Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 930/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodnicząca:

SSO Monika Miller-Młyńska

Protokolant:

Michał Maśnik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2015 r. w S.

sprawy M. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 28 września 2015 roku znak: ENS/25/039090241

I. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje M. K. (1), poczynając od 1 czerwca 2015 roku, prawo do emerytury;

II. stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania prawidłowej decyzji w niniejszej sprawie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 28 września 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił M. K. (1) prawa do emerytury po osiągnięciu 60 roku życia, z uwagi na nieudowodnienie przez niego okresu 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Wydając zaskarżoną decyzję organ rentowy uznał, że ubezpieczony do końca roku 1998 wykonywał pracę w warunkach szczególnych łącznie przez 7 lat, 10 miesięcy i 3 dni, tj. w okresach: od 17 czerwca 1975r. do 1 października 1975r. (w czasie pracy w (...) w N. jako traktorzysta), od 28 listopada 1985r. do 31 grudnia 1991r. oraz od 2 stycznia 1992r. do 30 kwietnia 1993r. (w czasie pracy w (...) G. jako kierowca autobusu) oraz w okresie od 12 października 1998r. do 31 grudnia 1998r. (w czasie zatrudnienia w przedsiębiorstwie (...) jako kierowca samochodu ciężarowego).

M. K. (1) zaskarżył powyższą decyzję, wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości, podtrzymując argumentację wyrażoną w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. (1) urodził się w dniu (...). Jego łączny staż ubezpieczeniowy (udowodnione okresy składkowe i nieskładkowe) na dzień 1 stycznia 1999r. wynosił 27 lat, 5 miesięcy i 15 dni.

Ubezpieczony nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Wniosek o emeryturę złożył w organie emerytalnym w dniu 29 czerwca 2015 roku.

Okoliczności niesporne, a nadto dowody - dokumenty w aktach ZUS O/S. dot. M. K..

W dniu 13 października 1970r. M. K. (1) został zatrudniony w Państwowym Ośrodku (...) jako pracownik produkcji zwierzęcej, zatrudniony przy obsłudze jałowizny. W czasie zatrudnienia dodatkowo, na czas kampanii (tj. od 1 lipca 1971r. do 30 października 1971r.) powierzono mu pracę w suszarni w charakterze operatora placowego.

W okresie od 27 stycznia 1972 roku do 26 marca 1973 roku M. K. uczęszczał na kurs traktorzystów, który ukończył z wynikiem pozytywnym. Począwszy od 17 kwietnia 1973 roku ubezpieczony uzyskał formalne uprawnienia do kierowania traktorami (prawo jazdy kategorii T. W związku z powyższym od dnia następnego został formalnie zatrudniony jako traktorzysta. Pracę w tym charakterze wykonywał do 13 sierpnia 1973r., kiedy to został skierowany do Ochotniczego Hufca Pracy w S..

Dowody:

- dokumentacja w aktach osobowych M. K. – k. 29 akt sądowych;

- prawo jazdy M. K. okazane na rozprawie w dniu 26 listopada 2015r. – k. 37 akt sądowych.

W okresie od 20 sierpnia 1973 roku do 1 lipca 1975 roku M. K. (1) był pracownikiem Stoczni (...). Z dniem 20 sierpnia 1973 roku zawarto z nim umowę o przygotowanie do zawodu spawacza, w oparciu o którą został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w wydziale (...). Nauka trwała dwa lata (szkolne), do 30 czerwca 1975 roku. W tym czasie ubezpieczony razem z szeregiem innych osób, w tym m.in. z C. K. (1) i M. H. (1), najpierw przez okres około dwóch miesięcy uczestniczył w kursie spawacza elektrycznego ręcznego, który ukończył z wynikiem pozytywnym, a następnie wykonywał pracę spawacza w wydziale produkcyjnym Stoczni (...) (K2). Pracę tę wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy, a dodatkowo w godzinach popołudniowych uczęszczał na zajęcia lekcyjne w (...) Szkole (...) w S.. Ponadto, w okresie od 3 listopada 1973r. do 31 sierpnia 1975 roku, w soboty i niedziele ubezpieczony razem z innymi osobami uczęszczał na zajęcia wojskowe prowadzone w ramach Oddziału (...) 7-24 (...), których odbycie traktowano równorzędnie z odbyciem zasadniczej służby wojskowej.

Dowody:

- dokumentacja w aktach osobowych M. K. z okresu zatrudnienia w Stoczni (...) – k. 35 akt sprawy;

- zeznania świadka M. H. (1) – k. 37v akt sądowych oraz w wersji elektronicznej;

- zeznania świadka C. K. (1) – k. 38 akt sądowych oraz w wersji elektronicznej;

- zeznania M. K. (1) – w wersji elektronicznej oraz k. 37v-38 akt sądowych;

- kopia książeczki wojskowej M. K. – k. 3-4 pliku (...) akt ZUS O/S. dot. M. K.;

- dokumenty w aktach ZUS O/S. dot. C. K. (1), plik I, w tym w szczególności: pismo Syndyka Masy Upadłości Stoczni (...) S.A. – k. 37, zaświadczenie (...) w Ś. – k. 40.

Po zakończeniu pracy w Stoczni (...), poczynając od 17 czerwca 1975 roku, M. K. wrócił do pracy w Gospodarstwie (...), wchodzącym już wówczas w skład (...) w N.. Z dniem 17 czerwca 1975r. powierzono mu pracę w charakterze traktorzysty, którą wykonywał do końca zatrudnienia w tym zakładzie pracy, tj. do 1 października 1975 roku.

Dowody:

- dokumentacja w aktach osobowych M. K. – k. 29 akt sądowych;

- świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych – k. 10, pl. I akt ZUS O/S. dot. M. K..

W okresie od 3 listopada 1975 roku do 5 sierpnia 1980 roku M. K. (1) był zatrudniony w Kombinacie Przedsiębiorstw (...), gdzie wykonywał pracę kierowcy. W tym czasie jeździł samochodami marki Ż. oraz Gaz, o dopuszczalnym ciężarze całkowitym niższym niż 3,5 tony.

Dowody:

- świadectwo pracy – k. 5, plik (...) akt ZUS O/S. dot. M. K.;

- zeznania M. K. (1) – w wersji elektronicznej.

W czasie zatrudnienia w tym zakładzie pracy M. K. (1) uzyskał prawo jazdy kategorii C (od 10 lutego 1977 roku), a następnie także kategorii D, C+E i D+E (od 5 grudnia 1979r.).

Dowód: prawo jazdy M. K. okazane na rozprawie w dniu 26 listopada 2015r. – k. 37 akt sądowych.

Następnie, poczynając od 7 sierpnia 1980 roku, M. K. (1) podjął pracę w Centrali (...) w Ł., gdzie pracował nieprzerwanie w wymiarze pełnego etatu aż do 24 listopada 1985 roku. W czasie zatrudnienia w tym zakładzie pracy wykonywał wyłącznie pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł wówczas samochodem osobowym S. (...) (5-tonowym), skrzyniowym, z przyczepą, którym przewoził zboża, ziemniaki, zaś poza sezonem także żwir czy towary rozładowywane z wagonów. Innej pracy w tym czasie nie wykonywał.

Dowody:

- zeznania M. K. (1) – w wersji elektronicznej oraz k. 37v-38v akt sądowych;

- zeznania świadka M. M. – w wersji elektronicznej oraz k. 38 akt sądowych;

- zeznania świadka E. R. – w wersji elektronicznej oraz k. 38-38v akt sądowych;

- świadectwo pracy z 22.11.1985r. – k. 7, plik (...) akt ZUS O/S. dot. M. K..

C. K. (1), z którym M. K. (1) wspólnie pracował w Stoczni (...), na mocy decyzji ZUS O/S. z 8 maja 2015 roku, uzyskał prawo do emerytury po ukończeniu 60 roku życia, a to z uwagi na wykonywanie przez 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Do stażu pracy w takich warunkach organ rentowy zaliczył mu m.in. okres pracy w Stoczni (...) od 18 sierpnia 1973 roku do 30 września 1981 roku, kiedy to C. K. był przez cały okres zatrudniony jako spawacz. Za ten okres syndyk masy upadłości Stoczni (...) S.A. w upadłości wydała C. K. (1) świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Dowody: dokumentacja w aktach ZUS O/S. dot. C. K. (1).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się uzasadnione.

W niniejszym postępowaniu koniecznym było zbadanie zasadności odwołania od zaskarżonej decyzji odmawiającej M. K. (1) prawa do wcześniejszej emerytury, w której podstawą rozstrzygnięcia organu rentowego był brak u ubezpieczonego wymaganego stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 1b pkt 20 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 z późn. zm.- dalej jako: ustawa emerytalna), ubezpieczonym - mężczyznom urodzonym w okresie po dniu 30 września 1953r. przysługuje - z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a i 50e i 184 - emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 67 lat.

W myśl przepisu art. 184 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (co najmniej 25 lat dla mężczyzn).

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wykaz prac zaliczanych do prac w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze zamieszczony został w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Przepis §4 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi przy tym, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W myśl przepisu § 2 powołanego aktu prawnego, okresami pracy uzasadniającymi prawo do emerytury są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o którym mowa stwierdza przy tym zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 cytowanego rozporządzenia lub w świadectwie pracy.

W załączniku do powyższego rozporządzenia, w Wykazie A w dziale VIII, zatytułowanym „W transporcie i łączności”, w podtytule (...), pod pozycją 2 wskazano, że pracami w szczególnych warunkach są „prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów”, natomiast pod pozycją 3. zaliczono do takich prac „prace kierowców ciągników, kombajnów i pojazdów gąsienicowych”. Z kolei w dziale XIV „Prace różne”, pod pozycją 12 wymieniono „prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym”.

Podstawą nieuznania przez organ rentowy okresów pracy M. K. (1) wykonywanej w Stoczni (...), (...) w N. oraz (...) W. był brak świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Aczkolwiek formalnie postępowanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych było prawidłowe, tym niemniej nie oznacza to, że również i sąd zobowiązany był do dokonania identycznej oceny dowodów wykonywania pracy przedstawionych przez ubezpieczonego. Jak bowiem wynika z utrwalonego w tej mierze orzecznictwa Sądu Najwyższego, w tym m.in. z uchwały tegoż Sądu z dnia 10 marca 1984 roku (wydanej w sprawie III UZP 6/84, opubl. LEX nr 14625) - okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane w postępowaniu odwoławczym także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy.

Należy także zwrócić uwagę, iż wydanie przez pracodawcę świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie rodzi żadnych skutków materialnoprawnych. Co za tym idzie, analogicznie należy oceniać fakt niewydania przez pracodawcę takiego dokumentu. Zaświadczenie to jest jedynie dokumentem prywatnym (art. 245 k.p.c.), wydawanym dla celów dowodowych, a okoliczności w tym dokumencie potwierdzone przez pracodawcę podlegają weryfikacji zarówno w postępowaniu sądowym, jak i w postępowaniu przed organem rentowym. Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to bowiem praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze, sąd w niniejszej sprawie przeprowadził dowody z dokumentów, w tym z zachowanej dokumentacji osobowej ubezpieczonego ze spornych okresów zatrudnienia, ale nadto przesłuchał w charakterze świadków ówczesnych współpracowników M. K. i samego ubezpieczonego. M. K. podkreślał bowiem, że pomimo braku świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach taką pracę we wszystkich wymienionych wyżej zakładach pracy wykonywał. Stanowisko to sąd uznał za uprawnione.

I tak jeśli chodzi o okres pracy M. K. w Państwowym Ośrodku (...) w C. (przekształconym następnie w (...) ), to w ocenie sądu koniecznym było uznanie, iż w czasie zatrudnienia u tego pracodawcy ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych nie tylko w okresie wykazanym w wystawionym przez uprawnione archiwum świadectwie wykonywania prac w warunkach szczególnych, tj. w okresie od 17 czerwca 1975 roku do 1 października 1975r., ale także i wcześniej, jeszcze przed skierowaniem do pracy w (...) w S.. Jak bowiem wynika z archiwalnej dokumentacji znajdującej się w aktach osobowych M. K. z tego okresu, na przełomie lat 1972/1973 uczęszczał on na kurs traktorzystów, w wyniku czego z dniem 17 kwietnia 1973 roku uzyskał formalne uprawnienia do kierowania traktorami. Jak zaś wynika tak z zeznań samego ubezpieczonego, jak i z kart urlopowych znajdujących się w jego aktach osobowych, natychmiast po zdobyciu nowych uprawnień został on skierowany do pracy w charakterze traktorzysty. We wszystkich kartach urlopowych z roku 1973 (pierwsza z nich datowana jest już na dzień 31 marca 1973r.) stanowisko zajmowane przez M. K. jest bowiem określane właśnie jako „traktorzysta”, nie zaś – jak miało to miejsce we wcześniejszym okresie – jako „pracownik produkcji zwierzęcej”. Powyższe prowadzi do jednoznacznego wniosku, że ówczesny pracodawca powierzył ubezpieczonemu wykonywanie takiej pracy już od momentu zdania przez niego stosownego egzaminu, nie czekając na wystawienie prawa jazdy, co w owych czasach było typową praktyką. Mając powyższe na uwadze, sąd uznał za w pełni uzasadnione zaliczenie do stażu pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych dodatkowo okresu od 17 kwietnia 1973 roku (czyli od dnia uzyskania prawa jazdy kategorii T) do 13 sierpnia 1973 roku, a więc okresu 3 miesięcy i 28 dni.

W ocenie sądu dodatkowemu zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych podlegał także w całości okres zatrudnienia M. K. w Centrali (...) w Ł. , tj. okres od 7 sierpnia 1980r. do 24 listopada 1985r., wynoszący łącznie 5 lat, 3 miesiące i 18 dni. Jak bowiem wynika już chociażby z treści „zwykłego” świadectwa pracy, znajdującego się w aktach ZUS, w tym czasie ubezpieczony wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego, a więc pracę zaliczaną do prac wykonywanych w warunkach szczególnych. Powyższe znalazło pełne potwierdzenie tak w zeznaniach świadków (będących osobami zatrudnionymi w Centrali (...) w Ł. w tym samym czasie co M. K.), jak i samego ubezpieczonego. Świadkowie potwierdzili bowiem wersję przedstawioną przez ubezpieczonego i zapewnili, że faktycznie w spornym okresie wykonywał on wyłącznie obowiązki kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, kierując samochodem marki S. 266. Wszyscy świadkowie zeznali bowiem zgodnie, że ubezpieczony przez cały okres zatrudnienia w tym zakładzie kierował wyłącznie takim pojazdem, a poza tym nie miał żadnych innych dodatkowych obowiązków. Sąd dał wiarę zeznaniom przesłuchanych w sprawie świadków, albowiem przedstawiony przez nich opis zakresu obowiązków i rodzaju pracy jest w pełni zbieżny z wersją przedstawioną przez samego ubezpieczonego, nadto ich zeznania są jasne, spójne. Nie bez znaczenia był też fakt, iż ubezpieczony faktycznie legitymował się w owym czasie uprawnieniami do kierowania samochodami ciężarowymi oraz to, że M. K. (1) w swoich zeznaniach nie zatajał żadnych, także niekorzystnych dla siebie faktów. Dla przykładu można tu wskazać, iż odnośnie okresu zatrudnienia w (...) W. Zakładzie (...) w latach 1975-1980 zeznał, iż kierował wówczas wyłącznie pojazdami marki Ż. i Gaz (a więc takimi, kierowanie którymi nie było uznawane za wykonywanie pracy w warunkach szczególnych ani w szczególnym charakterze), co było okolicznością zdecydowanie dla niego niekorzystną.

Wreszcie, w ocenie sądu koniecznym było uznanie, że M. K. wykonywał pracę w warunkach szczególnych także w okresie zatrudnienia w Stoczni (...) , co najmniej od 20 października 1973r. do 16 czerwca 1975r., a więc przez okres 1 roku, 7 miesięcy i 28 dni. Jak bowiem wynika tak z zeznań świadków M. H. i C. K., wyjaśnień M. K. (1), a także dokumentów znajdujących się w aktach osobowych M. K. z okresu zatrudnienia u tego pracodawcy oraz w aktach emerytalnych C. K. (1), w tym czasie ubezpieczony, a także pozostałe osoby pracujące w stoczni w ramach (...), po krótkim (najwyżej dwumiesięcznym) okresu odbywania kursu spawania elektrycznego przez cały czas zatrudnienia wykonywały stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę spawaczy. Sąd, biorąc pod uwagę specyfikę zatrudniania osób pełnoletnich (jakimi w roku 1973 byli już tak M. K. (1), jak i C. K. (1)) w (...) w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, uznał za w pełni wiarygodne to, iż pracownicy (...) wykonywali zwykłą pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, a oprócz tego – w godzinach popołudniowych – odbywali zajęcia lekcyjne w (...) Szkole (...). Ów okres i praca w ramach (...) były bowiem traktowane szczególnie, o czym świadczy także i to, że w tym właśnie okresie te same osoby (w tym i M. K.) odbywały – w soboty i niedziele – przeszkolenie wojskowe, traktowane jako równorzędne z zasadniczą służbą wojskową. Nie bez znaczenia dla oceny twierdzeń zeznających w sprawie osób był przy tym fakt, iż ten sam organ rentowy, który odmówił M. K. (1) zaliczenia okresu pracy w Stoczni (...) do stażu pracy w warunkach szczególnych, dokonał takiego zaliczenia w przypadku C. K. (1) (w tym także tego samego okresu, gdyż tak M. K., jak i C. K. rozpoczęli pracę w Stoczni, jako pracownicy (...), w tym samym czasie – C. K. (1) ledwie o 2 dni wcześniej niż M. K.). W toku postępowania administracyjnego poprzedzającego wydanie decyzji o przyznaniu emerytury dla C. K. organ rentowy zwrócił się przy tym do syndyka masy upadłości Stoczni (...) S.A. o udzielenie dodatkowych wyjaśnień dotyczących wystawionego C. K. świadectwa pracy w warunkach szczególnych. W piśmie datowanym na 7 kwietnia 2015r. syndyk wyjaśniła wówczas, że zgodnie z obowiązującym wówczas w stoczni zarządzeniem, praca także na stanowisku „n/z spawacz” (czyli: nauka zawodu spawacza) była uznawana za prace wykonywaną w warunkach szczególnych. W ocenie sądu należało z powyższego wyprowadzić wniosek, iż praca na tym stanowisku musiała być w tej sytuacji wykonywana – zgodnie z twierdzeniami M. K., C. K. i M. H. – stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, gdyż w innym przypadku nie byłoby możliwym przyjęcia, że była to praca w warunkach szczególnych. Co za tym idzie, zaliczeniu do stażu pracy M. K. w takich warunkach podlegał dodatkowy okres.

W powyższej sytuacji koniecznym było więc uznanie, iż M. K. (1) do końca 1998 roku legitymował się okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych łącznie przekraczającym 15 lat. Do uwzględnionego przez ZUS okresu 7 lat, 10 miesięcy i 3 dni należało bowiem dodatkowo doliczyć łącznie kolejnych 7 lat, 3 miesiące i 14 dni takiej pracy (wykonywanej w trzech wymienionych wyżej zakładach pracy, we wskazanych wyżej okresach). Co za tym idzie, w oparciu o przepis art. 477 14 § 2 k.p.c. sąd zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał M. K. (1) prawo do wcześniejszej emerytury od 1 czerwca 2015 roku, tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę (pkt I. sentencji wyroku).

W myśl przepisu art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej świadczenia wypłaca się bowiem poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny już w dniu 17 lutego 2015 roku, jednak wniosek o emeryturę złożył dopiero cztery miesiące później.

W punkcie II. sentencji sąd stwierdził brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania prawidłowej decyzji w niniejszej sprawie. W myśl art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zdanie drugie, organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego (ust. 1a). W analizowanym przypadku przyznanie prawa do świadczenia nastąpiło na skutek ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd, a organ rentowy przy wydawaniu decyzji nie dysponował materiałem, który umożliwiał mu pozytywne rozpoznanie wniosku ubezpieczonego. Z uwagi na powyższe niemożliwym więc było przyjęcie, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za niewydanie decyzji uwzględniającej wniosek ubezpieczonego o wcześniejszą emeryturę.