Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 lutego 2013r.

Sąd Okręgowy Warszawa Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Iwona Wróblewska-Pokora (spr.)

Sędziowie SO Małgorzata Balcerak - Tkacz

SO Grażyna Niemiałtowska

Protokolant Martyna Perzyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lutego 2013r. w W.

sprawy z wniosku D. Z., G. Z. i A. Z.

z udziałem C. K., J. S. i G. K.

o zmianę prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku

na skutek apelacji wnioskodawczyni A. Z.

od postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie

z dnia 21 września 2011 r., sygn. akt I Ns 810/11

postanawia:

oddalić apelację.

Sygn. akt IV Ca 423/12

UZASADNIENIE

We wniosku z 5 listopada 2011 r. D. Z., A. Z. i G. Z. domagali się zmiany postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie, Sygn. akt I Ns 1270/89, o nabycie spadku po S. Z. (1) i W. Z. oraz odtworzenie treści zaginionego lub zniszczonego testamentu S. Z. (1) poprzez uchylenie postanowienia i stwierdzenia, iż spadek po S. Z. (2) nabyli D. Z., G. Z., G. K., J. S., po ¼ każdy z nich. Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy P. W. (właściwość Sądu Rejonowego – k. 32) oddalił wniosek D. Z., G. Z. i A. Z..

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i rozważania:

Sąd Rejonowy ustalił, iż w dniu 10 października 1989 r., zapadło postanowienie o sygn. akt I Ns 1270/89, w którym Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie stwierdził, że spadek po W. Z. na mocy ustawy nabyli żona S. Z. (1) oraz dzieci C. K., N. Z.- (...) po ¼ z wyłączeniem udziału spadkodawcy w majątku wspólnym małżonka, każdy dziedziczy po ^{( 1/)}3 części oraz stwierdził, że spadek po S. Z. (1) na mocy ustawy nabyli C. K., N. Z.- (...) po ^{( 1/)}3 części każde z nich. Oddalając żądanie wniosku Sąd Rejonowy oparł się na treści art. 679 k.p.c. z którego wynika iż, dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku, z zastosowaniem przepisów niniejszego rozdziału. Jednakże ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, może tylko wówczas żądać zmiany postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mógł powołać w tym postępowaniu, a wniosek o zmianę składa przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał tę możność. Sąd słusznie wskazał ograniczenie występujące w zdaniu drugim art. 679 § 1 k.p.c. Wynika stad, że osoby które były uczestnikiem pierwotnego postępowania nie mogą zatem powoływać się we wniosku o uchylenie lub zmianę postępowania o stwierdzenie nabycia spadku na okoliczności, które były im znane i mogły być podniesione we wcześniejszym postępowaniu (por. IIICZP 4/01 OSNC 2001 nr 10 poz. 144). Ponadto, zdaniem Sądu z wniosek o uchylenie postanowienia o nabycie spadku złożony dopiero 5 listopada 2010 r., był spóźniony wobec czego podlegał on oddaleniu. Z akt sprawy wynika, iż nie został zachowany roczny termin do jego złożenia. Wobec niedotrzymania terminu wskazanego w art. 679 § 2 k.p.c. Sąd nie badał faktu istnienia testamentu, prawidłowości postępowania oraz innych twierdzeń zawartych we wniosku.

Apelację od powyższego postanowienia złożyła A. Z.. Skarżąca zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła:

- błędne ustalenie stanu faktycznego opartego na zaskarżonym postępowaniu w sprawie I Ns 1270/89, oszczerczych i niezgodnych z prawdą twierdzeniach strony przeciwnej, własnych przemyśleniach Sądu, przy jednoczesnym pozbawieniu wnioskodawców możliwości przedstawiania wniosków dowodowych w postaci przesłuchania świadków i dopuszczaniu dowodów z akt sprawy V Ca 1930/10;

- odrzucenie zastrzeżeń wnioskodawców postępowania do prawidłowości przeprowadzenia postępowania spadkowego sygn. akt I Ns 1270/89, bez próby wyjaśnienia, kto posłużył się tożsamością S. Z. (1) w tym postępowaniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja podlegała oddaleniu jako pozbawiona podstaw prawnych.

W istocie zarzuty apelacji sprowadzają się do kwestionowania oceny dowodów dokonanej przez Sąd I Instancji a także sprzeczności ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego i nie mogą być uznane za skuteczne. W związku z powyższym, jak to trafnie podniósł Sąd Rejonowy, skarżąca mogła domagać się zmiany prawomocnego postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, jedynie gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mogła powołać w pierwotnym postępowaniu. Jak to wielokrotnie wyjaśniał Sąd Najwyższy uczestnik postępowania w celu doprowadzenia do zmiany lub uchylenia w trybie art.679kpc prawomocnego postanowienia powinien wykazać, że nie znał okoliczności mających wpływ na krąg spadkobierców lub wielkość przysługujących mu udziałów a wiedzę taką uzyskał po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Należy przy tym podkreślić, że przez uczestnictwo należy rozumieć formalny udział w postępowaniu a nie przejawianie w nim jakiejkolwiek aktywności procesowej(por Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4 lutego 2000 r. II CKN 740/98, LEX Polonica nr 2120020 oraz w postanowieniu z dnia 27 października 2006r. I CSK167/06).

Tryb przewidziany w art.679 kpc nie może służyć naprawie błędów popełnionych w toku postępowania przez jego uczestników czy nawet przez Sąd (por. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 października 2004r III CK 82/03, LEX Polonica nr 2444479 oraz w postanowieniu z dnia 6 czerwca 2007r II CSK19/07).

Jak wskazano na wstępie wniosek podlegał oddaleniu z uwagi na brak przesłanek po stronie wnioskodawczyni o jakich mowa w art. 679 kpc.

Skoro Sąd Rejonowy trafnie ustalił, że nie zostały spełnione po stronie wnioskodawczyni przesłanki z art. 679 kpc to nie zachodziła potrzeba przeprowadzenia dowodów z zeznań świadków albowiem dowody te nie mogły mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy niniejszej.

Ponownie zauważyć należy, że postępowanie o zmianę prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie może być wykorzystywane jako środek do usunięcia bezczynności czy też błędów w sprawie prawomocnie zakończonej.

Z tych też względów brak było uzasadnionych podstaw prawnych do przeprowadzenia przez Sąd II instancji dowodów zgłoszonych apelacji a nadto z uwagi na treść art.381 kpc.

Z przytoczonych wyżej względów apelacja podlegała oddaleniu na mocy art. 385 kpc.