Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2015 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 30 czerwca 2015 r. sygn. akt XI C 2553/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. w pozwie skierowanym przeciwko Towarzystwu (...) w W. domagał się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 2.845,53 zł netto wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23.09.2014 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że w wyniku kolizji drogowej uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność A. O. wykorzystywany również w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Odpowiedzialny za spowodowanie kolizji objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Uszkodzenie pojazdu spowodowało konieczność wynajęcia samochodu zastępczego na okres 7 dni. Okoliczność najmu potwierdza faktura VAT wystawiona na kwotę 2,845,53 zł netto (3.500 zł brutto, w stawce dobowej 500 złotych brutto). Pojazd zastępczy wynajmowany był w okresie od dnia 12.09.2014 r. do dnia 19.09.2014 r., przy czym stawka dobowa najmu za pierwsze 7 dni wynosiła 500 zł. Wierzytelność wynikająca z faktury VAT za wynajem pojazdu zastępczego została umową cesji z dnia 19.09.2014 r. przelana na rzecz powoda (k. 3-5)

Pozwany Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Nie kwestionował swojej odpowiedzialności, a także tego, że wypłacił poszkodowanej kwotę 894,30 zł z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego. Jego zadaniem wypłacone odszkodowanie w pełni rekompensuje poniesioną szkodę i stanowi iloczyn 5 dni najmu pojazdu i stawki w kwocie 178,86 zł netto za dobę. Pozwany ustalił, iż uszkodzony pojazd został oddany do naprawy w dniu 12.09.2014 r. (piątek), kiedy to rozpoczęto korzystanie z samochodu zastępczego. Jednak realne rozpoczęcie naprawy pojazdu miało miejsce w dniu 15.09.2014 r. (poniedziałek), a zakończenie w dniu 18.09.2014 r. (czwartek). Tak więc technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 4 dni. Ponadto skoro uszkodzony pojazd był mieniem przedsiębiorstwa, to pojazd zastępczy nie mógł być używany do celów prywatnych w weekendy. Dodatkowo pozwany podał, że stawka wskazana przez powoda w wysokości 500 zł jest stawką rażąco zawyżoną (k. 42-45).

Wyrokiem z dnia 30 czerwca 2015 roku w sprawie XI C 2553/14 Sąd Rejonowy w Białymstoku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1380,70 złotych z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 23 września 2014 roku do dnia 22 grudnia 2014 roku, z 8% od dnia 23 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałej części. Zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 199,94 złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, zniósł wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 43,11 złotych tytułem brakujących w sprawie wydatków.

Sąd ten ustalił, że poza sporem w sprawie jest, że w dniu 14.08.2014 r. uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), należący do A. O.. Sprawca kolizji w dacie szkody objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przez (...) Towarzystwo (...) w W. (akta szkody).Szkodę zgłoszono pozwanemu 26.08.2014 r. Z oceny technicznej pojazdu z dnia 27.08.2014 r. wynika, że w pojeździe uszkodzeniu uległy drzwi tylne oraz ich oklejenie (ocena techniczna pojazdu – k. 36-37). W dniu 12.09.2014 r. samochód został oddany do naprawy. Z oświadczenia poszkodowanej wynika, że M. wykorzystywany był do celów mieszanych, zarówno prywatnych jak i zawodowych (k. 68). W związku z tym, że nie dysponowała innym pojazdem, który był jej niezbędny do dojazdów do pracy oraz załatwienia spraw osobistych i zawodowych (oświadczenie – k. 27, 29) poszkodowana była zmuszona wynająć pojazd zastępczy. Z umowy najmu pojazdu zastępczego wynika, iż w dniu 12.09.2014 r. został on wynajęty u powoda. Był to samochód marki M. (...) o nr rej. (...) (umowa najmu – 16-22). Cena najmu wynosiła 500 zł brutto za dobę (cennik – k. 24). Po dokonaniu naprawy i odebraniu uszkodzonego samochodu, auto zastępcze w dniu 19.09.2014 r. zostało zwrócone (protokół – k. 25-26). Powód w tym samym dniu wystawił fakturę VAT o nr (...), z której wynika, ze koszt najmu został określony na kwotę 3.500 zł. brutto (k. 30). Umową cesji z dnia 12.09.2014 r. poszkodowana A. O. zbyła na rzecz powoda przysługującą jej wobec pozwanego wierzytelność z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego (k. 8).Pozwane Towarzystwo (...) po weryfikacji faktury za wynajem pojazdu zastępczego wypłaciło kwotę 894,30 zł, stosując stawkę dobową najmu w wysokości 178,86 złotych (akta szkody).

Następnie Sąd Rejonowy wskazał, że w orzecznictwie i doktrynie ugruntowany jest pogląd, iż normalnym następstwem zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej jest konieczność wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania takiej działalności (tak: Sąd Najwyższy m.in. w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 marca 2003 roku, sygn. akt IV CKN 1916/2000, LEX nr 462953). Taki też związek istnieje w sprawie. W niniejszej sprawie niespornym była odpowiedzialność pozwanego. Z zeznań świadka A. O. wynikało, że pojazd zastępczy był jej niezbędny do prowadzenia działalności gospodarczej. Samochód ten używany był zarówno do celów prywatnych jak i służbowych. Na potrzeby przedsiębiorstwa był używany każdego dnia. Jest też ujawniony w środkach trwałych przedsiębiorstwa, ale nie jest prowadzona ewidencja przebiegu. Dodatkowo świadek podkreśliła, że od momentu uszkodzenia pojazd był wyłączony z ruchu (k. 117). Jak wynika ze złożonego przez nią oświadczenia nie dysponowała żadnym innym samochodem, a prowadzona przez nią działalność wymagała używania samochodu jako środka lokomocji. Prowadzenie działalności gospodarczej wymaga mobilności i dyspozycyjności, dlatego też niedysponowanie przez poszkodowaną samochodem mogłoby spowodować wygenerowanie dodatkowych kosztów zarówno w zakresie prowadzonej działalności jak i osobistych w finansach poszkodowanej. Zdaniem sądu zeznania te były wiarygodne i rzeczowe, a w sprawie brak jest podstaw do dokonania ustaleń przeciwnych.

Z opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego wynikało, że czas najmu pojazdu uzasadniony technologicznym i administracyjnym czasem naprawy nie powinien przekraczać 5 dni roboczych. W ocenie biegłego w stanie po zdarzeniu pojazd nie był wyłączony z ruchu i mógł być bezpiecznie użytkowany. Wynajęcie pojazdu zastępczego na czas naprawy powinien mieścić się w przedziale 5-7 dni i obejmować pojazdy zbliżone klasą do naprawianego. Dodatkowo wyliczył średnią cenę najmu pojazdy zastępczego porównywalnego do uszkodzonego na kwotę 325 zł netto, tj. 400 zł brutto. Natomiast cena wskazana przez powoda w kwocie 500 zł jest kwotą zawyżoną (k. 76-81).

W ocenie Sądu I instancji zarzuty pozwanego odnoszące się do prawidłowego ustalenia stawki rynkowej dobowego najmu pojazdu zastępczego w okolicznościach sprawy i przedstawionych dowodach były niezasadne. Istotne znaczenie w sprawie miało to, że poszkodowany w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w przypadku ustalenia zasadności najmu pojazdu zastępczego, ma prawo wynająć pojazd tej samej lub nieco niższej klasy, co nie oznacza że jest zobowiązany do najmu pojazdu nieodpowiadającego choćby w przybliżeniu standardem pojazdowi uszkodzonemu ( chyba, że sam na to wyrazi zgodę ). Z przedstawionego przez pozwanego wykazu stawek dobowych najmu wynika faktycznie, że na rynku lokalnym można wynająć samochody za cenę niższą niż wskazana w fakturze, ale w zestawianiu tym ujęto pojazdy różnych marek i klas, w tym m.inn. marek i klas pojazdów znajdujących się na niższym znacznie poziomie niż pojazd uszkodzony jak O. (...), H. (...), O. (...), O. (...) automat, F. (...) . Ujęcie kilku takich pojazdów w wykazie obok samochodów odpowiadających w przybliżeniu standardem i klasą pojazdowi uszkodzonemu w sposób istotny wpływa na obniżenie stawki dobowej najmu. Stawka przy najmie O. (...) wynosi od 99-89 złotych ( k- 98 akt ), dla dla H. (...)- 129 złotych, a dla marek wyżej klasy 370 złotych. Zamieszczenie więc w wykazie 1 czy 2 pojazdów z niską stawką dobową w sposób istotny obniża dzienną stawkę najmu. Biegły sądowy w ramach sporządzonej w sprawie opinii dokonał właściwej analizy rynku lokalnego i do porównania dziennych stawek dobowych najmu przyjął pojazdy tej samej lub podobnej klasy jak B. (...) i (...), T. (...), M. (...), A. (...) , A. (...) , A. (...) , V. (...) czy C. (...). To, że wynajmem tych pojazdów w większości zajmują się stacje (...) jest kwestią drugorzędną w sprawie bowiem analiza obejmuje właściwe marki pojazdów i ich klasy w przeciwieństwie do wykazu przedstawionego przez pozwanego. W tych okolicznościach przyjęcie przez biegłego sądowego na podstawie analizy rynku stawki dobowej 325 złotych netto przy uwzględnieniu pojazdów tej samej lub nieco niższej klasy jest uzasadnione i brak jest podstaw do uwzględnienia w tym zakresie zarzutów pozwanego. W tych okolicznościach nie ma podstaw do zlecania opracowania kolejnej analizy rynku przez biegłego sądowego .

Sąd Rejonowy wbrew jednak opinii sporządzonej w sprawie uznał za zasadny najem pojazdu zastępczego przez 7 dni, a nie jak na to wskazywał biegły sądowy w opinii, przez 5 dni. Wprawdzie czysto technologiczny czas naprawy został określony na 5 dni, i tego Sąd nie kwestionował, to jednak pojazd został uszkodzony przed weekendem i poszkodowana miała prawo oddać go do naprawy w piątek i w tej dacie wynająć pojazd zastępczy. Skoro w tym czasie nie dysponowała innym środkiem lokomocji, to nie ma podstaw do uznania, by najem od piątku do niedzieli był nieuzasadniony. Sąd podzielił w tym zakresie pogląd wyrażony przez Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 24.06.2009 r., że nie jest konieczne udowodnienie, że samochód jest potrzebny w życiu codziennym, bowiem posiadanie samochodu nie jest luksusem, a rzeczą typową. Szkoda poszkodowanego wyraża się więc w pozbawieniu go możliwości korzystania z samochodu (Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 24.06.2009r., sygn. akt V Ca 1125/09). Poruszanie się po drogach samochodem uszkodzonym w ocenie sądu nie jest uzasadnione.

Powyższy wyrok w części, to jest w punkcie I ponad kwotę 730,70 zł oraz w punktach III, IV i V w całości zaskarżył apelacją pozwany zarzucając naruszenie prawa materialnego i procesowego, a mianowicie:

1. art. 509§1 kc w zw. z art. 58§1 kc poprzez błędne założenie, iż powód posiadał legitymację czynną do wystąpienia z przedmiotowym roszczeniem, w sytuacji gdy umowa przelewu wierzytelności z dnia 19.09.2014 roku na podstawie której powód dochodził przeciwko pozwanemu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego przenosi na powoda wierzytelność w związku ze szkodą z dnia 14.08.2014 roku jedynie w stosunku do pozwanego, z całkowitym pominięciem sprawcy szkody (ubezpieczonego), za którego zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność wobec pokrzywdzonego jedynie w granicach odpowiedzialności ubezpieczonego, która ma charakter akcesoryjny (actio directa), a tym samym zawarta w sprawie umowa przelewu wierzytelności wobec ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia drogowego, nie obejmująca wierzytelności wobec sprawcy szkody, jest sprzeczna z właściwością zobowiązania (art. 509§1 kc), a zatem - jako sprzeczna z ustawą - jest nieważna (art. 58§1 kc).

2. art. 361§1 kc w zw. z art. 6 kc poprzez uwzględnienie roszczenia powoda w zakresie kwoty 650 zł tytułem dopłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego, podczas gdy całokształt okoliczności faktycznych i prawnych przedmiotowej sprawy nie pozwala przyjąć, aby najem pojazdu w czasie weekendu przed rozpoczęciem naprawy (2 doby od piątku do niedzieli) pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem odszkodowawczym z dnia 14.08.2014 roku zwłaszcza w sytuacji, gdy istniała możliwość eksploatacji uszkodzonego pojazdu w rozumieniu ustawy - Prawo o ruchu drogowym, która w żadnej mierze nie zagrażała pozostałym uczestnikom ruchu, co potwierdził jednoznacznie opiniujący w przedmiotowej sprawie biegły sądowy, przy czym obowiązek wykazania przesłanek odpowiedzialności pozwanego spoczywa wyłącznie na powodzie, zgodnie z art. 6 kc.

3. art. 16 ust. 1 w zw. z art. 17 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK poprzez niezastosowanie normy prawnej przewidującej obowiązek zapobieżenia, w miarę możliwości, zwiększeniu rozmiarów powstałej szkody przez uczestnika zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym, który to obowiązek został naruszony przez poszkodowanego poprzez zawarcie umowy najmu pojazdu zastępczego na okres weekendu przed rozpoczęciem naprawy - oddanie pojazdu do naprawy w piątek a nie w poniedziałek - i świadome pozostawienie pojazdu w warsztacie na okres przekraczający czas jego faktycznej naprawy, w sytuacji gdy uszkodzenia pojazdu poszkodowanego były niewielkie, przez ci nadawał się do normalnej eksploatacji, w tym do wykonywania działalności gospodarczej, dlatego też koszt najmu pojazdu w okresie kiedy poszkodowany mógł swobodnie korzystać z własnego pojazdu nie może w żadnej mierze obciążać pozwanego, przy czym powód jako następca prawny poszkodowanego w związki z dochodzonym odszkodowaniem winien w przedmiotowej sprawie ponosić tego konsekwencje.

4. art. 233§1 kpc w zw. z art. 278§1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów mającej wpływ na wynik sprawy, polegające w szczególności na dokonaniu pobieżnej i nie wszechstronnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz błędnej ocenie wiarygodności i mocy dowodowej dowodów zgromadzonych w trakcie postępowania, a mianowicie:

a) dowodu z podstawowej oraz uzupełniającej opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej (w szczególności wobec braku innych dowodów na te okoliczności), który jednoznacznie stwierdził, że pojazd poszkodowanego w stanie uszkodzonym mógł być bezpiecznie użytkowany po drogach publicznych w rozumieniu ustawy - Prawo o ruchu drogowym, nie zagrażając w żadnym stopniu pozostałym uczestnikom ruchu, w tym bez przeszkód w wykonywaniu działalności gospodarczej, przy czym jednocześnie biegły uznał, że celowym i ekonomicznie uzasadnionym w realiach przedmiotowej sprawy był najem za okres maksymalnie 5 dni, zaś Sąd bez logicznego i przekonywującego uzasadnienia nie podzielił wniosków biegłego w tym zakresie, nie powołując się na żaden inny dowód ani na własne wiadomości specjalne, lakonicznie tylko stwierdzając, że "poruszanie się po drogach samochodem uszkodzonym w ocenie sądu nie jest uzasadnione", zapominając przy tym całkowicie o wskazywanych wyżej zasadzie adekwatnego związku przyczynowego i obowiązku zapobieżenia zwiększenia się rozmiarów szkody.

Wskazując na powyższe wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie odszkodowania do kwoty 730,70 zł wraz z odsetkami, obciążenie stron kosztami sądowymi, rozliczenie kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów nieuiszczonych wydatków stosowanie do wyniku sporu, także zasądzenie kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy poczynił w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne i prawne, które Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne.

Wbrew zarzutom apelacji Sąd Rejonowy szeroko i dogłębnie ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i wyciągnął na jego podstawie logiczne i spójne wnioski, których konsekwencją było uwzględnienie powództwa w części.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że bezzasadny jest zarzut braku legitymacji czynnej do wystąpienia z przedmiotowym roszczeniem. Analiza łączącej powoda z pokrzywdzoną umowy cesji prowadzi do wniosku (§1 umowy), że jej przedmiotem jest wierzytelność - prawo do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku z określoną szkodą komunikacyjną, a nie tylko w stosunku do pozwanego. Interpretacja przyjęta przez stronę pozwaną jest nieuprawniona. Zauważyć przy tym trzeba, że zarzut braku legitymacji procesowej czynnej został podniesiony dopiero na etapie postępowania apelacyjnego, a żądanie apelacji nie jest spójne z podniesionym w punkcie 1 apelacji zarzutem, co wskazuje na brak wiary samego pozwanego w zasadność tegoż zarzutu.

W zasadzie istotą apelacji jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy powodowi przysługuje należność za 7 dni najmu pojazdu czy za dni 5. Wysokość przyjętej stawki za dzień najmu nie była kwestionowana. Sąd Rejonowy przyjął za biegłym sądowym, że czasokres naprawy pojazdu poszkodowanej wynosił 5 dni. Przy tym uznał, że wstawienie samochodu do naprawy w piątek było uzasadnione, wskazał, że pojazd został uszkodzony przed weekendem i poszkodowana miała prawo oddać go do naprawy w piątek i w tej dacie wynająć pojazd zastępczy, w tym czasie nie dysponowała innym środkiem lokomocji, a poruszanie się po drogach samochodem uszkodzonym nie jest uzasadnione. W ocenie Sądu Okręgowego zasadne było przyjęcie, że konieczny czas najmu pojazdu - w realiach przedmiotowej sprawy - wynosił 7 dni. W tym zakresie Sąd Rejonowy nie naruszył zasad swobodnej oceny dowodów. Biegły sądowy miał ocenić ekonomicznie uzasadniony czas najmu pojazdu i ustaleniami biegłego sąd się kierował, uznając za uzasadniony czas naprawy pojazdu uszkodzonego na 5 dni. Do sądu jednak należała ocena czy postawienie przez poszkodowaną samochodu do zakładu naprawczego w piątek było uzasadnione. Zauważyć trzeba, że przy przyjęciu 5-cio dniowego czasu naprawy jedynie postawienie samochodu w poniedziałek pozwoliłoby na uniknięcie przestoju pojazdu w zakładzie naprawczym również w weekend. Moment pozostawienia pojazdu zależy jednak od wielu czynników również od poszkodowanej niezależnych - od zakładu naprawczego, lub częściowo niezależnych - czynności życiowe. Wskazać trzeba, że poszkodowana mieszkała w W. (...), a naprawa dokonana została w zakładzie naprawczym w B., co również ma wpływ na ograniczenie swobodnego wyboru momentu umieszczenia pojazdu w zakładzie naprawczym. Nadto poszkodowana nie mogła mieć pewności czy może poruszać się swoim uszkodzonym pojazdem. Dopiero specjalistyczna wiedza biegłego sądowego pozwoliła mu ocenić jednoznacznie, że pojazd nie musiał być wyłączony z ruchu. Poszkodowana nie mogła mieć też pewności jak zinterpretuje uszkodzenia jej pojazdu policjant uprawniony do kontroli, sama zaś jazda uszkodzonym pojazdem w określonych warunkach stanowi wykroczenie (art. 132 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r.

Prawo o ruchu drogowym).

Nie jest zasadny zarzut naruszenia art. 16 i 17 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2013.392 j.t.). Zgodnie z art. 16 ust. 1 tejże w razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym, o którym mowa w art. 4 pkt 1-3, osoba uczestnicząca w nim, z uwzględnieniem ust. 2, jest obowiązana do:

1) przedsięwzięcia wszystkich środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu zdarzenia, starania się o złagodzenie skutków zdarzenia oraz zapewnienia pomocy lekarskiej poszkodowanym, jak również w miarę możliwości zabezpieczenia mienia osób poszkodowanych;

2) zapobieżenia, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody;

3) niezwłocznego powiadomienia Policji o zdarzeniu, o ile doszło do wypadku z ofiarami w ludziach lub do wypadku powstałego w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że zostało popełnione przestępstwo.

Według art. 17 w/w ustawy jeżeli osoba objęta ubezpieczeniem obowiązkowym odpowiedzialności cywilnej lub osoba występująca z roszczeniem, z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, nie dopełniły obowiązków wymienionych w art. 16, a miało to wpływ na ustalenie istnienia lub zakresu ich odpowiedzialności cywilnej bądź też na zwiększenie rozmiarów szkody, zakład ubezpieczeń może dochodzić od tych osób zwrotu części wypłaconego uprawnionemu odszkodowania lub ograniczyć wypłacane tym osobom odszkodowanie. Ciężar udowodnienia faktów, uzasadniających zwrot zakładowi ubezpieczeń części odszkodowania lub ograniczenia odszkodowania, spoczywa na zakładzie ubezpieczeń.

Treść tych przepisów precyzuje obowiązki ubezpieczonego na miejscu zdarzenia, które spowodowało szkodę. Koszt najmu pojazdu stanowi część szeroko pojętego kosztu naprawy pojazdu uszkodzonego, nie zwiększa zatem samego rozmiaru szkody, a wpływa jedynie na koszt jej naprawienia. Zasadność kosztu naprawy podlega ocenie sądu na podstawie całego materiału dowodowego. Uzasadnione wydaje się zatem twierdzenie, że wspomnianych przepisów w żądanym przez pozwanego zakresie zastosować nie można, tym samym nie doszło do ich naruszenia. Odmienna interpretacja i tak prowadzi do wniosku, że pokrzywdzona nie przyczyniła się do zwiększenia rozmiaru szkody z przyczyn już wyżej wskazanych.

Sąd Okręgowy nie znalazł błędów w rozumowaniu Sądu I Instancji, logiki rozumowania sądu nie wzruszył w żaden sposób pozwany w apelacji, a jej zarzuty stanowiły tylko nieudaną polemikę z ustaleniami Sądu Rejonowego. Nie znajdując podstaw do uwzględnienia zarzutów apelacji, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji, na mocy art. 385 kpc.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98§1 kpc w zw. z art. 108§1 kpc oraz §6 pkt 2 w zw. w zw. z §13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.