Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: IC 139/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

L. dnia 11 sierpnia 2015r.

Sąd Rejonowy w Lubinie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Magdalena Krajewska

Protokolant: Renata Stachów

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2015r.

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.zasądza od strony pozwanej, (...) S.A. w W. na rzecz powódki, J. K. kwotę 10.000 zł (dziesięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 9 czerwca 2014r. do dnia zapłaty,

II. zasądza od strony pozwanej, (...) S.A. w W. na rzecz powódki, J. K. kwotę 2.308,14 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1.234 zł tytułem zwrotu kosztów udziału w sprawie pełnomocnika,

III. nakazuje stronie pozwanej, (...) S.A. w W. uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie kwotę 83,64 zł tytułem brakujących kosztów sądowych.

poczatektekstu

[Przewodnicząca 00:00:01.414]

W tym miejscu przewodnicząca wygłosiła uzasadnienie. Uzasadnienie, powódka, J. K., wniosła o zasądzenie na jej rzecz od strony pozwanej, (...) S.A. w W., kwoty 10.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią jej wnuka w wypadku komunikacyjnym z dnia 27 czerwca 2005 roku, wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia następnego po upływie 30 dni od doręczenia odpisu pozwu, do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na rzecz powódki od strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 złotych i kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych. W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że dnia 27 czerwca 2005 roku w miejscowości F. miał miejsce wypadek drogowy, spowodowany przez kierująca pojazdem marki T. (...), w wyniku którego to wypadku poniósł śmierć, między innymi, wnuk powódki, W. B.. W wyniku śmierci W. B. doszło do naruszenia dobra osobistego powódki w postaci więzów krwi, prawa do życia w pełnej rodzinie, prawa do uzyskiwania pomocy i oparcia w rodzinie. Rozmiar cierpienia powódki był, i nadal jest, wyjątkowo duży. Zmarły wnuk wraz z rodzicami przed śmiercią przebywał w tej samej miejscowości, co powódka, niemal codziennie przebywał u powódki po lekcjach. Powódka była silnie emocjonalnie związana ze swym zmarłym wnukiem za jego życia i jego śmierć wpłynęła negatywnie na jej życie emocjonalne. W odpowiedzi na pozew strona pozwana, (...) S.A. w W., wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki, na rzecz strony pozwanej, kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych oraz zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana podniosła, że odmówiła wypłaty zadośćuczynienia. Spór dotyczył interpretacji przepisów prawa stanowiących podstawę dochodzonego roszczenia. W ocenie strony pozwanej obowiązujące przepisy prawa nie przewidywały możliwości przyznania zadośćuczynienia za krzywdę związaną ze śmiercią osoby najbliższej, jeżeli zdarzenie powodujące tą szkodę powstało przed wprowadzeniem stosownego przepisu prawa na grunt prawa polskiego w 2008 roku. Z ostrożności procesowej strona pozwana podniosła, że nawet gdyby przyjąć dopuszczalność dochodzenia godnie z żądaniem pozwu takiego roszczenia, to należało przyjąć, że nie samo zerwanie więzi rodzinnej podlegać mogłoby ochronie, a jedynie jego negatywne skutki dla danej osoby. Roszczenie powódki w zakresie wysokości dochodzonych roszczeń było zbyt wygórowane. Stosunki między powódką, a wnukiem były z pewnością bliskie, życzliwe, oparte na więzi rodzinnej i zaufaniu, ale osoby te nie pozostawały w żadnej zależności życiowej. Nadto, na skutek śmierci wnuka, u powódki nie nastąpiły negatywne skutki w zdrowiu psychicznym. Sąd ustalił następujący stan faktyczny: dnia 27 czerwca 2005 roku w F. miał miejsce wypadek drogowy, w trakcie którego kierująca pojazdem marki T. (...) nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, doprowadzając do zderzenia kierowanym przez nią pojazdem z samochodem marki F. (...), w wyniku którego to zdarzenia i doznanych obrażeń ciała, śmierć poniósł, między innymi, wnuk powódki J. K., małoletni W. B., będący wówczas pasażerem samochodu F. (...). Sprawczyni powyższego wypadku drogowego, w dacie tego wypadku, była ubezpieczona w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej, to jest w (...) S.A. w W.. W dacie powyższego wypadku drogowego zmarły poszkodowany, W. B., miał 11 lat, uczęszczał do szkoły podstawowej, zamieszkiwał wspólnie ze swymi rodzicami, na których utrzymaniu pozostawał. Powódka była bardzo silnie związana emocjonalnie ze swym zmarłym wnukiem, W. B., przed jego śmiercią i śmierć poszkodowanego wywarła negatywne skutki w psychice powódki. Powódka pomagała rodzicom poszkodowanego w jego wychowaniu, zamieszkiwała w bliskiej odległości od miejsca zamieszkania wnuka. Bardzo często powódka odbierała wnuka ze szkoły, zabierała go na swoją działkę ogrodową, przygotowywała dla niego posiłki, pomagała mu w odrabianiu lekcji, często też rozmawiała z wnukiem o jego problemach. Powódka także ze swym mężem zabierali małoletniego poszkodowanego przed jego śmiercią na wyjazdy wakacyjne, spędzali także święta wspólnie z wnukiem i jego rodzicami. W. B. był ulubionym wnukiem powódki, z którego także powódka była dumna, z uwagi na jego osiągnięcia w nauce i uzdolnienia muzyczne. Powódka po śmierci wnuka czuła żal i przygnębienie, gdyż straciła jedną z osób jej najbliższych. Powódka po śmierci poszkodowanego zażywała leki nasenne i uspokajające, przepisane jej przez lekarza rodzinnego z uwagi na zły stan psychiczny po śmierci wnuka. Powódka nadal odczuwa ból i cierpienie związane z utratą W. B., odwiedza często jego grób, którym się opiekuje. Strona pozwana nie uwzględniła roszczeń powódki o wypłatę zadośćuczynienia pieniężnego, związanego z naruszeniem dóbr osobistych powódki, w związku ze śmiercią poszkodowanego W. B.. Dowody: kopia wyroku Sądu Rejonowego w Turku z dnia 6 września 2006 roku, sygnatura akt II K 33/06, karta 27-28 akt, kopia wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 8 grudnia 2006 roku, sygnatura akt II Ka 328/06, karta 29 akt, odpis skrócony aktu zgonu W. B., karta 30 akt, odpis skrócony aktu małżeństwa rodziców poszkodowanego, karta 31 akt, kopia dowodu osobistego powódki, karta 32 akt, kopia świadectwa szkolnego z dnia 24 czerwca 2005 roku, karta 33-34 akt, opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii, magister M. Z., karta 146-152 akt, dołączone akta szkody strony pozwanej, numer (...), zeznania świadka T. B., karta 133 akt, zeznania świadka A. K., karta 57-58 akt, zeznania powódki J. K., zapis protokołu rozprawy z dnia 11 sierpnia 2015 roku. Sąd zważył, co następuje: powództwo było zasadne, a przez to zasługiwało na uwzględnienie. Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 października 2010 roku, sygnatura akt III Czp 76/10 cytat "najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie artykułu 448 Kodeksu cywilnego w związku z artykułem 24, paragraf 1 Kodeksu cywilnego zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 roku.". Zgodnie natomiast z artykułem 28, paragraf 1 Kodeksu cywilnego ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba, że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w Kodeksie może również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Zgodnie także z artykułem 448 Kodeksu cywilnego, w razie naruszenia dobra osobistego Sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę, tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. W przedmiotowej sprawie okolicznością bezsporną między stronami był fakt, że w wyniku wypadku drogowego z dnia 27 czerwca 2005 roku, śmierć poniósł poszkodowany, małoletni wówczas, W. B., który w żadnym stopniu nie przyczynił się do zaistnienia szkody na jego osobie, a odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki tego zdarzenia wobec osób trzecich ponosiła strona pozwana, (...) S.A. w W., na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zawartej ze sprawczynią tego zdarzenia drogowego. Zgodnie bowiem z artykułem 822, paragraf 1 Kodeksu cywilnego przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobą trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosił ubezpieczający lub ubezpieczony. Zgodnie także z paragrafem 4 wyżej wymienionego przepisu prawa, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Strona pozwana nie zakwestionowała w toku niniejszego postępowania sądowego, że była ubezpieczycielem sprawczyni wypadku drogowego z dnia 27 czerwca 2005 roku, w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, a jedynie dokonała własnej interpretacji obowiązujących przepisów prawa, uznając, że obowiązujące w dacie zaistnienia szkody przepisy prawa, nie zobowiązywały strony pozwanej do wypłaty powódce, jako poszkodowanej, stosownego zadośćuczynienia za krzywdę związaną z utratą więzi rodzinnych powódki z jej zmarłym, w wyniku wypadku drogowego, wnukiem, małoletnim wówczas W. B.. Takie stanowisko strony pozwanej w ocenie Sądu, w świetle powyżej wskazanych przepisów prawa było błędne i nieprawidłowe, gdyż powódce było należne od strony pozwanej stosowne, odpowiednie zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę związaną z naruszeniem dobra osobistego w postaci zerwania więzi rodzinnych ze zmarłym wnukiem, na który to wypadek odpowiedzialność odszkodowawczą wobec powódki ponosiła strona pozwana, jako ubezpieczyciel sprawczyni powodującej szkodę. Dlatego też, w ocenie Sądu, żądanie pozwu w zakresie dochodzonego zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę związaną ze śmiercią małoletniego poszkodowanego, co do zasady, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa było słuszne i zasługiwało na uwzględnienie. W toku niniejszego postępowania powódka wykazała bowiem, że na skutek śmierci swego wnuka, W. B., doznała szkody niemajątkowej w zakresie zerwania więzi rodzinnych, jakie łączyły powódkę z jej zmarłym wnukiem. Sąd podzielił także stanowisko powódki zawarte w pozwie, że odpowiednim, co do wysokości zadośćuczynieniem od strony pozwanej, na rzecz powódki, w związku z naruszeniem dobra osobistego w zakresie wyrwania więzi rodzinnych ze zmarłym wnukiem, była kwota 10.000 złotych, przy uwzględnieniu dowodów przeprowadzonych w sprawie. Jak wynikało bowiem z dowodów przeprowadzonych w przedmiotowej sprawie, a to z zeznań świadka T. B., zeznań powódki, J. K., oraz pisemnej opinii biegłej sądowej z zakresu psychologii, M. Z., wydanej w przedmiotowej sprawie, powódka była bardzo silnie związana emocjonalnie ze zmarłym poszkodowanym, W. B., za jego życia, utrzymywali oni bardzo bliskie kontakty rodzinne, powódka pomagała córce przy pielęgnacji wnuka, gdy był on niemowlęciem. Mimo tego, że powódka nie zamieszkiwała z wnukiem, to na co dzień zajmowała się jego sprawami i cały czas, do chwili jego śmierci, pomagała jego rodzicom w jego wychowaniu. Nie bez znaczenia był przy tym fakt, że powódka odbierała często wnuka ze szkoły, przygotowywała dla niego posiłki, pomagała mu w odrabianiu lekcji, zabierała go na działkę ogrodową oraz na wyjazdy wakacyjne, była zaangażowana w jego codzienne życie i problemy, wspólnie spędzali święta. Uwzględniając te okoliczności, Sąd uznał, że powódka faktycznie, zgodnie z twierdzeniami pozwu, w wyniku śmierci wnuka doznała naruszenia swych dóbr osobistych w zakresie zerwania więzi rodzinnych z jedną z osób jej najbliższych, z którą była silnie emocjonalnie związana i której utrata spowodował u powódki ból i cierpienie emocjonalne, które pozostanie u powódki już na całe jej życie. Powódka bowiem do chwili obecnej nie może pogodzić się ze śmiercią wnuka, odwiedza jego grób i zmarłego wnuka wspomina, w tym w rozmowach z osobami ze swej najbliższej rodziny. Jak wynikało także z opinii biegłej sądowej z zakresu psychologii, wydanej w przedmiotowej sprawie, powódka była w bardzo bliskich relacjach ze swym zmarłym wnukiem i jego śmierć była dla niej dotkliwym i traumatycznym przeżyciem. Nadto Sąd wziął pod uwagę okoliczność powszechnie znaną, że rodzice oraz dziadkowie traktują swe dzieci i wnuki, jako przedłużenie swego życia. Cieszą się ich sukcesami życiowymi i pomagają w trudnych sytuacjach życiowych, licząc na to, że po ich śmierci pozostawią po sobie osoby, które będą o nich pamiętać i ich wspominać. Takich możliwości została pozbawiona powódka wskutek śmierci W. B., w związku którego śmiercią powódka nie będzie już nigdy mogła cieszyć się jego sukcesami, ani też wspierać go w trudnych jego sytuacjach życiowych. Dlatego też, w ocenie Sądu, powódce było należne od strony pozwanej zadośćuczynienie pieniężne za powyższą krzywdę doznaną przez powódkę w wyniku tragicznej śmierci jej wnuka W. B.. Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 maja 2012 roku, sygnatura akt IV Csk 416/11 po pierwsze, "zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 4 Kodeksu cywilnego nie jest zależne od pogorszenia sytuacji materialnej osoby uprawnionej i poniesienia szkody majątkowej, a jego celem jest kompensacja doznanej krzywdy, a więc złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego śmiercią osoby najbliższej i pomoc pokrzywdzonemu w dostosowaniu się do zmienionej w związku z tym jego sytuacji". Punkt drugi "zadośćuczynienie przewidziane w artykule 446, paragraf 4 Kodeksu cywilnego jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy, która nie zależy od statusu materialnego pokrzywdzonego. Jedynie rozmiar zadośćuczynienia może być odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która pośrednio może rzutować na jego umiarkowany wymiar i to w zasadzie bez względu na status społeczny i materialny pokrzywdzonego. Przesłanka "przeciętnej stopy życiowej" społeczeństwa ma charakter uzupełniający i ogranicza wysokość zadośćuczynienia tak, by jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawić zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej i eliminować innych czynników kształtujących jego rozmiar." Sąd w przedmiotowej sprawie w pełni podziela pogląd Sądu Najwyższego, wyrażony w powyżej cytowanym wyroku, który ma także odpowiednie zastosowanie w przedmiotowej sprawie, mimo zmiany przepisów prawa po śmierci poszkodowanego, zawiązanych, co do zasady z usankcjonowaniem możliwości przyznawania członkowi najbliższej rodziny zmarłego poszkodowanego zadośćuczynienia pieniężnego w związku z zerwaniem więzi rodzinnych w wyniku śmierci najbliższego członka rodziny. Mając na uwadze rozmiar doznanej krzywdy przez powódkę, w wyniku śmierci wnuka, biorąc pod uwagę realną majątkową stopę życiową społeczeństwa oraz powyżej wskazane okoliczności faktyczne niniejszej sprawy, Sąd uznał, że powódce należne było, od strony pozwanej, zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę związaną ze śmiercią wnuka i zerwanie przez to więzi rodzinnych, łączących powódkę ze zmarłym wnukiem w kwocie 10.000 złotych dochodzonej pozwem. Kwota ta, bowiem, w ocenie Sądu, będzie odpowiednią do doznanych przez powódkę krzywd i cierpień związanych z utratą wnuka, gdyż wnuk w życiu powódki zajmował ważne miejsce i ważną rolę. Mając powyższe okoliczności na względzie, Sąd orzekł, jak w punkcie 1 sentencji niniejszego wyroku, co do żądania należności głównej, zasądzając od strony pozwanej, na rzecz powódki, kwotę 10.000 złotych z tytułu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, związaną z naruszeniem dobra osobistego, zerwania więzi rodzinnych ze zmarłym wnukiem W. B.. O należnych odsetkach ustawowych, jak w punkcie 1 sentencji wyroku Sąd orzekł w oparciu o artykuł 14, ustęp 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku, o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dziennik Ustaw numer 124, pozycja 1152 z 2003 roku), w związku z artykułem 481, paragraf 1 i paragraf 2 Kodeksu postępowania cywilnego, zasądzając te odsetki od zasądzonej należności głównej, od strony pozwanej na rzecz powódki, od dnia 9 czerwca 2014 roku, zgodnie z żądaniem pozwu, to jest od dnia następnego, po upływie 30 dni od daty doręczenia odpisu pozwu wniesionego w przedmiotowej sprawie, po upływie którego to terminu, strona pozwana pozostawała już wobec powódki w opóźnieniu z wypłatą zadośćuczynienia określonego w niniejszym wyroku. O kosztach procesu, jak w punkcie 2 niniejszego wyroku, Sąd orzekł zgodnie z artykułem 98, paragraf 1 i paragraf 3 Kodeksu postępowania cywilnego, zasądzając w całości, od strony pozwanej na rzecz powódki, poniesione koszty procesu, z uwagi na fakt, że strona pozwana w całości przegrała sprawę. Na powyższe koszty procesu, w łącznej kwocie 2.308 złotych i 14 groszy, składały się kwota 500 złotych opłaty sądowej od pozwu, kwota 300 złotych zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłej psycholog, kwota 1.200 złotych wynagrodzenia pełnomocnika powódki, kwota 34 złotych opłat skarbowych od pełnomocnictw oraz kwota 274 złote i 14 groszy kosztów stawiennictwa pełnomocnika powódki na rozprawie. Sąd przy tym nie uwzględnił wniosku powódki o zasądzenie na jej rzecz, od strony pozwanej, zwrotu kosztów udziału w sprawie pełnomocnika w wyższej stawce, niż stawka minimalna, gdyż sprawa nie miała skomplikowanego charakteru i nie uzasadniał tego także nakład pracy pełnomocnika powódki. O brakujących kosztach sądowych w kwocie 83 złote i 64 grosze z tytułu kosztów opinii biegłej sądowej z zakresu psychologii, jak w punkcie 3 sentencji niniejszego wyroku, Sąd orzekł na podstawie artykułu 113, ustęp 1, ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2010 roku, numer 90, pozycja 594 z późniejszymi zmianami) w związku z artykułem 98, paragraf 1 Kodeksu postępowania cywilnego, także tymi kosztami obciążając stronę pozwaną, jako stronę, która w całości przegrała sprawę. Koniec uzasadnienia. Zapiszemy: w tym miejscu Przewodnicząca zakończyła wygłaszanie uzasadnienia. Także takie jest stanowisko tutaj w przedmiotowej sprawie. O ewentualnych środkach odwoławczych, sposobie i terminie wniesienia nie będę pouczać, gdyż Pani ma profesjonalnego pełnomocnika. Zresztą Pani tutaj w całości sprawę wygrała.

[Pełnomocnik powódki 00:19:09.442]

Więc nie ma powodów do...

[Przewodnicząca 00:19:10.715]

Dobrze. Wszystko zrozumieli Państwo? Dziękuję, to wszystko, jesteście Państwo wolni.

[Pełnomocnik powódki 00:19:14.742]

Dziękuję.

[koniec części 00:19:18.926]