Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2015 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Łapińska (spr.)

Sędziowie: SSR del. Sławomir Dudek

SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant: st.sekr.sądowy Marcelina Machera

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa L. W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w R.

o odszkodowanie za naruszenie zasad równouprawnienia

na skutek apelacji pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w R.

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku IV Wydziału Pracy z dnia 9 grudnia 2014r.

sygn. IV P 28/14

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu Sądowi Pracy w R. do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

SSO Magdalena Marczyńska SSO Beata Łapińska SSR (del.) Sławomir Dudek

Sygn. akt V Pa 29/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 17 marca 2014 roku skierowanym przeciwko (...) S.A. w R. powód L. W. wnosił o zasądzenie na jego rzecz kwoty 7.050,00 złotych tytułem odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew z dnia 14 kwietnia 2014 roku pozwany pracodawca wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W piśmie procesowym z dnia 22 września 2014 roku pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo i domagał się zasądzenia kwoty 7.575,00 złotych.

Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2014 roku wydanym w sprawie sygn. akt IV P 28/14 Sąd Rejonowy w Radomsku w punkcie pierwszym zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w R. na rzecz powoda L. W. kwotę 7.575,00 złotych z ustawowymi odsetkami od kwot 7.050,00 złotych brutto z ustawowymi odsetkami od dnia 17 marca 2014 roku do dnia zapłaty i 525,00 złotych brutto z ustawowymi odsetkami od dnia 22 września 2014 roku do dnia zapłaty. W punkcie drugim ww. wyroku zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w R. na rzecz powoda L. W. kwotę 900,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

W sprawie IV P 82/12 Sąd Rejonowy w Radomsku IV Wydział Pracy prawomocnym wyrokiem z dnia 22 listopada 2012 roku zasądził na rzecz powoda L. W. od pozwanej (...) S.A. w R. kwotę 15.839,66 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasad równego traktowania oraz koszty procesu. Podstawą takiego orzeczenia było ustalenie, że powód był nierówno traktowany w zakresie wynagradzania w porównaniu z pracownikiem wykonującym takie same obowiązki pracownicze na stanowisku kontrolera jakości – J. W. (1). Wysokość odszkodowania stanowi kwota różnicy między wynagrodzeniem powoda a wynagrodzeniem J. W. (1). Powód był zatrudniony w pozwanej spółce do 31 maja 2014 roku do czasu przejścia na emeryturę. W czasie zatrudnienia powoda w latach 2012/2014 różnica w wynagrodzeniu na niekorzyść powoda i J. W. (1) ostatnich miesiącach wyniosła kwotę dochodzoną pozwem tj. 7.575,00 złotych. Kwota ta nie była kwestionowana przez stronę pozwaną.

Po tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy wskazał, że roszczenie powoda jest w pełni uzasadnione.

Zdaniem Sądu Rejonowego dochodzone mniejszym pozwem odszkodowanie z tytułu naruszenia przez pozwanego pracodawcę zasad równego traktowania znajduje podstawę w ustaleniach faktycznych jak i w przepisach prawa pracy, a przede wszystkim w treści art. 18 ^3d k.p. Sąd Rejonowy podkreślił, że w ustalenia faktyczne dokonane w sprawie IV P 82/12 zachowały swoją aktualność w niniejszej sprawie, bowiem w okresie zatrudnienia powoda poza objętym rozstrzygnięciem w sprawie IV P 82/12 nie zmieniły się żadne okoliczności faktyczne w zakresie stanowiska pracy powoda jak też w części istniejącej różnicy w wynagrodzeniu powoda i J. W. (1) na niekorzyść powoda.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo i zasądził na rzecz powoda odszkodowanie w kwocie stanowiącej różnicę pomiędzy zarobkami J. W. (1) i powoda w okresie dochodzonym pozwem. O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.

W zakresie kosztów postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz przepisów § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ).

Apelację od powyższego wyroku w całości wniósł pozwany (...) Spółka Akcyjna w R. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zarzucając mu:

1.  Naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, tj.:

a)  art. 316 § 1 kodeksu postępowania cywilnego - poprzez jego niezastosowanie i oparcie rozstrzygnięcia jedynie na ustaleniach poczynionych w prawomocnie zakończonej sprawie z powództwa L. W. przeciwko (...) S.A., sygn. akt IV P 82/12;

b)  art. 328 § 2 kodeksu postępowania cywilnego - poprzez niewłaściwą wykładnię i brak zawarcia w uzasadnieniu wszystkich wymaganych przepisem elementów, tj. niewskazanie podstawy faktycznej, w tym nieodniesienie się przez Sąd do dowodów przeprowadzonych w toku niniejszego procesu, brak wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku;

c)  art. 235 § 1 kodeksu postępowania cywilnego - poprzez naruszenie zasady bezpośredniości i oparcie rozstrzygnięcia jedynie na ustaleniach poczynionych w prawomocnie zakończonej sprawie z powództwa L. W. przeciwko (...) S.A. , sygn. akt IV P 82/12, bez dokonania własnych ustaleń przez Sąd;

d)  art. 233 § 1 kodeksu postępowania cywilnego - poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, nieuwzględnienie przy orzekaniu zeznań świadków M. M. i K. G. (1), słuchanych w toku postępowania;

e)  art. 227 kodeksu postępowania cywilnego- poprzez nieuwzględnienie przy orzekaniu dowodu z zeznań świadków M. M. i K. G. (1) pomimo, iż stanowią one istotny dowód w sprawie.

2.  Naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 18 ^3d k.p.- przez błędną wykładnię i uznanie, że zostały spełnione przesłanki do zasądzenia odszkodowania na rzecz powoda.

W oparciu o powyższe podstawy apelacyjne wniósł: o zmianę skarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie skarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji a także o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej spółki zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za II instancję.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 24 listopada 2015 roku pełnomocnik pozwanego poparł apelacją a pełnomocnik powoda wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

zważył co następuje:

Apelacja jest w pełni uzasadniona, albowiem Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy, jak też sporządził uzasadnienie wyroku z rażącym naruszeniem przepisu art. 328 kpc.

Poza sporem, jest, iż przed wytoczeniem przedmiotowego powództwa o odszkodowanie za naruszenie zasad równouprawnienia toczyło się między tymi samymi stronami tożsame postępowanie w sprawie IV P 82/12 zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 28 lutego 2014 r. , którym Sąd ten zmienił wyrok Sądu Rejonowego i zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej S.A. w radomsku na rzecz powoda L. W. kwotę 15.839,66 zł . Oddalił powództwo w pozostałej części. Oddalił także w pozostałej części apelację powoda i orzekł o kosztach procesu.

Z treści uzasadnienia Sądu Okręgowego wydanego w sprawie V Pa 8/13 wynikało, iż powód w wystarczającym stopniu wykazał, iż był odmiennie traktowany od pracownika J. W. (1) w okresie objętym żądaniem pozwu przyznając mu z tego tytułu odszkodowanie za okres od marca 2009 r. do października 2012 r.

W przedmiotowej zaś sprawie powód żąda odszkodowania za nierówne traktowanie za okres od kwietnia 2012 r. do maja 2014 r. W pozwie jako dowód na poparcie swych twierdzeń wskazuje akta sprawy IV P 82/12 oraz zgłasza dowód z opinii biegłego celem wyliczenia różnicy w wynagrodzeniu powoda i J. W. (2).

Sąd Rejonowy na wniosek dowodowy pozwanego przeprowadził postępowanie dowodowe dopuszczając dowód z zeznań świadków : M. M. , K. G. (2) oraz J. W. (1) na okoliczności wykonywania przez J. W. (1) pracy piecowego, której powód nigdy nie wykonywał, a także na okoliczność czynności wykonywanych przez W. w latach 2005 -2014. Po zamknięciu rozprawy wydał wyrok , którym zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzone pozwem odszkodowanie stanowiące różnicę pomiędzy jego wynagrodzeniem a zarobkami J. W. (1) za okres od kwietnia 2012 r. do maja 2014 r.

Trudno jest Sądowi Okręgowemu odnieść się w ogóle do rozstrzygnięcia Sądu I instancji i ocenić jego prawidłowość, albowiem Sąd ten nie dokonał żadnych ustaleń faktycznych , powołując się z pogwałceniem zasady bezpośredniości w sposób ogólny na dowód z całych akt sprawy IV P 28/12 . Uczynił to zresztą w sposób błędny, gdyż w uzasadnieniu powołał się na wyrok Sądu Rejonowego z 22 listopada 2012 r. , którym według sądu meriti zasądzono na rzecz powoda odszkodowanie , podczas gdy Sąd Rejonowy w wyroku z tej daty oddalił jego powództwo.

Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie nie dokonał też żadnej oceny materiału dowodowego. Zupełnie bezkrytycznie odniósł się także do żądania powoda , nie dostrzegając, iż w sprawie IV 82/12 odszkodowanie dotyczyło nierównego traktowania w okresie od marca 2009 do października 2012 r, zaś w analizowanej sprawie okresu od kwietnia 2012 r. do maja 2014 r. , a to oznacza, iż ewentualny okres dotyczący zarzutu nierównego traktowania ( o ile zostanie udowodniony) mógłby dotyczyć co najwyżej okresu od listopada 2012 r.

Sąd Rejonowy nie tylko nie odniósł się do dowodu z zeznań przesłuchanych świadków , to jedynie poprzestał na twierdzeniu powoda o nierównym traktowaniu w dalszym okresie zatrudnienia u pozwanego nie dokonując w tym zakresie żadnych ustaleń ani co do rodzaju prac wykonywanych po wytoczeniu powództwa przez powoda , ani co do charakteru pracy innego pracownika świadczącego tożsamą pracę , zwłaszcza , że w postępowaniu tym pojawił się nie zweryfikowany przez Sąd zarzut pozwanego, iż pracownik J. W. (1) od stycznia 2014 r. zajmuje już inne stanowisko pracy.

Obraza art. 328 § 2 kpc może być skutecznym zarzutem apelacji tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie posiada wszystkich koniecznych elementów, bądź zawiera tak kardynalne braki, które uniemożliwiają kontrolę instancyjną.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7.02.2001 r. naruszenie przepisu, określającego wymagania, jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku sądu (art. 328 § 2 kpc), może być ocenione jako mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy w sytuacjach tylko wyjątkowych, do których zaliczyć można takie, w których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej (sygn. akt V CKN 606/00, Lex nr 53116).

Z sytuacją taką mamy właśnie do czynienia w przedmiotowej sprawie.

Treść uzasadnienia nie pozwala na odczytanie sfery motywacyjnej orzeczenia i poddanie go kontroli instancyjnej. Uzasadnienie wyroku nie zawiera wszystkich elementów konstrukcyjnych uzasadnienia wymaganych w omawianym przepisie, w tym przede wszystkim ustalenia faktów stanowiących podstawę rozstrzygnięcia , jak też oceny dowodów i przyczyny odmowy wiarygodności poszczególnym dowodom.

Trafnym także okazał się zawarty w apelacji zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 235 kpc poprzez oparcie rozstrzygnięcia na innej sprawie z naruszeniem zasady bezpośredniości. Zgodnie z obowiązującą w procesie cywilnym zasadą bezpośredniości ocenie podlegają bowiem dowody przeprowadzone przed sądem orzekającym w przedmiotowej sprawie, a nie w innych postępowaniach sądowych.

W kontekście powyższych naruszeń bezprzedmiotowe są dalsze zarzuty, tj. naruszenia przepisu art. 233 kpc , gdyż Sąd meriti nie dokonał żadnych ustaleń , jak też zarzut naruszenia przepisu art. 18 kp , gdyż Sąd nie ustalając żadnych faktów, ani nie oceniając żadnych dowodów nie rozpoznał istoty sprawy i z tych przyczyn zaskarżony wyrok uchyla się kontroli Sądu Okręgowego.

Przedstawione wyżej całkowicie trafne zarzuty apelacyjne skutkować muszą uchyleniem wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy na podstawie zgłoszonych dowodów ustali stan faktyczny sprawy, dokona oceny całokształtu materiału dowodowego , a następnie oceni żądanie pozwu w aspekcie obowiązujących przepisów.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 kpc orzekł jak w sentencji.