Sygnatura akt VI Ka 1011/15
Dnia 8 stycznia 2016 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący SSO Marcin Mierz
Sędziowie SSO Grzegorz Kiepura
SSO Agata Gawron-Sambura (spr.)
Protokolant Katarzyna Kajda-Broniewska
przy udziale Andrzeja Zięby
Prokuratora Prokuratury Okręgowej
po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2016 r.
sprawy Ł. G. (G.) s. J. i A.,
ur. (...) w B.
w przedmiocie wydania wyroku łącznego
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach
z dnia 28 sierpnia 2015 r. sygnatura akt VI K 195/15
na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu
w Tarnowskich Górach do ponownego rozpoznania.
Sygn. akt VI Ka 1011/15
Od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 28 sierpnia 2015r., sygn. akt VI K 195/15 apelację wywiódł obrońca skazanego Ł. G., który zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia, a polegający na przyjęciu, że wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 9 maja 2014r., sygn. akt VI K 125/14 nie podlega połączeniu z wyrokami wskazanymi w pkt 1 zaskarżonego orzeczenia, w sytuacji gdy wszystkie przestępstwa objęte wskazanymi wyrokami tworzyły realny zbieg przestępstw.
Z ostrożności procesowej skarżący zarzucił nadto orzeczeniu rażącą niewspółmierność kary i środka karnego.
Wskazując na powyższe zarzuty w pierwszej kolejności obrońca skazanego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez połączenie kar jednostkowych wymienionych przez niego w apelacji i wymierzenie na ich podstawie skazanemu kary łącznej przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji, ewentualnie o zmniejszenie skazanemu wysokości orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności oraz zmniejszenie wysokości orzeczonego środka karnego,
W drugiej kolejności apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
Apelacja jest zasadna.
Zaskarżony nią wyrok wydano z rażącą obrazą, przywołanego w uzasadnieniu środka odwoławczego, art. 85 k.k., co, zważywszy na charakter tego uchybienia, nie tylko mogło, ale wręcz miało, wpływ na treść zaskarżonego wyroku.
Poczynione ustalenia dotyczące: czasu popełnienia poszczególnych przestępstw przez skazanego, dat wydania kolejnych wyroków prawomocnie skazujących go za sprawstwo tych czynów, a także rodzaju orzeczonych za nie kar - pozwalają jednoznacznie uznać, że Sąd Rejonowy, wydając wyrok łączny, uchybił normie art. 85 k.k.
Nie ulega wątpliwości, że przewidziana w przywołanym przepisie art. 85 k.k. instytucja, jako przynależna do prawa karnego materialnego, zawsze stwarza dla sądu obowiązek orzeczenia kary łącznej, gdy określone w tym przepisie przesłanki zaistnieją. Przepis ten nie kreuje więc tylko uprawnienia sądu, z którego ten może dowolnie korzystać. Oczywiste jest przy tym, że realizacja tego obowiązku musi nastąpić zgodnie z kategoryczną treścią tej normy, tak co do samej możliwości orzeczenia (w danym układzie procesowym) kary łącznej, jak i wyboru, stosownej konfiguracji skazań, które podlegają łączeniu. To oznacza, że sąd nie ma swobody w doborze możliwych in concreto wariantów zbioru wyroków obejmujących przestępstwa pozostające względem siebie w zbiegu.
Ustalenie realnego zbiegu przestępstw - do których ta kara łączna ma się odnosić - powinno być zależne od zaszłości obiektywnych, to jest od treści chronologicznie najwcześniejszego wyroku - z tych wchodzących w zakres przedmiotu danego postępowania o wydanie wyroku łącznego. Sposób dokonania wspomnianego ustalenia realnego zbiegu przestępstw determinuje bowiem sama treść przepisu art. 85 k.k., skoro wymaga, by to popełnienie przez sprawcę dwóch lub więcej przestępstw nastąpiło zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny, wyrok co do któregokolwiek z nich.
Odnosząc powyższe rozważania wprost do niniejszej sprawy, trzeba zauważyć, że orzekający w sprawie Sąd nie dostrzegł tego, iż - wobec obiektywnych wymogów regulacji zawartej w art. 85 k.k. i związanej z tym konieczności określenia kręgu przestępstw pozostających w zbiegu realnym w oparciu o pierwszy chronologicznie wyrok - istniała rzeczywista potrzeba utworzenia realnego zbiegu przestępstw, którego cezurą czasową był wyrok wydany przez Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach w dniu 9 maja 2014 r. w sprawie VI K 125/ 14, którym powinny zostać objęte przestępstwa będące przedmiotem osądu wyroków:
- Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 9 maja 2014r r. wydanego w sprawie VI K 125/14,
- Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 27 maja 2014r r. wydanego w sprawie VI K 489/14,
- Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 23 czerwca 2014r r. wydanego w sprawie VI K 258/14.
Przestępstwa osądzone powołanymi wyżej wyrokami zostały bowiem popełnione odpowiednio w dniach - 30 stycznia 2014r., 18 kwietnia 2013 r. oraz 21 marca 2014r., a więc niewątpliwie jeszcze przed dniem wydania wspomnianego już wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 9 maja 2014 r. w sprawie II K 125/14 jako chronologicznie najwcześniejszego dla wymienionych skazań.
Tak więc wszystkie warunki ujęte w art. 85 k.k. wskazywały na zasadność orzeczenia jednej kary łącznej na podstawie kar za zbiegające się czyny, których dotyczyły wskazane powyżej wyroki jednostkowe, na co słusznie zwrócił uwagę skarżący w wywiedzionym środku odwoławczym.
Tymczasem Sąd meriti dobierając prawomocnie osądzone czyny, tworzące ustalony zbieg realny, którego dotyczyło zawarte w pkt 1 części rozstrzygającej wyroku Sądu meriti orzeczenie o karze łącznej, czyn osądzony prawomocnie w sprawie będącej przedmiotem osądu Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 9 maja 2014r r. wydanego w sprawie VI K 125/14 bezpodstawnie pominął, uchybiając tym samym - i to rażąco - normie art. 85 k.k.
W konsekwencji - nie ulega wątpliwości - że apelacja podnosząca tej treści zarzut jest zasadna. Istnieje w związku z tym w sprawie niewątpliwa potrzeba dokonania prawidłowego (uwzględniającego powyższe wymogi) ustalenia zbiegu realnego przestępstw i wymierzenia odnośnie niego na nowo kary łącznej.
Stwierdzenie zasadności zarzutu podniesionego w wywiedzionym środku odwoławczym wynikłe z ujawnienia rażącego naruszenia przez Sąd orzekający w niniejszej sprawie normy art. 85 k.k. - poprzez dokonanie nieprawidłowego wyboru konfiguracji skazań, których dotyczy orzeczona w pkt 1 jego wyroku kara łączna - skutkuje koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy nie dokonał korekty zaskarżonego wyroku, mając na uwadze to, że nie jest możliwym, aby to sąd odwoławczy prawomocnie, poprzez odmienne ukształtowanie kary łącznej, jednoinstancyjnie, decydował o wymiarze tej kary, pozbawiając skazanego prawa ewentualnego domagania się kontroli instancyjnej takiego rozstrzygnięcia.
Ponownie rozpoznając sprawę sąd pierwszej instancji, uwzględniając powyższe zapatrywania prawne oraz wskazania, rozstrzygnie w kwestii kary łącznej. Oczywistym jest, że prowadząc postępowanie powtórnie Sąd Rejonowy ponownie rozważy, na podstawie jakiej zasady ukształtować wymiar kar łącznej. Rozstrzyganie tego w chwili obecnej, a więc odnoszenie się do pozostałych zarzutów apelacji obrońcy skazanego byłoby przedwczesne.
Z tych wszystkich względów orzeczono jak wyżej.