwierdza się u odwołującego na dzień wydania decyzji takiego stopnia dysfunkcji z przyczyn kardiologicznych, neurologicznych i psychiatrycznych, który uzasadniałby orzeczenie niezdolności do pracy zarobkowej.

W niniejszym przypadku odwołujący nie spełnia przesłanek z art. 57 w zw. z art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. należało orzec jak w sentencji wyroku.