Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie, Wydział III Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Dietkow

Protokolant: Piotr Malicki

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 maja 2014 roku w W.

sprawy z powództwa S. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W.

przeciwko K. W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego K. W. na rzecz powoda S. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W. kwotę 110.047,40 PLN (sto dziesięć tysięcy czterdzieści siedem i 40/100 złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 26 marca 2013 roku do dnia 30 maja 2014 roku;

2.  należność zasądzoną w pkt 1 rozkłada na miesięczne raty każda płatna w kwocie po 1.000,00 PLN (tysiąc złotych) do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności poszczególnych rat;

3.  zasądza od pozwanego K. W. na rzecz powoda S. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W. kwotę 3.040,00 PLN (trzy tysiące czterdzieści złotych) tytułem zwrotu części kosztów procesu.

III C 1261/13

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym w dniu 26 marca 2013 roku powód S. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W. wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego K. W. kwoty 110.047,40 PLN (sto dziesięć tysięcy czterdzieści siedem i 40/100 złotych) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W dniu 18 kwietnia 2013 roku wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym – k. 3.

Sprzeciw pozwanego K. W. został wniesiony skutecznie i nakaz zapłaty utracił moc w całości – postanowienie k. 8.

W sprzeciwie pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości, podniósł zarzut przedawnienia należności Banku (...) S.A. w wysokości 67.040,46 PLN oraz brak dokumentu potwierdzającego naliczenie przez powoda odsetek i kosztów procesu.

Przed zamknięciem rozprawy pozwany wnosił o oddalenie powództwa podnosząc zarzut przedawnienia oraz niemożliwość zaspokojenia roszczenia powoda ze względu na sytuację majątkową pozwanego.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 29 września 2008 roku pozwany zawarł z Bankiem (...) Spółka Akcyjna w K. umowę kompleksową pakietu harmonium – dowód - umowa k. 17-25. Na podstawie aneksu nr (...) do umowy Bank przyznał pozwanemu limit debetowy – dowód – aneks k. 23-25. W dniu 8 października 2009 roku pozwany zawarł z Bankiem (...) S.A. porozumienie nr (...) w sprawie spłaty zadłużenia, w którym na dzień zawarcia porozumienia strony ustaliły, że Bankowi przysługuje niesporna, wymagalna wierzytelność z tytułu niespłaconego limitu debetowego, na którą składały się należność główna w kwocie 72.611,04 PLN oraz odsetki od zadłużenia przeterminowanego w kwocie 311,87 PLN – dowód – porozumienie k. 26-29. Pozwany nie dotrzymał warunków porozumienia i w dniu 6 lipca 2010 roku Bank wypowiedział porozumienie oraz umowę rachunku bieżącego– dowód – wypowiedzenia k. 31 i 32. Wypowiedzenie zostało pozwanemu doręczone w dniu 16 lipca 2010 roku – okoliczność bezsporna. Wypowiadając porozumienie Bank wyznaczył pozwanemu trzydziestodniowy termin na spłatę zaległych należności – dowód - wypowiedzenie k. 31. W dniu 30 września 2010 roku Bank (...) Spółka Akcyjna w K. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny określając zobowiązanie pozwanego na kwotę 67.689,28 PLN jako zadłużenie z tytułu salda debetowego, odsetki od zadłużenia przeterminowanego w kwocie 6.949,70 PLN naliczone od dnia 15.01.2010 roku do dnia 29 września 2010 roku i inne koszty 30,00 PLN – dowód - BTE k. 41. Postanowieniem z dnia 18 października 2010 roku Sąd Rejonowy w Wołominie w sprawie sygn. akt I Co 4357/10 nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności – dowód - postanowienie k. 42. W dniu 21 grudnia 2010 roku Bank skierował do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Woli w W. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – dowód – wniosek k. 43. Pozwany po wszczęciu egzekucji dla częściowego zaspokojenia wierzyciela sprzedał dwie maszyny – dowód – zeznania pozwanego k. 115. Pozwany nie spłacił kredytu Bankowi ostatecznie w kwocie 67.040,46 PLN w ramach limitu debetowego – okoliczność przyznana przez pozwanego k. 101. Umową przelewu wierzytelności z dnia 13 czerwca 2012 roku Bank (...) S.A. zbył na rzecz powoda wierzytelność w wysokości 103.242,33 PLN, na którą składała się: kwota niespłaconego kapitału w wysokości 67.040,45 PLN, kwota 6.949,70 PLN tytułem odsetek umownych i karnych od zadłużenia przeterminowanego określonego tytułem egzekucyjnym i wyliczonych na dzień wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, tj. 30 września 2010 roku, kwota 28.861,17 PLN tytułem odsetek maksymalnych za opóźnienie naliczonych daty wystawienia BTE, tj. od 30 września 2010 roku do dnia 11 czerwca 2012 roku oraz kwota 391,00 PLN tytułem kosztów – dowód – umowa sprzedaży wierzytelności wraz z załącznikami k. 45-79, wykaz wierzytelności k. 72. Powód zawiadomił pozwanego o przelewie wierzytelności Banku pismem z dnia 9 lipca 2012 roku – dowód – zawiadomienie k. 80. W dniu 17 lipca 2012 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 104.030,28 PLN wyznaczając termin zapłaty do dnia 24 lipca 2012 roku i wskazał, że na kwotę wezwania składają się: - 67.040,46 PLN tytułem niespłaconego kapitału,- 6.949,70 PLN tytułem odsetek umownych i karnych od zadłużenia przeterminowanego określonego BTE,- 29.649,12 PLN tytułem odsetek ustawowych,- 391,00 PLN tytułem kosztów, opłat i prowizji bankowych – dowód – wezwanie k. 81-82. Pozwany jest współwłaścicielem nieruchomości przy ul. (...) w M. obciążonej hipoteką kaucyjną na kwotę 450.000,00 PLN oraz hipoteką przymusową na rzecz ZUSu – dowód – zeznania pozwanego k. 116. Pozwany bezskutecznie od trzech lat próbuje sprzedać swoją nieruchomość – dowód – zeznania pozwanego k. 116. Ponadto pozwany jest dłużnikiem Urzędu Skarbowego w łącznej kwocie 35.641,55 PLN – dowód – zaświadczenie k. 114. Pozwany prowadzi gospodarstwo domowe z żoną, emerytką, której emerytura wynosi 800,00 PLN miesięcznie i z którą zawarł majątkową umowę małżeńską – dowód – zeznania pozwanego k. 116. Po dokonaniu potrąceń do dyspozycji pozwanego pozostaje kwota 1.860,00 PLN miesięcznie – dowód - zeznania powoda k. 115-116, potwierdzenie wypłaty k. 113a.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Pozwany nie kwestionował legitymacji czynnej powoda, a zatem nie kwestionował cesji wierzytelności Banku (...) S.A. w K..

Odnosząc się do pierwszego z zarzutów pozwanego należy zauważyć, że stosownie do art. 118 k.c. termin przedawnienia roszczeń z umów zawartych z przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą i w ramach tej działalności wynosi 3 lata. Zgodnie zaś z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Bank (...) S.A wypowiadając w dniu 6 lipca 2010 roku porozumienie w sprawie spłaty zadłużenia wyznaczył pozwanemu do zapłaty 30-dniowy termin liczony od dnia doręczenia wypowiedzenia. Powód podnosił, że wypowiedzenie zostało pozwanemu doręczone w dniu 16 lipca 2010 roku. Pozwany nie kwestionował daty doręczenia wypowiedzenia. Biorąc pod uwagę wskazany w wezwaniu 30-dniowy termin liczony od następnego dnia po upływie terminu wyznaczonego do spłaty zadłużenia, to roszczenie Banku stało się wymagalne w dniu 16 sierpnia 2010 roku Od tego dnia zaczął biec 3 letni termin przedawnienia roszczenia Banku. Z treści przepisu art. 123 § 1 k.c. wynika, że bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, a w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone – art. 124 § 1 i § 2 k.c.. Przedawnienie zostało przerwane przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu w dniu 18 października 2010 roku i nie biegło do dnia 23 listopada 2010 roku tj. do dnia wydania klauzuli wykonalności. Od dnia 23 listopada 2010 roku przedawnienie zaczęło biec na nowo. W orzecznictwie wskazuje się, że złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności nie tylko przerywa bieg przedawnienia, ale i powoduje, że przedawnienie nie biegnie do chwili ukończenia postępowania klauzulowego, czyli przez okres, w którym uprawniony nie ma możliwości podejmowania innych środków w celu realizacji roszczenia (por. uchwała Sadu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 101/03). Roszczenie to, choć stwierdzone orzeczeniem sądu, nie przedawnia się jednak z upływem lat dziesięciu w oparciu o art. 125 § 1 k.c. Przepis ten nie ma bowiem zastosowania do roszczeń objętych bankowym tytułem egzekucyjnym - nie jest on bowiem ani orzeczeniem organu powołanego do rozpoznawania sprawy cywilnej, ani ugodą w rozumieniu art. 125 § 1 k.c. (por. A. Jedliński, Komentarz do art. 125 kodeksu cywilnego, LEX nr 128182). Zastosowanie będzie miał więc trzyletni termin wynikający z art. 118 k.c. Przedawnienie, które biegło od nowa od dnia 23 listopada 2010 roku zostało przerwane ponownie w dniu 21 grudnia 2010 roku wraz ze złożeniem przez Bank wniosku o wszczęcie egzekucji przeciwko pozwanemu. Przedawnienie tak rozpoczęte na nowo nie biegło do czasu zakończenia postępowania egzekucyjnego, a więc do zbycia wierzytelności przez Bank, co nastąpiło w dniu 13 czerwca 2012 roku. Po tej dacie Komornik nie mógł prowadzić egzekucji na rzecz wierzyciela, którym był Bank, a zatem przedawnienie od dnia 13 czerwca 2012 roku biegło na nowo. Powód złożył pozew w dniu 26 marca 2013 roku, a więc przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia. Nawet gdyby hipotetycznie założyć, że komornik umorzył postępowanie egzekucyjne tuż po jego wszczęciu w styczniu 2011 roku, to przedawnienie rozpoczęło swój bieg na nowo od tej daty, a więc mogło skończyć się w styczniu 2014 roku. Pozew w postępowaniu upominawczym już w dniu 26 marca 2013 roku przerwał bieg przedawnienia.

Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 110.047,40 PLN z ustawowymi odsetkami od daty złożenia pozwu, tj. od dnia 26 marca 2013 roku do dnia wydania wyroku, tj. 30 maja 2014 roku, gdyż zasądzoną należność rozłożył pozwanemu na raty. Powód dowiódł wysokość roszczenia. Pozwany nie kwestionował wysokości niespłaconego kapitału w kwocie 67.040,46 PLN. Wystawiając BTE Bank dokładnie określił wysokość odsetek karnych i umownych od przeterminowanego zadłużenia na kwotę 6.949,70 PLN, która wynikała zarówno z umowy Banku z pozwanym jak i z przepisu art. 359 § 2 ^{( 1)} k.c. Były to odsetki liczone od dnia 15 stycznia 2010 roku do dnia 29 września 2010 roku według obowiązującej w Banku stopy procentowej dla zadłużenia przeterminowanego, wynoszącej w dniu wystawienia BTE 20,00% w stosunku rocznym, co stanowi 4-krotność stopy kredytu lombardowego NBP. Pozwany nie składał zażalenia na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, a zatem nie kwestionował wysokości odsetek karnych i umownych. Z treści art. 509 § 2 k.c. wynika, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Powód wykazał, że kwota 28.861,17 PLN to odsetki maksymalne, a więc według obowiązującej w Banku stopy procentowej dla zadłużenia przeterminowanego, wynoszącej w dniu wystawienia BTE 20,00% w stosunku rocznym, co stanowi 4-krotność stopy kredytu lombardowego NBP ustawowe, stosownie do art. 359 § 2 ^{( 1)} k.c. i stosownie do pkt IV BTE, a więc z zastosowaniem przepisów art. 481 § 2 k.c. i art. 482 § 2 k.c., liczone od dnia 30 września 2010 roku – data wystawienia BTE – do dnia 11 czerwca 2012 roku – zbycie wierzytelności. Kwota 6.805,07 PLN to odsetki ustawowe od kapitału liczone od dnia 14 czerwca 2012 roku – dzień następny po cesji wierzytelności – do dnia wniesienia pozwu, a więc zgodnie z art. 359 § 2 k.c. i art. 481 § 2 k.c.. Kwota 391,00 PLN to prowizje i opłaty bankowe Banku związane z cesją wierzytelności istniejące w dniu przelewu – wykaz k. 72 i należne powodowi zgodnie z art. 509 § 2 k.c..

Należność zasądzoną od pozwanego Sąd rozłożył na miesięczne raty – każdą płatną w kwocie 1.000,00 PLN do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności poszczególnych rat w oparciu o art. 320 k.p.c. Zdaniem Sądu ze względu na stan majątkowy i rodzinny pozwanego należało uznać, iż spełnienie przez niego dochodzonej pozwem należności niezwłocznie, jednorazowo jest niemożliwe i narażałoby pozwanego oraz jego bliskich na niepowetowane szkody. Zważywszy wiek pozwanego – 72 lata – raty w innej niż w wysokości określonej przez Sąd nie dawałyby gwarancji spłaty przez pozwanego.

Pozwany przegrał proces i na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c., 99 k.p.c. w związku z art. 98 § 3 k.p.c. powinien zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu. Sąd w oparciu o treść art. 102 k.p.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda 1/3 kosztów procesu. Ich pełna wysokość to opłata od pozwu 5.503,00 PLN oraz wynagrodzenie pełnomocnika w osobie radcy prawnego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 3.617,00 PLN - § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku poz. 490). Sytuacja życiowa pozwanego, który ma 72 lata, przez wiele lat prowadził firmę, zatrudniającą pracowników, których wynagrodzenia pozwany ratował zaciągając kredyty jest szczególna. Jednocześnie pozwany nie uznał w całości powództwa, nie dążył do zawarcia ugody i tym należy uzasadnić konieczność poniesienia przez niego trzeciej części kosztów procesu wyłożonych przez powoda.