Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Dariusz Prażmowski.

Sędziowie SSO Marcin Mierz (spr.)

SSO Marcin Schoenborn

Protokolant Marzena Mocek

przy udziale Marka Dutkowskiego

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2015 r.

sprawy P. W. ur. (...) w S.,

syna K. i M.

oskarżonego z art. 288§1 kk w zw. z art. 12 kk, art. 190§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 17 września 2014 r. sygnatura akt III K 801/14

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 440 kpk, art. 634 kpk

1.  uchyla punkty 1, 3 i 5 zaskarżonego wyroku i sprawę o czyn z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 12 kk przekazuje Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania, ustalając przy tym, iż rozstrzygnięcie z punktu 4 dotyczy kary pozbawienia wolności orzeczonej w punkcie 2;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 (dwadzieścia) złotych i wymierza mu opłatę za obie instancje w kwocie 180 (sto osiemdziesiąt) złotych.

Sygn. akt VI Ka 542/15

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 11 grudnia 2015 roku

Wyrokiem z dnia 17 września 2014 roku (sygn. akt III K 801/14) Sąd Rejonowy w Gliwicach uznał oskarżonego P. W. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 288 § 1 k.k. oraz dwóch popełnionych w ramach ciągu przestępstw czynów z art. 190 § 1 k.k. i wymierzył oskarżonemu za te czyny karę łączną 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby lat trzech. Apelacja prokuratora od tego wyroku, niezależnie od zasadności podniesionego w jej treści zarzutu spowodować musiała uchylenie zaskarżonego wyroku w objętej środkiem zaskarżenia części, a to w odniesieniu do przestępstwa z art. 288 § 1 k.k. przypisanego oskarżonemu w punkcie 1 wyroku, i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Choć stawiany zaskarżonemu orzeczeniu w apelacji prokuratora zarzut obrazy prawa procesowego w postaci art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. poprzez zakwalifikowanie przypisanego oskarżonemu w punkcie 1 wyroku przestępstwa jako czynu z art. 288 § 1 k.k. zamiast właściwego art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., nie pozostawał formalnie prawidłowy, skoro uchybienie Sądu Rejonowego w postaci błędnego zakwalifikowania przypisanego oskarżonemu czynu stanowiło w istocie obrazę prawa materialnego wyrażającą się właśnie w przyjęciu przez sąd pierwszej instancji nieprawidłowej kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 1 zaskarżonego wyroku, to samo podniesienie tej okoliczności w apelacji oskarżyciela publicznego pozostawało co do zasady słuszne. Czyn przypisany oskarżonemu w punkcie 1 aktu oskarżenia prawidłowo zakwalifikowany winien zostać właśnie jako przestępstwo z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.. Błędne określenie jego kwalifikacji prawnej w zaskarżonym wyroku stanowi zapewne konsekwencję oczywistej omyłki pisarskiej jakiej dopuścił się Sąd Rejonowy podczas sporządzania części wstępnej orzeczenia w ramach której przytoczył sąd treści oraz kwalifikację prawną czynów zarzuconych oskarżonemu aktem oskarżenia w niniejszej sprawie. Tam właśnie omyłkowo wskazał Sąd Rejonowy, iż czyn zarzucony oskarżonemu w punkcie 1 aktu oskarżenia zakwalifikowany został przez oskarżyciela jako przestępstwo z art. 288 § 1 k.k., podczas gdy w akcie oskarżenia prokurator prawidłowo określił ten czyn jako wyczerpujący znamiona z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (k. 27).

Niezależnie jednak od powyższego uchybienia, którego konsekwencją pozostawać powinna zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez poprawienie błędnej kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 1 zaskarżonego wyroku oraz sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej w części wstępnej wyroku, z powodów podniesionych zarówno przez oskarżyciela posiłkowego A. P., jak i oskarżyciela publicznego w toku rozprawy odwoławczej, jak również okoliczności dostrzeżonych przez sąd odwoławczy z urzędu, działając w oparciu o regułę z art. 440 k.p.k., sąd odwoławczy uznał, iż konieczne pozostaje uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach w części odnoszącej się do przestępstwa zarzuconego oskarżonemu w punkcie 1 aktu oskarżenia do ponownego rozpoznania.

W punkcie 5 zaskarżonego wyroku, na mocy art. 72 § 2 k.k. zobowiązał sąd oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego A. P. kwoty 1530 złotych w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku. Ponieważ jedynym przypisanym oskarżonemu czynem popełnionym na szkodę A. P. pozostawało przestępstwo z art. 288 § 1 k.k. objęte rozstrzygnięciem z punktu 1 zaskarżonego orzeczenia, obowiązek naprawienia szkody, choć nie wskazał tego sąd pierwszej instancji wprost, odnosić się mógł wyłącznie do tego przestępstwa. Określając wysokość zasądzonego obowiązku na tę kwotę, Sąd Rejonowy pozostawił jednak bez zmian opis czynu przypisanego oskarżonemu w zakresie szkody, jaka miała zostać wyrządzona przestępstwem z art. 288 § 1 k.k. (prawidłowo art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.). W opisie czynu przypisanego szkoda ta określona została na 700 złotych. Uchybienie powyższe skutkować mogłoby zmianą zaskarżonego orzeczenia poprzez obniżenie zasądzonego na rzecz pokrzywdzonego obowiązku naprawienia szkody do kwoty odpowiadającej wysokości szkody określonej w opisie czynu przypisanego oskarżonemu. W toku rozprawy odwoławczej pokrzywdzony podniósł jednak nowe okoliczności, które w całkowicie nowym świetle stawiają zarówno zaskarżone rozstrzygnięcie, jak i poczynione przez sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne. Z oświadczenia A. P. popartego okazanym sądowi dokumentem w postaci protokołu odbioru usługi remontowo – budowlanej na kwotę 5140 złotych wynika, iż szkoda wyrządzona przez oskarżonego czynem przypisanym mu w punkcie 1 zaskarżonego orzeczenia pozostawała wedle twierdzeń pokrzywdzonego znacząco wyższa niż określona zarówno w opisie tego czynu, jak i w orzeczeniu zasądzającym na rzecz pokrzywdzonego stosowną kwotę tytułem obowiązku naprawienia szkody. Zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez obniżenie obowiązku naprawienia szkody do kwoty 700 złotych wskazanej w opisie czynu przypisanego oskarżonemu czyniłaby wydany w niniejszej sprawie wyrok oczywiście niesprawiedliwym w rozumieniu art. 440 k.p.k.. Na rzecz pokrzywdzonego przestępstwem zasądzona zostałaby wyłącznie niewielka część kwoty należnej mu z tytułu wyrządzonej szkody. Jednocześnie opis przypisanego oskarżonemu przestępstwa wedle którego wysokość wyrządzonej pokrzywdzonemu szkody wynosiła jedynie 700 złotych, a którym związany byłby sąd rozpoznający sprawę w ewentualnym procesie cywilnym, mógłby pozbawić pokrzywdzonego należnej mu kwoty odszkodowania. W tych warunkach sąd odwoławczy uznał, iż zasadnym będzie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania w oparciu o regulację art. 440 k.p.k.. Z uwagi na nieobjęcie zarzutem wywiedzionej przez prokuratora na niekorzyść oskarżonego apelacji okoliczności związanych zarówno z opisem czynu, jak i wysokością zasądzonej na rzecz pokrzywdzonego szkody, sąd odwoławczy wobec treści art. 440 k.p.k. nie był władny do zmiany zaskarżonego orzeczenia na niekorzyść oskarżonego, a mógł jedynie uchylić wyrok sądu pierwszej instancji w kierunku wyżej wskazanym.

W pozostałym zakresie nie znalazł sąd odwoławczy podstaw do uchylenia lub zmiany zaskarżonego orzeczenia, które w tej części utrzymał w mocy. Nie znalazł sąd jednocześnie podstaw do odstąpienia od obciążania oskarżonego kosztami procesu z uwagi na jego sytuację majątkową. Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy przeprowadzi dowody jedynie w części odnoszącej się do przestępstwa z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. zarzuconego oskarżonemu. Poczyni także ustalenia w kwestii wysokości szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu tym czynem weryfikując twierdzenia pokrzywdzonego w tym zakresie oraz przedkładane przez niego dokumenty.