Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Michał Chojnowski

Sędziowie: SO Jacek Matusik (spr.)

SO Anna Zawadka

protokolant: asystent sędziego Mateusz Rosłon

przy udziale prokuratora Zuzanny Cupryk

po rozpoznaniu dnia 2 lutego 2016 r.

sprawy M. R., syna A. i D., ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 28 kwietnia 2015 r. sygn. akt IV K 271/15

1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- z opisu czynu przypisanego oskarżonemu eliminuje stwierdzenie „przy czym czynu tego dopuścił się będąc wcześniej skazanym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Węgrowie z 11 września 2012 roku, w sprawie o sygn. II K 64/12 za przestępstwo z art. 178a § 1 kk”

- jako podstawę prawną skazania i wymiaru kary przyjmuje art. 178a § 1 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 r. w zw. z art. 4 § 1 kk;

- orzeczoną w punkcie 1 karę pozbawienia wolności łagodzi do 2 (dwóch) miesięcy, zaś okres orzeczonego w punkcie 2 zakazu prowadzenia pojazdów skraca do lat 2 (dwóch);

2. w pozostałej części tenże wyrok utrzymuje w mocy;

3. kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

SSO Anna Zawadka SSO Michał Chojnowski SSO Jacek Matusik

Sygn. akt VI Ka 1116/15

UZASADNIENIE

M. R. wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z dnia 28 kwietnia 2015 roku został uznany za winnego popełnienia czynu z art. 178§1 i 4 k.k. za co został skazany na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczono w stosunku do niego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat, orzeczono również świadczenie pieniężne w kwocie 310 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego.

Na rozprawie apelacyjnej obrońca poparł wniesioną apelację, zaś prokurator przyłączył się do stanowiska obrońcy oskarżonego w zakresie przyjęcia kwalifikacji z art. 178a§ 1 k.k., wniósł o wymierzenie oskarżonemu kary 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na 2 lata przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wywiedziona przez obrońcę skarżącego okazała się w części zasadna.

Na wstępie wskazać należy, iż Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie dowodowe, ocenił dowody i okoliczności ujawnione w toku postępowania zgodnie z wymogami określonymi w art. 7 k.p.k. oraz słusznie nie dostrzegając wątpliwości o których stanowi przepis art. 5 § 2 k.p.k. i przestrzegając zasady obiektywizmu, ustalił, że oskarżony M. R. dopuścił czynu polegającego na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości.

Przechodząc do zarzutów podniesionych w apelacji, rację należy przyznać autorowi apelacji, iż zaskarżony wyrok zapadł z naruszeniem przepisów prawa karnego materialnego poprzez przypisanie oskarżonemu M. R. popełnienie czynu z art. 178a § 4 k.k. Sąd I instancji wskazał w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 178a§ 4 k.k., albowiem dopuścił się czynu z art. 178a§ 1 k.k. będą uprzednio skazanym prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 11 września 2012 roku, sygn. akt II K 464/12 za popełnienie czynu z art. 178a§ 1 k.k.

Wskazania wymaga, iż M. R. wyrokiem Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 11 września 2012 roku, sygn. akt II K 464/12 został skazany za popełnienie czynu z art. 178a§ 1 k.k. na karę grzywny oraz orzeczono w stosunku do niego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku. Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 18 września 2012 roku. Karę grzywny oskarżony wykonał 27 sierpnia 2013 roku. Następnie wyrokiem Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 18 czerwca 2014 roku, sygn. akt II K 811/13 za popełnienie w dniu 10 lipca 2011 roku czynu z art. 158§1 k.k., oskarżony został skazany na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, karę grzywny oraz oddano go pod dozór kurator. Wyrok uprawomocnił się z dniem 25 czerwca 2014 roku. Zgodnie z nowym przepisem art. 107 § 4a k.k. który został dodany ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 396), w razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Nie można jednakże tracić z pola widzenia również brzmienia przepisu art. 108 k.k., które stanowi, że w przypadku popełnienia przez skazanego ponownego przestępstwa w okresie po rozpoczęciu, lecz przed upływem okresu wymaganego do zatarcia, dopuszczalne jest tylko jednoczesne zatarcie wszystkich skazań. Popełnienie takiego przestępstwa musi być stwierdzony prawomocny wyrokiem skazującym lub umarzającym postępowanie. Mając na względzie, iż kara orzeczona w stosunku do oskarżonego pierwszym wyrokiem, została wykonana 27 sierpnia 2013 roku zatarcie skazania z art. 178a§ 1 k.k. winno nastąpić z dniem 27 sierpnia 2014 roku. Sąd Rejonowy uznał jednakże, iż drugi wyrok w stosunku do M. R. który zapadł w dniu 18 czerwca 2014 roku został wydany w okresie między rozpoczęciem a zakończeniem okresu wymaganego do zatarcia poprzedniego skazania z art. 178a§ 1 k.k., co tym samym stanowi przeszkodę do zatarcia skazania w sprawie o sygn. akt sygn. akt II K 464/12. Jednakże, Sąd I instancji nie spostrzegł, że czyn za który M. R. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 18 czerwca 2014 roku, sygn. akt II K 811/13 został popełniony w dniu 10 lipca 2011 roku, a zatem jeszcze przed wydaniem prawomocnego wyroku w sprawie o sygn. akt II K 464/12 za popełnienie czynu z art. 178a§ 1 k.k., a tym samym przed rozpoczęciem biegu do zatarcia owego skazania. Powyższa okoliczność, w świetle art. 108 k.k., sprawia, że wyrok w sprawie o sygn. akt II K 811/13 nie mógł stanowić przeszkody do zatarcia skazania w sprawie o sygn. akt II K 464/12. Z tej samej przyczyny skazanie objęte wyrokiem z dnia 18 czerwca 2014 roku nie uzasadniało też uruchomienia zasady równoczesności zatarcia owych skazań.

Mając w polu widzenia powyższe rozważania, przychylić się należy do poglądu wyrażonego w apelacji, iż skazanie w sprawie z dnia 11 września 2012 roku, sygn. akt II K 464/12 za popełnienie czynu z art. 178a§ 1 k.k. uległo zatarciu z mocy prawa, a zatem nie mogło stawić podstawy rozważań w przedmiocie wymierzenia M. R. kary za popełnienie czynu z art. 178a § 4 k.k., czego Sąd Rejonowy nie dostrzegł. Przypisując oskarżonemu popełnienie czynu z art. 178a§ 4 k.k. i na tej podstawie wymierzając mu karę, Sąd orzekający naruszył unormowania zawarte w art. 108 k.k. oraz art. 178a§ 4 k.k. Powyższa okoliczność spowodowała konieczność uwzględnienia apelacji obrońcy oskarżonego i zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie opisu czynu, kwalifikacji prawnej oraz podstawy prawnej orzeczonej kary.

Sytuacja, jaka powstała po tej modyfikacji nakazywała w sposób zasadniczo odmienny spojrzeć na wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary. Uwzględniwszy łagodniejszą sankcję art. 178a § 1 kk, w stosunku do tej przewidzianej art. 178a § 4 kk oraz częściowe wnioski apelacji, jak również stanowisko prokuratora wyrażone na rozprawie apelacyjnej, Sąd Okręgowy złagodził wymierzoną przez Sąd Rejonowy karę pozbawienia wolności do 2 miesięcy. Sąd nie przychylił się jednakże do wniosków stron o orzeczenie w stosunku do oskarżonego kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Orzekając o powyższym, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że karą najwłaściwszą dla oskarżonego będzie jednak nadal kara pozbawienia wolności. Tylko taka odda należycie stopień winy oskarżonego, społeczną szkodliwość jego czynu oraz spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do sprawcy, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Organ wyższej instancji wziął przy tym pod uwagę te same okoliczności, które zostały wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku – oczywiście z pominięciem faktu uprzedniej karalności w sprawie II K 464/12. W ocenie Sądu Okręgowego, co do M. R. nie można postawić pozytywnej prognozy kryminologicznej. Jak wynika z danych o karalności, oskarżony dopuścił się kilkukrotnego popełnienia przestępstwa, w tym również z art. 178a§ 1 k.k. (wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 09.04.2015r. II K 208/14), jak również wielokrotnie dopuszczał się również łamania przepisów prawa o ruchu drogowym, w tym również prowadząc pojazd w stanie po użyciu alkoholu (vide k.85-86). Wielokrotne naruszenie porządku prawnego świadczy zatem o rażącym lekceważeniu przez niego porządku prawnego oraz podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Czyny przez niego popełnione charakteryzują się wysokim stopniem społecznej szkodliwości. Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd nie znalazł żadnych przesłanek mogących przemawiać za orzeczeniem kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Brak ustalenia uprzedniej karalności za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu
w komunikacji stanowiło również przesłankę do określenia na nowo warunków obligatoryjnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Sąd Okręgowy zdecydował by wyeliminować oskarżonego ze zmechanizowanego ruchu drogowego na 2 lata, nie zaś jak orzekł Sąd Rejonowy na 3 lata. Taki okres zakazu wydaje się być adekwatny zarówno z punktu widzenia potrzeb prewencji indywidualnej, jak również z uwagi na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

Mając na względzie powyższe wywody, Sąd Okręgowy orzekł jak na wstępie.

SSO Anna Zawadka SSO Michał Chojnowski SSO Jacek Matusik