Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 411/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 29 grudnia 2015 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 2 marca 2015 roku nr (...)

w sprawie J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 411/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 29 grudnia 2015 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 02.03.2015 r. odmówił J. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy powołując się na art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2013 r. poz. 1440 z póź. zm.) wskazał, iż komisja lekarska ZUS - orzeczeniem z dnia 23.02.2015 r. stwierdziła, że odwołujący jest zdolny do pracy.

J. S. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, wskazując, że jest ona całkowicie sprzeczna z zebranym w sprawie materiałem dowodowym dotyczącym jego stanu zdrowia. Nie zgadza się z rozstrzygnięciem bowiem wbrew stanowisku organu rentowego, schorzenia na które choruje przesądzają, iż nie jest w stanie podjąć zatrudnienia zgodnie z kwalifikacjami. Odwołujący domagał się zmiany zaskarżonej decyzji organu rentowego poprzez przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy oraz zasądzenia kosztów postepowania.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

J. S. urodzony w dniu(...)r. ma wykształcenie podstawowe, pracował jako rolnik, murarz, robotnik budowlany, cieśla, pomocnik wiertacza. Odwołujący w okresie od 24.04.2013 r. do 24.04.2014 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Dotychczas nie pobierał renty z tytułu niezdolności do pracy.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 18.11.2014 r. odwołujący złożył do organu rentowego wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Odwołujący legitymuje się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym w dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę.

(dowód: wniosek z dnia 18.11.2014 r. –k. 1-6 ar czIII).

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u J. S. niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu kardiologii, neurologii, diabetologii i okulistyki.

Na podstawie wyników badań, w tym osobistego badania odwołującej i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły kardiolog i neurolog w zbiorczej opinii pisemnej, rozpoznali u odwołującego:

- nadciśnienie tętnicze I/II stopnia ESC/ESH, pierwotne, łagodne,

- zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa bez upośledzenia funkcji kręgosłupa,

- otyłość.

Odwołujący z uwagi na specjalizacje reprezentowane przez biegłych nie jest niezdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, odwołujący jest leczony od 15 lat z powodu nadciśnienia tętniczego i cukrzycy. Od kliku lat bóle kręgosłupa, nie był leczony neurologicznie. Badanie Rtg wykonano w lutym 2015 r. - zmiany zwyrodnieniowe. Brak dokumentacji leczenia kardiologicznego. W badaniu przedmiotowym stwierdza się: nadwagę, nieco podwyższone wartości ciśnienia tętniczego, poza tym nie stwierdza się zmian patologicznych, próba Rombarga ujemna, ruchomość kręgosłupa jest prawidłowa, objawy rozciągowe w kończynach górnych i dolnych są ujemne. Kończyny górne o symetrycznych obwodach bez cech zaników mięśniowych, odruchy głębokie symetryczne. U odwołującego stwierdza się zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Aktualnie schorzenie nie ogranicza sprawności i nie stanowi przeciwwskazania do wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami. Nadciśnienie tętnicze I/II stopnia ESC/ESH, pierwotne, łagodne, bez udokumentowanych zmian narządowych nie powoduje długotrwałej niezdolności do podjęcia pracy. Pod względem neurologicznym i kardiologicznym brak podstaw do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 23-26 as/.

Na podstawie wyników badań i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły diabetolog stwierdził, że odwołujący choruje na:

- cukrzycę typu 2 z otyłością I stopnia, leczoną terapią mieszaną, niewyrównaną metabolicznie bez objawów klinicznych i bez powikłań mikroangiopatycznych,

- nadciśnienie tętnicze,

- chorobę zwyrodnieniową stawów szczególnie kręgosłupa i kończyn dolnych,

- przewlekłe zapalenie zatok obuocznych nosa - w wywiadzie zabieg operacyjny,

- zaćmę początkową obu oczu,

- astygmatyzm wrodzony.

Biorąc pod uwagę rozpoznane u odwołującego schorzenia metaboliczne oraz stopień ich nasilenia J. S. jest zdolny do pracy.

Odwołujący leczy się z powodu cukrzycy typu 2 za pomocą terapii mieszanej. tego typu terapia wymaga od pacjenta stałego i systematycznego zaangażowania w leczenie i samokontrolę. Konieczne jest stosowanie zaleceń dotyczących odpowiedniego trybu życia, systematyczna samokontrola dotycząca wartości glikemii oraz wartości ciśnienia tętniczego. Ponadto konieczna jest okresowa kontrola specjalistyczna z okresową oceną stanu zdrowia, konieczności korekty leczenia i wydolności narządów. Ten typ terapii schorzenia przy odpowiednim zaangażowaniu odwołującego umożliwia uzyskanie zadowalającej kontroli metabolicznej w warunkach występujących w środowisku pracy. Odwołujący nigdy nie był hospitalizowany z powodu dekompensacji cukrzycy. Nie występowały epizody hipoglikemii w tym neuroglikopenii. Nie stwierdza się u odwołującego zaawansowanych powikłań późnych typowych dla cukrzycy. Objawy neuropatii obwodowej nie znajdują potwierdzenia w badaniu fizykalnym. Ponadto nie występuje upośledzenie funkcji kończyn.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 14-16 as/.

Na podstawie wyników badań, w tym po wykonaniu osobistego badania specjalistycznego i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły okulista rozpoznał u J. S.:

- astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu,

- starczowzroczność,

- angiopatię nadciśnieniową i cukrzycową II stopnia.

Odwołujący z przyczyn okulistycznych jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami. U odwołującego w badaniu stwierdzono schorzenia jak wyżej. W badaniu okulistycznym ostrość wzroku w szkłach korekcyjnych: oka prawego = 0.7 i oka lewego = 0.8, w soczewkach obu oczu początkowe, niewielkie zaćmienia. Na dnie oczu zmiany naczyniowe w przebiegu nadciśnienia tętniczego i cukrzycy typu: angiopatia nadciśnieniowa i cukrzycowa II stopnia. Odwołujący z dobrą ostrością wzroku obu oczu, z prawidłowym widzeniem obuocznym i prawidłowym polem widzenia jest zdolny do pracy zgodnie z poziomem posiadanego wykształcenia oraz pracy jaką wykonywał ostatnio.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 49-51 as/

Wydane w tym zakresie opinie biegłych sądowych Sąd uznał za trafne i dostatecznie wyjaśniające przedmiot sporu, gdyż zostały wydane przez specjalistów z tego rodzaju schorzeń na jakie choruje odwołujący, po wnikliwej analizie aktualnych wyników badań oraz zebranej aktach sprawy dokumentacji lekarskiej.

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają ponadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 kpc i art. 285 kpc, a także w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.12.2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Organ rentowy nie kwestionował opinii.

Odwołujący kwestionował opinie biegłych, ale nie podniósł żadnych konkretnych zarzutów merytorycznych poza tym „że jeśli jest tak jak biegli stwierdzają to niech mu lekarz prowadzący podpisze zdolność do pracy, a on takiego podpisu odmawia”. Sąd nie podzielił jego zastrzeżeń do opinii biegłych uznając, iż w pełni zasługuje ona na uwzględnienie jako prawidłowo przeprowadzony dowód sądowo-lekarski zwłaszcza, iż zastrzeżenia odwołującego nie miały merytorycznego charakteru ograniczając się do negacji wniosku biegłego. W przekonaniu Sądu zastrzeżenia zgłoszone przez odwołującego nie znajdują potwierdzenia w świetle analizy przedmiotowych opinii. W opiniowaniu sądowo-lekarskim zdaniem Sądu istotne znaczenie ma bowiem stopień naruszenia funkcji organizmu spowodowany stanem lub procesem chorobowym w odniesieniu do zdolności bądź niezdolności do pracy. Natomiast mnogość rozpoznanych schorzeń, stałe leczenie – nie przekładają się automatycznie na stopień zdolności do pracy. Subiektywne odczucia odwołującej muszą być oceniane w toku badania klinicznego i obiektywnie zweryfikowane. Obiektywna weryfikacja nie zawsze jednak spełnia oczekiwania stron zwłaszcza w postępowaniu w sprawach rentowych - co jednakże nie przesądza automatycznie, że opinia wydana jest z naruszeniem obiektywizmu i bezstronności.

Dowody z dokumentów zalegających w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności, a ponadto ich nie były kwestionowane przez strony postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. S. od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 02.03.2015 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm. ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż wciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

Przedmiotem postępowania było ustalenie czy ubezpieczony, ze względu na stan zdrowia był niezdolny do pracy, czy też był zdolny do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS. W toku postępowania sądowego ubezpieczony został poddany badaniu przez biegłych, którzy wydali opinie na podstawie osobistego badania odwołującego, dokumentacji medycznej zgromadzonej w aktach rentowych i w aktach sprawy. Sąd w oparciu o opinie biegłych kardiologa, neurologa, diabetologa i okulisty stwierdził u odwołującego brak niezdolności do pracy jako jednej z niezbędnych przesłanek uzasadniających przyznanie prawa do renty.

Stwierdzone schorzenia tj. nadciśnienie tętnicze I/II stopnia ESC/ESH, pierwotne, łagodne, zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa bez upośledzenia funkcji kręgosłupa, otyłość, cukrzycę typu 2 z otyłością I stopnia, leczoną terapią mieszaną, niewyrównaną metabolicznie bez objawów klinicznych i bez powikłań mikroangiopatycznych, astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, starczowzroczność, angiopatię nadciśnieniową i cukrzycową II stopnia w aktualnym stopniu zaawansowania nie uzasadniają uznania J. S. za nawet częściowo niezdolnego do pracy. Odwołujący jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami jako pracownik fizyczny, pracownik budowlany. Odwołujący leczy się od 15 lat z powodu nadciśnienia tętniczego i cukrzycy. Od kliku lat bóle kręgosłupa, nie był leczony neurologicznie. U odwołującego stwierdza się zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Aktualnie schorzenie nie ogranicza sprawności i nie stanowi przeciwwskazania do wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami. Nadciśnienie tętnicze I/II stopnia ESC/ESH, pierwotne, łagodne, bez udokumentowanych zmian narządowych nie powoduje długotrwałej niezdolności do podjęcia pracy. Pod względem neurologicznym i kardiologicznym brak podstaw do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami. Odwołujący leczy się z powodu cukrzycy typu 2 za pomocą terapii mieszanej. Tego typu terapia wymaga od pacjenta stałego i systematycznego zaangażowania w leczenie i samokontrolę. Konieczne jest stosowanie zaleceń dotyczących odpowiedniego trybu życia, systematyczna samokontrola dotycząca wartości glikemii oraz wartości ciśnienia tętniczego. Ponadto konieczna jest okresowa kontrola specjalistyczna z okresową oceną stanu zdrowia, konieczności korekty leczenia i wydolności narządów. ten typ terapii schorzenia przy odpowiednim zaangażowaniu odwołującego umożliwia uzyskanie zadowalającej kontroli metabolicznej w warunkach występujących w środowisku pracy. Odwołujący nigdy nie był hospitalizowany z powodu dekompensacji cukrzycy. Nie występowały epizody hipoglikemii w tym neuroglikopenii. Nie stwierdza się u odwołującego zaawansowanych powikłań późnych typowych dla cukrzycy. Objawy neuropatii obwodowej nie znajdują potwierdzenia w badaniu fizykalnym. Ponadto nie występuje upośledzenie funkcji kończyn. U odwołującego stwierdzono astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, starczowzroczność, angiopatię nadciśnieniową i cukrzycową II stopnia. W badaniu okulistycznym ostrość wzroku w szkłach korekcyjnych: oka prawego = 0.7 i oka lewego = 0.8, w soczewkach obu oczu początkowe, niewielkie zaćmienia. Na dnie oczu zmiany naczyniowe w przebiegu nadciśnienia tętniczego i cukrzycy typu: angiopatia nadciśnieniowa i cukrzycowa II stopnia. Odwołujący z dobrą ostrością wzroku obu oczu, z prawidłowym widzeniem obuocznym i prawidłowym polem widzenia jest zdolny do pracy zgodnie z poziomem posiadanego wykształcenia oraz pracy jaką wykonywał ostatnio.

Pozostałych warunków z art. 57 ust. 1 ustawy organ rentowy nie kwestionował.

W niniejszym przypadku odwołujący nie spełnia przesłanek z art. 12 w zw. z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) oraz art. 477 14 §1 kpc należało orzec jak w sentencji wyroku