Sygn. akt VI Gz 11/16
Dnia 4 lutego 2016 r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział VI Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki
Sędziowie: SO Anna Walus-Rząsa
SO Barbara Frankowska (spraw.)
Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Zawiło
po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2016 r. w Rzeszowie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa: M. M. (1)
przeciwko:
1. Wojewódzkiemu (...)w K.
2. (...) SA w W.
o zapłatę
na skutek zażalenia powódki na postanowienie o kosztach procesu zawarte w pkt II wyroku Sądu Rejonowego w Krośnie V Wydziału Gospodarczego z dnia 19 października 2015r. sygn. GC 100/15 w części dotyczącej zasądzenia kosztów procesu na rzecz pozwanego 2. (...) SA w W.
postanawia:
I. o d d a l i ć zażalenie,
II. z a s ą d z i ć od powódki M. M. (1) na rzecz pozwanego (...) SA w W. kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.
Sąd Rejonowy w Krośnie wyrokiem z dnia 19 października 2015r. oddalił powództwo M. M. (1) (pkt I) oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego Wojewódzkiego (...) w K. kwotę 3.617 zł i na rzecz pozwanego (...) SA w W. kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II) wskazując w uzasadnieniu wyroku jako podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu art. 98 § 1 kpc, § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…), a także art. 83 ust.2 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sadowych w sprawach cywilnych.
Powódka zaskarżyła postanowienie rozstrzygające o kosztach procesu zawarte w pkt II wyroku z dnia 19 października 2015r., sygn. akt V GC 100/15, zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu naruszenie art. 194 § 1 kpc poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego (...) SA w W. kwoty 3.600 zł.
Na tej podstawie powódka wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku pozwanego (...) SA w W. o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania sądowego wraz z kosztami zastępstwa procesowego oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.
W uzasadnieniu zażalenia powódka wskazała, że wezwanie pozwanego (...) SA w W. nastąpiło na wniosek pozwanego Wojewódzkiego (...) który argumentując swoje stanowisko w odpowiedzi na pozew wskazywał, że powództwo nie zostało wniesione przeciwko podmiotowi, który posiada legitymację bierną w niniejszym procesie, bo umowa o wykonanie prac w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego łączyła powódkę z (...) SA. Bezzasadność wezwania do udziału w sprawie podnosił także w odpowiedzi na pozew pozwany (...) SA. Powódka ze swej strony ani nie wnosiła o wezwanie do udziału w sprawie (...) SA, ani nie wyrażała zgody na wstąpienie tej spółki do procesu w miejsce dotychczasowego pozwanego. W toku procesu wskazywała, że wszelkie uzgodnienia w odniesieniu do spornego zakresu prac, w tym rozliczeń miały miejsce pomiędzy nią a pozwanym Szpitalem. Cytując treść art. 194 § 1 zdanie 2 k.p.c. i powołując się na stanowisko komentatora M. M. powódka wskazała, że w tej sytuacji zwrot kosztów procesu dla pozwanego 2 powinien być zasądzony nie od niej ale od pierwotnego pozwanego.
Pozwany (...) SA w W. wniósł o oddalenie zażalenia oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego wg norm przepisanych. Wg pozwanego Sąd I instancji wydał postanowienie o wezwaniu (...) SA do udziału w sprawie i nie stwierdził, zarówno w momencie wydawania wskazanego postanowienia, w toku postępowania, jak również w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 października 2015r., iż wniosek o wezwanie do udziału w sprawie był bezzasadny, a dopozwany nie posiadał legitymacji procesowej. Pozwany 2 podkreślił także, że powódka w toku procesu nie kwestionowała braku legitymacji procesowej E., nie sprzeciwiła się w sposób jednoznaczny udziałowi tego pozwanego w procesie, a w piśmie procesowym z dnia 3 kwietnia 2014r. jedynie podtrzymała swoje stanowisko wyrażone w pozwie oraz zakwestionowała zarzut pozwanego Szpitala dot. braku legitymacji procesowej tego pozwanego, a nie braku legitymacji procesowej pozwanego (...) SA.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Zażalenie powódki nie jest uzasadnione.
Art. 194 § 1 kpc stanowi, że jeżeli okaże się, że powództwo nie zostało wniesione przeciwko osobie, która powinna być w sprawie stroną pozwaną, sąd na wniosek powoda lub pozwanego wezwie tę osobę do wzięcia udziału w sprawie. Osoba wezwana do udziału w sprawie na wniosek pozwanego może domagać się zwrotu kosztów wyłącznie od pozwanego, jeżeli okaże się, że wniosek był bezzasadny.
W przedmiotowej sprawie wezwanie pozwanego (...) SA w W. nastąpiło na skutek wniosku złożonego przez pozwany Wojewódzki (...)w odpowiedzi na pozew, w związku z zarzutem braku czynnej legitymacji procesowej w sprawie (odpowiedź na pozew k. 97 i nast.).
Powódka w odpowiedzi na stanowisko pozwanego (...), pismem z dnia 3 kwietnia 2014r. wniosła o oddalenie zarzutów, w tym co do niewłaściwości sądu, zakwestionowała, aby po stronie tego pozwanego wystąpił brak biernej legitymacji procesowej i nie sprzeciwiła się jednoznacznie wnioskowi o wezwanie do udziału w sprawie (...) SA w W..
W tych okolicznościach Sąd Rejonowy w Krośnie postanowieniem z dnia 12 marca 2015r. wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) SA (k. 161).
Pozwany (...) SA w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów procesu (k.175), kwestionując istnienie podstawy do wezwania go do udziału w sprawie na podstawie art. 194 § 1 kpc oraz zgłaszając w tym zakresie zastrzeżenie w trybie art. 162 kpc.
W toku procesu powódka składała do protokołu rozprawy oświadczenia, że podtrzymuje żądanie pozwu (protokoły rozpraw k. 246, 319).
Sąd Rejonowy oddalając powództwo wyrokiem z dnia 19 października 2015r. nie powoływał się bezzasadność wniosku o wezwanie do udziału w sprawie pozwanego (...) SA w W., lecz na nieuprawnione stanowisko powódki, że sporny zakres robót nie był objęty umową ( łączącą powódkę z (...) SA ).
O bezzasadności wniosku o wezwanie do udziału w sprawie w rozumieniu art. 194 § 1 zd.2 kpc można mówić w sytuacji, gdy dopozwany nie ma legitymacji procesowej w sprawie. Jeżeli zaś powództwo wobec dopozwanego zostało oddalone z innych przyczyn niż brak legitymacji procesowej nie można mówić o bezzasadności wniosku. Zwrot kosztów procesu należy się dopozwanemu od powoda w sytuacji gdy dopozwanie nastąpiło na jego wniosek lub powództwo zostało oddalone z innych przyczyn niż brak legitymacji procesowej dopozwanego ( tak w tezach III. 5-7 Kodeksu postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do art. 1-729 pod red. A. Góra – Błaszczykowska 2015, wyd.2. Legalis). Stanowisko to znajduje oparcie także w stanowisku Sądu Najwyższego, wyrażonym w postanowieniu z dnia 18.01.1979 r. IV CZ 185/78, że osoba wezwana do udziału w sprawie w charakterze pozwanego jest stroną procesu, niezależnie od tego, czy wezwanie (dopozwanie) było prawidłowe, czy też wadliwe i na czyj wniosek zostało dokonane; w razie oddalenia powództwa w stosunku do takiej osoby przysługuje jej - zgodnie z art. 98 § 1 kpc - prawo żądania zwrotu kosztów procesu od powoda. W ocenie Sądu Okręgowego stanowisko to zachowuje aktualność, mimo że w regulacji art. 194 § 1 kpc dodano zd.2.
Wg Sądu Okręgowego zacytowane w zażaleniu stanowisko komentatora w komentarzu do art. 194 kpc pod red. M. M. (Kodeks postepowania cywilnego. Komentarz wyd. LexisNexis wyd.II 2013,Lex) nie może mieć zastosowania w tym stanie faktycznym, bo z uwagi na fakt, że umowa cywilnoprawna łączyła powódkę z pozwanym 2 (...) SA i powódka nie oponowała przeciwko wnioskowi o dopozwanie złożonemu przez pozwanego 1 nie można temu pozwanemu zarzucić niesumiennego lub oczywiście niewłaściwego postępowania prowadzącego do orzeczenia o kosztach procesu stosownie do art. 103 § 1 kpc, o czym mowa w cytowanym w zażaleniu komentarzu.
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił zażalenie, jako bezzasadne – na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.,
o czym orzeczono w pkt I postanowienia.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 kpc oraz § 2 pkt 3 w zw. z § 12 ust.2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /.../ Dz.U. nr 163 poz. 1349 z późn. zm.), które znajduje zastosowanie na podstawie § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. /Dz.U. 2015.1804./, zgodnie z którym do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do zakończenia sprawy w danej instancji.