Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki Z. N. Z. wniosła o zasądzenie na rzecz dziecka od pozwanego J. O. alimentów w kwocie po 2000 zł. miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu matka powódki podała, iż koszty utrzymania dziecka wynoszą ok. 4200 zł. miesięcznie, na tę kwotę składają się: koszty wyżywienia – ok. 600 zł., środki czystości – ok. 150 zł, wydatki szkolne – ok. 500 zł., zdrowotne – 300 zł, , ubrania – ok. 520 zł., wydatki świąteczne – ok. 650 zł., mieszkaniowe – 950 zł. i inne ok. 500 zł. Matka małoletniej prowadzi działalność gospodarczą i zarabia ok. 9-10 tyś zł. miesięcznie, zaś pozwany posiada wykształcenie wyższe handlowe, świetnie posługuje się językiem niemieckim, ma podwójne obywatelstwo, w okresie, gdy był osobą czynną zawodowo zarabiał 7-9 tyś zł. miesięcznie, posiada kilka nieruchomości.

Na rozprawie strona powodowa zaproponowała do ugodowego załatwienia sprawy kwotę 1200 zł. /protokół k. 314v/.

Pozwany J. O. uznał powództwo na rzecz małoletniej córki Z. O. do kwoty po 300 zł. miesięcznie. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazał, iż kwota wskazana przez matkę powódki odnośnie kosztów utrzymania dziecka w wysokości 4200 zł. miesięcznie jest gołosłowna, zakwestionował koszty ogrzewania i energii, a także paragony złożone do pozwu, które potwierdzają tylko fakt zawarcia transakcji, zaś nie wskazują, aby zawarła je matka powódki. Stwierdził, iż wskazane koszty zakupu żywności, wydatków szkolnych, zdrowotnych, ubrań i świątecznych, są zdecydowanie zawyżone, zaś kosztów spłaty rat kredytu i eksploatacji mieszkania, nie można uznać za wydatki bezpośrednio dotyczące kosztów utrzymania dziecka. Przyznał, iż jest właścicielem nieruchomości wskazanych przez matkę powódki, jednak podniósł, iż większość nieruchomości jest obciążona kredytami hipotecznymi na znaczne sumy, zaś z mieszkania w P. korzysta ojciec pozwanego na prawach dożywocia.

Obecnie pozwany jest osobą bezrobotną, poszukuje pracy, do maja 2015 r. był zatrudniony w firmie (...). zoo z/s w S. z wynagrodzeniem 1500 zł. miesięcznie. Faktycznie tę działalność prowadził wspólnie z matką powódki, która obecnie czerpie wyłącznie profity z tej działalności, zaś pozwany ma do spłacenia kredyty w wysokości ok. 100 tyś franków szwajcarskich, zaciągnięte w związku z tą działalnością, których obecnie nie spłaca, z uwagi na brak środków finansowych /.

Na rozprawie 09 grudnia 2015 r. pozwany do ugodowego załatwienia sprawy zaproponował kwotę po 500 zł. miesięcznie.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletnia powódka Z. O. ma 12 lat, chodzi do VI klasy szkoły podstawowej. Dodatkowo chodzi na basen, na który miesięczny karnet kosztuje 130 zł oraz na lekcje języka angielskiego, za które opłata wynosi 140 zł. miesięcznie /35 zł godzina 1 raz w tygodniu/. W ubiegłym roku u małoletniej stwierdzono za wysoki stan hormonu tarczycy, obecnie uległ on stabilizacji, jednak nadal małoletnia będzie pod opieką poradni endokrynologicznej, wymaga okresowej kontroli poziomu hormonu tarczycy i w związku z tym także wizyt lekarskich. Małoletnia jest także pod opieką ortodonty, wizyta kosztuje 50 zł i odbywa się co 2 miesiące. Małoletnia nosi okulary, a także soczewki, które kosztują 50 zł. na miesiąc. W czasie wyjazdów poza S. w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą matka małoletniej powódki korzysta z pomocy opiekunki, której płaci 50 zł na dobę.

Małoletnia w okresach wakacyjnych i w ferie wyjeżdża na zorganizowane obozy dla młodzieży, także za granice oraz na wyjazdy z matką, w czasie ostatnich wakacji, była na dwóch wyjazdach zagranicznych i jednym obozie jako wolontariuszka dla osób niepełnosprawnych, w czasie ferii również pojedzie na obóz.

Matka małoletniej powódki N. Z. jest prezesem spółki Balans, która prowadzi działalność w postaci sklepu (...) w szczytnie. Jako prezes spółki oraz z tytułu wynagrodzenia za pracę otrzymuje łącznie wynagrodzenie w wysokości od ok. 8 do 11 tyś zł. miesięcznie. W ramach nieformalnej umowy z franczyzodawcą matka powódki nieodpłatnie korzysta z produktów spożywczych ze sklepu.

Matka małoletniej kupiła mieszkanie, na które zaciągnęła kredyt, który spłaca w ratach po 964 zł. miesięcznie. Opłaty za mieszkanie wynoszą około 800 zł miesięcznie, albowiem mieszkanie ma ogrzewanie gazowe.

Na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zaciągnęła kredyt w wysokości 140 tyś zł, który jest zabezpieczony hipoteką ustanowioną na działkach, które są współwłasnością matki powódki i pozwanego. Raty kredytu wynoszą po 830 zł. miesięcznie.

Ponadto na budowę domu pod Z. zaciągnęła wspólnie z pozwanym kredyt hipoteczny, który spłaca w ratach po 1500 zł. miesięcznie. Dom jest wystawiony do sprzedaży.

W ramach rozliczenia z prowadzonej wspólnie działalności gospodarczej matka powódki przekazała pozwanemu w 2014 r. kwotę 75 tyś zł., udział w działce położonej w Z. pod S., ponadto pozwany przez okres roku mógł korzystać z mieszkania położonego przy sklepie i przez okres roku nie żądała od pozwanego alimentów na rzecz małoletniej córki.

Matka powódki jest zadłużona u swojego franczyzodawcy na około 1,5 miliona złotych oraz do płynności finansowej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą brakuje jej około 1,4 miliona zł. /dowód: wyjaśnienia N. Z. k. 316-317, odpis aktu urodzenia k. 8, wydruki z konta k. 9, 10, 215-223, 273, rachunki za media k. 11-17, akt notarialny k. 18-22, rachunek za obiady k.30, 32, wydruk treści kw k. 36-50, 56-71, faktury i rachunki k. 254, 256, 258, 264, 268, 272, 275, 276, zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 278, PIT-y za okres 2008-2014 r. k. 279-313/.

Pozwany J. O. do maja 2014 r. był formalnie zatrudniony przez spółkę (...) na stanowisku Dyrektora z wynagrodzeniem brutto 1500 zł. miesięcznie. Do lipca 2015 r. korzystał z mieszkania przy sklepie. Do czasu zatrudnienia w sklepie spłacał w całości raty kredytu zaciągniętego na budowę domu w Z.. Obecnie mieszka u matki lub przebywa u siostry w P. w województwie (...).

Pozwany przed rozpoczęciem wspólnie z matką powódki działalności w postaci spółki (...), pracował kilka lat w Niemczech jako handlowiec, zarabiał ok. 8 tyś zł. miesięcznie. Pozwany w Niemczech ukończył szkołę handlową, biegle posługuje się językiem niemieckim. zarobione podczas pracy w Niemczech pieniądze zainwestował w działalność w spółce (...).

Pozwany obecnie jest bezrobotny, utrzymuje się z kwoty, która pozostała mu po rozliczeniu z matką powódki. Latem ubiegłego roku część tej kwoty zainwestował w działalność sezonową polegającą na świadczeniu różnych atrakcji plażowych m.in. skoków na bungee. Interes nie przyniósł spodziewanych dochodów, stracił ok. 30 tyś zł. Pozwany szukał pracy w P. i w Niemczech, jednak ma 51 lat i nie był zapraszany na rozmowy w sprawie pracy. Niedawno przebywał przez 3 miesiące w Australii na zaproszenie swojej siostry, która sfinansowała mu przelot i pobyt, z zamiarem znalezienia tam pracy, jednak również ta próba nie powiodła się. Aktualnie pozwany robi kurs zduna.

Pozwany posiada na M. stary, poniemiecki dom i kilka hektarów ziemi, na którą pobiera dotacje unijne w wysokości 3 tyś zł. rocznie, które częściowo przeznacza na ziemię. Dom nie ma ogrzewania, można z niego korzystać tylko latem. Ponadto posiada działkę rolną w Z. koło S. o wartości ok. 25 tyś zł i nieruchomości pod Z., które są współwłasnością z matką powódki i są obciążone hipoteką. W mieszkaniu w P., które także stanowi własność pozwanego, mieszka jego ojciec z prawem dożywocia.

Pozwany utrzymuje kontakt z córką co 2-3 miesiące, odwiedza córkę w S. oraz zabiera ją na niektóre święta i w okresach wakacyjnych do swojej matki. Pozwany od roku przekazuje córce kieszonkowe oraz robi okazjonalne prezenty. Alimenty zaczął przekazywać po wydaniu postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, w kwocie ustalonej tytułem zabezpieczenia tj. po 600 zł. miesięcznie /dowód: wyjaśnienia pozwanego J. O. k. 317 - 318, zeznania świadków A. W. k. 314v - 315, H. Ż. k. 315v, oświadczenie pozwanego k. 79, świadectwo pracy k. 80, wydruk z konta k. 81, PIT-y za okres 2008 - 2014 r. k. 83-136, wydruki z konta k. 137 - 205/.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie jest częściowo uzasadnione.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w sprawie sporządzonych w przepisanej formie i przez kompetentne organy, tym samym korzystających z domniemania prawdziwości, jedynie wątpliwości Sądu budzą paragony przedstawione przez stronę powodową, albowiem są jedynie dowodem zawarcia transakcji, nie wynika z nich natomiast, aby te transakcje zawarła matka małoletniej powódki. Jednocześnie przedstawione paragony mają dowodzić faktów powszechnie znanych, a więc takich nie wymagających dowodu/art. 228§1 Kpc/, jak np. konieczności zakupu ubrań, środków czystości, higieny, artykułów spożywczych, wyposażenia do szkoły.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, których zeznania były spójne i logiczne, zostały także potwierdzone wiarygodnymi wyjaśnieniami pozwanego. W znacznej części zeznania świadków były także zgodne z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie, jedynie z zeznań świadka A. W. wynika, że matka powódki od wielu lat korzystała nieodpłatnie z produktów spożywczych ze sklepu, tymczasem N. Z. w swoich wyjaśnieniach stwierdził, iż aktualnie nie ma takiej możliwości, aby nieodpłatnie brała produkty ze sklepu. Jednakże biorąc pod uwagę, iż taka sytuacja miała miejsce przez wiele lat, trudno znaleźć uzasadnienie, że przestała mieć miejsce aktualnie. W pozostałym zakresie także wyjaśnienia stron były wiarygodne, tym bardziej, że w zasadniczych kwestiach były bezsporne, jedynie w sferze sporu pozostaje ocena usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki i możliwości zarobkowych oraz majątkowych pozwanego.

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowią, iż: art. 133. § 1- rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania Artykuł 135 § 1 - zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, § 2 wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Małoletnia powódka Z. O. ma obecnie 12 lat, uczęszcza do ostatniej klasy szkoły podstawowej. Wkracza aktualnie w okres najintensywniejszego rozwoju zarówno fizycznego, jak i intelektualnego. Kwota zaproponowana ostatecznie przez pozwanego tytułem alimentów w wysokości 500 zł. miesięcznie nie byłaby wystarczająca na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb powódki, a także nie byłaby adekwatna do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego.

Na potrzeby powódki obecnie składają się nie tylko bieżące wydatki na wyżywienia, środki czystości, ubrania, zaopatrzenie w przybory szkolne, ale także są potrzebne środki ma zaspokajanie potrzeb dziecka związany z uczęszczaniem na dodatkowe lekcje języka angielskiego i na basen. Także pewne dodatkowe kwoty matka małoletniej musi okresowo przeznaczać na badania w związku z zaburzeniami hormonalnymi, na wizyty u ortodonty, soczewki i okulary, jednak nie są to wydatki przypadające w każdym miesiącu, wręcz opieka poradni endokrynologicznej będzie odbywała się obecnie tylko co pewien okres czasu. Wydatki, które matka małoletniej musiała ponieść w związku z pogłębioną diagnostyką endokrynologiczną miały miejsce w ubiegłym roku.

Niewątpliwie wydatki związane z powódką to także te dodatkowe związane z wypoczynkiem w okresie wakacji i ferii, wyjściem do kina, spotkania z przyjaciółmi, zakup dodatkowych rzeczy takich jak sprzęt sportowy, telefon, opłata abonamentu. Są to usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem dziecka, które powinny obciążać oboje rodziców.

Jednak należy mieć na uwadze, iż wydatki związane z wypoczynkiem wakacyjnym i inne ponadprzeciętne, należy oceniać w granicach standardu życia rodziców i w oparciu o ich możliwości zarobkowe i majątkowe. Trudno wymagać aktualnie od pozwanego, aby uczestniczył we wszystkich wydatkach związanych z wyjazdami wakacyjnymi córki, które funduje jej matka, tym bardziej, że przykładowo w czasie wakacji w 2015 r., małoletnia była na dwóch zorganizowanych wyjazdach wakacyjnych zagranicznych, przy czym jeden kosztował ok. 1800 zł., a drugi ok. 2500 zł. Standard życia matki powódki i pozwanego, dopóki strony żyły razem, na pewno był wyższy niż przeciętnej rodziny, jednak obecnie ta sytuacja uległa zmianie, a ponadto nie był on aż tak wysoki, aby zapewniać dziecku kilka zorganizowanych wyjazdów w roku kosztujących po kilka tysięcy złotych /w ubiegłym roku małoletnia oprócz dwóch wyjazdów zagranicznych była także na obozie narciarskim w okresie ferii/.

Nie sposób się zgodzić ze wszystkimi wydatkami przedstawionymi przez stronę powodową w pozwie i piśmie procesowym z 01 grudnia 2015 r. /k. 211-213/. Tak wykazane wydatki na małoletnią powódkę wskazują, że matka małoletniej dotychczas wydawała na córkę ok. 4 tyś zł. miesięcznie, podobną kwotę na siebie, a ponadto spłacała kredyty zaciągnięte na dom w Z. i działalność gospodarczą, co wskazywałoby na osiąganie wyższych zarobków niż to przedstawia. Jednak zarobków matki powódki strona przeciwna nie kwestionuje, natomiast kwestionuje wydatki. W pierwszej kolejności należy ocenić wydatki strony powodowej na wyżywienie. Zdaniem Sądu strona powodowa nie ponosi tak wysokich wydatków na wyżywienie, jak to zostało wskazane w piśmie procesowych, przede wszystkim z tego powodu, że w znacznej części korzysta nieodpłatnie z produktów ze sklepu, który prowadzi.

Także wydatki takie jak wyjazdy wakacyjne, prezenty świąteczne i okazjonalne, nie mogą być w całości uwzględnione, albowiem zależą od standardu życia stron, trudno również przerzucać na stronę pozwaną koszt prezentów świątecznych czy urodzinowych robionych dziecku przez matkę. Zawyżone są także zdaniem Sądu wydatki wykazane jako „inne”, a dotyczące różnych wydatków w tym koszt opiekunki, o której matka powódki w wyjaśnieniach wskazywała, iż korzysta tylko okazjonalnie, także kieszonkowe, które również przekazuje córce ojciec.

Również kwota kredytu za mieszkanie doliczona do kosztów utrzymania dziecka nie może być potraktowana jako bezpośredni składnik tych kosztów, co najwyżej jako koszt, który obciąża matkę małoletniej powódki, a tym samym rzutuje na wysokość jej obowiązku alimentacyjnego.

Reasumując, na utrzymanie małoletniego dziecka w wieku 12 lat, można wydać bardzo duże kwoty, jednak ograniczają je możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej do alimentacji, jak i standard życia osoby uprawnionej i zobowiązanej. Tym samym kwota wskazana przez stronę powodową nie może być uznana jako całość kosztów utrzymania małoletniej powódki, są one znacznie niższe, ponadto muszą obciążać strony proporcjonalnie do ich możliwości zarobkowych i majątkowych.

Matka małoletniej powódki ma stałe dochody w granicach średnio 9-10 tyś zł. miesięcznie. Jednak również obciążają ją kredyty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i spłatą rat za mieszkanie, w łącznej wysokości ok. 3500 zł. miesięcznie. Matka małoletniej powódki nie jest w stanie ze swoich dochodów pokrywać sama wszystkich usprawiedliwionych potrzeb powódki, a także udział określony przez pozwanego na kwotę po 500 zł. miesięcznie jest zbyt mały w stosunku do proporcji jakie w przedmiotowej sprawie powinny być zachowane między udziałem matki dziecka a udziałem ojca.

Nie bez znaczenia na wysokość ustalonych od pozwanego alimentów na rzecz małoletniej ma także okoliczność, iż pozwany uczestniczy w życiu małoletniej córki, w miarę możliwości wynikających aktualnie z odległości jaka go dzieli od miejsca zamieszkania dziecka. Pozwany odwiedza córkę, zabiera na wakacje, przekazuje kieszonkowe, robi okazjonalne prezenty. Wprawdzie przekazywane kwoty i prezenty, jak również atrakcje wakacyjne /wyjazdy do babci i rodziny pozwanego/, nie są szczególnie kosztowne, jednak świadczą o zainteresowaniu pozwanego dzieckiem i chęci udziału w jego życiu, chociażby częściowo, także własnymi staraniami o rozwój dziecka i wychowanie.

Możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego są wyższe niż wynika to z jego deklaracji. Pozwany ma dobry zawód, doświadczenie zawodowe w prowadzeniu działalności gospodarczej związanej z handlem, ponadto dodatkowym jego atutem jest biegła znajomość języka niemieckiego i doświadczenie z pracy w Niemczech. Jedynym ograniczeniem po stronie pozwanego jest jego wiek 51 lat. Nie jest to jednak wiek, który uniemożliwia mu podjęcie pracy.

Pozwany w zasadzie już od 2014 r. nie świadczył pracy w sklepie (...), wiedział, iż w maju 2015 r. wygaśnie jego umowa. Tym samym miał sporo czasu, aby podjąć działania, aby znaleźć inną pracę. Nie można pozwanemu zarzucić, iż zupełnie nic nie robi, albowiem spróbował podjąć działalność w czasie sezonu letniego, która jednak nie powiodła się, zaś obecnie robi kurs zduna, aby spróbować pracy w innej dziedzinie. Jednak mając na utrzymaniu małoletnie dziecko pozwany powinien wykazywać się szczególną starannością i aktywnością w poszukiwaniu i wykonywaniu pracy, aby ponosić koszty utrzymania małoletniego dziecka, tym bardziej, że już od kilkunastu miesięcy pozostaje bez faktycznego zatrudnienia.

Pozwany posiada także pewien majątek, który przynajmniej w części mógłby spieniężyć /np. działka w Z./ i przeznaczyć na alimenty w obecnie trudnym dla siebie okresie przejściowym zanim podejmie stałą pracę. Także podjęcie bardziej zdecydowanych działań mających na celu sprzedaż domu pod Z., a dzięki temu spłatę związanego z nim kredytu, umożliwiłoby stronom dalsze rozliczenia, a matkę dziecka odciążyło z obowiązku spłaty tak wysokich rat kredytu.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd ustalił alimenty na rzecz małoletniej powódki na kwotę po 700 zł. miesięcznie, mając na względzie zarówno usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki, jak i możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, Sąd wziął pod uwagę możliwości matki małoletniej w przyczynianiu się do utrzymania córki, które aktualnie są mocno ograniczone z uwagi na wysokość spłacanych kredytów, wziął również pod uwagę aktualnie przejściowo trudną sytuację pozwanego wynikającą z braku stałego zatrudnienia. Z tego także względu, jak również z uwagi na niższe usprawiedliwione potrzeby małoletniej, niż to starała się wykazać strona powodowa, Sąd oddalił powództwo ponad kwotę 700 zł. miesięcznie.

O kosztach sądowych sąd orzekł na podstawie art. 100.1. Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zaś o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333§1 pkt 1 Kpc.

Z tych względów na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji wyroku.

z/

1.  (...),

2.  (...) – adw. K. B. (...)

3.  (...)

S.,(...)