Sygn. akt I C 254/15
Dnia 19 listopada 2015 r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:
Przewodniczący: SSO Grzegorz Karaś
Protokolant: Błażej Łój
po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2015 r. we Wrocławiu na rozprawie
sprawy z powództwa
(...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.
przeciwko J. A.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 104.679,82 zł (sto cztery tysiące sześćset siedemdziesiąt dziewięć 82/100 złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 2.01.2015 r. do dnia 19 listopada 2015 r.;
II. zasądzoną w punkcie I kwotę rozkłada na 106 rat miesięcznych:
pierwsza rata w kwocie 679,82 zł (sześćset siedemdziesiąt dziewięć 82/100 zł) płatna do dnia 10 stycznia 2016 r.
kolejne raty płatne do 10 dnia każdego miesiąca poczynając od 10 lutego 2016 r. w następującej wysokości: raty od 2 do 105 w wysokości po 1.000 zł (tysiąc złotych), rata 106 w wysokości stanowiącej odsetki ustawowe zasądzone w punkcie I wyroku,
wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;
III. oddala dalej idące powództwo;
IV. zasądza od pozwanej na rzecz powoda 5.234 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu.
Pozwem z dnia 02.01.2015 r. strona powodowa (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., zastępowana przez pełnomocnika procesowego w osobie radcy prawnego, wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej J. A. kwoty 104.679,82 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10.02.2012 r. do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu wskazano, że pozwaną i (...) S.A. (poprzednik prawny (...) Bank (...) S.A.) łączyła umowa bankowa (Kredyt Ratalny) z dnia 27.09.2010 r., na podstawie której bank oddał do dyspozycji pozwanej środki pieniężne w ustalonej umową wysokości, natomiast pozwana zobowiązała się do zwrotu udzielonej jej kwoty pieniężnej wraz z odsetkami w ustalonych terminach spłaty. Pozwana nie wywiązała się z zobowiązania, nie regulując należności w sposób przewidziany w umowie. W związku z tym bank wypowiedział umowę, która uległa rozwiązaniu w dniu 10.02.2012 r., co w konsekwencji doprowadziło do powstania wymagalności całej kwoty niespłaconego przez pozwaną kapitału wraz z odsetkami umownymi oraz odsetkami karnymi. Następnie bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny; prowadzone było postępowanie egzekucyjne, które nie doprowadziło do wyegzekwowania należności. Sporna wierzytelność została w drodze umowy przelewu przeniesiona na stronę powodową. Strona powodowa wezwała pozwaną do spłaty całości zadłużenia, zobowiązanie nie zostało jednak spełnione.
Pozwana w zakreślonym terminie nie złożyła odpowiedzi na pozew. W trakcie rozprawy w dniu 19.11.2015 r. pozwana złożyła oświadczenie procesowe, że nie kwestionuje wysokości dochodzonej należności. Nadto z powodu swojej wyjątkowo trudnej sytuacji osobistej i majątkowej niosła o rozłożenie należności na raty po 500 zł miesięcznie, jako że nie ma możliwości spłacać wyższych rat. Wskazała, że po spłacie innego obciążającego ją kredytu, będzie mogła spłacać ratę w wysokości 1.000 zł.
Sad ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 04.03.2010 r. (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. zawarł z pozwana J. A. umowę kredytu restrukturyzacyjnego nr (...), na podstawie której udzielono pozwanej kredytu w kwocie 74.307,91 zł, płatnych w 120 ratach miesięcznych z oprocentowaniem kredytu od 8% do 13,90%, rzeczywistą roczna stopą oprocentowania na poziomie 13,31% oraz całkowitą kwotą wszystkich kosztów, opłat i prowizji w wysokości 58.235,01 zł. Miesięczna kwota raty w pierwszych 12 miesiącach wynosiła 901,77 zł, a w kolejnych 108 miesiącach 1.128,20 zł. Termin spłaty ostatniej raty określono na dzień 03.03.2020 r. Zgodnie z § 8 umowy w przypadku niedotrzymania przez dłużnika warunków umowy kredytu, zastrzeżono na rzecz banku prawo m. in. wypowiedzenia umowy oraz dochodzeni swoich roszczeń w drodze postępowania egzekucyjnego. Okres wypowiedzenia wynosi 30 dni. Za niedotrzymanie warunków umowy uważa się m. in. niespłacenie w wyznaczonym terminie dwóch kolejnych rat, po uprzednim pisemnym wezwaniu dłużnika do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania. W przypadku wypowiedzenia umowy całe zadłużenie z tytułu umowy jest wymagalne następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia, a w razie braku jego spłaty w w/w terminie bankowi należą się odsetki umowne od łącznej kwoty zadłużenia za okres do dnia całkowitej spłaty zadłużenia w wysokości obowiązującej w ostatnim dniu okresu wypowiedzenia.
Aneksem z dnia 27.09.2010 r. zmieniono umowę kredytu określając wierzytelność banku na łączną kwotę 74.133,56 zł , rzeczywistą roczną stopę oprocentowania ustalono w wysokości 13,38%, a termin spłaty ostatniej raty wyznaczono na dzień 19.09.2020 r.
Dowód:
- umowa kredytu restrukturyzacyjnego z dnia 04.03.2010 r. – k. 26-27;
- aneks nr (...) do umowy kredytu z dnia 27.09.2010 r. – k. 25.
W związku z niewykonywaniem przez dłużniczkę zobowiązań wynikających z umowy kredytu, wierzyciel wypowiedział umowę. Rozwiązanie umowy kredytu z dnia 04.03.2010 r. nastąpiło z dniem 08.08.2011 r. z uwagi na brak spłaty zadłużenia w terminie określonym w treści wypowiedzenia. Całość salda zadłużenia stała się wymagalna.
Dowód: zaświadczenie z dnia 17.10.2011 r. – k. 28).
W dniu 17.10.2011 r. kredytodawca wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko pozwanej na kwotę 77.042,05 zł. Postanowieniem Sądu rejonowego dla Wrocławia-Krzyków Wydział I Cywilny z dnia 09.11.2011 r. w sprawie I Co 3759/11 nadano tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności.
Dowód:
- bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 17.10.2011 r. – k. 29;
- postanowienie z dnia 09.11.2011 r. – k. 31).
W dniu 24.10.2014 r. strona powodowa nabyła od (...) Sp. z o.o. sp. k. wymagalną wierzytelność wniesioną do spółki w dniu 08.10.2014 r. jako wkład niepieniężny przez (...) Bank (...) S.A. z siedziba w W. wobec J. A. z tytułu umowy nr (...) w wysokości 104.679,82 zł. Pozwana o przejściu wierzytelności została poinformowana pismem z dnia 04.11.2014 r.
Dowód:
- wyciąg z ksiąg rachunkowych z dnia 02.01.2015 r. – k. 19;
- pismo (...)z dnia 04.11.2014 r. – k. 24;
- wypis aktu notarialnego z dnia 08.10.2014 r. – k. 36-39;
- odpis KRS nr (...) – k. 40-42;
- odpis KRS nr (...) – k. 43-56;
- postanowienie z dnia 23.09.2011 r. – k. 57;
- wyciąg z decyzji (...) z dnia 29.08.2011 r. wraz z poświadczeniem – k. 58-59;
- odpisy KRS – k. 61-65.
Pozwana nie spłaciła należności objętej żądaniem pozwu.
(okoliczność bezsporna)
Pozwana nie kwestionowała dochodzonej należności tak co do zasady, jak i jej wysokości. Osiąga dochód na poziomie 2.000 zł miesięcznie, z czego częściowo spłaca inne zobowiązania finansowe w drodze egzekucji komorniczej w wysokości ok. 1.000 zł miesięcznie. Do dyspozycji pozostaje pozwanej kwota ok. 1.100 zł miesięcznie. Pozwana samodzielnie wychowuje niepełnosprawna córkę chorą na zespół (...), z czym wiąże się konieczność ponoszenia stałych kosztów jej leczenia, w tym, zakupu lekarstw. Pozwana wyraża chęć spłaty zadłużenia w ratach dostosowanych do jej aktualnych możliwości finansowych, które po zakończeniu spłat innego zobowiązania kredytowego w ciągu najbliższych 2 lat, wzrosną. Obecnie spłaca po 100 zł miesięcznie, wyższe kwoty przekraczają możliwości pozwanej.
Dowód: - z przesłuchania pozwanej J. A. – płyta CD – k. 78).
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Powyższe ustalenia faktyczna Sąd poczynił w oparciu o dowody z dokumentów, których prawdziwości i autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała, jak również Sąd nie znalazł podstaw do odmowy dania im wiary. Stan faktyczny ustalono także na podstawie dowodu z przesłuchania pozwanej J. A., jako że jej zeznania są zbieżne z treścią dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a nadto ich prawdziwość nie budzi wątpliwości Sądu.
W niniejszej sprawie dochodzone roszczenie było między stronami bezsporne zarówno co do zasady, jak i wysokości żądanej kwoty. Niekwestionowane były przez pozwaną przedstawione przez stronę powodową okoliczności zawarcia umowy kredytu i jej treść, kwota przekazana do dyspozycji pozwanej, okoliczność nie wywiązywania się przez pozwaną z ciążącego na niej obowiązku terminowego spłacania rat kredytowych, wypowiedzenie umowy kredytu przez kredytodawcę i w konsekwencji postawienie w stan wymagalności całej kwoty zadłużenia. Nie budziła wątpliwości także okoliczność przejęcia wierzytelności przez stronę powodową na podstawie umowy przelewu wierzytelności przysługujących (...) Bank (...) S.A., które zostały wniesione aportem do (...) Sp. z o.o. sp. k. W wyniku tejże umowy na stronę powodową została przelana wierzytelność objęta niniejszym powództwem.
W tych okolicznościach Sąd w pkt I sentencji wyroku zasądził od pozwanej na rzecz strony powodowej całą dochodzoną pozwem kwotę wynikającą z niespłaconego przez pozwaną i niekwestionowanego przez nią kredytu. Strona powodowa posiadała legitymację procesową do dochodzenia należności objętej pozwem na podstawie art. 509 k.c., zgodnie z którym wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. W przedmiotowej sprawie na skutek zawartej w/w umowy cesji, strona powodowa nabyła skutecznie wierzytelność będącą przedmiotem sporu. Dla skutecznego dokonania przelewu wierzytelności istotne jest, aby owa wierzytelność istniała oraz, aby cedent (zbywca) miał prawną możliwość nią rozporządzać. Odsetki ustawowe zostały zasądzone za okres od dnia wytoczenia powództw do dnia wydania wyroku z uwagi na rozłożenie należności głównej na raty na podstawie art. 320 k.p.c.
Sąd uznał za zasługujący na uwzględnienie uznał złożony przez pozwaną na rozprawie wniosek o rozłożenie zasądzonej należności na raty. Zgodnie bowiem z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Zastosowanie wynikającej z niej zasady pozwala na oznaczenie sposobu spełnienia świadczenia w sposób odmienny niż to wynika z odpowiednich przepisów prawa materialnego. Instytucja ta ma służyć urzeczywistnieniu dobrowolnego spełnienia świadczenia przez dłużnika, co jest korzystne nie tylko dla dłużnika, ale również dla wierzyciela, który w ten sposób unika konieczności wszczynania często długotrwałego i żmudnego postępowania egzekucyjnego. Jedynym kryterium zastosowania rozważanej zasady przez sąd orzekający jest ustalenie istnienia w danej sprawie "wypadku szczególnie uzasadnionego". Przyjmuje się, że okoliczności, które uzasadniają wyjątkowość danej sytuacji mogą wynikać z szeroko rozumianego stanu majątkowego i rodzinnego pozwanego. Bez znaczenia pozostają przy tym przyczyny, dla których dłużnik nie może spełnić świadczenia od razu, w szczególności fakt, czy sam dłużnik przyczynił się do ich powstania.
W niniejszej sprawie pozwana wyraziła zamiar wywiązania się z niekwestionowanego przez nią zobowiązania stosownie do swoich możliwości finansowych. Obiektywna ocena obecnej sytuacji rodzinnej i majątkowej pozwanej, zdaniem Sądu, prowadzi do wniosku, że zasadnym jest skorzystanie z dobrodziejstwa art. 320 k.p.c. Po stronie pozwanej zachodzą szczególne okoliczności za tym przemawiające w postaci niewielkiej wysokości osiąganych dochodów wynoszących miesięcznie ok. 2.000 zł, z której prócz regulowania zobowiązań musi pokryć także koszty utrzymania siebie i swojej niepełnosprawnej córki, którą wychowuje sama, a która wymaga stałego leczenia i zwiększonych w związku z tym wydatków na ten cel. Po stronie zatem pozwanej zachodzą, zdaniem Sądu szczególne okoliczności, uzasadnione wzglądami humanitarnymi i społecznymi przemawiające za rozłożeniem zasądzonego roszczenia na raty w kwocie po 1.000 zł miesięcznie.
Z treści zeznań pozwanej wynika jednoznacznie, że poczuwa się ona do odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązanie i chce je realizować. Co istotne, w bliskiej przyszłości możliwości finansowe pozwanej zwiększa się z uwagi na spłacenie innego ciążącego na niej zobowiązania. Rozłożenie należności na raty ocenić należy jako korzystne także dla strony powodowej, która może w ten sposób zostać zaspokojona bez konieczności wszczynania postępowania egzekucyjnego i związanego z tym ryzyka jego bezskuteczności. Wobec powyższego Sąd w pkt II sentencji wyroku zasądzoną w pkt I kwotę rozłożył na 106 rat miesięcznych, przy czym wysokość pierwszej raty określono na 679,82 zł, raty od 2 do 105 wynoszą po 1.000 zł miesięcznie, a ostatnia 106 rata odpowiadać będzie kwocie odsetek ustawowych zasądzonych w pkt I wyroku. Jednocześnie zasądzono odsetki ustawowe w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, stosownie do art. 481 § 1 k.c. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzeczniczą, jeżeli sąd rozłożył zasądzone świadczenie na raty, wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat ( vide: Uchw. SN z 22.9.1970 r., III PZP 11/70, z glosą L. Steckiego, OSPiKA 1971, Nr 11, poz. 202; oraz Uchw. SN z 15.12.2006 r., III CZP 126/06, OSNC 2007, Nr 10, poz. 147).
Z uwagi na rozłożenie zasądzonej należności na raty oraz częściowe oddalenie żądania strony powodowej w przedmiocie zwrotu kosztów procesu, w pkt. III sentencji wyroku powództwo dalej idące oddalono.
Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu oparto na przepisie art. 102 k.p.c., zgodnie z którego treścią w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Mając na uwadze trudną sytuację rodzinną i majątkową przedstawioną powyżej, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz strony powodowej jedynie kwotę 5.234 zł odpowiadającą uiszczonej przez stronę powodową opłacie od pozwu.