Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 74/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 września 2015 roku.

Sąd Rejonowy w Ostrowi Mazowieckiej w Wydziale II Karnym w składzie:

Przewodniczący: (...) Danuta Kwiatkowska

Protokolant: referent stażysta Karolina Rakowiecka

w obecności prokuratora Krzysztofa Jeziorskiego oraz oskarżycieli posiłkowych H. G., A. W. i B. W.

po rozpoznaniu w dniu 06 maja 2015 roku, 24 czerwca 2015 roku i 31 sierpnia 2015 roku sprawy

A. Z. syna E. i M. z domu S. urodzonego (...) w W. M.

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 07 października 2014r. w miejscowości G., gmina S., rejon O. kierując samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikami nie mniejszymi niż – z I wynikiem 1,19 mg/l, z II wynikiem 1,13 mg/l, z III wynikiem 0,88 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, nie zachowując należytej ostrożności i nieprawidłowo obserwując przedpole jazdy, potrącił poruszającego się w tym samym kierunku po prawym pasie ruchu kierującego rowerem J. W., w wyniku czego kierujący rowerem doznał obrażeń ciała w postaci wieloodłamowego złamania miednicy po stronie lewej z całkowitym rozejściem się lewego więzozrostu krzyżowo-biodorwego, złamania podstawy zęba kręgu obrotowego kręgosłupa, linijnego złamania lewej gałęzi żuchwy, ukrwocznionego ogniska rozmiękania średnicy 0,3 cm w obrębie mostu, poprzecznego złamania rękojeści i trzonu mostka, stłuczenia śródpiersia, stłuczenia płuc z następowym zlewnym zapaleniem płuc, pęknięcia lewej nerki z krwawieniem podtorebkowym, wieloodłamowego złamania lewej łopatki z rdzawo-wiśniowym wylewem krwawym w okolicznych tkankach miękkich, stłuczenia lewego podudzia, zaopatrzoną chirurgicznie gojącą się przez rychłozrost linijną ranę ciętą o dł. 2 cm w okolicy czołowo-ciemieniowej lewej, wiśniowo-brunatnego krwiaka okolicy karku i okolicy potylicznej po stronie prawej, podskórnego wylewu krwawego barwy wiśniowo-rdzawej o wymiarach 10 cm x 10 cm w lewej okolicy łopatkowej oraz o wymiarach 10 cm x 8 cm na lewej bocznej ścianie klatki piersiowej pomiędzy VI i IX żebrem, podskórnego wylewu krwawego barwy rdzawo-wiśniowej w lewej okolicy lędźwiowej zlewających się ze sobą zaschniętych otarć naskórka na całej powierzchni lewego podudzia oraz na przedniej powierzchni lewego stawu kolanowego, wiśniowo-rdzawego podskórnego wylewu krwi o nieostrych zarysach w obrębie lewego policzka, podskórnego wylewu krwawego barwy wiśniowej na wysokości kostki przyśrodkowej prawego stawu skokowego i zaschniętego otarcia naskórka o wymiarach 3 x 1,5 cm na wysokości bródki, w linii środkowej ciała powodujących chorobę realnie zagrażającą życiu wyczerpującą znamiona art. 156§1 pkt 2 kk, a następnie zbiegł z miejsca zdarzenia, wskutek czego w wyniku niewydolności wielonarządowej w przebiegu ciężkiego wstrząsu pourazowego pokrzywdzony J. wojno w dniu 13 października 2014r. zmarł w Szpitalu (...) w O., tj. o przestępstwo z art. 177§2kk w zw. z art. 178§1kk

II.  w dniu 07 października 2014r. w miejscowości G., gmina S., rejon O., mogąc udzielić pomocy bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, nie udzielił pomocy pokrzywdzonemu w wyniku wypadku drogowego J. W., który znajdował się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, tj. o przestępstwo z art. 162§1kk

III.  w dniu 07 października 2014r. na trasie K.-S., rejon O. kierował na drodze publicznej samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikami nie mniejszymi niż – z I wynikiem 1,19 mg/l, z II wynikiem 1,13 mg/l, z III wynikiem 0,88 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a§1kk

IV.  w dniu 07 października 2014r. na trasie S.G., rejon O., kierował na drodze publicznej samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikami nie mniejszymi niż – z I wynikiem 1,19 mg/l, z II wynikiem 1,13 mg/l, z III wynikiem 0,88 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a§1kk

D. Z. syna Z. i D. z domu G. urodzonego (...) w W. M.

oskarżonego o to, że

V.  w dniu 07 października 2014r. w miejscowości G., gmina S., rejon O., mogąc udzielić pomocy bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, nie udzielił pomocy pokrzywdzonemu w wyniku wypadku drogowego J. W., który znajdował się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, tj. o przestępstwo z art. 162§1kk

VI.  w dniu 07 października 2014r. na trasie K.-G. i z powrotem, gmina S.-W., rejon O. kierował na drodze publicznej samochodem osobowym marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikami nie mniejszymi niż – z I wynikiem 0,76 mg/l, z II wynikiem 0,64 mg/l, z III wynikiem 0,57 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a§1kk

VII.  w dniu 07 października 2014r. na trasie K.-M., gmina S.-W., rejon O. kierował na drodze publicznej samochodem osobowym marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikami nie mniejszymi niż – z I wynikiem 0,76 mg/l, z II wynikiem 0,64 mg/l, z III wynikiem 0,57 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a§1kk

VIII.  w dniu 07 października 2014r. na trasie G.-D., rejon O. kierował na drodze publicznej samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikami nie mniejszymi niż – z I wynikiem 0,76 mg/l, z II wynikiem 0,64 mg/l, z III wynikiem 0,57 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a§1kk

IX.  w dniu 07 października 2014r. w rejonie miejscowości D., rejon O., działając wspólnie i w porozumieniu z M. Z., w celu utrudnienia prowadzenia postępowania o sygn. l.dz. POsKR/PP- (...) zacierał ślady przestępstwa spowodowania wypadku drogowego i kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości w ten sposób, że uszkodził uczestniczący w wypadku drogowym w dniu 07 października 2014r. w miejscowości G. samochód osobowy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) poprzez najechanie ww. pojazdem w drzewo, powodując powstanie nowych uszkodzeń w samochodzie, po czym ukrył uszkodzony pojazd w kompleksie leśnym, pomagając sprawcy ww. przestępstwa A. Z. w uniknięciu odpowiedzialności karnej, tj. o przestępstwo z art. 239§1kk

M. Z. syna E. i M. z domu S. urodzonego (...) w W. M.

oskarżonego o to, że:

X.  w dniu 07 października 2014r. w rejonie miejscowości D., rejon O., działając wspólnie i w porozumieniu z D. Z., w celu utrudnienia prowadzenia postępowania o sygn. l.dz. POsKR/PP- (...) zacierał ślady przestępstwa spowodowania wypadku drogowego i kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości w ten sposób, że D. Z. uszkodził uczestniczący w wypadku drogowym w dniu 07 października 2014r. w miejscowości G. samochód osobowy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) poprzez najechanie ww. pojazdem w drzewo, powodując powstanie nowych uszkodzeń w samochodzie, po czym wymienieni ukryli uszkodzony pojazd w kompleksie leśnym, pomagając sprawcy przestępstwa A. Z. w uniknięciu odpowiedzialności karnej, tj. o przestępstwo z art. 239§1kk

orzeka:

1.  oskarżonego A. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w punkcie I przestępstwa i za to na podstawie art. 177§2kk w zw. z art. 178§1kk skazuje go i wymierza mu karę 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 42§3 kk w zw. z art. 4§1kk orzeka wobec oskarżonego A. Z. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze;

3.  na podstawie art. 47§1 kk w zw. z art. 4§1kk orzeka od oskarżonego A. Z. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej nawiązkę w kwocie 4.000,- (cztery tysiące) złotych;

4.  oskarżonego A. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w punkcie II przestępstwa i za to na podstawie art. 162§1 kk skazuje go i wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

5.  oskarżonego A. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu w punkcie III i IV przestępstw i za to na podstawie art. 178a§1 kk skazuje go i na podstawie art. 178a§1kk w zw. z art. 91§1kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

6.  na podstawie art. 42§2kk i art. 4§1kk orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 (pięciu) lat;

7.  na podstawie art. 91§2kk, art. 86§1 kk i art. 90§2kk wymierzone w punktach 1, 4 i 5 kary oraz w punktach 2 i 6 środki karne łączy i wymierza oskarżonemu A. Z. karę łączną 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na zawsze;

8.  na podstawie art. 63§1kk w zw. z art. 4§1kk na poczet orzeczonej w punkcie 7 kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu A. Z. okres tymczasowego aresztowania od dnia 07 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku;

9.  na podstawie art. 63§2kk w zw. z art. 4§1kk na poczet orzeczonego w punkcie 7 środka karnego zalicza oskarżonemu A. Z. okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 09 października 2014 roku;

10.  oskarżonego D. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w punkcie V przestępstwa i za to na podstawie art. 162§1 kk skazuje go i wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

11.  oskarżonego D. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu w punkcie VI, VII i VIII przestępstw i za to na podstawie art. 178a§1 kk skazuje go i na podstawie art. 178a§1kk w zw. z art. 91§1kk wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

12.  na podstawie art. 42§2kk i art. 4§1kk orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat;

13.  na podstawie art. 63§2kk w zw. z art. 4§1kk na poczet orzeczonego w punkcie 12 środka karnego zalicza oskarżonemu D. Z. okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 09 października 2014 roku;

14.  oskarżonego D. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w punkcie IX przestępstwa i za to na podstawie art. 239§1 kk skazuje go i wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

15.  na podstawie art. 91§2kk i art. 86§1 wymierzone w punktach 10, 11 i 14 kary łączy i wymierza oskarżonemu D. Z. kare łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

16.  na podstawie art. 69§1 i 2 kk i art. 70§1 punkt 1 kk w zw. z art. 4§1kk wykonanie orzeczonej w punkcie 15 kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata;

17.  na podstawie art. 71§1 kk w zw. z art. 4§1 kk orzeka wobec oskarżonego D. Z. karę grzywny w wysokości 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20,- (dwadzieścia) złotych;

18.  na podstawie art. 63§1 kk w zw. z art. 4§1kk na poczet czterech stawek dziennych orzeczonej w punkcie 17 kary grzywny zalicza oskarżonemu okres dwóch dni zatrzymania od 07 października 2014 roku do dnia 09 października 2014 roku;

19.  oskarżonego M. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w punkcie X przestępstwa i za to na podstawie art. 239§1 kk skazuje go i na podstawie art. 239§1kk w zw. z art. 37a kk wymierza mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20,- (dwadzieścia) złotych;

20.  na podstawie art. 63§1 kk na poczet czterech stawek dziennych orzeczonej w punkcie 19 kary grzywny zalicza oskarżonemu okres dwóch dni zatrzymania od 07 października 2014 roku do dnia 09 października 2014 roku;

21.  na podstawie art. 230§2kpk dowód rzeczowy w postaci roweru marki S. (...) oraz dowody rzeczowe w postaci kalosza, latarki, bańki metalowej i przykrywki oraz odzieży opisane w punktach 3, 5-7 na karcie 218 akt sprawy nakazuje zwrócić pokrzywdzonej B. W.;

22.  zasądza od oskarżonego A. Z. na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu w kwocie 3.565,44 złotych (trzy tysiące pięćset sześćdziesiąt pięć złotych czterdzieści cztery grosze), w tym 600,- (sześćset) złotych tytułem opłaty;

23.  zasądza od oskarżonego M. Z. na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu w kwocie 226,70 złotych (dwieście dwadzieścia sześć złotych siedemdziesiąt groszy), w tym 200,- (dwieście) złotych tytułem opłaty;

24.  zasądza od oskarżonego D. Z. na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu w kwocie 606,70 złotych (sześćset sześć złotych siedemdziesiąt groszy), w tym 580,- (pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty;

Sygn. akt II K 74/15

UZASADNIENIE

(Na podstawie art. 423 § 1a kpk zakres uzasadnienia ograniczony jedynie do rozstrzygnięcia o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu w części odnoszącej się do oskarżonego A. Z..)

Oskarżony A. Z. został uznany za winnego popełnienia przestępstw:

- z art. 177§2kk w zw. z art. 178§1kk

- z art. 162§1kk

- z art. 178a§1kk w zw. z art. 91§1kk.

Przestępstwo z art. 177§2kk jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Zgodnie jednak z art. 178§1 kk Sąd jest zobligowany do wymierzenia kary pozbawienia wolności w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Przestępstwo z art. 162§1kk jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3.

Przestępstwo z art. 178a§1kk jest zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wonności do lat 2.

W chwili popełniania przestępstw, tj. w dniu 07 października 2014 roku obowiązywała inna ustawa, niż w czasie orzekania. O ile nie zmieniła się sama wysokość ustawowego zagrożenia przewidziana w wymienionych wyżej przepisach szczególnych, to od dnia 18 maja 2015 roku znaczącej zmianie uległy przepisy dotyczące orzekania środków karnych (art. 42§2-4 kk, art. 43a§2 kk) i kompensacyjnych (art. 47§3 kk). Pierwszą kwestią wymagająca rozstrzygnięcia w zakresie orzeczenia o karze było ustalenie, która ustawę należy zastosować wobec oskarżonego A. Z.. Zgodnie bowiem z art. 4 § 1 kk jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy.

W przypadku zastosowania ustawy obowiązującej w dacie wyrokowania obligatoryjne byłoby orzeczenie wobec oskarżonego bardzo wysokiej nawiązki na rzecz pokrzywdzonych i to w sytuacji, gdy pokrzywdzeni żadnych roszczeń w tym przedmiocie nie zgłosili (k. 533) stwierdzając, że będą dochodzić roszczeń z polisy OC oskarżonego. Obligatoryjne byłoby również orzeczenie świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5.000,- złotych. Znacznie surowsze są też przewidziane w art. 42§2 kk zasady orzekania środków karnych w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, a minimalny próg wynosi 3 lata.

Uwzględniając wszystkie okoliczności popełnionego czynu, biorąc pod uwagę faktyczne konsekwencje prawne, jakie mogą zostać orzeczone wobec sprawcy na podstawie podlegających ocenie ustaw Sąd uznał, że ustawą względniejszą dla sprawcy, pozwalającą orzec mniej dolegliwe środki karne jest ustawa obowiązująca w chwili popełniania przestępstwa.

Przestępstwo z art. 177§2kk w zw. z art. 178§1kk to jest przestępstwem popełnionym nieumyślnie. Oskarżony jest osobą dotychczas nie karaną, prowadzi ustabilizowane życie, pracuje, założył rodzinę. Wyraził skruchę z powodu popełnienia przestępstwa, choć nie uzyskał przebaczenia ze strony rodziny pokrzywdzonego. Brak uprzedniej karalności sądowej oskarżonego stanowi zawsze, niezależnie od rodzaju popełnionego przestępstwa, okoliczność łagodzącą w odniesieniu do sfery wymiaru kary. Niekaralność za popełnienie przestępstwa świadczy bowiem pozytywnie o dotychczasowym sposobie życia oskarżonego. Ponadto oskarżony przyznał się do winy, przyznał wszystkie okoliczności istotne dla ustalenia stanu faktycznego. Wskazane wyżej okoliczności przyjęto jako łagodzące.

Oceniając okoliczności niekorzystne dla sprawcy należy zauważyć, że przestępstwo popełnione przez oskarżonego naruszyło dwa istotne dobra prawne – bezpieczeństwo w komunikacji oraz życie człowieka. Rozmiar wyrządzonej szkody jest w niniejszej sprawie najwyższy z możliwych, gdyż w wyniku wypadku pokrzywdzony zmarł. Oskarżony naruszył też istotnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, a naruszenie to miało charakter umyślny. Decydując się na prowadzenie pojazdu, ustalając prędkość pojazdu kierujący nim musi mieć na uwadze zarówno swoje umiejętności i doświadczenie w prowadzeniu pojazdu, ale także aktualny stan, w jakim się znajduje. Zły stan fizyczny lub psychiczny, a już nietrzeźwość w szczególności, jest przeciwwskazaniem do prowadzenia samochodu. Wtedy bowiem kierowca musi liczyć się z tym, że jego reakcje psychiczne mogą być znacznie opóźnione, spostrzeganie zaburzone, a ocena sytuacji na drodze nieadekwatna do rzeczywistości. Osoba znajdująca się w bardzo złej kondycji, spożywająca uprzednio alkohol, powinna zastanowić się, czy stan, w jakim się znajduje nie dyskwalifikuje jej w danym czasie jako kierującego. Zachowanie trzeźwości należy do najbardziej elementarnych obowiązków każdego kierowcy. Oskarżony prowadząc pojazd przy zawartości co najmniej 1,19 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu wykazał się całkowitym brakiem i wyobraźni i odpowiedzialności. Ponadto w sposób umyślny nie dopełnił opisanych powyżej obowiązków ciążących na nim jako kierowcy i z pełną świadomością naruszył szereg elementarnych zasad bezpieczeństwa.

Dodatkową okoliczność obciążającą stanowi fakt ucieczki z miejsca przestępstwa i pozostawienie pokrzywdzonego swojemu losowi. Oskarżony nie zdobył się nawet na anonimowy telefon na pogotowie czy do innych odpowiednich służb. Zajęty był wyłącznie sobą i zacieraniem śladów przestępstwa, los potrąconego człowieka był mu doskonale obojętny. Oskarżony miał siłę i czas jeździć do mechanika, przebywać u kolegi, a nie znalazł dość siły by wystukać trzy cyfry na klawiaturze telefonu. Taka postawa jest niezrozumiała, nie znajduje najmniejszego nawet usprawiedliwienia. Po stronie każdego człowieka, który spowodował, bądź co najmniej przyczynił się do zdarzenia skutkującego położeniem ofiary, o którym mowa w art. 162 §1 kk, zachodzi szczególny moralny obowiązek udzielenia pokrzywdzonemu pomocy wynikający z obowiązku poszanowania elementarnych norm właściwego, a co za tym idzie pożądanego zachowania. W konsekwencji zignorowanie udzielenia pomocy przez osobę, która spowodowała, bądź przyczyniła się do zdarzenia, w wyniku którego inna osoba znalazła się w położeniu grożącym niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, jest znacznie bardziej naganne od nie udzielenia pomocy ofierze przez osobę postronną, a przez to niewątpliwie cechuje się większym stopniem społecznej szkodliwości (wyrok SA w Katowicach 2012-12-06 II AKa 437/12 LEX nr 1298144).

Dla bytu przestępstwa z art. 162 § 1 kk nieistotne jest, czy działanie, którego sprawca zaniechał, rzeczywiście przyniosłoby ratunek.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, rodzaj i stopień winy, stopień społecznej szkodliwości czynu, sposób zachowania się oskarżonego, w szczególności rodzaj i stopień naruszenia reguł bezpieczeństwa w ruchu lądowym, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a także zapobiegawcze i wychowawcze cele kary Sąd wymierzył oskarżonemu:

- karę 6 lat pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 177§1 kk w zw. z art. 177§2kk w zw. z art. 178§1 kk (punkt 1 wyroku)

- karę 6 miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 162§1kk (punkt 4 wyroku)

- karę 6 miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwa z art. 178a§1kk w zw. z art. 91§1kk (punkt 5 wyroku).

Dodatkową realną dolegliwość stanowić będzie orzeczony środek karny w postaci nawiązki na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej (punkt 3 wyroku). Nawiązka będzie przypominać oskarżonemu o nieopłacalności popełniania przestępstw i tym samym winna także zmotywować go do bardziej odpowiedzialnego zachowania w przyszłości. Nawiązka spełni też ważną rolę ogólnoprewencyjną, gdyż środki z niej pochodzące zostaną przeznaczone na pomoc innym ofiarom przestępstw. Będzie to istotny czynnik wychowawczy.

Zgodnie z art. 42§2 i §3 kk obowiązkowe było w niniejszej sprawie orzeczenie środków karnych w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. W przypadku przestępstwa z art. 177§2kk w zw. z art. 178§1 kk obligatoryjne jest orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze. Takie też rozstrzygnięcie znalazło się w punkcie 2 wyroku. Wskazany przepis pozwala na odstąpienie od orzeczenia środka karnego w najwyższym wymiarze w wyjątkowym wypadku uzasadnionym szczególnymi okolicznościami. Pojęcie „wyjątkowego wypadku” jest nieprecyzyjne, nie ma definicji ustawowej. Wykładnia językowa wskazuje, że na pewno zasadą jest orzekanie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na zawsze, zaś rezygnacja z takiego rozstrzygnięcia jest wyjątkiem. Obrona wnosiła oczywiście o odstąpienie od zasady i orzeczenie środka karnego w wymiarze krótszym niż dożywotni. Jednocześnie jednak nie zostały przedstawione Sądowi jakiekolwiek argumenty, nie mówiąc już o dowodach, które pozwoliłby na ustalenie istnienia jakikolwiek nadzwyczajnych okoliczności. Warto podkreślić, że niekaralność i młody wiek sprawcy nie stanowią wyjątkowych okoliczności. Większość przestępstw jest popełniania przez sprawców młodych i niekaranych.

W przypadku czynów z art. 178a§1kk Sąd orzekł zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w wymiarze 5 lat.

Celem zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych jest wykluczenie z ruchu drogowego takich kierowców, którzy wykazali, że zagrażają bezpieczeństwu w komunikacji. Tak jak wskazano to wyżej zachowanie trzeźwości należy do najbardziej elementarnych obowiązków każdego uczestnika ruchu drogowego, a oskarżony obowiązkowi temu uchybił. Prowadząc samochód osobowy przy wysokiej zawartości alkoholu we krwi oskarżony wykazał się całkowitym brakiem wyobraźni oraz odpowiedzialności. Zachowanie oskarżonego, w szczególności zaś ucieczka z miejsca przestępstwa i nieudzielenie pokrzywdzonemu pomocy, wskazuje na to, że jest on sprawcą nieodpowiedzialnym, a dalsze prowadzenie przez niego pojazdów stanowi oczywiste zagrożenie dla bezpieczeństwa w komunikacji. Orzeczone środki karne mają więc na celu wyeliminowanie oskarżonego z ruchu drogowego.

W niniejszej sprawie zaistniała konieczność orzeczenia kary łącznej zgodnie z zasadami określonymi w art. art. 86§ 1kk, art. 91§2kk i art. 90§2 kk. Wymierzając karę łączną Sąd zastosował zasadę całkowitej absorpcji. Wszystkie czyny oskarżonego wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową. Spowodowanie wypadku jest bowiem konsekwencją uprzedniej jazdy w stanie nietrzeźwości, a ucieczka z miejsca wypadku i nieudzielenie pomocy konsekwencją tego wypadku. Czyny zostały popełnione w bardzo krótkich odstępach czasu, bezpośrednio po sobie, wszystkie są konsekwencją niedojrzałości i nieodpowiedzialności oskarżonego. W tej sytuacji Sąd orzekł karę łączną w wymiarze 6 lat pozbawienia wolności oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze (punkt 7 wyroku). Za orzeczeniem bezwzględnej kary pozbawienia wolności przemawia przede wszystkim wysoki stopień społecznej szkodliwości czynów. W ocenie Sądu wymierzona kara pozbawienia wolności spełni wobec sprawcy cel wychowawczy i przyczyni się do zminimalizowania zachowań godzących w bezpieczeństwo ruchu drogowego, a ponadto wpłynie na oskarżonego dyscyplinująco i skutecznie zniechęci go do ponownego popełnienia przestępstwa. Sąd uznał, że jedynie izolacyjny charakter kary przyczyni się do osiągnięcia pożądanych celów represji, a jednocześnie w sposób stanowczy zaakcentuje kryminogenność zachowania oskarżonego. Należy ponadto podkreślić, że całokształt kary wymierzonej oskarżonemu ma spełnić także ogólnoprewencyjne cele, zgodnie z wymogami określonymi w art. 53§1kk. Wymierzona kara ma kształtować świadomość prawną społeczeństwa, podkreślić nieopłacalność popełniania przestępstw, a nadto umocnić przekonanie o bezwzględnej konieczności przestrzegania reguł bezpieczeństwa przez wszystkich uczestników ruchu. Nie można poza tym zapominać, że przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełniane przez nietrzeźwych sprawców są nagminne, co niestety wynika z wysokiego stopnia społecznego przyzwolenia na tego typu zachowania. Kwestia nagminności dopuszczania się podobnych czynów zabronionych, co prawda nie jest okolicznością, która może być brana pod uwagę przy ocenie stopnia ich społecznej szkodliwości, nie oznacza to jednak, że jest całkowicie obojętna dla wymiaru kary. Wszak jednym z celów, który ma osiągnąć kara - wskazanym w art. 53 § 1 kk - jest zapobieganie popełnianiu przestępstw, zwłaszcza tych nagminnych (postanowienie SN 2008.11.28. V KK 161/08 LEX nr 477911). Uzasadnionym wydaje się więc pogląd, że brak dostatecznie dolegliwej kary, w przypadku takim jak w niniejszej sprawie, zamiast korygować społecznie pożądane postawy, utwierdzałby w przekonaniu o bezkarności oraz realnej możliwości uniknięcia odpowiedzialności.

Na poczet kary, z mocy art. 63 §1 kk, zaliczono sprawcy okres rzeczywistego pozbawienia wolności. Na poczet orzeczonego środka karnego zaliczono natomiast z mocy art. 63§2kk okres zatrzymania prawa jazdy.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 627kpk. Na koszty procesu złożyły się wydatki Skarbu Państwa oraz opłata. Większość wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w toku postępowania przygotowawczego dotyczyła oskarżonego A. Z.. Pomniejszając ogólne wydatki z postępowania przygotowawczego o ryczałty za doręczenia, ryczałty za przechowywanie dowodów rzeczowych i opłaty za karty karne należne od pozostałych oskarżonych Sąd ustalił, że kwota wydatków obciążających oskarżonego A. Z. wynosi 2.965,44 złotych. Wysokość opłaty Sąd ustalił na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 6 Ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. Nr 49/83 poz. 223 ze zm.). Łączna kwota kosztów procesu wynosi 3.565,44 złotych.

Sędzia:

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć obrońcy oskarżonego adw. T. D..

28 września 2015 roku.