Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca: SSO Hanna Wujkowska

Protokolant: sekr. sądowy Violetta Wysocka -Adryan

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015r. we Włocławku na rozprawie

sprawy L. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania L. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 2 października 2015 roku znak: (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 788/15

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2015 r. ubezpieczony L. Ś. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ZUS) Oddział w T. z dnia 2 października 2015 r., znak: (...) odmawiającej ubezpieczonemu prawa do emerytury, w części nieuwzględniającej jako udowodnionych okresów składkowych okresu ubezpieczenia w łącznej liczbie 6 lat, 7 miesięcy i 18 dni. Zaskarżonej decyzji zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na nieodpowiadającym prawdzie ustaleniu, że udowodnione okresy składkowe wynoszą 9 lat, 8 miesięcy i 3 dni podczas, gdy z okoliczności sprawy wynika, iż wynoszą one łącznie 16 lat, 3 miesiące i 21 dni. W tym stanie rzeczy ubezpieczony wniósł o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji (...) Oddział w T. i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania;

- zasądzenie od ZUS na rzecz ubezpieczonego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

- dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań ubezpieczonego na okoliczność ustalenia, jakie okresy w myśl przepisów ustawy podlegają zaliczeniu na okresy składkowe.

W uzasadnieniu ubezpieczony wskazał, że wnioskując o przyznanie prawa do emerytury, ubezpieczony powołał następujące okresy:

- zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Państwowych S.A. od dnia 1 września 1964 r. do dnia 5 września 1970 r. (6 lat, 5 dni);

- czynnej służby wojskowej od dnia 24 kwietnia 1968 r. do dnia 11 kwietnia 1970 r. (1 rok, 11 miesięcy, 19 dni);

- zatrudnienia w Kółku Rolniczym (...) w S. od dnia 15 kwietnia 1971 r. do dnia 31 maja 1971 r. (1 miesiąc, 17 dni);

- zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych (...) z/s w S. od dnia 1 czerwca 1971 r. do dnia 10 sierpnia 1979 r. (8 lat, 2 miesiące, 10 dni).

Łącznie zdaniem odwołującego wymiar okresów składkowych wyniósł 16 lat, 3 miesiące i 21 dni, a zatem organ rentowy przyjmując za udowodnione okresy składkowe w wymiarze jedynie 9 lat, 8 miesięcy i 3 dni uczynił to nieprawidłowo. Ubezpieczony wskazywał, iż w takim stanie rzeczy konieczne jest uchylenie zaskarżonej decyzji i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania przez organ rentowy, celem dokonania prawidłowej rekonstrukcji stanu faktycznego, uwzględniającej wszystkie okoliczności podlegające zaliczeniu na poczet okresów składkowych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał całkowicie zaskarżoną decyzję i wniósł m.in. o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu wskazał, że na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku oraz uzyskanych w KRUS organ rentowy przyjął za udowodnione 9 lat, 8 miesięcy i 3 dni okresów składkowych, w tym od:

- 1 września 1964 r. do 23 kwietnia 1968 r. nauka i zatrudnienie w (...) ( 3 lata, 7 miesięcy, 21 dni);

- 24 kwietnia 1968 r. do 11 kwietnia 1970 r. służba wojskowa (1 rok, 11 miesięcy, 18 dni);

- 11 maja 1970 r. do 5 września 1970 r. po wojsku ponownie (...) (3 miesiące, 26 dni);

- 15 kwietnia 1971 r. do 31 maja 1971 r. (...) w S. (1 miesiąc, 16 dni);

- 1 stycznia 1976 r. do 20 stycznia 1977 r. (...) w K. (1 rok, 20 dni);

- 20 stycznia 1977 r. do 10 sierpnia 1979 r. (...) A. z/s w S. (2 lata, 6 miesięcy, 22 dni).

Co do okresu zatrudnienia w (...) w A. z/s w S. ubezpieczony nie przedłożył na tę okoliczność świadectwa pracy ani innego dokumentu potwierdzającego ten fakt. Ponadto, ubezpieczony podwójnie liczy okres służby wojskowej: raz jako ciągłość zatrudnienia w (...), a drugi raz jako okres odbywania służby wojskowej. W związku z art. 27 i art. 28 ustawy emerytalnej zaskarżona decyzja jest zasadna. Organ rentowy wskazał też, że ewentualne zaliczenie spornych okresów składkowych nie spowoduje, że ubezpieczony będzie legitymował się co najmniej 20-letnim okresem ubezpieczenia. Poza tym, ubezpieczony pobiera emeryturę rolniczą.

W toku rozprawy z dnia 15 grudnia 2015 r. ubezpieczony zmodyfikował żądanie zawarte w treści odwołania wskazując, że domaga się zmiany zaskarżonej decyzji w zakresie jej uzasadnienia co do ustalonych okresów składkowych, nie kwestionując jednocześnie rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony urodził się dnia (...)r. W okresach od dnia 1 września 1964 r. do dnia 23 kwietnia 1968 r. oraz od dnia 11 maja 1970 r. do dnia 5 września 1970 r. był zatrudniony w (...) na stanowisku rzemieślnika. W okresie od dnia 24 kwietnia 1968 r. do dnia 11 kwietnia 1970 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. W okresie od dnia 15 kwietnia 1971 r. do dnia 31 maja 1971 r. był zatrudniony w Kółku Rolniczym (...) jako mechanik maszyn rolniczych. W okresie od dnia 1 stycznia 1976 r. do dnia 20 stycznia 1977 r. ubezpieczony był zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych – (...) w K.. W okresie od dnia 20 stycznia 1977 r. do dnia 10 sierpnia 1979 r. był zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych (...) z/s w S.. Od dnia 18 kwietnia 1979 r. jest ubezpieczony w systemie rolniczego ubezpieczenia społecznego. L. Ś. nie legitymuje się okresami składkowymi i nieskładkowymi w wymiarze 20 lat.

Okoliczność bezsporna

Ubezpieczony pobiera emeryturę rolniczą, przy ustalaniu uprawnienia do której uwzględnione zostały następujące okresy podlegania ubezpieczeniu:

- od dnia 1 stycznia 1976 r. do dnia 20 stycznia 1977 r. – zatrudnienie w Spółdzielni Kółek Rolniczych w K.,

- od dnia 21 stycznia 1977 r. do dnia 10 sierpnia 1979 r. – zatrudnienie w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S.,

- od dnia 18 kwietnia 1979 r. do dnia 13 sierpnia 2015 r. – podleganie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.

Dowód: pismo Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa we W., k. 26 akt organu rentowego.

Ubezpieczony w dniu 27 lipca 2015 r. złożył wniosek o emeryturę.

Dowód: w aktach organu rentowego: wniosek o emeryturę, k. 1-4, decyzja, k. 34.

Sąd zważył, co następuje:

Ubezpieczony w przedmiotowej sprawie ubiegał się o przyznanie emerytury w podstawowym wieku emerytalnym. Zasady przyznawania objętego wnioskiem świadczenia reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j. t. Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.; dalej: ustawa emerytalna).

Zgodnie z jej art. 27 ust. 1, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: osiągnęli wiek emerytalny określony w ust. 2 albo 3; mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a. Art. 27 ust. 3 pkt 4 ustawy emerytalnej stanowi, że wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie: od dnia 1 lipca 1948 r. do dnia 30 września 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 3 miesiące. Zgodnie z art. 28 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 pkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: osiągnęli wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3; mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

Zaznaczyć przy tym należy, iż co prawda zgodnie z art. 10 powołanej ustawy jako okresy składkowe zaliczane są stosowne okresy pracy w gospodarstwie rolnym oraz podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników, niemniej jednak możliwość taka nie występuje zgodnie z ust. 3 powołanego artykułu, gdy okresy te zostały zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników

Jednocześnie podkreślić należy, że przedmiot kognicji sądu ubezpieczeń społecznych wyznacza treść zaskarżonej decyzji, która w postępowaniu sądowym podlega ocenie zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności. Wobec powyższego - zgodnie z regulacją art. 477 ¹⁴ k.p.c. - orzeczeniem sądu I instancji następuje oddalenie odwołania bądź merytoryczna zmiana zaskarżonej decyzji poprzez stosowane orzeczenie co do istoty sprawy – wyznaczanej treścią wniosku ubezpieczonego i zaskarżonej decyzji. Nie jest zatem – i nie może być (w świetle powołanej regulacji) - przedmiotem rozstrzygnięcia sądu jedynie ustalenie ewentualnych przesłanek, które nie wpływają na ocenę prawidłowości zaskarżonej decyzji, a jedynie mogą mieć znaczenie na potrzeby jakichkolwiek innych postępowań.

Dlatego też w niniejszej sprawie ocenie podlegała jedynie prawidłowość zaskarżonej decyzji ZUS w przedmiocie nieprzyznania prawa do emerytury ubezpieczonemu.

W tym zakresie ustalony w sprawie stan faktyczny w istocie w całości pozostawał w poza sporem, znajdując przy tym pełne potwierdzenie w treści załączonych do akt organu rentowego, niekwestionowanych przez strony i nie noszących śladów nieuprawnionej ingerencji w ich treść, dokumentów. Podkreślić przy tym należy, iż przedmiotem ustaleń sądu – zgodnie z regulacja art. 227 k.p.c. - pozostają jedynie fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, co skutkuje koniecznością stosownej selekcji materiału dowodowego pod kątem istotności poszczególnych jego elementów dla rozstrzygnięcia sprawy. Tym samym też całkowicie zbędnym było przeprowadzenie dowodu z zeznań stron.

W przedmiotowej sprawie bezspornym bowiem było, że ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny w wysokości 65 lat i 3 miesięcy. Poza sporem pozostawało także (znajdując pełne potwierdzenie w treści złożonych dokumentów), że wnioskodawca legitymuje się okresami składkowymi w wymiarze uwzględnionym przez organ rentowy - 9 lat, 8 miesięcy i 3 dni. Co prawda spornym pozostawała możliwość uwzględnienia dalszych okresów powoływanych jako składkowe także na etapie postepowania sądowego, jednak w kontekście całkowicie bezspornego miedzy stronami (przyznanego wyraźnie przez fachowego pełnomocnika wnioskodawcy) braku legitymowania się przez L. Ś. okresami składkowymi i nieskładkowymi (które podlegać mogły - także w kontekście uprzedniego przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury rolniczej z uwzględnieniem okresu od 18 kwietnia 1979r. - uwzględnieniu przy ustaleniu prawa do objętego wnioskiem świadczenia) w wymiarze co najmniej 20 lat, brak było podstaw do dokonywania jakichkolwiek dalszych ustaleń - w szczególności w zakresie potencjalnej możliwości uwzględnienia okresów, które i tak nie mogły skutkować zmianą merytorycznego rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonej decyzji. Powołane bowiem przez pełnomocnika wnioskodawcy okoliczności dotyczyły jedynie okresów w łącznym wymiarze niespełna 17 lat (przy czym w wymiarze tym dwukrotnie uwzględniony został okres od 24.04.1968r. do 11.04.1970r. – raz w ramach okresu zatrudnienia, a ponownie jako okres odbywania zasadniczej służby wojskowej), przy czym nie wskazano jakichkolwiek innych okresów składkowych czy nieskładkowych, które wpływać by mogły na zasadność wniosku o przyznanie odwołującemu emerytury w systemie powszechnym.

Na marginesie przy tym zaznaczyć należy, iż nie można byłoby ubezpieczonemu doliczyć do stażu ubezpieczeniowego w powszechnym systemie ubezpieczenia społecznego okresu podlegania stosowanemu ubezpieczeniu społecznemu rolników. Jak już bowiem wskazano zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy emerytalnej, okresów tych nie uwzględnia się, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Bezspornym zaś w istocie w niniejszej sprawie pozostawało (co znalazło pełne potwierdzenie w informacji udzielonej przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego), że ubezpieczony pobiera emeryturę rolniczą, przyznaną przez Prezesa KRUS, do ustalenia której uwzględniony został okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu od 18.04.1979r. do 13.08.2015r.

W tym kontekście podkreślić także należy, iż zarzuty przedstawione przez ubezpieczonego w odwołaniu – nawet zmodyfikowanym w dniu 15 grudnia 2015 r. - nie dotyczyły w żaden sposób meritum zaskarżonej decyzji, a wyłącznie jednego elementu jej uzasadnienia.

W związku z powyższym, uznając, iż ubezpieczony nie spełnił wszystkich przesłanek z art. 27 i 28 ustawy emerytalnej, tj. nie legitymował się okresami składkowymi i nieskładkowymi w wysokości co najmniej 20 lat, a tym samym stwierdzając, iż zaskarżona decyzja organu rentowego o nieprzyznaniu emerytury jest prawidłowa, Sąd orzekł o oddaleniu odwołania ubezpieczonego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc. Sąd bowiem nie znalazł jakichkolwiek podstaw do jego uwzględnienia.