Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Kraków dnia 16 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Żukowski

Protokolant: starszy protokolant Marzena Stępkowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 września 2015 r. w Krakowie

sprawy z powództwa A. S. (1), L. S. (1), M. S. (1), M. S. (2)

przeciwko M. T.

o złożenie rachunku z zarządu i o zapłatę

I.  nakazuje pozwanej M. T. aby złożyła na piśmie powodowi A. S. (1) sprawozdanie z zarządu wykonywanego nad nieruchomością objętą księgą wieczystą (...) zabudowaną budynkiem przy ul. (...) w K. za okres od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. obejmujące zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami,

II.  nakazuje pozwanej M. T. aby za okres poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. na przyszłość składała na piśmie powodowi A. S. (1), do dnia 10-tego każdego kolejnego miesiąca po danym miesiącu sprawozdawczym, comiesięczne sprawozdania z zarządu wykonywanego nad nieruchomością objętą księgą wieczystą (...) zabudowaną budynkiem przy ul. (...) w K. obejmujące zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami,

III.  nakazuje pozwanej M. T. aby złożyła na piśmie powodowi L. S. (1) sprawozdanie z zarządu wykonywanego nad nieruchomością objętą księgą wieczystą (...) zabudowaną budynkiem przy ul. (...) w K. za okres od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. obejmujące zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami,

IV.  nakazuje pozwanej M. T. aby za okres poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. na przyszłość składała na piśmie powodowi L. S. (1), do dnia 10-tego każdego kolejnego miesiąca po danym miesiącu sprawozdawczym, comiesięczne sprawozdania z zarządu wykonywanego nad nieruchomością objętą księgą wieczystą (...) zabudowaną budynkiem przy ul. (...) w K. obejmujące zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami,

V.  nakazuje pozwanej M. T. aby złożyła na piśmie powodowi M. S. (1) sprawozdanie z zarządu wykonywanego nad nieruchomością objętą księgą wieczystą (...) zabudowaną budynkiem przy ul. (...) w K. za okres od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. obejmujące zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami,

VI.  nakazuje pozwanej M. T. aby za okres poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. na przyszłość składała na piśmie powodowi M. S. (1), do dnia 10-tego każdego kolejnego miesiąca po danym miesiącu sprawozdawczym, comiesięczne sprawozdania z zarządu wykonywanego nad nieruchomością objętą księgą wieczystą (...) zabudowaną budynkiem przy ul. (...) w K. obejmujące zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami,

VII.  nakazuje pozwanej M. T. aby złożyła na piśmie powódce M. S. (2) sprawozdanie z zarządu wykonywanego nad nieruchomością objętą księgą wieczystą (...) zabudowaną budynkiem przy ul. (...) w K. za okres od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. obejmujące zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami,

VIII.  zasądza od pozwanej M. T. na rzecz powoda A. S. (1) kwotę 19038 zł. 80 gr. (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzydzieści osiem złotych osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 10 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

IX.  zasądza od pozwanej M. T. na rzecz powoda L. S. (1) kwotę 19038 zł. 80 gr. (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzydzieści osiem złotych osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 10 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

X.  zasądza od pozwanej M. T. na rzecz powoda M. S. (1) kwotę 19038 zł. 80 gr. (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzydzieści osiem złotych osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 10 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

XI.  zasądza od pozwanej M. T. na rzecz powódki M. S. (2) kwotę 19038 zł. 80 gr. (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzydzieści osiem złotych osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 10 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

XII.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

XIII.  koszty postępowania wzajemnie pomiędzy stronami znosi.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 kwietnia 2013 r. powodowie A. S. (1), L. S. (1), M. S. (1) i M. S. (2) wnieśli przeciwko pozwanej M. T. o:

- nakazanie złożenia rachunku z zarządu nieruchomością położoną w K. przy ul. (...) za lata 2002-2011 w terminie 2 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia,

- nakazanie pozwanej M. T. składania sprawozdań z zarządu umożliwiających powodom dokonanie rozliczeń podatkowych co miesiąc, nie później niż do dnia 10 każdego miesiąca począwszy od dnia 1 stycznia 2013 r.

- zasądzenie od pozwanej kwot po 20.000 zł. na rzecz każdego z powodów z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu,

oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kosztów postępowania według norm przepisanych.

Na uzasadnienie podali, że A. S. (1), L. S. (1), M. S. (1) są współwłaścicielami nieruchomości przy ul. (...) w K. od 2002 r. a powódka M. S. (2) była współwłaścicielką od 1962 r. do marca 2012 r. Pozwana zarządza faktycznie nieruchomością od blisko 20 lat. Od 2002 r. powodowie bezskutecznie domagali się od pozwanej złożenia rachunku z zarządu.

Pozwana wykonywała zarząd w sposób nieprofesjonalny, w szczególności dokonała wadliwej amortyzacji budynku. Przychody z tytułu zużycia mediów i czynszu nie było potwierdzone żadnymi dokumentami źródłowymi. Pozwana nie prowadziła jako zarządca rachunku bankowego do dokonywania rozliczeń a dokumentację prowadziła chaotycznie. Przesyłane przez pozwaną raz do roku korespondencje nie są sprawozdaniami w rozumieniu art. 208 k.c.

Żądanie nakazanie składania comiesięcznych sprawozdań uzasadniono faktem, że powodowie są płatnikami VAT i brak udostępnienia danych uniemożliwia wywiązanie się z obowiązków z tego faktu wynikających. Natomiast kwoty po 20.000 zł. stanowią dochody jakie sporna nieruchomość przyniosła w okresie ostatnich 10 lat. Pozwana wynajmowała powierzchnię co najmniej 400 m2 dla celów komercyjnych i przyjmując kwotę nie mniejszą niż 20 m2 czynszu przychody z tego tytułu wynosić winny 8000 zł. miesięcznie.

W złożonej w dniu 23 grudnia 2013 r. odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o:

- odrzucenie pozwu w zakresie obejmującym lata 2002-2006

- oddalenie powództwa w dalej idącym zakresie

- zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zarzuciła, że prawidłowość sprawowania przez pozwaną zarządu była już przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie I Ns 2075/06/K i została tam prawomocnie rozstrzygnięta.

Zarzuciła, że składała powodom corocznie sprawozdania i przedkładała rozliczenia za każdy rok. Powodowie, poza jedną sytuacją, nie skorzystali z możliwości zapoznania się z rachunkami i innymi dokumentacji dotyczącymi nieruchomości, a z opinii biegłej sporządzonej w sprawie I Ns 2075/06/K zapoznali się z finansami nieruchomości.

Oświadczyła, że prawidłowo i w sposób akceptowany przez organy podatkowe dokonuje amortyzacji budynku.

Zarzuciła, że nieuprawnione jest żądanie przez powodów rachunków z zarządu za okres wcześniejszy niż pięć lat skoro obowiązek przechowywania dokumentów ciążył na pozwanej jedynie przez 5 lat. Okres, za który powodowie żądają rachunku z zarządu nie jest odpowiedni, a panujące w kamienicy relacje przemawiają aby okres ten był stosunkowo krótki. W ocenie powódki usprawiedliwione byłoby żądanie sprawozdania co najwyżej za miniony rok, a w pozostałym zakresie roszczenie powodów jest spóźnione. Natomiast żądanie sprawozdania co miesiąc jest nieuprawnione gdyż powszechnie przyjętą praktyką jest coroczne przedstawianie rachunków z zarządu.

Zarzuciła, ze nie ciąży na niej obowiązek prowadzenia w celu rozliczeń rachunku bankowego.

Zarzuciła, że brak jest podstaw dochodzenia przez powodów roszczeń po 20.000 zł. Ponadto powodowie zrzekli się uzyskiwanego przez kamienicę dochodu w okresie gdy żyła J. T. decydując o jego przeznaczeniu na inne potrzeby.

Zarzuciła, że powodowie utrudniali pozwanej zarządzanie kamienicą, w szczególności zalegał z opłatami M. S. (1), powodowie pobierali czynsz bezpośrednio z pominięciem zarządcy i utrudniali remont kamienicy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W księdze wieczystej (...) prowadzonej dla nieruchomości zabudowanej budynkiem przy ul. (...) ujawnieni są:

- A. S. (1) w udziale (...) (nabytym na podstawie umowy sprzedaży z dnia 9 lipca 2002 r.)

- L. S. (1) w udziale (...) (nabytym na podstawie umowy sprzedaży z dnia 9 lipca 2002 r.)

- M. S. (1) w udziałach (...) (nabytym na podstawie umowy sprzedaży z dnia 9 lipca 2002 r.) i (...) (nabytym na podstawie umowy darowizny z dnia 6 lutego 2012 r.)

- M. T. w udziałach (...) (...), (...), (...)

- J. T. w udziale (...)

M. S. (2) była ujawniona jak współwłaścicielka w udziałach (...) (na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku z dnia 25 lutego 1987 r.) i (...) (na podstawie wpisów w (...) (...)) po czym została wykreślona na podstawie umowy darowizny z dnia 6 lutego 2012 r.

Dowód – odpis księgi wieczystej, k. 11

- odpis umowy darowizny, k. 44

J. T. zmarła dnia 29 lipca 2006 r.

Dowód: - odpis aktu zgonu, k. 4 akt I Ns 2075/06/K

Pozwana złożyła powodom pisemne sprawozdania zawierające informacje co do sprawowanego przez pozwaną zarządu.

W sprawozdaniu za 2003 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 59212,48 zł. a wydatki w kwocie 50341,95 zł. bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2004 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 55357,44 zł. a wydatki w kwocie 46032,92 zł. bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2005 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 55308,59 zł. a wydatki w kwocie 44383,67 zł bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2006 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 21759,83 zł. a wydatki w kwocie 41415,50 zł. bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2007 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 49675,84 zł. a wydatki w kwocie 47091,60 zł. bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2008 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 65432,60 zł. a wydatki w kwocie 49907,10 zł. bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2009 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 69168,08 zł. a wydatki w kwocie 39764,96 zł. bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2010 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 70365,14 zł. a wydatki w kwocie 47745,60 zł. bez wyszczególnienia jakie konkretnie poszczególne wydatki pozwana poniosła.

W sprawozdaniu za 2011 r. pozwana oświadczyła, że osiągnęła przychody w kwocie 72251,63 zł. a wydatki w kwocie 81410,36 zł. W sprawozdaniu tym podała, ze na koszty współwłasności złożyły się:

- amortyzacja części wynajmowanej: 10467,86 zł.

- remonty, naprawy, konserwacje: 37581,97 zł.

- obowiązkowe badania i przeglądy: 696,42 zł.

- usługi porządkowe, środki czystości, utrzymanie zieleni: 6565,97 zł.

- podatek od nieruchomości: 5462,28 zł.

- ubezpieczenia: 784 zł.

- wynagrodzenie zarządcy: 6000 zł.

- usługi telekomunikacyjne, poczta i inne koszty administracji: 5732,99 zł.

- obsługa prawna: 2337 zł.

- zużycie wody: 3508,62 zł.

- wywóz nieczystości: 2052,23 zł.

- energia elektryczna: 221,02 zł.

W sporządzonych sprawozdaniach pozwana jako przychód ujmowała to, co realnie otrzymywała z nieruchomości. W sporządzonych sprawozdaniach pozwana włączyła jako składnik kosztów, koszty dwóch spraw karnych o pobicie i stosowanie przemocy wobec A. T. i jej męża oraz jednej sprawa cywilna o bezpodstawne doliczenie kosztów sprzątania. Nadto pozwana w sprawozdaniach ujmowała jako elementów kosztów zarządu koszty amortyzacji. Z tytułu ujęcia amortyzacji pozwana nie wypłaciła pozostałym współwłaścicielom żadnych pieniędzy.

Dowód: - odpisy sprawozdań, k. 252, 25, 24, 257, 26, 27, 31, 34, 272-278

- przesłuchanie powoda M. S., k. 416

- przesłuchanie powoda L. S., k. 416

- przesłuchanie powoda A. S., k. 429

- przesłuchanie pozwanej, k. 417

- przesłuchanie A. T., k. 239

Pozwana przekazała kserokopie faktur M. S. (1) tylko za rok 2004. Później już dokumentów powodom nie przekazywała, lecz informowała, że można zapoznać się u niej zapoznać z dokumentacją dotyczącą nieruchomości. M. S. (1) obawiał się przyjść do pozwanej, bo składała na niego skargi w prokuraturze. Gdy A. S. (1) zgłosił się do przeglądania dokumentów pozwana zareagowała w sposób tak agresywny, że odstąpił od tej czynności. L. S. (3) był z pozwaną permanentnym konflikcie. Powodowie prosili pozwaną o ksera dokumentów, ale ich nie otrzymali.

Dowód: - przesłuchanie powoda M. S., k. 416

- przesłuchanie powoda L. S., k. 416

- przesłuchanie powoda A. S., k. 429

- przesłuchanie pozwanej, k. 417

- odpisy sprawozdań, k. 252, 25, 24, 257, 26, 27, 31, 34, 272-278

W nieruchomości przy ul. (...) wynajmowane są lokale mieszkalne nr (...), z czego lokal nr (...) na podstawie przydziału. Nadto w nieruchomości wynajmowane są lokale użytkowe.

Dowód: - umowy, k. 154-160, 162, 163, 165-175, 179-194, 196-205, 207-208, 210-212, 214-216, 218-219. 221-226

- wypowiedzenie, k. 164, 195, 206, 209, 213, 217, 220

Powodowie złożyli wobec pozwanej oświadczenia, iż zrzekają się roszczeń z tytułu dochodów z nieruchomości przy ul. (...) za okresy do śmierci J. T..

Dowód: - apelacja w sprawie sygn. akt I Ns 2075/06/K - odpis k. 362,

- oświadczenie, k. 360

- zeznanie M. S. (1), k. 416, czas rozprawy 00:27:31.

Wnioskiem z dnia 30 października 2006 r. powodowie wnieśli o ustanowienie zarządcy nieruchomości przy ul. (...). Postępowanie w tym przedmiocie toczyło się przed Sądem Rejonowym dla Krakowa - Krowodrzy do sygn. akt I Ns 2075/06/K. W toku tej sprawy opinię obejmująca ocenę prawidłowości i rzetelności sprawozdań sporządzonych przez M. T. sporządziła w dniu 12 marca 2010 r. biegła A. R. (1). Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2010 r. oddalono wniosek o ustanowienie zarządcy. Apelacje od tego postanowienia oddalił Sąd Okręgowy w Krakowie postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2011 r.

Dowód: - akta I Ns 2075/06/K, k. 2, 387, 471, 484, 499, 589.

Pozwania nie informowała współwłaścicieli o planowanych remontach i kosztach tych remontów.

Dowód: - przesłuchanie powoda M. S., k. 416

- przesłuchanie powoda L. S., k. 416

- przesłuchanie powoda A. S., k. 429

Nie zgłaszali się chętni do wynajęcia lokali w nieruchomości przy ul. (...) za czynszem wyższym, aniżeli stosowany przez pozwaną.

Dowód: - przesłuchanie powoda M. S., k. 416

- przesłuchanie powoda L. S., k. 416

- przesłuchanie powoda A. S., k. 429

- przesłuchanie pozwanej, k. 417

W latach 90-tych XX wieku przez pół roku M. S. (1) miał dostęp do garażu, potem kłódki zmieniono i nie ma dostępu ani do piwnicy ani do części wspólnych. Przez ostatnie 4-5 lat M. S. (1) również nie ma dostępu do strychu. M. S. (1) wielokrotnie żądał od pozwanej kluczy do części wspólnych, ale ich nie otrzymał. Pozostali współwłaściciele również prosili żeby M. S. (1) miał te klucze, ale kluczy pozwana nie udostępniła.

Powodowie powiadomili nadzór budowlany i Prokuraturę o prowadzonym przez pozwaną remoncie, oceniając, iż jest on prowadzony nielegalnie. Jako formę wywarcia presji na pozwaną powodowie zażądali aby najemcy wpłacali części czynszu do ich rąk. Lokatorzy opłacali czynsz nadal pozwanej, za wyjątkiem A. T., Gdy pozwana złożyła oświadczenie o podwyżce czynszu A. T. to pozostali współwłaściciele nie wyrazili na to zgody.

Dowód: - przesłuchanie powoda M. S., k. 416

- przesłuchanie powoda L. S., k. 416

- przesłuchanie powoda A. S., k. 429

- przesłuchanie pozwanej, k. 417

Powodowie M. S. (1), L. S. (1), A. S. (1) są zainteresowani w otrzymywaniu miesięcznych sprawozdań z wykonywanego zarządu, bo są płatnikami podatku VAT.

Dowód: - przesłuchanie powoda M. S., k. 416

- przesłuchanie powoda L. S., k. 416

- przesłuchanie powoda A. S., k. 429

Przy ustalaniu stanu faktycznego oparł się sąd na dowodach z dokumentów publicznych, które nie budziły wątpliwości co do prawidłowości ich sporządzenia i stanowiły dowód na okoliczności urzędowo w nich stwierdzone. Oparł się sąd nadto na dowodach z dokumentów prywatnych, które nie były kwestionowane co do ich prawdziwości i stanowiły dowód na okoliczność treści oświadczeń woli w nich zawartych.

Opinię biegłej A. R. (1) sporządzonej w sprawie I Ns 2075/06/K sąd uznał za dowód jedynie faktu sporządzenia tej opinii na potrzeby tego postępowania. Dokument ten nie mógł jednakże stanowić dostatecznego dowodu na okoliczność wysokości rzeczywistych przychodów z nieruchomości, w szczególności zaś wysokości wydatków ponoszonych przez powódkę w związku z zarządem nieruchomością. Wprawdzie w dokumencie tym zawarte jest zestawienie wydatków, jednakże stanowią one jedynie wypowiedzi biegłej dokonane w oparciu o przedstawione jej dokumenty, zaś dla sądu wiarygodnym dowodem na fakt poniesienia wydatków byłyby właśnie te dokumenty, których jednak żadna ze stron, w szczególności pozwana, na której ciążył ciężar dowodu, sądowi w niniejszej sprawie. Czynienie ustaleń w oparciu o opinię biegłej A. R. w takim stanie rzeczy naruszałoby zasadę bezpośredniości, nakazującą aby sąd ustalenia faktyczne czynił w oparciu o bezpośrednie zapoznanie się z relewantnym materiałem dowodowym (w tym wypadku z dokumentacją poczynionych wydatków).

Dał sąd co do zasady wiarę zeznaniom świadka A. T., w zakresie w jakim zeznania te nie popadały w sprzeczność z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Nie dał sąd wiary zeznaniom świadka co do okoliczności, że pozwana pobrała kwotę czynszów wpłaconą przez świadka do depozytu sądowego i jej następnie nie ujęła w sprawozdaniach. Okoliczność ta nie znajduje bowiem potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym, a w szczególności powodowie – na których w tym zakresie ciążył ciężar dowodu – nie zawnioskowali podstawowego dowodu na tę okoliczność, jako stanowiłyby akta sprawy o zezwolenie na złożenie do depozytu sądowego.

Dał sąd wiarę zeznaniom powodów, albowiem zeznania te nie popadały we wzajemne sprzeczności. Zeznaniom pozwanej dał sąd wiarę w zakresie, w jakim nie popadały w sprzeczność z pozostałym materiałem dowodowym. Nie dał sąd wiary zeznaniom pozwanej co do okoliczności, że informowała powodów na piśmie o planowanych remontach. Zeznania te popadają w sprzeczność z zeznaniami powodów. Nadto pozwana nie uwiarygodniła złożonych zeznań poprzez przedłożenie pism, w których zawiadomienia miały następować, a nawet nie potrafiła wskazać kiedy informacji takich powodom udzieliła.

Oddalono wniosek o uzupełniające przesłuchanie pozwanej ponieważ na okoliczności, które miały być przedmiotem tego przesłuchania pozwana została już w sposób wyczerpujący przesłuchana wcześniej.

Oddalono wnioski o przesłuchanie świadka A. T. na okoliczność, że:

- czy pozwana wadliwie naliczała czynsz najemcą nieruchomości,

- czy pozwana wykazała i nie rozliczyła w sprawozdaniu z zarządu nieruchomością kwoty 11 tys. zł pobranej z depozytu sądowego,

- braku wykazania i nierozliczenia przez pozwaną sprawozdaniu z zarządu nieruchomością kwoty 3 tys. zł za wynajem lokalu nr (...),

- obciążania przychodów nieruchomości w latach 2007 - 2011 fikcyjnymi kosztami,

- wadliwego rozliczenia należności za wodę najemca poszczególnych lokali i współwłaścicielowi M. S. (1),

- okoliczność obciążania przychodów nieruchomości kosztami obsługi prawnej, sądowymi o procesów w sprawach cywilnych i komorniczych wobec świadka,

- czy pozwana zawyżała koszty utrzymania nieruchomości czystości oraz zieleni,

Okoliczności te sprowadzały się bowiem do wyrażenia przez świadka ocen co do prawidłowości sprawowania przez pozwaną zarządu w nieruchomości, podczas gdy przedmiotem zeznań świadka ma być zrelacjonowanie faktów, które świadek zaobserwował, a nie oceny świadka co do prawidłowości sprawozdań z zarządu nieruchomością. Pozostałe okoliczności, co do których świadek miała zeznawać, a w zakresie których wniosek o przesłuchanie oddalono, nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie.

Uchylono pytania do świadka i stron, które wykraczały poza zakres okoliczności, na których ustalenie dowody z przesłuchania zostały dopuszczone, względnie dotyczyły okoliczności nie mających istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd zważył co następuje

Zgodnie z art. 208 k.c. każdy ze współwłaścicieli nie sprawujących zarządu rzeczą wspólną może żądać w odpowiednich terminach rachunku z zarządu. Treść obowiązku osoby sprawującej zarząd rzeczą wspólną została uszczegółowiona w uregulowaniu zawartym w art. 460 § k.c. zgodnie z którym zobowiązany do złożenia rachunku z zarządu powinien przedstawić wierzycielowi na piśmie zestawienie wpływów i wydatków wraz z potrzebnymi dowodami. W razie odmowy złożenia rachunku współwłaściciel niesprawujący zarządu rzeczą może wytoczyć przeciwko zobowiązanemu powództwo o nakazanie złożenia rachunku.

Bezspornym było pomiędzy stronami, że pozwana w objętym żądaniem pozwu okresie lat 2002-2011 sprawowała jako jedna ze współwłaścicieli zarząd nieruchomością przy ul. (...). Z przedłożonego odpisu księgi wieczystej wynika natomiast, że w okresie tym wszyscy pozwani byli współwłaścicielami tej nieruchomości. Na pozwanej, jako na sprawującej zarząd ciążył zatem z mocy art. 208 k.c. w stosunku do pozostałych współwłaścicieli obowiązek składania rachunków z wykonywanego zarządu. Pozwana twierdziła, że sprawozdania takie złożyła, jednakże zarzut ten na uwzględnienie nie zasługuje. Złożonych przez pozwaną sprawozdań nie można ocenić jako rachunków z zarządu o cechach określonych w art. 460 § 2 k.c. W sprawozdaniach tych pozwana ograniczyła się bowiem – za wyjątkiem sprawozdania z 2011 r. - jedynie do wskazania globalnych kwot przychodów pobranych z nieruchomości oraz globalnych kwot wydatków, podczas gdy zgodnie z art. 460 § 1 k.c. winna była przedstawić zestawienie wpływów i wydatków, a zatem zestawienie poszczególnych pozycji, które składały się na przychody z nieruchomości (np. przychody z najmu poszczególnych lokali czy innych części nieruchomości) oraz zestawienie poszczególnych pozycji wydatków. Nadto pozwana winna była przedstawić pozostałym współwłaścicielom dowody na fakt poczynienia poszczególnych wydatków (rachunki, faktury, pokwitowania i inne dowody wypłat), których to elementów we wszystkich przedstawionych sprawozdaniach (również w sprawozdaniu za 2011 r.) w ogóle brak.

Powoływana przez pozwaną na okoliczność jakoby z dowodami wykazującymi fakt poniesienia wydatków i uzyskania przychodów mogli się powodowie zapoznać nie może prowadzić do uznania, że pozwana spełniła obowiązek wynikający z art. 208 w zw. z art. 460 § 1 k.c. Ustalony stan faktyczny jak i przebieg niniejszego postępowania nie pozostawia wątpliwości co do tego, że relacje pomiędzy pozwaną a powodami są tak złe, że nie można udostępnienia przez pozwaną dokumentów do wglądu w mieszkaniu pozwanej jako prawidłowego przedstawienia dowodów na fakt poniesienia przez pozwaną wydatków i uzyskania przychodów z nieruchomości. W szczególności zaznaczyć należy, że gdy powód A. S. (1) przystąpił do przeglądania tych dokumentów u pozwanej spotkał się ze strony pozwanej z agresją, która uniemożliwiła wykonanie tej czynności.

Jako bezzasadny należało również ocenić podniesiony przez pozwaną zarzut że żądanie nakazania złożenia sprawozdań w zakresie obejmującym lata 2002-2006 zostało już prawomocnie rozstrzygnięte w sprawie I Ns 2076/06/K. Postępowanie sygn. akt I Ns 2076/06/K nie było postępowaniem, w którym sąd rozstrzygałby o obowiązku składania sprawozdań przez właściciela sprawującego zarząd, ale jedynie o tym, czy istnieją przesłanki do ustanowienia zarządcy. Prawomocne rozstrzygnięcie zapadłe w tej sprawie nie rozstrzygało zatem kwestii, czy na pozwanej ciąży, czy też nie ciąży obowiązek złożenia pozwanym rachunku z zarządu. Fakt uprawomocnienia się postanowienia wydanego w sprawie I Ns 2076/06/K nie stanowił zatem podstawy z art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. do odrzucenia pozwu z zakresie żądań złożenia sprawozdań za lata 2002-2006.

Częściowo zasadny natomiast okazał się podniesiony przez pozwaną w piśmie z dnia 23 grudnia 2013 r. zarzut, że żądania złożenia sprawozdań za okres wcześniejszy niż jest spóźnione, gdyż oświadczenie takie potraktować należało jako zgłoszenie przez pozwaną zarzutu przedawnienia tych roszczeń. Roszczenie o złożenie rachunku z zarządu na podstawie art. 208 k.c. ma charakter roszczenia okresowego ponieważ wynika z tego samego stosunku prawnego – współwłasności, obowiązany (tj. współwłaściciel sprawujący zarząd) ma spełniać świadczenia polegające na złożeniu sprawozdania za dany okres w regularnych odstępach czasu (tj. w odpowiednich terminach) a świadczenia te nie składają się na pewną z góry określoną całość, gdyż globalny zakres złożonych sprawozdań zależny jest od trwania stosunku prawnego współwłasności i okresu czasu wykonywania zarządu przez jednego ze współwłaścicieli. W konsekwencji, mając charakter roszczenia okresowego roszczenie to podlega zgodnie z art. 118 k.c. przedawnieniu trzyletniemu. Pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 24 kwietnia 2013 r. W tej dacie nieprzedawnione były jeszcze roszczenia o złożenie sprawozdań za lata 2010 i 2011. W konsekwencji w zakresie sprawozdań za te dwa lata powództwo podlegało uwzględnieniu w pkt I, III, V, VII. Natomiast za okresy sprzed dnia 1 stycznia 2010 r. żądania złożenia sprawozdań podlegały oddaleniu o czym orzeczono w pkt XII sentencji, albowiem pozwana wobec przedawnienia roszczeń o złożenie sprawozdań za te okresy może skutecznie uchylić się na podstawie art. 117 § 2 k.c. od ich zaspokojenia.

W stosunku do powodów M. S. (1), A. S. (1) i L. S. (1) istnieją nadto podstawy do nakazania pozwanej składania rachunków z zarządu poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. na przyszłość. Nie budzi wątpliwości, że powodowie M. S. (1), A. S. (1) i L. S. (3), jako współwłaściciele niesprawujący zarządu nieruchomością przy ul. (...) są uprawnieni do żądania od sprawującej zarząd tą nieruchomością pozwanej na podstawie art. 208 k.c. rachunków ze sprawowanego zarządu. Zgodnie z art. 190 k.p.c. można dochodzić przyszłych powtarzających się świadczeń, jeżeli nie sprzeciwia się temu treść łączącego strony stosunku prawnego. Świadczenie polegające na złożeniu rachunku z zarządu ma – o czym była powyżej mowa – charakter roszczenia okresowego, a w konsekwencji świadczenia polegające na składaniu rachunku z zarządu zakwalifikować należy jako świadczenia powtarzające w rozumieniu art. 190 k.p.c. Zarazem treść stosunku współwłasności, będącego podstawą roszczenia z art. 208 k.c., nie sprzeciwia się w żaden sposób nakazaniu składania tych sprawozdań za okresy przyszłe. Uznać nadto należało, że powodowie, jako płatnicy podatku od towarów i usług, a zatem osoby obowiązane z mocy art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.) do składania comiesięcznych deklaracji podatkowych obejmujących osiągane przez nich dochody (w tym również i dochody z należących do nich nieruchomości), mają uzasadniony interes w uzyskiwaniu comiesięcznych informacji o osiągniętych w danym miesiącu przychodach z tytułu pożytków z nieruchomości przy ul. (...). Uzasadnia to przyjęcie, że „odpowiednim terminem” w rozumieniu art. 208 k.c. do składania przez pozwaną na przyszłość sprawozdań z wykonywanego zarządu jest wskazany w pozwie termin miesięczny. W konsekwencji żądania powodów A. S. (1), L. S. (1) i L. S. (3) nakazania pozwanej składania rachunków z zarządu poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. podlegało uwzględnieniu, o czym orzeczono w pkt II, IV i VI sentencji. Natomiast w stosunku do powódki M. S. (2) żądanie składania przez pozwaną sprawozdań na przyszłość podlegało oddaleniu o czym orzeczono w pkt XII sentencji. Z ustalonego stanu faktycznego wynika bowiem, że powódka M. S. (2) zbyła w dniu 6 lutego 2012 r. posiadane udziały w prawie własności nieruchomości przy ul. (...). Powódka M. S. (2) nie może zatem domagać się od pozwanej składania rachunków z zarządu na przyszłość poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. skoro w okresie tym już współwłaścicielką nieruchomości przy ul. (...) nie jest. Zgodnie z art. 208 k.c. roszczenie o złożenie rachunku z zarządu przysługuje bowiem współwłaścicielowi nieruchomości, ale nie przysługuje ono osobie, która była w przeszłości współwłaścicielem za okresy czasu, w których osoba ta już współwłaścicielem nie była.

Co do żądań zapłaty należy zauważyć, że godnie z art. 207 k.c. przychody i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Bezspornym było pomiędzy stronami, że pozwana w ramach wykonywanego zarządu nieruchomością przy ul. (...) pobierała pożytki z tej nieruchomości, w szczególności czynsze najmu pomieszczeń w tej nieruchomości. Z faktu pobrania tych dochodów powstał zatem po stronie pozwanej obowiązek wypłaty pozostałym współwłaścicielom części przychodów z nieruchomości należnych im stosownie do posiadanych przez nich udziałów. W objętym żądaniem pozwu okresie od 24 kwietnia 2003 do 24 kwietnia 2013 r. powodowie byli współwłaścicielami nieruchomości przy ul. (...) w następujących udziałach:

- A. S. (1) przysługiwał udział w wysokości (...)

- L. S. (1) przysługiwał udział w wysokości (...)

- M. S. (1) przysługiwał udział w wysokości (...), a od dnia 6 lutego 2012 r. 58/512

- M. S. (2) przysługiwał udział w wysokości (...) do dnia 6 lutego 2012 r. po czym przestała być w ogóle współwłaścicielką nieruchomości.

W przedstawianych przez sprawozdaniach z wykonywanego zarządu pozwana zawarła oświadczenia, że pobrała w kolejnych latach następując z nieruchomości:

- za rok 2003 kwotę 59212,48 zł.

- za rok 2004 kwotę 55357,44 zł.

- za rok 2005 kwotę 55308,59 zł.

- za rok 2006 kwotę 21759,83 zł.

- za rok 2007 kwotę 49675,84 zł.

- za rok 2008 kwotę 65432,60 zł.

- za rok 2009 kwotę 69168,08 zł.

- za rok 2010 kwotę 70365,14 zł.

- za rok 2011 kwotę 72251,63 zł.

Powodowie kwestionowali wprawdzie rzetelność przedstawionych przez pozwaną sprawozdań, jednakże w tym kierunku, iż stali na stanowisku, że pozwana mogła i powinna była osiągnąć z nieruchomości wyższe przychody aniżeli deklarowane. Faktu uzyskania przez pozwaną wyższych przychodów powodowie jednakże, pomimo ciążącego w tym zakresie na nich ciężaru dowodu, nie wykazali, tak że deklarowane w sprawozdaniach kwoty przychodów można było – na potrzeby rozstrzygnięcia w niniejszym postępowaniu – przyjąć jako kwoty przychodów, które pozwana co najmniej w okresach objętych sprawozdaniami z nieruchomości przy ul. (...) osiągnęła. Sama pozwana nie twierdziła bowiem w niniejszej sprawie, aby rzeczywiście pobrane przez nią przychody były niższe aniżeli deklarowała w sprawozdaniach. Natomiast zaproponowany przez powodów materiał dowodowy w postaci opinii biegłego na okoliczność możliwego do uzyskania czynszu z wynajmu lokali nie był adekwatnym dowodem dla wykazania, że pozwana rzeczywiście wyższe aniżeli deklarowane przez nią przychody osiągnęła. Podkreślić w tym miejscu należy, że podstawą żądania przez współwłaściciela udziału w przychodach pobranych przez innego współwłaściciela jest fakt realnego pobrania określonego przychodu z rzeczy wspólnej. W wypadku gdyby możliwym było uzyskanie określonego przychodu, ale nie osiągnięto go z przyczyn leżących po stronie współwłaściciela sprawującego zarząd, to pozostałym współwłaścicielom w miejsce roszczenia o wypłatę części przychodu przysługiwać mogłoby roszczenie o naprawienie szkody wynikłej z nienależytego wykonywania zarządu, znajdujące podstawę prawną w art. 471 k.c. W tej drugiej sytuacji chodzi jednak o wypadki gdy z przyczyn leżących po stronie współwłaściciela sprawującego zarząd nie uzyskano konkretnego, możliwego do uzyskania przychodu, w szczególności gdy współwłaściciel ten nie dochodził należnego przychodu z nieruchomości (np. należnego czynszu najmu) i doprowadził do jego przedawnienia, względnie, pomimo istniejącej po temu konkretnej oferty zawarcia umowy, z której wynikałoby uzyskiwanie określonego przychodu (np. konkretnej oferty najmu lokalu w nieruchomości za korzystny czynsz). Sam fakt, że potencjalnie na rynku możliwe byłoby uzyskanie wyższych czynszów najmu lokali nie jest jednak dostateczną podstawą do żądania przez pozostałych współwłaścicieli od współwłaściciela sprawującego zarząd różnicy pomiędzy tym hipotetycznie możliwym do uzyskania czynszem, a czynszem realnie uzyskanym przez współwłaściciela sprawującego zarząd. Opinia biegłego na okoliczność czynszu rynkowego nie była przydatna do ustalenia tej okoliczności, zaś powodowie nie wykazali aby rzeczywiście istniały możliwości wynajęcia lokali za stawki wyższe aniżeli faktycznie stosowane przez pozwaną w nieruchomości. Zauważyć przy tym należy, ze powodowie w niniejszym postępowaniu nie objęli pozwem żądań zapłaty przez pozwaną odszkodowania za nienależyte wykonywanie zarządu, ale jedynie żądania wypłaty osiągniętych przez pozwaną dochodów z rzeczy wspólnej. W konsekwencji ocenić należało, że przeprowadzanie wnioskowanego przez powodów dowodu z opinii biegłego nie prowadziłoby do ustalenia okoliczności istotnej dla rozstrzygnięcia.

Powodowie, pomimo ciążącego na nich ciężaru dowodu, nie wykazali aby w latach 2003-2011 pozwana pobrała z nieruchomości wyższe aniżeli deklarowane przez nią w przedstawionych sprawozdaniach. W szczególności nie wykazali aby pozwana rzeczywiście nie ujęła w przedłożonych sprawozdaniach pobranych z depozytu sądowego wpłaconych tam przez A. T. należność czynszowych. Okoliczność, że pozwana należności te z depozytu pobrała mogli powodowie udowodnić poprzez zawnioskowanie dowodu z akt sądowych o zezwolenie na złożenie depozytu, którego to dowodu powodowie nie zgłosili. Nie przedstawili również powodowie żadnego materiału dowodowego na okoliczności wysokości pobranych przez pozwaną przychodów w latach 2012-2013, a zarazem pozwana nie złożyła za ten okres do akt odpisów żadnych sprawozdań. Tak więc za okres lat 2012-2013 nie wykazali powodowie, że pozwana w ogóle jakiekolwiek przychody odniosła. Dowodem na fakt uzyskania takich przychodów nie mogą być przedstawione przez pozwaną umowy najmu nieruchomości, albowiem obrazują one tylko należne przychody, ale nie rzeczywiście osiągnięte przychody, podczas gdy na podstawie art. 207 k.c. współwłaściciel może domagać się odpowiadającej jego udziałowi części realnie pobranego przychodu z nieruchomości, a nie części należnego przychodu z nieruchomości.

Uwzględnić nadto należy, że z ustalonego stanu faktycznego wynika, że powodowie zrzekli się roszczeń w zakresie pożytków do czasu śmierci J. T., a zatem z okres do dnia 29 lipca 2006 r. Wobec zaś zrzeczenia się tych roszczeń, które należy kwalifikować jako konkludentnie przyjęte przez pozwaną zwolnienie z długu w rozumieniu art. 508 k.c., powodowie nie mogą żądać obecnie zapłaty udziału w przychodach w nieruchomości za okres do dnia 29 lipca 2006 r.

Uwzględniając powyższe uznać należało, że powodowi A. S. (1) należą się z tytułu udziału w przychodach z nieruchomości przy ul. (...) następujące kwoty:

- za rok 2006 – kwota 523,38 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2006 r. przychodu w kwocie 21759,83 zł., udziału powoda wynoszącego (...) oraz ułamka (...) obrazującego liczbę dni w roku 2006 poczynając od dnia 30 lipca 2006 r. (gdyż za wcześniejszy okres tego roku powód zrzekł się roszczenia) ,

- za rok 2007 – kwota 2813,67 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2007 r. przychodu w kwocie 49675,84 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2008 – kwota 3706,14 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2008 r. przychodu w kwocie 65432,60 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2009 kwota 3917,72 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2009 r. przychodu w kwocie 69168,08 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2010 kwota 3985,52 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2010 r. przychodu w kwocie 70365,14 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2011 kwota 4092,37 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2011 r. przychodu w kwocie 72251,63 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

w sumie zatem kwota 19038,80 zł. którą zasądzono na rzecz powoda A. S. (1) w pkt VIII sentencji na podstawie art. 207 k.c.

Powodowi L. S. (1) należą się z tytułu udziału w przychodach z nieruchomości przy ul. (...) następujące kwoty:

- za rok 2006 – kwota 523,38 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2006 r. przychodu w kwocie 21759,83 zł., udziału powoda wynoszącego (...) oraz ułamka (...) obrazującego liczbę dni w roku 2006 poczynając od dnia 30 lipca 2006 r. (gdyż za wcześniejszy okres tego roku powód zrzekł się roszczenia) ,

- za rok 2007 – kwota 2813,67 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2007 r. przychodu w kwocie 49675,84 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2008 – kwota 3706,14 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2008 r. przychodu w kwocie 65432,60 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2009 kwota 3917,72 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2009 r. przychodu w kwocie 69168,08 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2010 kwota 3985,52 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2010 r. przychodu w kwocie 70365,14 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2011 kwota 4092,37 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2011 r. przychodu w kwocie 72251,63 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

w sumie zatem kwota 19038,80 zł. którą zasądzono na rzecz powoda L. S. (1) w pkt IX sentencji na podstawie art. 207 k.c.

Powodowi M. S. (1) należą się z tytułu udziału w przychodach z nieruchomości przy ul. (...) następujące kwoty

- za rok 2006 – kwota 523,38 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2006 r. przychodu w kwocie 21759,83 zł., udziału powoda wynoszącego (...) oraz ułamka (...) obrazującego liczbę dni w roku 2006 poczynając od dnia 30 lipca 2006 r. (gdyż za wcześniejszy okres tego roku powód zrzekł się roszczenia) ,

- za rok 2007 – kwota 2813,67 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2007 r. przychodu w kwocie 49675,84 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2008 – kwota 3706,14 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2008 r. przychodu w kwocie 65432,60 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2009 kwota 3917,72 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2009 r. przychodu w kwocie 69168,08 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2010 kwota 3985,52 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2010 r. przychodu w kwocie 70365,14 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

- za rok 2011 kwota 4092,37 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2011 r. przychodu w kwocie 72251,63 zł. oraz udziału powoda wynoszącego (...),

w sumie zatem kwota 19038,80 zł. którą zasądzono na rzecz powoda M. w pkt X sentencji na podstawie art. 207 k.c.

Natomiast powódce M. S. (2) należą się z tytułu udziału w przychodach z nieruchomości przy ul. (...) następujące kwoty

- za rok 2006 – kwota 523,38 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2006 r. przychodu w kwocie 21759,83 zł., udziału powódki wynoszącego (...) oraz ułamka (...) obrazującego liczbę dni w roku 2006 poczynając od dnia 30 lipca 2006 r. (gdyż za wcześniejszy okres tego roku powódka zrzekł się roszczenia) ,

- za rok 2007 – kwota 2813,67 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2007 r. przychodu w kwocie 49675,84 zł. oraz udziału powódki wynoszącego (...),

- za rok 2008 – kwota 3706,14 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2008 r. przychodu w kwocie 65432,60 zł. oraz udziału powódki wynoszącego (...),

- za rok 2009 kwota 3917,72 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2009 r. przychodu w kwocie 69168,08 zł. oraz udziału powódki wynoszącego (...),

- za rok 2010 kwota 3985,52 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2010 r. przychodu w kwocie 70365,14 zł. oraz udziału powódki wynoszącego (...),

- za rok 2011 kwota 4092,37 zł. stanowiąca wynik przemnożenia osiągniętego w całym 2011 r. przychodu w kwocie 72251,63 zł. oraz udziału powódki wynoszącego (...),

w sumie zatem kwota 19038,80 zł. którą zasądzono na rzecz powódki M. S. (2) w pkt XI sentencji na podstawie art. 207 k.c.

Zasądzeniu na rzecz powodów podlegały całe powyższe kwoty. Pozwana nie wykazała bowiem żadnych wypłat z tytułu pożytków na rzecz pozwanych w okresach objętych żądaniem pozwu. Jedyne udokumentowane przez pozwaną wypłaty (k. 33 akt I Ns 2075/06) dotyczą roku 2004 r., za które powodom w ogóle żadne roszczenia nie przysługiwały, skoro roszczeń tych się zrzekli. Nie mogły również wpłynąć na wysokość należnych powodom roszczeń kwestia podnoszonych przez pozwaną działań powodów, które miały utrudniać pozwanej wykonywanie zarządu i uzyskiwanie pożytków. Nie budzi wprawdzie wątpliwości sądu, że pomiędzy powodami a pozwaną istnieje zaogniony konflikt, który zamanifestował się w okresie po śmierci J. T. w postaci wezwania policji i powiadomienia prokuratury gdy pozwana wykonywała remont lokalu, żądań kierowanych przez powodów do najemców, aby wypłacali odpowiednie części czynszu do rąk powodów, sprzeciwu przeciwko dokonaniu przez pozwaną podwyżki czynszu A. T. oraz wszczęcia przez powodów sprawy o ustanowienie zarządcy sądowego nad nieruchomością. Tym niemniej z ustalonego stanu faktycznego nie wynika aby wskutek tych działań powodów pozwana przy wykonywaniu zarządu utraciła jakiekolwiek przychody z nieruchomości. W szczególności nie wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego aby lokatorzy w nieruchomości rozpoczęli dokonywanie wpłat do rąk powodów, a nie do pozwanej.

Brak jest w końcu podstaw do tego, aby dokonać pomniejszenia należności powodów o obciążające ich z mocy art. 207 k.c. wydatki i ciężary związane z nieruchomością przy ul. (...). Wprawdzie w przedstawionych przez pozwaną sprawozdaniach mowa jest o wydatkach, które pozwana miała ponieść w związku z zarządem nieruchomością. Treść tych sprawozdań nie pozwala jednakże na jakąkolwiek weryfikację podanych przez pozwaną kwot. Natomiast z treści samego sprawozdania za 2011 r. wynika, że pozwana rzeczywiście ujęła w nim jako koszt kwotę amortyzacji nieruchomości, która nie jest żadnym realnie poniesionym wydatkiem, lecz jedynie pozycją księgową wprowadzaną do kosztów na potrzeby ustalania wysokości podatku dochodowego. Z zeznań samej pozwanej wynika nadto, że jako koszty zarządu ujmowała koszty postępowań karnych przeciwko niej prowadzonych, które to koszty przy najszerszym nawet rozumieniu pojęcia zarządu rzeczą wspólną nie sposób uznać za koszty, które zgodnie z art. 207 k.c. miałyby obciążać wszystkich współwłaścicieli nieruchomości. Pozwana ograniczyła się w pozostałych sprawozdaniach do wskazania ogólnych kwot wydatków bez szczegółowego wyspecyfikowania, co się na poniesione w danym roku wydatki konkretnie składa. Nadto pozwana, pomimo ciążącego na niej w tym zakresie ciężaru dowodu, nie przedstawiła żadnych dowodów na okoliczność poniesionych wydatków, w szczególności nie przedstawiła żadnych pokwitowań, dowodów przelewu czy innych dowodów realnego poniesienia poszczególnych wydatków. Dowodem na fakt poniesienia przez pozwaną wydatków nie może być natomiast – z przyczyn powołanych przy ocenie dowodów - opinia biegłego sporządzona w sprawie o ustanowienie zarządcy. Niejako na marginesie zauważyć w tym miejscu należy, że okoliczność poniesienia określonych wydatków nie wymagała w ogóle przeprowadzania dowodu z opinii biegłego. Ustalenie tej okoliczności nie wiąże bowiem się z potrzebą posiadania żadnych wiadomości specjalnych, ale wystarczające jest przedstawienie dokumentów wykazujących fakt poniesienia określonych wydatków, czego pozwana w niniejszej sprawie nie uczyniła. Zawartych w przedstawionych przez pozwaną powodom sprawozdaniach oświadczeń co do poniesionych wydatków nie można ocenić jako dostatecznego dowodu na okoliczność poniesienia tych wydatków. Powodowie w niniejszej sprawie kwestionowali bowiem prawidłowość i rzetelność przedstawionych przez pozwaną sprawozdań, zarzucając w szczególności, że pozwana ujmowała w sprawozdaniach kwoty, które w ogóle nie były wydatkami związanymi z zarządem nieruchomością.

O żądaniach odsetek od zasądzonych w pkt VIII-XI kwot orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c. Termin spełnienia świadczenia współwłaściciela do drugiego współwłaściciela o wypłatę należnego udziału w dochodach rzeczy wspólnej nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, a zatem powinno ono być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do zapłaty. Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazuje aby którekolwiek z powodów kierowało do pozwanej przedprocesowe wezwania do zapłaty z tego tytułu. Jako wezwania do zapłaty należy zatem zakwalifikować doręczenie pozwu w niniejszej sprawie, co nastąpiło w dniu 9 grudnia 2013 r. (k. 92). Uzasadnia to zasądzenie odsetek za opóźnienie w zapłacie kwot zasądzonych w pkt VIII-XI sentencji wyroku poczynając od dnia 10 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty.

W dalej idącym zakresie powództwo podlegało oddaleniu o czym orzeczono w pkt XII sentencji na podstawie wyżej powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono w pkt XIII sentencji wyroku na zasadzie art. 100 k.p.c. poprzez ich wzajemne zniesienie, mając na względzie, że powództwo podlegało jedynie częściowemu uwzględnieniu.