Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi nakazał pozwanemu Z. R. opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego przy ulicy (...) wraz z mieniem, ustalił że pozwanemu przysługuje prawo do lokalu socjalnego, wstrzymał wykonanie wyroku w punkcie 1. do chwili złożenia przez Miasto Ł. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, nadał wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności oraz orzekł o kosztach procesu.

Apelację od powyższego wyroku w zakresie przyznania pozwanemu prawo do lokalu socjalnego oraz wstrzymania wykonania opróżnienia lokalu do chwili złożenia przez Miasto Ł. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego złożył interwenient uboczny, podnosząc następujące zarzuty:

- naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną i niewszechstronną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego tj. wyprowadzenie wniosków z niego niewynikających prowadzących do uznania, że pozwanemu przysługuje prawo do lokalu socjalnego w sytuacji, gdy w świetle zebranego materiału dowodowego oraz zasad doświadczenia życiowego brak było podstaw do przyjęcia, że spełnione zostały przesłanki uprawniające do przyznania lokalu socjalnego, a ponadto spełniona została przesłanka negatywna przyznania ww. uprawnienia,

- naruszenia art. 14 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 150 dalej zwanej ustawą o ochronie praw lokatorów z 2001 roku) poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że Pozwany jest osobą obłożnie chorą, a w konsekwencji, że przysługuje mu uprawnienie do lokalu socjalnego;

- naruszenia art. 14 ust 3 w zw. z art. 14 ust 4 in fine ww. ustawy poprzez ich niezastosowanie w związku z błędną oceną materiału dowodowego zebranego w sprawie.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez orzeczenie, iż pozwanemu nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz interwenienta ubocznego kosztów postępowania za II instancję wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Sąd Rejonowy poczynił w sprawie prawidłowe, choć bardzo skromne, ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne, z wyłączeniem tego, że pozwany uzyskuje świadczenie emerytalne w wysokości 1600 złotych.

Przechodząc do oceny poszczególnych zarzutów apelacji wskazać należy, iż podstawą materialnoprawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, w zakresie objętym zaskarżeniem, był art. 14 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów z 2001 roku, zgodnie z którym sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o uprawnieniu eksmitowanych biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. W zakresie przesłanek przyznania uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego Sąd Rejonowy błędnie odwołał się do art. 14 ust. 4 pkt 3 ustawy o ochronie praw lokatorów z 2001 roku, który uniemożliwia orzeczenie o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec obłożnie chorych, chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany. Przede wszystkim Sąd I instancji błędnie ocenił sytuację materialną i osobistą pozwanego. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do stwierdzenia, że pozwany jest obłożnie chory - jak przyjął Sąd w zaskarżonym wyroku. Pozwany na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2015 roku zeznał jedynie, że cierpi na schorzenie kręgosłupa i z powodu jaskry w jednym oku przeszedł już operację, oczekując w chwili obecnej na kolejną. W aktach sprawy brak jest jednakże dokumentacji medycznej potwierdzającej zły stan jego zdrowia i stopień zaawansowania choroby. Na podstawie materiału dowodowego sprawy nie da się ustalić wpływu ogólnego stanu zdrowia na ograniczenia w codziennej egzystencji i fizyczną samodzielność pozwanego. Zresztą nawet sam pozwany nie wskazał ani na potrzebę pomocy osób trzecich w wykonywaniu codziennych czynności, ani na inne okoliczności, które w choćby w świetle reguł doświadczenia życiowego utrudniałyby normalną egzystencję i wymagały otoczenia go stałą opieką. Z przedstawionych powodów, złożone w tym zakresie przez pozwanego zeznania, zwłaszcza wobec ich wysokiego poziomu ogólności, nie pozwalają uznać, iż zostały w stosunku do niego spełnione przesłanki objęcia ochroną przewidzianą przez art. 14 ust. 4 pkt 3 cyt. ustawy.

Apelacja słusznie podnosi, iż zaskarżone rozstrzygnięcie jest również wynikiem nieprawidłowej oceny sytuacji materialnej pozwanego. Sąd I instancji oparł się w tym względzie na niezgodnym z prawdą oświadczeniu pozwanego, który zeznał, że otrzymuje emeryturę w kwocie 1600 złotych. Tymczasem jak wynika ze znajdującej się w aktach sprawy informacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 kwietnia 2015 roku (k. 41) pozwany otrzymuje świadczenie emerytalne w wysokości 2916,38 złotych brutto. Rzeczywiście środki te ograniczone są przez zajęcia komornicze, co wydatnie zmniejsza finansowe pozwanego. Nie zmienia to jednak faktu, że pozwany ma stałe dochody, które są chronione przed egzekucją na zasadzie wynikającej z art. 833 § 4 k.p.c. Dochody wolne od egzekucji nie są wysokie, ale pozwalają na samodzielną egzystencję. Nie można w takim przypadku mówić o szczególnej sytuacji materialnej i rodzinnej w rozumieniu art. 14 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów z 2001 roku. Nie ma więc podstaw do obarczania wspólnoty samorządowej obowiązkiem zapewnienia pozwanemu lokalu socjalnego. Trzeba pamiętać, że zbyt liberalna interpretacja omawianych norm prowadzi do tego, że osobom rzeczywiście wymagającym pomocy socjalnej coraz trudniej zapewnić pomoc mieszkaniową, a opóźnienia w tym zakresie rodzą odpowiedzialność odszkodowawczą po stronie gminy (art. 18 ust. 5 cyt. ustawy).

Z przedstawionych względów istniały podstawy do wydania orzeczenia reformatoryjnego poprzez pozbawienie pozwanego prawa do lokalu socjalnego, a także uchylenie obowiązku jego dostarczenia i wstrzymania wykonania orzeczonej eksmisji do czasu złożenia oferty przez Gminę Ł. zawarcia umowy tego lokalu, o czym z mocy art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł z mocy art. 98 § 1 k.p.c. w związku z § 9 pkt 1 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U.2013.490 j.t.) stosownie do wyniku postępowania. Na koszty te złożyła się kwota 200 złotych opłaty od apelacji i 60 złotych kosztów zastępstwa procesowego.