Sygn. akt:I C 186/14
Dnia 1 grudnia 2015 roku
Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Tadeusz Trojanowski |
Protokolant: |
protokolant sądowy Aleksandra Strumiłowska |
po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2015 roku w Gliwicach
sprawy z powództwa (...)
przeciwko E. P. i B. P.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 57.860 (pięćdziesiąt siedem tysięcy osiemset sześćdziesiąt) złotych z ograniczeniem odpowiedzialności do przysługujących im udziałów w prawie własności nieruchomości położonej w miejscowości T., dla której Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział VIII Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...);
2. zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda odsetki od kwoty 57.860 (pięćdziesiąt siedem tysięcy osiemset sześćdziesiąt) złotych, a to:
- umowne: w wysokości 19,45 % za okres od dnia 1 sierpnia 2011 roku do dnia 30 września 2011 roku oraz w wysokości 19,72 % od dnia 1 października 2011 roku do dnia 31 grudnia 2011 roku,
- ustawowe: od dnia 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 lipca 2014 roku
z ograniczeniem odpowiedzialności do przysługujących im udziałów w prawie własności nieruchomości położonej w miejscowości T., dla której Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział VIII Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...);
3. zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda ustawowe odsetki od całej kwoty zasądzonej w punkcie 2. wyroku od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty;
4. zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda ustawowe odsetki od kwoty 57.860 (pięćdziesiąt siedem tysięcy osiemset sześćdziesiąt) złotych od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty;
5. w pozostałym zakresie powództwo oddala;
6. znosi pomiędzy stronami koszty procesu;
7. nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 2.556 (dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt sześć) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;
8. odstępuje od obciążania pozwanych nieuiszczonymi kosztami sądowymi.
I C 186/14
Powód wniósł o zapłatę od pozwanych solidarnie kwoty 200.000 zł z ustawowymi odsetkami z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanych do przysługujących im udziałów w nieruchomości opisanej w pozwie. Podał, że w 1994 roku udzielił kredytu J. P. (1). Umowa kredytowa została zabezpieczona hipoteką na nieruchomości kredytobiorcy. Aktualnie właścicielami tej nieruchomości są pozwane, które nabyły spadek po kredytobiorcy. Wymagalna wierzytelność z kredytu została przeniesiona na powoda.
W odpowiedzi na pozew (k.100) pozwane podniosły zarzut przedawnienia, zakwestionowały zasadność roszczenia, podając że kredyt został spłacony, egzekucja z wniosku banku została umorzona a pozew opiera się na księdze wieczystej gdzie nie dokonano wykreślenia długu.
Sąd ustalił co następuje.
Dnia 16.02.1994 r. zawarto umowę o kredyt –nr (...) - pomiędzy (...) SA w K. Oddział G. a J. P. (1) zamieszkałym w T.. Bank udzielił kredytobiorcy kredyt w kwocie 1.600.000.000 ( po denominacji :160.000 zł )na okres od 21.02.94 r. do 31.03.95 r. Kredyt został postawiony do dyspozycji w następujących terminach: od dnia 21.02.94r.-800.000.000 i od dnia 21.03.94r-800.000.000 zł. W umowie zapisano, iż w przypadku zwłoki w terminowym regulowaniu rat kredytowych Bank pobierze podwyższone odsetki wg zmiennej stopy procentowej ustalanej zrządzeniem Prezesa (...) zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie.
Kredyt oprocentowany został według zmiennej stopy procentowej ustalonej w dniu podpisania umowy kredytowej w wysokości 51,00% w stosunku rocznym. Powyższa umowa została zabezpieczona hipoteką umowną zwykłą ustanowioną na nieruchomości KW nr (...). Kredytobiorca zobowiązał się do spłaty zadłużenia na zasadach określonych w umowie oraz w regulaminie kredytowania i udzielania pożyczek.
Formą zabezpieczenia kredytu było ustanowienie hipoteki na nieruchomości położonej w T. przy ulicy (...) zapisanej w księdze wieczystej SR w Gliwicach KW nr (...).Wspólwlaścicielami tej nieruchomości byli we współwłasności małżeńskiej E. P. i J. P. (1). Powódka w dniu 10.02.94 r. złożyła notarialne oświadczenie ,że wyraża zgodę na obciążenie całej nieruchomości hipoteką w wysokości dwóch miliardów starych złotych; hipoteka ta została wpisana do księgi wieczystej.
Kredytobiorca nie uregulował w terminie powstałej zaległości i mimo działań windykacyjnych nie uregulował w pełni powstałego zadłużenia; bank pismem z 2.12.94 r. wypowiedział umowę kredytową i wezwał dłużnika do zapłaty.
W dniu 25.11.1995 r. zawarto ugodę, w której ustalono, że zadłużenie dotyczące należności głównej wynosiło73.775,94 zł, dłużnicy J. P. (1) i E. P. uznali swoje zadłużenie wobec Banku; w ugodzie małżonkowie P. uznali się dłużnikami Banku . Na skutek opóźnienia w zapłacie jednej z rat wszelkie postanowienia przedmiotowej ugody miały przestać obowiązywać(k.173).
Ponieważ J. P. zaprzestał splatania zadłużenia dniu 8.05.1997 r. (...) wystawił wyciąg z ksiąg bankowych (k.178).Pismem z dnia 9.05.1997 (...) złożył wniosek o wszczęcie egzekucji z nieruchomości (k.177).
E. P. wniosła przeciwko (...) SA pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, sprawa toczyła się pod sygn. I C 1004/98 Sądu Wojewódzkiego w Katowicach w której umorzono egzekucję w stosunku do jednej z nieruchomości objętej pozwem; Sąd Apelacyjny umorzył egzekucje także w stosunku do drugiej nieruchomości.
Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Katowicach z dnia 30.12.1998 roku umorzono egzekucję z użytkowania wieczystego nieruchomości dla której SR w Gliwicach prowadzi KW nr (...) nieruchomości opisanej w Kw (...) wszczętą na podstawie bankowego tytułu wykonwaczego z 8.05.97 r. (k.119 tamt.akt).Sąd tamten ustalił ,że nieruchomość kw (...) nie jest obciążona żadną hipoteką .Orzekano na zasadzie art.53 ust.3 pr. bank. z 1989 roku, mającym zastosowanie na mocy przepisów przejściowych. Sąd uznał że powódka nie była stroną umowy kredytowej czyli nie dokonała z pozwanym czynności bankowej, tym samym bank nie mógł wystawić w stosunku do niej bankowego tytułu wykonawczego (btw).Fakt, że powódka wyraziła zgodę na ustanowienie hipoteki na wspólnej nieruchomości nie czynił ją zobowiązaną w stosunku do banku z tytułu tego kredytu. Bank nie mógł wystawić btw powołując się na ugodę o przystąpieniu powódki do spłaty kredytu męża , gdyż ugoda ta przestała obowiązywać –wobec treści par.9 i zaprzestania spłacania ustalonych w ugodzie rat-także w zakresie przystąpienia do długu przez powódkę .Sąd Wojewódzki uznał że btw z 8.05.97 jest ważny jedynie w stosunku do J. P. (1) jako dłużnika z tytułu umowy kredytowej. Ponieważ Bank nie uzyskał w stosunku do tego tytułu sądowej klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika czyli E. P., niedopuszczalnym było prowadzenie egzekucji z użytkowania wieczystego nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego małżonków P. objętej kw nr (...).Inaczej zdaniem Sądu Wojewódzkiego przedstawiała się sytuacja egzekucji nieruchomości objętej kw nr (...), btw względem J. P. (1) był ważny i nie trzeba było uzyskiwać sądowej klauzuli wykonalności w stosunku do powódki.
Sąd Apelacyjny po rozpoznaniu apelacji od wyroku Sądu Wojewódzkiego zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób że umorzył również egzekucję prowadzoną w stosunku do nieruchomości objętej księgą wieczystą SR w Gliwicach Kw (...).SA podał że błędny jest pogląd Sądu Wojewódzkiego iż egzekucja może toczyć się w oparciu o btw wydany przeciwko J. P. (1) albowiem E. P. wyraziła zgodę na obciążenie tej nieruchomości hipoteką. Istota hipotek polega na tym, że wierzyciel hipoteczny ma uprawnienie do zaspokojenia się z obciążonej nieruchomości bez względu kto stal się jej właścicielem i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi. Nie oznacza to jednakże wierzyciel może prowadzić egzekucję do nieruchomości bez tytułu wykonawczego w stosunku do współmałżonka pozostającego z dłużnikiem we współwłasności łącznej. Warunkiem skutecznego dochodzenia i zaspokojenia z nieruchomości jest uzyskanie przez wierzyciela hipotecznego przeciwko właścicielowi nieruchomości. Wierzyciel dysponuje jedynie tytułem wykonawczym przeciwko J. P. (1) i dlatego nie może prowadzić egzekucji do nieruchomości objętej wspólnością małżeńską. Zgodnie z art. 75 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (kwh) zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości następuje wg przepisów o sądowym postępowaniu cywilnym, prowadzenie egzekucji z nieruchomości objętej księgą wieczystą nr(...) jest uwarunkowane uzyskaniem w trybie art. 787par.1 kpc klauzuli wykonalności przeciwko J. P. (1). Z tych względów zmieniono wyrok Sądu Wojewódzkiego przez umorzenie w oparciu o art.53 d. prawa bankowego z 1989 r. egzekucji prowadzonej do nieruchomości objętej księgą wieczystą SR w Gliwicach Kw nr (...).
W dniu 30.06.2001 r. został wystawiony b.t.e. (...) SA z którego wynikało , iż z tytułu zaciągniętego kredytu z dnia 16.02.1994 r. dłużnik J. P. (1) zobowiązany był do zapłaty na rzecz banku kwoty 85.642,39 zł na którą składa się: należność główna (niespłacony kapitał) 58.806,40 zł, odsetki umowne za okres korzystania z kapitału od dnia 31.08.97 do dnia 31.03.98 w wysokości 1.384,11 zł oraz koszty windykacji i egzekucji w wysokości 25.451,88 zł. Postanowieniem z 19.09.2001 SR Gliwicach nadano temu tytułowi klauzulę wykonalności przeciwko dłużnikowi J. P. (1).
W 2002 roku J. P. (1) wniósł pozew przeciwko (...) o pozbawienie wykonalności b.t.e. z 30.06.2001r.Wyrokiem z dnia 13.06.2005 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach w sprawie I C 275/02 pozbawił w/w tytuł wykonawczy wykonalności co do kwoty 26.835,99 zł to jest w zakresie kosztów windykacji (25.451,88 zł) oraz odsetek (1.384,11 zł).W uzasadnieniu wyroku podano między innymi ,iż postępowanie dowodowe nie wykazało ażeby kredytobiorca spłacił w całości zobowiązania wynikające z umowy kredytowej; kredytobiorca faktu tego nie udowodnił. Bank inaczej niż kredytobiorca zaliczył dokonane wpłaty. Kredytobiorca zaliczył wpłaty na poczet spłaty kapitału głównego natomiast bank częściowo na kapitał główny a częściowo na odsetki; bank do takiego sposobu zaliczenia wpłaty był uprawniony z mocy art.451 par1kc. W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, iż na dzień wystawienia b.t.e. zadłużenie dotyczące należności głównej wynosiło 58.806,00 zł.
Po dacie wystawienia b.t.e. na poczet kapitału zaliczono wpłatę z dnia 24.01. 2003 r. (k.216), która to kwota spowodowała że kwota niespłaconego kapitału wyniosła 57.860,00 zł.
Postanowieniem z 12.11.2002 r.SR w Gliwicach zawiesił postępowanie w sprawie (...) z wniosku (...) przeciwko E. P. o nadanie klauzuli przeciwko małżonce dłużnika wobec uzyskania informacji że toczy się sprawa z powództwa J. P. (1) przeciwko (...) o pozbawienie wykonalności bankowego tytułu wykonawczego (k.170).
Postanowieniem z dnia 20.11.2006 r. SR w Gliwicach nadał tytułowi wykonawczemu z 30.06.2011 r. klauzulę wykonalności także przeciwko małżonce dłużnika E. P..
Postanowieniem z 20.03.2007 r. SO w Gliwicach oddalił zażalenia dłużnika i małżonki dłużnika na postanowienie SR w Gliwicach z dnia 20.11.2006 r.(k.171).
Pismem z dnia 20.04.2007 r. wobec uzyskania postanowienia o oddaleniu zażalenia dłużników na postanowienie SR wydane w sprawie I Co 5347/01 (...) Bank SA-następca (...) SA- zwrócił się o przysłanie bte z nadana klauzulą wykonalności przeciwko J. P. (1) i E. P.(k.169). Toczyło się postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika M. K. III Km 936/09 ,które okazało się całkowicie bezskuteczne, ponieważ wg treści klauzuli odpowiedzialność E. P. została ograniczona do majątku objętego ustawową wspólnością majątkową małżeńską; z chwilą śmierci J. P. (1) ustawowa wspólność majątkowa z mocy prawa wygasła a wierzyciel nie udzielił odpowiedzi na pismo komornika (uzasadnienie postanowienia 22.06.2015 – w aktach komornika).Zgon nastąpił w dniu 6.11.2008 r., przed datą wszczęcia egzekucji.
Kredytobiorca i jego żona wpłacili łącznie na poczet spłaty kredytu kwotę 201.105,85 zł w tym; na poczet spłaty kapitału zaliczono 102.140,00zł , na poczet odsetek bankowych zaliczono 53.040,00zł i na poczet odsetek przeterminowanych karnych zaliczono kwotę 45.925,85 zł(k.216, 336-358).
W związku z niespłaceniem w całości kredytu, bank w dniu 30.09.2011 r. zawarł umowę sprzedaży wierzytelności (k.10-17) z powodem. Pozostała do zapłaty wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki została zbyta w dniu 30.09.2011 r. na rzecz powoda. Pozwane zostały poinformowane o cesji wierzytelności i wezwane do zapłaty: E. P. pismem 6.12.2012r.(k35) oraz B. P. pismem z 20.05.2013r.(k.38) Pozwane odpowiadają za dług spadkodawcy do wysokości kwoty określonej w hipotece. Fundusz wszedł w prawa dotychczasowego wierzyciela w zakresie zobowiązań ( załącznik nr 3 – k.26).Powód wysłał także do pozwanej B. P. zawiadomienie o sprzedaży wierzytelności umową z dnia 30.11.2011 r. i wezwał ją jako zobowiązaną z tytułu nabycia spadku do zapłaty zadłużenia (k.38).
Na dzień 11.01.2012 r. tj dzień poprzedzający przeniesienie wierzytelności łączne zadłużenie wynosiło 462.709,54 zł w tym z tytułu: niespłaconego kapitału 57.860,00 zł i odsetek przeterminowanych 404.849,54 zł. Kwota odsetek ustawowych liczona od kwoty 57.860,00 zł za okres od daty przeniesienia wierzytelności tj 12.01.2012 r. do dnia sporządzenia pozwu tj23.07.2014 r. wyniosła 19.020,88 zł(k.359).
E. P. nie uznała długu odpowiadając na wezwanie powoda ( k.382; 00:06:23 do 00:14:20).W piśmie z 17.12.2012 r.(k.183)wniosła o „zaniechanie obciążania” jej kwotami podanymi w zawiadomieniu i o „zwolnienie” jej z zapłaty należności wraz z odsetkami. W piśmie opisała przebieg zdarzeń zaistniałych po zawarciu umowy kredytowej, zaznaczając że nie była stroną umowy kredytowej. Było to pismo osoby, która nie zamierza płacić -w jej mniemaniu-cudzych długów. Nie było to zatem jakiekolwiek uznanie roszczenia.
Stan faktyczny ustalił Sąd w oparciu o dokumenty
- umowa sprzedaży wierzytelności z 30.09.2011 r. k.4
-wezwania do zapłaty z 6.12.2012 r. i z 20.05.2013 r.
-wyciąg z ksiąg rachunkowych powoda -k.7
-bankowy tytuł egzekucyjny wraz z klauzulą wykonalności -k.111,120 in
-wyrok SO Gliwicach w sprawie I C 275/02 -k.113
-pismo zbywcy wierzytelności z 20.04.2007 r.-k.169
- postanowienie SR z 12.11.2001r w przedmiocie zawieszenia postępowania k.170
-postanowienie SO z 20.03.2007 r. k.171
-ugoda z 1995 r. –k.173
- wniosek egzekucyjny z tytułem wykonawczym z 1997r,- k.177,178
--pismo pozwanej z 17.12.2012 r.
-dokumenty z akt I C 275/02 a to wyroki z uzasadnieniami
- dokumenty z akt I C 1004/98 a to wyroki z uzasadnieniami
-dokumenty z akt III Km 936 M. K. a to karta rozliczeniowa, wniosek egzekucyjny i postanowienie o umorzeniu postępowania 22.06.2015r.
-opinie biegłego W. D. k. 276 i k.350
- dokumenty dotyczące oprocentowania k.239-272
-dowody wpłat spłaty kredytu k.296-307 i ich zestawienie k.316
-oraz zeznania pozwanej k.382
Dokumenty złożone do akt wątpliwości nie budziły, z tym że zestawienie należności sporządzone przez powoda oceniono poniżej. Dowody wpłat spłat kredytu zostały przeanalizowane przez biegłego, który wydawał opinię w przedmiocie wysokości zadłużenia i opinia ta ostatecznie nie była kwestionowana. Opinia po jej uzupełnieniu jest pełna, spójna logiczna, zawiera wyczerpujące wyjaśnienia co do wszystkich istotnych kwestii; w jednoznaczny sposób udziela odpowiedzi na wszystkie zadane przez Sąd pytania. Wnioski biegłego znajdują oparcie w zebranym materiale dowodowym . Analizując treść pisma pozwanej z 17.12.2012 r.(k.183) i zeznania tej pozwanej nie sposób dopatrzyć się jakichkolwiek elementów uznania nawet niewłaściwego. W dyplomatycznej formie („proszę o zaniechanie…proszę o zwolnienie…) wyrażała się stanowcza odmowa zapłaty jakiejkolwiek kwoty, gdyż autorka pisma nie poczuwała się do takiego obowiązku. Trudno od osoby bez wykształcenia prawniczego domagać się by używała prawniczych wyrażeń natomiast analiza całego materiału dowodowego wskazuje że E. P. nigdy nie uznała swojego zadłużenia- z wyjątkiem wyraźnego zapisu w ugodzie z 1995 roku- i kwestionowała zasadę swej odpowiedzialności także wtedy gdy już nie miała racji. Nie może być zatem mowy o uznaniu , które wg powoda miałoby zniweczyć skutki upływu terminu przedawnienia.
Sąd zważył co następuje.
Zgodnie z art.6 kc to pozwane winny wykazać że zapłacono należność, samo stwierdzenie że spłacono „wszelkie należności wynikające z umowy” jest gołosłowne. Powód w zestawieniu analizowanym na rozprawie wykazał strukturę zadłużenia a pozwane ani nie wykazały błędów matematycznych rozliczenia ani nie wykazały by dokonywano nierozliczonych i nie ujętych w opinii innych wpłat. Sąd dokonał ustalenia wysokości zadłużenia niezależnie od tytułów znajdujących się w aktach uwzględniając opinię biegłego. Sąd oparł się na analizie umowy pożyczki a zestawienia powoda miały znaczenie jedynie pomocnicze by wyliczyć wysokość zadłużenia. Ponownie należy podkreślić że to rolą dłużnika jest wykazanie że należności z umowy zostały zapłacone. Dokument cesji wątpliwości Sądu nie budzi a przedmiotowa wierzytelność jest oznaczona w stopniu wystarczającym do jej identyfikacji. Wszelkie wpłaty dokonane przed cesją zostały ujęte. Nie doszło zatem do przedawnienia należności głównej i odsetek liczonych trzy lata wstecz od daty złożenia pozwu.
W ugodzie z 1995 roku nie doszło do umorzenia części odsetek- jak twierdziła pozwana k.197- gdyż ugoda utraciła moc wobec przewidzianej w niej sytuacji braku dokonania spłaty.
Umorzenie egzekucji wyrokiem sądowym czy też pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego nie ma wpływu na rozpoznanie niniejszej sprawy, gdyż powołane orzeczenia dotyczyły etapu egzekucyjnego a w niniejszej sprawie badane na nowo jest istnienie obowiązku zapłaty; do tej pory jedynie banki wypowiadały się istnieniu roszczeń a nie sąd, ponadto sprawa jest skierowana przeciwko dłużnikom rzeczowym.
Do przedawnienia w pozostałym zakresie nie doszło, gdyż zbywca nie prowadził egzekucji przeciwko dłużnikom rzeczowym. Trzyletni termin biegu przedawnienia odsetek został przerwany-dla E. P. -poprzez złożenie oświadczenia E. P. w ugodzie w 1995 roku po czym zaczął biec na nowo i już nie został przerwany.
Umowne odsetki należą się powodowi na zasadzie art.359 kc i art.481kc.Od zaległych odsetek można żądać odsetek od chwili wytoczenia o nie powództwa (art.482 kc) co niniejszej sprawie uwzględniono i na podstawie art.509 kc orzeczono jak w wyroku poszczególnych jego punktach:
Pozwane odpowiadają jako dłużnicy rzeczowi z hipoteki na zasadzie art.65 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w brzmieniu przed nowelizacją z 2009 roku (kwh) jako spadkobiercy współwłaściciela J. P. (1), solidarnie gdyż działu spadku nie było (k.383).Kwota należności głównej –niespłaconego kapitału z kredytu została ustalona przez biegłego, dowodów przeciwnych –iż dokonano dalszych spłat- nie przedstawiono a zatem orzeczono jak w pkt 1 wyroku orzekając o ograniczeniu odpowiedzialności zgodnie z wnioskiem powoda na zasadzie art.319 kpc.
W pkt 2 wyroku orzeczono o odsetkach naliczanych od kapitału określonego w punkcie pierwszym. W sprawie mają zastosowanie przepisy ustawy o księgach wieczystych i hipotece w brzmieniu przed nowelizacją z 2009 roku (kwh).Art.69 kwh stanowi iż w granicach przewidzianych w odrębnych przepisach hipoteka zabezpiecza także roszczenia o odsetki nieprzedawnione oraz przyznane koszy postępowania. Zgodnie z art118kc termin przedawnienia odsetek wynosi trzy lata. Oznacza to że zasądzeniu podlegają tylko odsetki liczone trzy lata wstecz od daty wniesienia pozwu a zatem za okres od 1.08.2011r. do 31.07.2014 r. W okresie od1.08.2011 r. obowiązywały odsetki umowne gdyż wierzycielem był wówczas bank a takie ustalenia zawarte były w umowie i mają unormowanie w art.481par.2 in fine k c. Wysokość odsetek wynika z dokumentów banku (k.271,272) i została zweryfikowana przez biegłego (k.355).W okresie od1.01.2012 r do 11.01.2012 r, mogły być również naliczane te podwyższone odsetki ale bank nie przedstawił stosownej dokumentacji zatem Sąd- biorąc pod uwagę treść opinii biegłego (k.355)zasądził odsetki ustawowe (art.6 kc).Od 12.01.2012 roku należą się odsetki ustawowe gdyż obecny wierzyciel nie jest bankiem (art.481 par.2 zd.1 kc).
Zgodnie z art.482 par.1 kc od zaległych odsetek można żądać odsetek od chwili wytoczenia powództwa. Odsetki są określone w punkcie drugim wyroku a zatem w pkt 3 wyroku od całej kwoty zasądzonej w punkcie drugim wyroku zasądzono odsetki od dnia wniesienia pozwu.
Dalsze odsetki-prócz określonych w punkcie drugim wyroku( od kapitału określonego w pkt1 wyroku)za okres od wniesienia pozwu zasądzono w pkt 4 na zasadzie art.481 par.1 kc w zw. z art.69 ksh.
Dalej idące roszczenia powoda oddalono jako nieuzasadnione a w zakresie odsetek umownych w 2012 roku jako niewykazane (art.6 kc).
Porównując stosunek kwoty globalnie zasądzonej, doliczając odsetki, do kwoty żądanej Sąd uznał iż wobec częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty zostają wzajemnie zniesione.
Kwotę 2556 zł –koszt pierwszej opinii biegłego- nakazano pobrać od powoda na zasadzie art.103 par.2 kpc wobec opóźnionego powołania dowodów, czego skutkiem była konieczność zasięgnięcia opinii uzupełniającej po przedłożeniu dokumentacji przez powoda.
O dalszych nieuiszczonych kosztach sądowych (koszt drugiej opinii biegłego) orzeczono na zasadzie art.113 ust.1 w zw. z art.102 kpc- szczególnie regulując ten obowiązek- biorąc pod uwagę iż pozwanymi są spadkobiercy dłużnika , dochodzenie wierzytelności trwa od 20 lat a –w ocenie wdowy po dłużniku osobistym- jej mąż zapłacił za ten kredyt najwyższą cenę(k.382;00:11:17).