Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Kraków, 22 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydz. IX Gospodarczy w składzie

sędzia SO Dariusz Pawłyszcze

protokólant st. sekr. sąd. Aleksander Powroźnik

po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w Krakowie 8 grudnia 2015r. sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w K. przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)Sp.k. w K. o zapłatę 402.000,00 zł z ustawowymi odsetkami od 1 stycznia 2014r. na skutek zarzutów od nakazu zapłaty z 12 listopada 2014r., sygn. IX. GNc. 1238/14

I zaskarżony nakaz zapłaty uchyla w całości i oddala powództwo;

II zasądza od powódki na rzecz pozwanej koszty postępowania 25.000 (dwadzieścia pięć tysięcy) zł.

UZASADNIENIE

Nakazem zapłaty z 12 listopada 2014r. [k.38] sąd zasądził od pozwanego pożyczkobiorcy na rzecz powodowego pożyczkodawcy 402.000 zł z ustawowymi odsetkami od 1 stycznia 2014r. tytułem zwrotu pożyczki.

W zarzutach [k.55] od nakazu zapłaty pozwany pożyczkobiorca wniósł o uchylenie nakazu i oddalenie powództwa, ponieważ pożyczkobiorca zwrócił pożyczkę przez potrącenie k.67 z następującymi wierzytelnościami pożyczkobiorcy:

1. 432.955,32 zł tytułem wierzytelności o wynagrodzenia za roboty budowlane nabyte od podwykonawców (...) Sp. z o.o., za które to wynagrodzenia powód odpowiada solidarnie na podstawie art. 647 ¹ § 5 K.c.,

2. 10.000 zł tytułem zwrotu pożyczki.

W odpowiedzi na zarzuty [k.238] pożyczkodawca wniósł o ich oddalenie, ponieważ te same wierzytelności są dochodzone od powoda przez (...) Sp. z o.o.

Sąd ustalił, co następuje:

Umową z 15 kwietnia 2013r. [k.30] powód pożyczył pozwanemu 402.000 zł oprocentowane na 5% z terminem zwrotu do 31 grudnia 2013r.

Powodowy pożyczkodawca był generalnym wykonawcą inwestycji (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Sp.k. (mającej tego samego komplementariusza co pozwany pożyczkobiorca). Powód umową z 7 lutego 2011r. [k.144] całość robót zamówił u (...) Sp. z o.o., w której miał 100% udziałów. W celu zabezpieczenia swoich zobowiązań wobec L. K.(większościowego wspólnika komplementariusza strony pozwanej) powód udzielił A. U.(członkowi zarządu komplementariusza pozwanego) pełnomocnictwa do zbycia swoich udziałów w (...) Sp. z o.o. i A. U. na mocy tego pełnomocnictwa zbył te udziały L.K. umową z 22 listopada 2013r. (prawo A. U. do wykorzystania pełnomocnictwa jest przedmiotem procesu zakończonego nieprawomocnym wyrokiem SR dla Krakowa-Śródmieścia oddalającego powództwo powoda przeciwko A. U. i L. K. o ustelenie nieważności zbycia udziałów (...) Sp. z o.o.).

Po uzyskaniu przez L. K. kontroli nad (...) Sp. z o.o. spółka ta w sprawie IX.GC.516/14 pozwała powoda o zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane na inwestycji (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)Sp.k. (spółki także - tak jak pozwany - kontrolowanej przez L. K.). Znaczną część robót na tej inwestycji (...) Sp. z o.o. zamówiła u podwykonawców, którym nie zapłaciła wynagrodzeń, przy czym zachodzą podstawy do odpowiedzialności powoda za zapłatę tych wynagrodzeń na mocy art. 647 ¹ § 5 K.c.

Inwestor, tj. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)Sp.k., nabył od podwykonawców (...) Sp. z o.o. (A. B., (...) Sp. z o.o., M.S. i A. W.) wierzytelności o wynagrodzenia należne im od (...) Sp. z o.o. w wysokości 432.955,32 zł wymagalne w 2012 i 2013 roku (wierzytelności A. B. pierwotnie nabyła (...) Sp. z o.o., która umową z 16 września 2013r. [k.77] przeniosła je na inwestora). Następnie umową z 23 października 2014r. [k.69] inwestor przeniósł te wierzytelności na pozwanego.

Ponadto umową z 3 kwietnia 2012r. [k.188] inwestor pożyczył powodowi bezterminowo 10.000 zł.

Pozwany pismem z 14 listopada 2014r. [k.67], doręczonym powodowi w tym samym dniu [dowód doręczenia k.68], złożył oświadczenie o potrąceniu wierzytelności powoda z tytułu zwrotu pożyczki w wysokości 402.000 zł z wierzytelnościami pozwanego z tytułu odpowiedzialności powoda za długi (...) Sp. z o.o. w wysokości 432.955,32 zł oraz z tytułu zwrotu pożyczki 10.000 zł.

Powyższy stan faktyczny był niesporny i został ustalony w oparciu o oświadczenia stron (art. 229 i 230 K.p.c.). Strony nie przeczyły istnieniu i autentyczności kserokopii dokumentów złożonych przez stronę przeciwną. Dokonanie ustaleń faktycznych będących odzwierciedleniem treści niespornych dokumentów nie wymaga przeprowadzenia dowodu (tak SA w Krakowie w wyroku z 28 grudnia 2011r., I.ACa.1111/11).

W szczególności niesporne było spełnienie przesłanek odpowiedzialność powoda wobec podwykonawców (...) Sp. z o.o. za zapłatę ich wynagrodzeń na podstawie art. 6471 § 5 K.c. Powód nie przeczył spełnieniu tych przesłanek i podnosił tylko, iż wynagrodzenia za te same roboty żąda (...) Sp. z o.o. Skoro wówczas powód miał 100% udziałów (...) Sp. z o.o., to zawarcie umowy z podwykonawcą przez A. jest równoznaczne z zawiadomieniem powoda o tej umowie. Ponadto sam powód jako generalny wykonawca zawiadamiał inwestora o tych umowach [k.152,153].

Także umowa pożyczki 10.000 zł udzielonej przez inwestora powodowi nie została zaprzeczona [k.253 8m].

W celu sprawdzenia roszczeń będących przedmiotem sprawy IX.GC.516/14 (z powództwa A. przeciwko powodowi o wynagrodzenie za roboty na inwestycji na K.) sąd na podstawie art. 224 § 2 K.p.c. przeprowadził dowód z tych akt na posiedzeniu niejawnym po zamknięciu rozprawy (zgoda stron na zaniechanie rozprawy co do tego dowodu k.253 9m). Sąd ustalił, że A. dochodzi w tamtej sprawie (zakończonej nieprawomocnym wyrokiem uwzględniającym z 30 czerwca 2015r.) całego niezapłaconego wynagrodzenia (bez pomniejszenia o sumy niezapłacone podwykonawcom), a powód nie podniósł zarzutu potrącenia z tytułu zaspokojenia przez siebie podwykonawców (w sprawie nie było interwencji inwestora wspomnianej w piśmie powoda z 24 czerwca 2015r. k.238).

Powód żądał [k.239] zwrotu pisma pozwanego z 2 kwietnia 2015r. [k.184], lecz pismo to jako zawierające wyłącznie wnioski dowodowe nie podlegało zwrotowi.

Sąd zważył, co następuje:

W dniu 31 grudnia 2013r. (termin zwrotu pożyczki w wysokości 402.000 zł) na podstawie art. 6471 § 5 K.c. podwykonawcom (...) Sp. z o.o. przysługiwały solidarnie przeciwko (...) Sp. z o.o. i powodowi wierzytelności na sumę 432.955,32 zł. Na mocy art. 509 K.c. wierzytelności te przeszły na pozwanego. Dlatego na podstawie art. 498 i 499 K.c. oświadczenie pozwanego o potrąceniu z 14 listopada 2014r. [k.67] wywołało skutek spłaty pożyczki w dniu 31 grudnia 2013r.

Ponadto pozwany objął oświadczeniem o potrąceniu wierzytelność w wysokości 10.000 zł o zwrot pożyczki twierdząc [k.185], iż wierzytelność tę nabył od inwestora umową z 23 października 2014r., co nie ma oparcia w treści umowy. Powód nie kwestionował obowiązku zapłaty pozwanemu 10.000 zł [k.253 8m]. Ponieważ wierzytelności nabyte od podwykonawców wystarczały do umorzenia obowiązku zwrotu pożyczki, sąd nie dociekał, w jaki sposób wierzytelność o zapłatę 10.000 zł przeszła z inwestora na pozwanego.

Sąd nie pominął zarzutu potrącenia na podstawie art. 493 § 3 K.p.c., ponieważ:

1. oświadczenie o potrąceniu zostało złożone przed doręczeniem pozwanemu nakazu zapłaty,

2. przepis dotyczy tylko wierzytelności, których istnienie lub wymagalność są kwestionowane przez powoda.

(...) Sp. z o.o. i powód solidarnie odpowiadali wobec podwykonawców A. za zapłatę ich wynagrodzeń i okoliczność, iż A. dochodził swojego wynagrodzenia od powoda nie niweczyła możliwości dochodzenia wynagrodzeń podwykonawców od powoda (art. 366 § 1 K.c.), w tym przez potrącenie. Od chwili zapłaty w dniu 14 listopada 2014r. wynagrodzeń podwykonawców powodowi przysługuje roszczenie regresowe wobec A. w wysokości 432.955,32 zł (z odsetkami od 1 stycznia 2014r. - art. 499 K.c.). Okoliczność, iż w procesie IX.GC.516/14 z powództwa A. powód nie przedstawił do potrącenia roszczenia regresowego, nie może pozbawiać pozwanego prawa do do powołania się na potrącenie w niniejszym procesie. Ponadto nawet po zakończeniu sprawy IX.GC.516/14 powód może złożyć A. oświadczenie o potrąceniu, a w razie odmowy A. uznania skuteczności tego potrącenia powodowi będzie przysługiwało powództwo opozycyjne, gdyż zarzut spełnienia świadczenia przez potrącenie z roszczeniem regresowym z tytułu zaspokojenia podwykonawców nie był przedmiotem rozpoznania w tamtym procesie.

Ponieważ roszczenie zasądzone zaskarżonym nakazem wygasło w dniu 14 listopada 2014r. z mocą od 31 grudnia 2013r., na podstawie art. 496 K.p.c. nakaz został uchylony, a powództwo oddalone.

koszty

Na podstawie art. 98 K.p.c. pozwanemu przysługuje zwrot kosztów 25.000 zł: opłaty 15.075 zł i kosztów zastępstwa 9.925 zł. Nakład pracy na obronę przed nakazem zapłaty (sporządzenie zarzutów i udział w rozprawie) jest wyższy o 30% od nakładu pracy na sporządzenie pozwu (stawka minimalna 7.200 zł).