Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 834/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Mieczysław Brzdąk

Sędziowie :

SA Roman Sugier (spr.)

SO del. Ewa Solecka

Protokolant :

Anna Wieczorek

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2016 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa I. K. i P. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie

z dnia 22 kwietnia 2015 r., sygn. akt I C 470/14

1)  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i 2 oraz 4 i 5 o tyle, że kwoty zasądzone na rzecz powodów podwyższa do 40.000 (czterdziestu tysięcy) złotych na rzecz każdego z nich;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz każdego z powodów po 2.800 (dwa tysiące osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO del. Ewa Solecka

SSA Mieczysław Brzdąk

SSA Roman Sugier

Sygn. akt I ACa 834/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2015 r. Sąd Okręgowy w Częstochowie, po wcześniejszym połączeniu do wspólnego rozpoznania, sprawy z powództwa I. K. przeciwko (...) S.A. w W. i sprawy P. K. przeciwko (...) S.A. w W. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 20.000 złotych z ustawowymi odsetkami od 13 listopada 2014 r., oddalił powództwo w pozostałej części i nie obciążył powódki kosztami postępowania. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 20.000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 13 listopada 2014 r., oddalił dalej idące powództwo i odstąpił od obciążania powoda kosztami na rzecz pozwanego.

Wyrok został oparty na następujących ustaleniach Sądu pierwszej instancji.

W dniu (...) roku w Z. doszło do wypadku komunikacyjnego. Nietrzeźwy kierowca, nie posiadający uprawnień, ze względu na brak należytej ostrożności, potrącił na przejściu dla pieszych, znajdującą się w wózku dziecięcym A. K. oraz idącą obok M. K.. A. K. to córka powodów urodzona (...) W wyniku obrażeń doznanych w wypadku A. K. zmarła. Sprawca, który zbiegł z miejsca wypadku, został ustalony i w postępowaniu karnym skazany na 9 lat pozbawienia wolności. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawy wypadku jest (...) S.A. w W..

Po wypadku pozwany wypłacił powodom po 10.000 złotych z tytułu zadośćuczynienia za śmierć córki. Pismem z dnia 8 października 2014 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty dalszego zadośćuczynienia w kwotach po 120.000 złotych oraz odszkodowań z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej w kwocie po 30.000 złotych. Pozwany 12 listopada 2014 r. wypłacił powodom zadośćuczynienia po 15.000 złotych.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy uznał, że powództwa obojga powodów znajdują oparcie w przepisach art. 24 kc i 448 kc. Czyn niedozwolony, skutkujący śmiercią ich córki, stanowił bowiem naruszenie dóbr osobistych powodów uzasadniające zasądzenie stosownego zadośćuczynienia.

Zdaniem Sądu kwoty po 35.000 złotych jakie powodowie otrzymali z tego tytułu były niewystarczającą kompensatą krzywdy jakiej powodowie doznali w wyniku nagłej śmierci 1,5 rocznej córki. Wprawdzie powodowie posiadają inne dzieci ale śmierć A. K. była dla nich traumatycznym przeżyciem. Ze stratą tą nie mogą pogodzić się do chwili obecnej mimo upływu wielu lat od tego tragicznego zdarzenia, zwłaszcza że powódka była obecna w miejscu wypadku w którym zginęła córka powodów.

Uwzględniając te okoliczności fakt, iż od daty śmierci powodów upłynął znaczny okres czasu oraz to, że utrata dziecka nie miała dominującego wpływu na dalsze życie ich rodziny Sąd Okręgowy uznał, że stosownym zadośćuczynieniem dla każdego z powodów winna być kwota po 55.000 złotych.

Ze względu na to, że pozwany wypłacił powodom dotychczas po 35.000 złotych Sąd zasądził dla każdego z powodów po 20.000 złotych z odsetkami od 14 listopada 2014 r. uznając, że od tej daty pozwany opóźnia się ze spełnieniem uzasadnionego roszczenia.

Dalej idące powództwo oddalono jako zbyt wygórowane.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 102 kpc mając na względzie charakter roszczenia dochodzonego przez powodów oraz to, że ustalenie wielkości odpowiedniego zadośćuczynienia w dużej mierze zależało od uznania sądu.

Wyrok został zaskarżony apelacją przez powodów. Skarżący zakwestionowali rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji w części oddalającej powództwo o zapłatę dalszej kwoty po 20.000 złotych dla każdego z nich wraz z odsetkami od 14 listopada 2014 r. oraz w zakresie kosztów procesu.

Skarżący zarzucili błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że otrzymali dotychczas po 35.000 złotych zadośćuczynienia mimo, że bezspornym było, że świadczenia dla każdego z powodów z tego tytułu wynosiły po 15.000 złotych a po 20.000 złotych otrzymali z tytułu odszkodowania ze względu na pogorszenie sytuacji życiowej wynikające ze śmierci córki. Powodowie podkreśli, że świadczenie odszkodowawcze jest odmienne od świadczenia z tytułu zadośćuczynienia w związku z czym nie może być zaliczane na poczet dochodzonego zadośćuczynienia. Odmienne stanowisko Sądu Okręgowego w ocenie powodów wynika z niewłaściwej wykładni przepisu art. 448 kc, w związku z art. 24 § 1 kc i art. 446 § 3 kc.

Powołując się na powyższe powodowie wnosili o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz każdego z nich dalszej kwoty po 20.000 złotych z ustawowymi odsetkami od 14 listopada 2014 r. oraz kosztów procesu.

Sąd Apelacyjny w Katowicach zważył co następuje:

Apelacja powodów jest zasadna.

Nie do odparcia jest zarzut dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Między stronami bezspornym było, że w postępowaniu przesądowym powodowie otrzymali od pozwanego z tytułu zadośćuczynienia za śmierć córki, spowodowaną przez sprawcę ubezpieczonego przez pozwanego, po 15.000 złotych. Okoliczność ta wynika z pozwu, odpowiedzi na pozew oraz miała wpływ na wielkość żądań dochodzonych przez powodów, którzy uznając, że przysługuje im zadośćuczynienie po 120.000 złotych dochodzili zasądzenia od pozwanego na ich rzecz dalszych kwot po 105.000 złotych.

Powodowie podali, że bezpośrednio po wypadku otrzymali od ubezpieczyciela po 10.000 złotych. Powódka podała, że była to zapłata z tytułu zadośćuczynienia, ale brak podstaw do zaliczenia tych wypłat na poczet zadośćuczynienia skoro w latach 90-tych ubiegłego wieku nie obowiązywały przepisy prawne przewidujące zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej, a w orzecznictwie sądów nie ujawnił się jeszcze nurt pozwalający na dochodzenie tego rodzaju roszczeń w oparciu o przepis art. 24 kc w związku z art. 448 kc.

Dlatego trafnie skarżący zarzucają, że jedynie świadczenia jakie uzyskali z tytułu zadośćuczynienia to kwoty po 15.000 złotych.

Skoro Sąd Okręgowy uznał, że stosownym zadośćuczynieniem dla każdego ze skarżących winna być kwota po 55.000 złotych, czego ostatecznie żadna ze stron nie kwestionuje, to przy uwzględnieniu dotychczasowych wypłat po 15.000 złotych powodom należała zasądzić dla każdego z nich, po 40.000 złotych.

Dlatego Sąd Apelacyjny na mocy art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok i orzekł zgodnie z żądaniem apelacji powodów.

Kwoty po 55.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za śmierć ich córki nie są bowiem wygórowane w stosunku do krzywdy doznanej z tego tytułu a nadto brak podstaw do przyjęcia, że wypłacone niewielkie odszkodowania z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej skarżących wynikającego ze śmierci ich dziecka, winno mieć jakiś wpływ na wielkość żądanych zadośćuczynień.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na mocy art. 98 kpc.

Na zasądzone świadczenie z tego tytułu składa się zwrot opłat od apelacji po 1.000 złotych oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego każdego ze skarżących.

SSO del. Ewa Solecka

SSA Mieczysław Brzdąk

SSA Roman Sugier