Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SA– Ksenia Sobolewska – Filcek

Sędzia SA– Maciej Kowalski

Sędzia SO (del.)– Beata Waś (spr.)

Protokolant– sekr. sąd. Agnieszka Janik

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. O.

przeciwko (...) Bank S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 28 września 2011 r.

sygn. akt XXV C 237/10

I zmienia zaskarżony wyrok nadając mu następującą brzemiennie:

1.  zasądza od (...) Bank S.A. w W. na rzecz A. O. kwotę 8.420 zł (osiem tysięcy czterysta dwadzieścia złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 23 lutego 2011 r. a w pozostałej części powództwo oddala,

2.  nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania na rzecz pozwanego,

3.  przyznaje adwokatowi H. U. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) wraz z należnym podatkiem od towarów i usług (VAT) tytułem wynagrodzenia za udzielnie powodowi pomocy prawnej z urzędu,

4.  nakazuje pobrać od (...) Bank S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 421 zł (czterysta dwadzieścia jeden złotych) tytułem części nieuiszczonej opłaty od pozwu;

II oddala apelację w pozostałej części;

III nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego kosztów postępowania za instancję odwoławczą;

IV nakazuje pobrać od (...) Bank S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 421 zł (czterysta dwadzieścia jeden złotych ) tytułem części nieuiszczonej opłaty od apelacji;

V przyznaje adwokatowi H. U. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 2.700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) wraz z należnym podatkiem od towarów i usług (VAT) tytułem wynagrodzenia za udzielnie powodowi pomocy prawnej z urzędu.

Sygn. akt VI ACa 565/12

UZASADNIENIE

Powód A. O. w pozwie z dnia 26 lutego 2010 r. skierowanym do Sądu Okręgowego w Warszawie przeciwko pozwanemu (...) Bank S.A. w W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 445 § 1 k.c. (nazwanego przez powoda odszkodowaniem), kwoty 2.500 zł tytułem renty miesięcznej na podstawie art. 444 § 2 k.c., o odszkodowanie w postaci kwoty wyegzekwowanej w toku postępowania egzekucyjnego, a także o pozbawienie kancelarii prawnej uprawnień do wykonywania zawodu. Ponadto powód złożył wniosek o zasądzenie kosztów procesu, o zwolnienie od kosztów sądowych i o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Postanowieniem z dnia 23 sierpnia 2010 r. Sąd odrzucił pozew w zakresie roszczenia o pozbawienie kancelarii prawnej uprawnień do wykonywania zawodu. Natomiast zarządzeniem z dnia 23 sierpnia 2010 r. przewodniczący zarządził zwrot pozwu w zakresie roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia i odszkodowania. Wskazane postanowienie i zarządzenie mają prawomocny charakter.

Powód w piśmie procesowym z dnia 18.02.2011 r. dokonał rozszerzenia żądania pozwu w ten sposób, iż wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 100.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 1.07.2008 r. tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz kwoty 8.420 zł z odsetkami ustawowymi od dnia sprecyzowania powództwa tytułem zwrotu niesłusznie wyegzekwowanego przez pozwanego świadczenia w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Woli w sprawie KM 700/08.

W odpowiedzi na pozew (...) Bank S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 28 września 2011 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w punkcie 1. oddalił powództwo; w punkcie 2. zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz w punkcie 3. przyznał adwokatowi H. U. od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 3.600 zł wraz z należnym podatkiem od towarów i usług tytułem wynagrodzenie za udzielenie powodowi pomocy prawnej z urzędu. 

Rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego zapadło na podstawie następujących ustaleń i rozważań.

W sprawie o sygn. akt I Co 241/08 toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Woli wierzyciel (...) Bank S.A. wystąpił z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przeciwko dłużnikom solidarnym A. O. i H. S., wskazując w bankowym tytule egzekucyjnym, iż zobowiązanie przeciwko dłużnikowi A. O. wynika z umowy o kredyt z dnia 28 stycznia 1997 roku. Postanowieniem z dnia 27 lutego 2008 r. Sąd ten uwzględnił wniosek wierzyciela w stosunku do dłużnika A. O.. W dniu 1 kwietnia 2008 r. (...) Bank S.A. wystąpił do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Woli o wszczęcie egzekucji przeciwko A. O. na podstawie uzyskanego tytułu wykonawczego w sprawie o sygn. akt I Co 241/08. W następstwie powyższego doszło do skierowania egzekucji do majątku dłużnika, a w następstwie jej przeprowadzenia do dnia 3 listopada 2009 r. została wyegzekwowana przez komornika kwota 8.420 zł, która następnie została przekazana wierzycielowi. W dniu 20 stycznia 2010 r. do komornika sądowego wpłynęło pismo wierzyciela z dnia 18 stycznia 2010 r., w którym wierzyciel dokonał cofnięcia wniosku egzekucyjnego. Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2010 r. komornik sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne wobec A. O.. W sprawie o sygn. akt XXV C 937/09 toczącej się przed Sądem Okręgowym w Warszawie A. O. w dniu 20 maja 2009 r. wystąpił z pozwem przeciwko (...) Bank S.A. kierując przeciwko temu pozwanemu następujące roszczenia: o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli wydanego w sprawie I Co 241/08 w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, o zapłatę odszkodowania w kwocie 100.000 zł oraz o zapłatę renty dożywotniej w kwocie 2.500 zł miesięcznie. W uzasadnieniu powód wskazał, iż roszczenie pozwanego banku wynikające z zakwestionowanego tytułu wykonawczego jest przedawnione i dlatego powód wystąpił o pozbawienie wykonalności tego tytułu. Pozwany (...) Bank S.A. w odpowiedzi na pozew z dnia 26 stycznia 2010 r. uznał roszczenie powoda w zakresie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności podzielając zasadność zarzutu przedawnienia roszczenia, natomiast w pozostałym zakresie pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Na rozprawie w dniu 17 lutego 2010 r. A. O. dokonał cofnięcia pozwu wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie roszczeń o zapłatę odszkodowania i o zapłatę renty. Wyrokiem z dnia 17 lutego 2010 r. Sąd Okręgowy pozbawił wykonalności w całości tytuł wykonawczy uzyskany przez (...) Bank S.A. w sprawie I Co 241/08 Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli oraz umorzył postępowanie w zakresie roszczenia o zapłatę odszkodowania i renty. Wyrok ten stał się orzeczeniem prawomocnym z dniem 24 marca 2010 r. W sprawie o sygn. akt I C 987/00 toczącej się przed Sądem Rejonowym dla miasta stołecznego Warszawy L. S. wystąpił przeciwko A. O. z pozwem o zapłatę kwoty 14.173,04 zł tytułem wynagrodzenia za wykonanie usługi w postaci naprawy samochodu marki V. (...) nr rej. (...). Prawomocnym wyrokiem z dnia 28 lutego 2001 r. Sąd Rejonowy powództwo to oddalił, uznając iż wprawdzie A. O. jest właścicielem przedmiotowego auta, ale nie zawierał on umowy o świadczenie usług z L. S. celem naprawy auta.

Mając na uwadze powyższe ustalenia w ocenie Sądu Okręgowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jak wskazał Sąd I instancji w przedmiotowej sprawie zasadniczym zagadnieniem była ocena prawna przedstawionego stanu faktycznego, w szczególności kwestia odpowiedzialności pozwanego wobec powoda. Przedmiotem niniejszej sprawy jest żądanie zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 100.000 zł, renty w kwocie 2.500 zł płatnej miesięcznie oraz zapłaty kwoty 8.420 zł tytułem zwrotu nienależnie wyegzekwowanej kwoty.

Sąd Okręgowy uznał, iż pozwany nie ponosi wobec powoda odpowiedzialności prawnej.

Odnośnie żądania zapłaty renty Sąd Okręgowy stwierdził, że w sprawie o sygn. akt XXV C 937/09 toczącej się przed Sądem Okręgowym w Warszawie powód wystąpił już z roszczeniem o zapłatę renty i zrzekł się tego roszczenia. Rozstrzygnięcie w tym przedmiocie /umorzenie postępowania/ jest już prawomocne, a zatem powód utracił możliwość dochodzenia tego roszczenia.

Odnosząc się do żądania zapłaty zadośćuczynienia i także dodatkowo odnośnie żądania zasądzenia renty Sąd Okręgowy stwierdził, iż brak było podstaw faktycznych i prawnych do przypisania pozwanemu odpowiedzialności odszkodowawczej wobec powoda. Zdaniem Sądu I instancji w odniesieniu do osoby powoda nie została zrealizowana żadna z przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej. Jak wskazał Sąd zachowanie pozwanego polegające na skierowaniu przeciwko powodowi egzekucji w sprawie KM 700/08 na podstawie tytułu wykonawczego uzyskanego uprzednio w sprawie I Co 241/08 było zgodne z prawem. Brak było również podstaw do zastosowania w sprawie przepisu reżimu odpowiedzialności deliktowej wobec pozwanego, w tym przepisów art. 415 k.c., art. 444 i 445 k.c. Zdaniem Sądu Okręgowego pozwany nie dopuścił się wobec powoda żadnych działań lub zaniechań, które miałyby bezprawny charakter i że nie wyrządził powodowi żadnej krzywdy.

W ocenie Sądu I instancji wobec powoda w sprawach I Co 241/08 i Km 700/08 były prowadzone jedynie czynności egzekucyjne na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, któremu została nadana klauzula wykonalności i były to czynności zgodne z prawem.

Do czasu zgłoszenia zarzutu przedawnienia pozwany miał zatem podstawy prawne do egzekwowania należności objętej tym tytułem. Natomiast w chwili gdy pozwany otrzymał odpis pozwu w sprawie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności ze zgłoszonym zarzutem przedawnienia roszczenia dokonał cofnięcia wniosku egzekucyjnego wnosząc o umorzenie postępowania egzekucyjnego wobec powoda, a w odpowiedzi na pozew uznał roszczenie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Egzekucja z roszczenia przedawnionego nie była już kontynuowana kiedykolwiek. W konsekwencji zdaniem Sądu Okręgowego w ogóle nie zaistniało zdarzenie, z którym system prawny wiąże obowiązek naprawienia szkody.

W rezultacie, zdaniem Sądu I instancji, brak było także podstaw do domagania się przez powoda zwrotu kwoty 8.420 zł wyegzekwowanej w toku postępowania egzekucyjnego, albowiem w dacie egzekucji było ono należne. Sąd Okręgowy wskazał bowiem, iż roszczenie przedawnione nie gaśnie, tylko jako niezupełne nie może być przymusowo dochodzone. Natomiast zgodnie z art. 411 pkt 3 k.c. nie można żądać zwrotu świadczenia jako nienależnego, jeżeli zostało ono spełnione w celu zadośćuczynienia roszczeniu przedawnionemu. Ponadto jak zauważył Sąd I instancji wyrok wydany w sprawie XXV C 937/08 pozbawiający wykonalności przedmiotowy tytułu wykonawczy stał się orzeczeniem prawomocnym z dniem 24 marca 2010 r. i z tym dniem dopiero pozwany nie był uprawniony do prowadzenia egzekucji na podstawie tego tytułu. Tymczasem komornik wyegzekwował po raz ostatni kwotę pieniężną od A. O. na rzecz Banku w dniu 3 listopada 2009 r.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy stwierdził również, iż powód nie wykazał i nie udowodnił spełnienia żadnej z pozostałych wskazanych powyżej przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej i wobec powyższego powództwo oddalił. O kosztach procesu Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 i § 6 pkt 6 oraz na podstawie § 19 i 20 oraz § 2, 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokacie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu Sąd przyznał od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Warszawie) na rzecz pełnomocnika procesowego z urzędu ustanowionego dla powoda wynagrodzenie za udzielenie pomocy prawnej z urzędu, która nie została opłacona. Zdaniem Sądu w sprawie nie zaistniały szczególne okoliczności, które uzasadniałyby zastosowanie art. 102 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, który zaskarżając przedmiotowe orzeczenie w całości tj. w pkt 1 i 2 zarzucił:

1. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego polegającą na przyjęciu, że powód skutecznie zrzekł się roszczenia o zapłatę renty oraz, że brak jest podstaw praktycznych i prawnych do przypisania pozwanemu odpowiedzialności odszkodowawczej wobec powoda oraz, że brak jest podstaw do domagania się przez powoda zwrotu kwoty 8.420 zł wyegzekwowanej w toku postępowania egzekucyjnego oraz, że brak jest podstaw do zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

2. niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych szczególnie związanych z doznana przez powoda krzywdą oraz jego sytuacją życiową uzasadniającą zasądzenie dochodzonej renty, które to okoliczności mogły być wyjaśnione przez przesłuchanie powoda - oddalenie wniosku o przesłuchanie powoda uniemożliwiło dokonanie ustaleń w tym zakresie.

Podnosząc powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 1 i 2 i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda odszkodowania oraz zadośćuczynienia zgodnie z żądaniem rozszerzonego powództwa, ewentualnie

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie. Nadto skarżący wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo uzasadniona. Słusznie wskazał Sąd I instancji , że w przedmiotowej sprawie zasadniczym zagadnieniem była ocena prawna przedstawionego stanu faktycznego albowiem stan faktyczny w zakresie pozwalającym przesądzić czy pozwany ponosi wobec powoda odpowiedzialność prawną co do zasady czy też nie , był pomiędzy stronami bezsporny. Tym samym zarzut sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego polegającą na przyjęciu, że brak jest podstaw praktycznych i prawnych do przypisania pozwanemu odpowiedzialności odszkodowawczej wobec powoda pozostaje jedynie polemiką z prawną koncepcją przyjętą przez Sąd Okręgowy. Już w tym miejscu wskazać należy , że polemika ta odniosła skutek w zakresie częściowej zmiany zaskarżonego wyroku albowiem Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska Sądu I instancji w zakresie odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego co do wyegzekwowanej kwoty 8.420zł.

Jeśli idzie o zarzut apelacji dotyczący dochodzonego zadośćuczynienia tj. niewyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych , związanych z doznaną przez powoda krzywdą oraz jego sytuacją życiową nie okazał się trafny albowiem w ocenie Sadu Apelacyjnego w przedmiotowej sprawie powód nie wykazał jednej z koniecznych przesłanek odpowiedzialności deliktowej a mianowicie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy bezprawnym działaniem pozwanego Banku a szkodą , którą powód poniósł , a zatem dowodzenie na te okoliczności (rozmiar krzywdy i sytuacja życiowa )były bezprzedmiotowe .Aczkolwiek słusznie zostało podniesione przez skarżącego , że Sąd I instancji oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego oraz z przesłuchania powoda a następnie w uzasadnieniu do zaskarżonego wyroku wskazał , że powód nie udowodnił żadnej z przesłanek odpowiedzialności deliktowej. Tym niemniej skarżący nie złożył zastrzeżenia do protokołu w trybie art. 162 kpc a stronie, która zastrzeżenia nie zgłosiła, nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienia w dalszym toku postępowania, chyba że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu.

Odnośnie żądania zapłaty renty słusznie Sąd Okręgowy stwierdził, że w sprawie o sygn. akt XXV C 937/09 toczącej się przed Sądem Okręgowym w Warszawie powód wystąpił już z roszczeniem o zapłatę renty i zrzekł się skutecznie tego roszczenia co uniemożliwiło powodowi ponowne domaganie się renty w innym postępowaniu.

Jeśli idzie o ocenę prawną powództwa o odszkodowanie za bezprawne wyegzekwowanie kwoty 8.420zł. której Sad Apelacyjny nie podzielił w

skazać w pierwszej kolejności , że w orzecznictwie Sądu Najwyższego, dotyczącym realizacji przez banki przywileju uproszczonego dochodzenia roszczeń z tytułu wierzytelności wynikających z czynności bankowych, przesądzono zostały dwie kwestie o zasadniczym znaczeniu. Pierwsza, iż szkoda w majątku osoby dotkniętej egzekucją wdrożoną na podstawie wystawionego bezprawnie bankowego tytułu wykonawczego pozostaje w normalnym, adekwatnym związku przyczynowym z wystawieniem tego tytułu (wyrok z dnia 25 kwietnia 1997 r., I CKN 60/97, OSNC 1997, nr 11, poz. 173). Druga, że w razie bezprawnego i zawinionego wystawienia takiego tytułu przez bank, wszczęcie na jego podstawie postępowania egzekucyjnego należy zakwalifikować jako delikt banku (wyrok z dnia 8 listopada 2002 r., III CKN 2/01, LEX nr 75287). Jak przy tym wyjaśnił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 11 stycznia 2006 r., III CK 325/05, zapatrywania te wyrażone zostały w judykatach wydanych na gruncie nieobowiązujących już przepisów Prawa bankowego z 1989 r., które upoważniały banki do wystawiania tytułów wykonawczych, stanowiących wprost podstawę wszczęcia postępowania egzekucyjnego, to jednakże zachowały one walor aktualności także w obecnym stanie prawnym. Zdaniem tego Sądu, za takim stanowiskiem przemawia okoliczność, że dokonywana obecnie w postępowaniu klauzulowym sądowa kontrola tytułów egzekucyjnych wystawianych przez banki, przeprowadzana jest w ograniczonym zakresie, w związku z czym nie może eliminować wszystkich wadliwości tych tytułów. Dlatego też nie ma przekonujących argumentów, które przemawiałyby za zwolnieniem banku z odpowiedzialności deliktowej za szkody wyrządzone przeprowadzeniem egzekucji na podstawie tytułu egzekucyjnego (opatrzonego przez sąd w klauzulę wykonalności), wystawionego z zawinionym naruszeniem prawa. Sąd Apelacyjny w całości poglądy te podziela.

W dalszej zatem kolejności należy rozstrzygnąć czy działanie pozwanego banku było bezprawne. Ocenie należało zatem poddać wystawienie przez bank bankowego tytułu egzekucyjnego w sytuacji przedawnienia dochodzonego roszczenia oraz wszczęcie po nadaniu klauzuli wykonalności temu tytułowi postępowania egzekucyjnego. W tym zakresie Sąd Apelacyjny nie podziela poglądu prawnego zaprezentowanego przez Sąd I instancji.

Zgodnie z treścią Art. 411pkt 3 kc nie można żądać zwrotu świadczenia , jeżeli świadczenie zostało spełnione w celu zadośćuczynienia przedawnionemu roszczeniu. Już tylko z literalnego brzmienia tego przepisu wynika , że świadczenie musi zostać przez dłużnika spełnione , co oznacza działanie dobrowolne. Podkreślenia jednak wymaga określenie skutku upływu terminu przedawnienia Najbardziej klasyczne akcentuje przekształcenie się , jak słusznie wskazał Sad I instancji , zobowiązania cywilnego w zobowiązanie niezupełne (obligatio naturalis), charakteryzujące się - z jednej strony - dalszym istnieniem roszczenia i - z drugiej strony - brakiem możliwości przymusowego wyegzekwowania go, wynikającym z faktu, że po stronie dłużnika, mimo trwania obowiązku, odpada odpowiedzialność (por. A. Wolter (w:) A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo cywilne . Zarys prawa cywilnego, s. 325) W konsekwencji, w zobowiązaniu przedawnionym zobowiązany ma obowiązek świadczenia, więc jeśli uczyni mu zadość, świadczenie jest należne i nie podlega zwrotowi, z tym jednak zastrzeżeniem , że zostało spełnione dobrowolnie. Pamiętać także należy , że owo przekształcenie zobowiązania sąd bierze pod uwagę wyłącznie na zarzut pozwanego , którego powód w niniejszej sprawie nie mógł podnieść ( jako , że mamy do czynienia z bankowym tytułem egzekucyjnym ) wcześniej niż w postępowaniu w trybie art. 840 par 1 ust.1 kpc. Skoro w przypadku wyegzekwowania świadczenia w postępowaniu egzekucyjnym nie mamy do czynienia z dobrowolnym spełnieniem świadczenia to w takiej sytuacji mimo wykonania świadczenia nie można wnioskować , że doszło tym samym do zrzeczenia się zarzutu przedawnienia ( taki skutek należało by przyjąć zgodnie z treścią analizowanego przepisu w przypadku dobrowolnego spełnienia ).

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. dłużnik może wytoczyć powództwo w celu pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności. Oznacza to zaprzeczenie przez dłużnika obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia objętego tytułem egzekucyjnym. Zdarzeniem, na którym oparto klauzulę wykonalności, jest tytuł egzekucyjny. Gdy tytuł egzekucyjny korzysta z powagi rzeczy osądzonej dłużnik nie może w drodze powództwa zmierzać do wzruszenia prawomocnego rozstrzygnięcia sądu. Natomiast dłużnik może przeczyć treści innych tytułów egzekucyjnych, których nie chroni prawomocność materialna czy zawisłość sporu. W przypadku tytułów egzekucyjnych niepochodzących od sądu ( co oznacza , że dotyczy także bankowego tytułu egzekucyjnego ) może kwestionować zasadność treści tych tytułów, tzn. powoływać się także na zdarzenia zaszłe przed jego powstaniem, a skutkujące bezzasadnością roszczenia stwierdzonego tym tytułem ( tak SN wyroku z dnia 19 maja 1961 r., I CR 540/60, OSNCP 1964, nr 1, poz. 21; uchwała SN z dnia 27 czerwca 1996 r., III CZP 73/96, OSNC 1996, nr 10, poz. 134.) stanowisko takie podyktowane jest tym , że bankowy tytuł egzekucyjny a także inne tytuły egzekucyjne nie korzystające z powagi rzeczy osądzonej , do czasu wszczęcia postępowania przeciwegzekucyjnego nigdy na żadnym etapie nie mogły być merytorycznie weryfikowane przez sąd, tym samym zakres kontroli BTE na etapie postępowania przeciwegzekucyjnego jest szeroki i w zasadzie nieograniczony. Dotyczy to zatem także możliwości podniesienia przez dłużnika zarzutu przedawnienia.

Konkludują , mając na uwadze powyższą argumentację należy uznać , niezależnie od faktu , że sporna kwota została wyegzekwowana przez komornika przed wszczęciem postępowania przeciwegzekucyjnego , że wobec przedawnienia roszczenia działanie banku było bezprawne a spełnienie świadczenia przez dłużnika mogło nastąpić jedynie dobrowolnie. Pozostałe przesłanki odpowiedzialności banku zostały spełnione. Wysokość szkody w postaci wyegzekwowanego świadczenia była bezsporna a związek przyczynowo – skutkowy oczywisty ( wszczęcie egzekucji nastąpiło na wniosek pozwanego ).

Jeśli idzie o drugie roszczenie zgłoszone przez powoda tj. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę poniesioną przez powoda na skutek przeprowadzonej egzekucji jak już zostało zasygnalizowane we wcześniejszej części wywodu w ocenie Sądu Apelacyjnego brak związku przyczynowego pomiędzy szkodą w postaci utraty zdrowia a zdarzeniem które ją w odczuciu powoda wywołało tj wszczęciem postępowania egzekucyjnego.

W doktrynie związek przyczynowy ( kauzalny ) ujmowany jest jako relacja między zdarzeniem szkodzącym a jego skutkiem w sferze dóbr poszkodowanego. Mimo , że ocena istnienia takiego związku wymaga każdorazowo oceny indywidualnej sytuacji poszkodowanego to pomija się w tej ocenie subiektywne wyobrażenia o istnieniu i rozmiarach dotykającego go uszczerbku, opierając się na powszechnie przyjętych w społeczeństwie kryteriach. Podstawowa normą w zakresie związku przyczynowego jest art. 361 par 1 kc. Artykuł ten posługuje się pojęciem „ normalnych następstw „ , które to pojęcie jest wyrazem przyjęcia przez ustawodawcę teorii adekwatnego związku przyczynowego. Słowo adekwatny zamiennie stosuje się ze słowami odpowiedni lub normalny. Ustalanie istnienia związku przyczynowego polega na ustaleniu stopnia zdatności przyczyny do wywołania określonego skutku , w tym wypadku utraty zdrowia. Za normalne następstwa danej przyczyny uważane są takie , których prawdopodobieństwo powstania każdorazowo zwiększa się przez zaistnienie przyczyny.

Mając na uwadze powyższe kryteria w ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy przeprowadzeniem egzekucji na skutek podjętych działań przez pozwanego a pogorszeniem stanu zdrowia powoda. Innymi słowy utrata zdrowia na którą wskazywał powód nie jest normalnym następstwem wyegzekwowania przez komornika od powoda kwoty 8.420zł , zwłaszcza , że powód był dłużnikiem banku a zatem wiedział , że zaciągnięte zobowiązanie należy spłacić i jedynie dzięki opieszałości banku doszło do przedawnienia roszczenia. Brak jednej z przesłanek odpowiedzialności deliktowej uniemożliwia uwzględnienie roszczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny częściowo zmienił na podstawie art. 386 par 1 kpc zaskarżony wyrok w pozostałej części oddalając apelację na podstawie art. 385 kpc.

Sąd przyznał od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Warszawie) na rzecz pełnomocnika procesowego z urzędu ustanowionego dla powoda wynagrodzenie za udzielenie pomocy prawnej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym , która nie została opłacona oraz odstąpił od obciążania powoda kosztami postępowania za I i II instancję w zakresie żądania zadośćuczynienia mając na uwadze sytuację życiową i finansową powoda oraz rodzaj oddalonego powództwa i stan zdrowia.