Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P. , dnia 27 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Musielak

Protokolant: Starszy sekretarz sądowy K. C.

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2015 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa V. T.

przeciwko W. S. (1), Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne (...) sp. z o.o. w S., M. G., W. K., (...) sp. z o.o. w Ż., S. Z.

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji (art. 841 i 842 kpc )

1.  oddala powództwo;

2.  nie obciąża powódki kosztami procesu.

/-/ J. M.

UZASADNIENIE

W pozwie przeciwko W. S. (1), Przedsiębiorstwu Handlowo-Produkcyjnemu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S., M. G., W. K.. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ż. oraz S. Z. wniesionym do S. R. w S. dnia 9 lutego 2015r. powódka V. T. domagała się zwolnienia spod egzekucji ruchomości (wymienionych na stronie 2-3 pozwu) zajętych przez Komornika Sądowego przy S. R. w S. W. S. (2) w sprawach z wniosku wskazanych powyżej pozwanych, występujących jako wierzyciele.

W toku postepowania powódka uzyskała zabezpieczenie swojego roszczenia na mocy postanowienia S. R. w S. z dnia 23 marca 2015r. w sprawie(...)poprzez zawieszenie postępowań egzekucyjnych toczących się w stosunku do wymienionych w pozwie ruchomości (k. 27).

S. R. w S. przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu postanowieniem z dnia 23 marca 2015r. (k. 30)

Postanowieniem z dnia 23 lipca 2015r. Sąd zwolnił powódkę od opłaty sądowej od pozwu (k. 44).

W odpowiedzi na pozew z dnia 9 lutego 2015r. pozwany (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ż. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie do powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k. 69). Według pozwanego, powódka nie zachowała ustawowego miesięcznego terminu do wniesienia powództwo przeciwegzekucyjnego, bowiem o prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym wiedziała co najmniej od października 2014r., zaś pozew wniosła dopiero w dniu 9 lutego 2015r.

Pozwany Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne (...) Sp. z o.o. także domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania. Pozwany wskazał, że toczące się z jego wniosku postępowania egzekucyjne przeciwko E. T. zostały na jego wniosek umorzone.

Pozwany W. K. w piśmie z dnia 12 listopada 2015r. uznał powództwo w całości oraz wniósł o nieobciążanie go kosztami postępowania ze względu na fakt, że nie dał powodu do jego wytoczenia i uznał je przy pierwszej czynności procesowej, domagając się zasądzenia od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa radcy prawnego według norm przepisanych (k. 88).

Powództwo uznał także pozwany W. S. (1) (k. 65).

Natomiast pozwana S. Z. domagała się częściowego oddalenia żądań pozwu w zakresie nieruchomości nabytych przed zawarciem małżeństwa powódki z dłużnikiem, to jest przed 2005r., w pozostałej części uznając powództwo.

W dalszej części postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska procesowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W toku postępowań egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika Sądowego przy S. R.w S. W. S. (2) przeciwko dłużnikowi E. T. w sprawach:

-(...) z wniosku wierzyciela W. S. (1),

-(...) z wniosku wierzyciela P.H.P. (...) Sp. z o.o.,

-(...) z wniosku wierzyciela M. G.,

- (...) z wniosku wierzyciela W. K.,

(...) z wniosku wierzyciela (...) Sp. z o.o.,

-(...) z wniosku wierzyciela S. Z.,

zajęte zostały następujące ruchomości znajdujące się w posiadaniu E. T.:

- p. R., obrotowy, kolor niebieskim rok prod. 1997,

- a. F. U 767/1, rok prod. 2002,

- s. (...) (...),

- s. F. S./3, rok prod.2002,

- ł. F. T., rok prod. 1984,

-p. (...) F., zawieszany,

- z. (...) Ż.,

-r. (...) (...),

- a. (...) F.,

-c. (...) U. C-385 nr rej. (...),

- o. (...) (...) o poj. 2000 l, rok prod. 1990,

- c. (...) U. C-385 nr rej. (...), rok prod. 1976,

-(...), nr rej. (...), rok prod. 1983, ładowność 4,5 t,

- (...), rok prod. 1972, ładowność 3,5 t,

-s. M. (...), nr rej. (...), rok prod. 1994,

- (...) V. (...), nr rej. (...), rok prod. 2001.

Pismem z dnia 29 grudnia 2014r., doręczonym powódce V. T. dnia 9 stycznia 2015r., Komornik Sądowy przyS. R. wS. W. S. (2) zawiadomił ją o dokonaniu zajęcia ruchomości znajdujących się w posiadaniu dłużnika E. T. wraz z obwieszczeniem o terminie licytacji w dniu 12 lutego 2015r.

Dłużnik E. T. jest mężem powódki od 8 października 2005r. Ruchomości objęte egzekucją są objęte wspólnością ustawową. Przeciwko powódce jako małżonce dłużnika nie został wystawiony tytuł wykonawczy.

Dowód: pismo Komornika Sądowego przy S. R. w S. W. S. (3) chury z dnia 29 grudnia 2014r. – k. 10-11.

Okoliczności bezsporne.

Postanowieniem z dnia 9 lutego 2015r. Komornik Sądowy przy S. R. w S. W. S. (2) na podstawie art. 824 § 1 pkt 2 k.p.c. umorzył egzekucję z następujących ruchomości:

- p. (...) R., obrotowy, kolor niebieskim rok prod. 1997,

- a. (...) F. U 767/1, rok prod. 2002,

- s. (...) (...),

-s. F. S./3, rok prod.2002,

-ł. F. T., rok prod. 1984,

- p. (...) F., zawieszany,

- z. (...) Ż.,

- r. (...) (...),

-a. (...) F.,

-o. (...) (...) o poj. 2000 l, rok prod. 1990,

- c. U. C-385 nr rej. (...), rok prod. 1976,

- (...), nr rej. (...), rok prod. 1983, ładowność 4,5 t,

-(...), rok prod. 1972, ładowność 3,5 t.

Podstawą umorzenia postępowań egzekucyjnych co do wymienionych wyżej ruchomości było rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 maja 1996r. w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji sądowej, zgodnie z którym podstawowe maszyny i urządzania w ilości niezbędnej do pracy w gospodarstwie rolnym nie podlegają egzekucji.

Komornik oddalił natomiast wniosek dłużnika o umorzenie egzekucji do ruchomości:

- samochód M. (...), nr rej. (...), rok prod. 1994,

-s. V. (...), nr rej. (...), rok prod. 2001.

- c. (...) U. C-385 nr rej. (...),

- (...), nr rej. (...), rok prod. 1983, ładowność 4,5 t.

Dowód: postanowienie Komornika Sądowego przy S. R. w S. W. S. (2) z dnia 9 lutego 2015r. – k. 66.

W toku postępowania egzekucyjnego Komornik Sądowy przy S. R.w S. W. S. (2) dokonywał obwieszczeń o licytacji z ruchomości w następujących datach: 7 sierpnia 2013r., 29 stycznia 2014r., 27 marca 2014r., 5 maja 2014r., 8 sierpnia 2014r., 29 września 2014r.

Dowód: obwieszczenia o licytacji z ruchomości z dni 7 sierpnia 2013r., 29 stycznia 2014r., 27 marca 2014r., 5 maja 2014r., 8 sierpnia 2014r., 29 września 2014r – k. 85.

Dnia 23 października 2014r. powódka wystąpiła w imieniu swojego męża E. T. do S. R. w S.ze skargą na czynności komornika.

W dniu 2 grudnia 2014r. powódka złożyła w imieniu swojego męża E. T. kolejną skargę na czynności Komornika do S. R.w S..

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2014r. S. R. w S. Wydział I Cywilny w sprawie(...) oddalił skargę na czynności komornika.

Dowód: skarga na czynności komornika z dnia 22 października 2014r., skarga na czynności komornika z dnia 2 grudnia 2014r. – k. 85 , postanowienie S. R. wS. z dnia 10 grudnia 2014r. w sprawi (...)– k. 85 .

Pismem z dnia 6 listopada 2015r. (...) Sp. z o.o. jako wierzyciel męża powódki zwrócił się do Komornika Sądowego przy S. R. wS. W. S. (2) z wnioskiem o zwolnienie spod egzekucji ruchomości: samochód M. (...), nr rej. (...), rok prod. 1994, samochód V. (...), nr rej. (...), rok prod. 2001., ciągnik rolniczy U. C-385 nr rej. (...), przyczepa rolnicza D-46, nr rej. (...), rok prod. 1983, ładowność 4,5.

Dowód: pismo wierzyciela z dnia 6 listopada 2015r. – k. 85.

Wierzyciel W. K. w piśmie z dnia 12 listopada 2015r. zwrócił się do Komornika o zwolnienie spod egzekucji ruchomości: ciągnik rolniczy U. C-385 nr rej. (...), agregat uprawowy F. U 767/1, rok prod. 2002, siewnik F. S./3, rok prod.2002, przyczepa rolnicza D-46, nr rej. (...), rok prod. 1983, ładowność 4,5 t, przyczepa rolnicza D-08, rok prod. 1972, ładowność 3,5 t.

Dowód: pismo wierzyciela z dnia 12 listopada 2015r. – k. 92.

Wnioski o umorzenie postępowań egzekucyjnych wniósł także wierzyciel Przedsiębiorstwo Handlowo- (...) ”A.-Efekt” Sp. z o.o.

Dowód: wnioski wierzyciela z dnia 5 października 2015r. – k. 102-104.

Postanowieniem z dnia 13 listopada 2015r. Komornik Sądowy przy S. R. w S. umorzył postepowanie egzekucyjne zgodnie z wnioskiem wierzyciela (...) Sp. z o.o. w stosunku do ruchomości: samochód M. (...), nr rej. (...), rok prod. 1994, samochód V. (...), nr rej. (...), rok prod. 2001, ciągnik rolniczy U. C-385 nr rej. (...).

Dowód: postanowienie z dnia 13 listopada 2015r. – k. 111.

Sąd ustalił stan faktyczny w sprawie na podstawie dokumentów przedstawionych przez strony.

Zgodnie z treścią art. 244 k.p.c. dokumenty urzędowe stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Część dokumentów zostało przedstawionych w odbitkach kserograficznych, jednak wobec braku zarzutów co do ich zgodności z oryginałami, sąd uznał, że stanowią one wiarygodny dowód pośredni istnienia i treści dokumentów właściwych.

Sąd Okręgowy uznał, zatem, za wiarygodne wszystkie powołane wyżej dokumenty urzędowe i dokumenty prywatne, znajdujące się w aktach sprawy. Autentyczność większości dokumentów prywatnych (i urzędowych, jak również prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c., również Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one istotne dla potrzeb rozstrzygnięcia tego sporu.

Na rozprawie w dniu 27 listopada 2015r. powódka złożyła oświadczenie, w którym potwierdziła, że o egzekucji z ruchomości znajdujących się w posiadaniu jej męża dowiedziała się już we wrześniu lub październiku 2014r. Natomiast wcześniej nie miała wiedzy na ten temat, gdyż dłużnik ukrywał przed nią korespondencję.

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo podlegało oddaleniu w całości jako bezzasadne.

Jakkolwiek legitymacja powódki do wystąpienia z powództwem o zwolnienie zajętych przedmiotów od egzekucji (ekscydycyjnym) nie budzi wątpliwości, to nie zostały spełnione pozostałe przesłanki z art. 841 k.p.c.

Stosownie do treści art. 841 § 1 k.p.c., osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowane do niego egzekucji narusza jej prawa. Legitymacja czynna służy wyłącznie osobie trzeciej, której prawa zostały naruszone w konkretnym postępowaniu egzekucyjnym. Zgodnie z § 3 art. 841 k.p.c. powództwo przeciwegzekucyjne należy wytoczyć w terminie miesiąca od powzięcia wiadomości o naruszeniu prawa, chyba, że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych.

Jak wynika ze stanu faktycznego ustalonego w toku niniejszego postępowania, powódka co najmniej od października 2014r. miała wiedzę o postępowaniu egzekucyjnym toczącym się przeciwko jej mężowi z majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską. Powyższe wynika przede wszystkim z dokumentu z dnia 22 października 2014r., stanowiącego skargę na czynności komornika sporządzoną przez powódkę w imieniu jej męża. Na rozprawie w dniu 27 listopada 2015r. powódka oświadczyła ponadto, że dowiedziała się o egzekucji przeciwko jej mężowi w październiku 2014r., kiedy komornik zabrał część ruchomości z gospodarstwa, w którym powódka zamieszkuje. Nie można także wykluczyć, że już wcześniej powódka miała wiedzę o postępowaniu egzekucyjnym, skoro od sierpnia 2013r. do września 2014r. odbyło się sześć licytacji z ruchomości dłużnika. Jednak strona pozwana nie wykazała, aby w istocie powódka wcześniej niż przed październikiem 2014r. powzięła wiedzę o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym.

Przepis art. 841 § 3 k.p.c. nie pozostawia wątpliwości co do terminu, w którym osoba trzecia, które prawo zostało naruszone w postępowaniu egzekucyjnym, może wystąpić z powództwem o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji. Nie ulega wątpliwości, że początkowym momentem biegu terminu jest dzień faktycznego dowiedzenia się przez osobę trzecią o naruszeniu jej prawa (według treści przepisu „od dnia dowiedzenia się”). Termin miesięczny do wytoczenia powództwa ma charakter materialnoprawny, nie podlega więc przywróceniu. Nie ma racji powódka podnosząc, iż termin ten w jej przypadku liczyć należy od dnia formalnego zawiadomienia ją przez komornika o dokonaniu zajęcia ruchomości znajdujących się w posiadaniu dłużnika, co nastąpiło dnia 9 stycznia 2015r. Ponad wszelką wątpliwość stwierdzić bowiem trzeba, że wiedzę o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym powódka powzięła już w październiku 2014r. Wytoczenie przez nią powództwa w dniu 9 lutego 2015r. w świetle terminu z art. 841 § 3 k.p.c. uznać należy za spóźnione. Już chociażby z tego względu powództwo podlegało oddaleniu.

W ocenie Sądu po stronie powódki brak było także interesu prawnego w wytoczeniu powództwa w stosunku do ruchomości, co do których Komornik Sądowy przyS. R. w S. W. S. (2) postanowieniem z dnia 9 lutego 2015r. umorzył postępowanie, to jest:p. (...) R., o., kolor niebieskim rok prod. 1997, a. (...) F. U 767/1, rok prod. 2002,s. (...) (...), s. F. S./3, rok prod.2002, ł. F. T., rok prod. 1984, p. (...) F., z., z. (...) Ż., r. (...) (...), a. (...) F., o. (...) (...) o poj. 2000 l, rok prod. 1990, c. (...) U. C-385 nr rej. (...), rok prod. 1976, (...), nr rej. (...), rok prod. 1983, (...), (...), rok prod. 1972, (...). Pomimo, iż umorzenie postępowania co do tych ruchomości miało miejsce w dniu wniesienia powództwa, a wyrok został wydany dziesięć miesięcy później, powódka w toku postępowania nie ograniczyła żądania. Sąd nie mógł orzec w przedmiocie zwolnienia ww. ruchomości od egzekucji, skoro od 9 lutego 2015r. żadne postępowanie egzekucyjne się w stosunku do nich nie toczy. Postanowieniem z dnia 13 listopada 2015r. Komornik Sądowy przyS. R. w S. W. S. (2) umorzył egzekucję do pozostałych ruchomości objętych pozwem, choć nie zostało ustalone czy wszystkie postepowania egzekucyjne przeciwko mężowi powódki zostały zakończone.

O kosztach sądowych Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym, w przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Zdaniem Sądu, chociaż powódka przegrała postępowanie w całości, to zachodzą szczególne przesłanki odstąpienia od obciążania jej kosztami procesu. Chociaż rację mają pozwani, iż nie dali powódce podstaw do wytoczenia powództwa, a część z nich przy pierwszej czynności procesowej znała powództwo, to podjęte przez powódkę środki prawne okazały się w znacznej części – być może nawet w całości –uzasadnione w chwili wnoszenia pozwu., poza terminem do wniesienia powództwa. Postanowienie Komornika o umorzeniu egzekucji co do wększości zajętych rzeczy wydano w tym samym dniu, w którym pozew wniesiono. Egzekucja z większej części ruchomości dłużnika prowadzona była bowiem wbrew rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 maja 1996r. w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji sądowej, zgodnie z którym podstawowe maszyny i urządzania w ilości niezbędnej do pracy w gospodarstwie rolnym, wobec czego w postanowieniem z dnia 9 lutego 2015r. Komornik umorzył egzekucję co do nich. Chociaż powódka wobec umorzenia egzekucji co do większości rzeczy z dnia 9 lutego 2015r. mogła zmodyfikować później żądanie pozwu, ograniczając je jedynie do ruchomości, co do których nadal toczyło się postępowanie egzekucyjne, to obciążanie jej kosztami procesu nie byłoby słuszne także ze względu na jej sytuację finansową.

SSO Jacek Musielak