Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2016 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Danuta Dadej-Więsyk

Protokolant st. sekr. sąd. Beata Pełczyńska

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2016 roku w Lublinie

sprawy M. M. reprezentowanej przez opiekuna prawnego A. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do renty z tytułu wypadku przy pracy

na skutek odwołania M. M. reprezentowanej przez opiekuna prawnego A. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 21 października 2010 roku znak: (...)

I odwołanie oddala;

II nakazuje pobrać z sum budżetowych Skarbu Państwa Kasa Sądu Okręgowego w Lublinie kwotę 110,70 (sto dziesięć 70/100) złotych na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokat K. Ć. tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokat K. Ć..

Sygn. akt VII U 203/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 października 2010 roku, znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na podstawie ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 167, poz. 1322 ze zm.) odmówił M. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 28 kwietnia 2010 roku, podnosząc przyczynienie się M. M. do zaistniałego zdarzenia poprzez naruszenie przepisów dotyczących ruchu drogowego w związku z niezachowaniem należytej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu i wyjechania pod samochód (decyzja – akta ZUS).

W odwołaniu A. M., mąż ubezpieczonej, zaskarżył wskazaną decyzję w całości, podnosząc jej niesłuszność w związku z oparciem na błędnej ocenie materiału dowodowego. Zdaniem A. M. właściwa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że M. M. podjęła właściwe manewry i nie miała możliwości uniknięcia zdarzenia (odwołanie – k. 2 akt sądowych).

Postanowieniem z dnia 5 maja 2011 roku Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej ustanowił A. M. opiekunem prawnym ubezwłasnowolnionej całkowicie M. M. (odpis postanowienia – k. 39 – 39v. a.s.).

Ostatecznie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania (protokół rozprawy – k. 72 a.s.).

Postanowieniem z dnia 30 listopada 2011 roku Sąd ustanowił dla A. M., przedstawiciela ustawowego, adwokata z urzędu (postanowienie – k. 72v. a.s.). Okręgowa Rada Adwokacka wyznaczyła dla opiekuna adwokata z urzędu w osobie adwokat K. Ć. (pismo – k. 84 a.s.), która na posiedzeniu w dniu 2 września 2015 roku, w związku ze zwolnieniem od obowiązku zastępowania strony, wnosiła o zasądzenie kosztów zastępstwa, oświadczając, iż nie zostały one uiszczone w całości ani w części (protokół – k. 179v. a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. M. w 2010 roku była zatrudniona w (...)w J. P. w charakterze opiekunki domowej. Z tytułu tego zatrudnienia podlegała ubezpieczeniom społecznym w tym ubezpieczeniu wypadkowemu (okoliczności bezsporne).

W dniu 28 kwietnia 2010 roku ubezpieczona miała wykonywać usługi opiekuńcze między innymi u J. S. i E. S., zamieszkałych w miejscowości B.. Około godziny 13.30 M. M. jechała rowerem od domu J. S. do domu w którym zamieszkuje E. S.. Ubezpieczona poruszała się po drodze publicznej nr (...)wiodącej z J. do T.. Tą samą drogą w kierunku J. kierując samochodem osobowym marki V. (...), kontynuowała jazdę D. H.. W momencie przejeżdżania przez obszar miejscowości B. kierująca samochodem dostrzegła przed sobą w znacznej odległości poruszającego się rowerzystę przy prawej krawędzi jezdni. W momencie zbliżania się do rowerzysty podjęła zamiar wyprzedzenia go. Podczas kontynuowania wyprzedzania przez D. H. rowerzysta, tj. M. M. bez upewnienie się o tym, że jest wyprzedzana podjęła skręt w lewo w kierunku drogi gruntowej prowadzącej do posesji nr (...), na której położonym był dom w którym mieszkał E. S.. W wyniku zaistniałej sytuacji kierująca samochodem stwierdziła stan zagrożenia i podjęła czynności obronne w postaci zjechania w lewo i hamowania awaryjnego. Mimo podjętych reakcji obronnych przez kierującą pojazdem doszło do uderzenia M. M. przednim prawym narożem nadwozia pojazdu (zeznania D. H. – k. 27 – 28 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.; zeznania D. H. – k. 167v., płyta – k. 169, transkrypcja – k. 452 – 456v. akt sprawy o sygn. I C 358/12; zeznania D. H. – k. 207, 451 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.).

W wyniku zdarzenia z dnia 28 kwietnia 2010 roku, uznanym za wypadek przy pracy, ubezpieczona doznała ciężkiego wielonarządowego urazu z dominującymi obrażeniami mózgowo – czaszkowymi (okoliczności bezsporne).

Bezpośrednio po wypadku M. M. została przewieziona do (...) Wojewódzkiego Szpitala (...) w B., a następnie przeniesiona na (...) gdzie po przeprowadzonych badaniach rozpoznano u niej ciężki uraz czaszkowo – mózgowy, stłuczenie mózgu, krwawienie podpajęczynówkowe pourazowe, wstrząs urazowy, otwarte złamanie wieloodłamowe kostek goleni lewej. Ubezpieczona została zakwalifikowana do pilnego zabiegu operacyjnego repozycji i stabilizacji złamania kostek goleni lewej oraz założono opatrunek gipsowy. Wykonano tracheotomię, założono PEG – przezskórną endoskopową gastrostomię. W dniu 24 maja 2010 roku zdjęto unieruchomienie gipsowe z podudzia lewego, stwierdzono odleżynę okolicy głowy strzałki lewej, którą w dniu 18 czerwca 2010 roku operowano chirurgicznie. Przez cały okres leczenia prowadzono intensywna rehabilitację, po 68 dniach leczenia ubezpieczona nie odzyskała jednak świadomości. Ustalił się stan wegetacji biernej, z utrzymującym się niedowładem połowicznym prawostronnym. W dniu 6 lipca 2010 roku ubezpieczona została przekazana celem dalszej opieki do Zespołu (...) (karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 431 – 431v. akt sprawy o sygn. I C 358/12). Następnie w okresie od dnia 10 lipca 2010 roku do dnia 22 lipca 2010 roku ubezpieczona ponownie przebywała na (...) Wojewódzkiego Szpitala (...) w B., w stanie wegetatywnym z niewydolnością oddechową. Po zapoznaniu rodziny z procedurą opieki nad tracheotomią ubezpieczona została wypisana do domu (karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 24 akt sprawy o sygn. I C 358/12). Następnie w okresie od dnia 25 lipca 2011 roku do dnia 9 sierpnia 2011 roku ubezpieczona była hospitalizowana w szpitalu w B., z rozpoznaniem niewydolności oddechowej, pourazowym uszkodzeniem mózgu i następstwami urazu śródczaszkowego. Po uzyskaniu względnej wydolności oddechowej została przekazana do dalszej opieki pielęgnacyjnej w warunkach domowych (karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 25 akt sprawy o sygn. I C 358/12). Obecnie z powodu braku warunków do opieki nad ubezpieczona w domu, przebywa ona w ośrodku dla ludzi w śpiączce. Nadal znajduje się w stanie śpiączki wegetatywnej, bez czynnego kontaktu z otoczeniem.

Postanowieniem z dnia 6 maja 2010 roku Prokurator Prokuratury Rejonowej w Białej Podlaskiej wszczął śledztwo w sprawie wypadku drogowego zaistniałego w dniu 28 kwietnia 2010 roku w miejscowości B., w wyniku którego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu doznała M. M. (postanowienie – k. 17 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.). Postanowieniem z dnia 1 lipca 2010 roku Prokurator Prokuratury Rejonowej w Białej Podlaskiej dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego i badania przebiegu wypadków drogowych w osobie M. Z. (postanowienie – k. 39 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.).Następnie postanowieniem z dnia 15 września 2010 roku Prokurator Prokuratury Rejonowej w Białej Podlaskiej dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego i badania przebiegu wypadków drogowych w osobie M. Z. (postanowienie – k. 91 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.).

W opinii oraz opinii uzupełniającej biegły wskazał, że przyczyną zaistniałego w dniu 28 kwietnia 2010 roku wypadku było zachowanie rowerzystki, która zamierzając skręcić w lewo, nie upewniła się, czy nie jedzie za nią inny pojazd, nie zasygnalizowała tego manewru i niespodziewanie zajechała drogę kierującej samochodem D. H.. O takim przebiegu zdarzenia w ocenie biegłego świadczą uszkodzenia roweru, który w chwili kontaktu z autem znajdował się pod kątem 55 – 65 stopni w stosunku do osi podłużnej samochodu, a rowerzystka przemieszczała się od strony prawej ręki, a także uszkodzenia samochodu usytuowane z przodu po jego prawej stronie oraz ślady hamowania ujawnione na lewym poboczu drogi (opinia i opinii uzupełniająca – k. 41 – 46, 94, 96; protokół oględzin miejsca wypadku drogowego – k. 4 – 6; protokół oględzin pojazdu – k. 9 – 10; dokumentacja fotograficzna – k. 30; szkic miejsca zdarzenia – k. 31 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.).

Postanowieniem Prokuratora Prokuratury Rejonowej z dnia 30 września 2010 roku w sprawie 1 Ds 577/10/Sp śledztwo w sprawie wypadku drogowego zaistniałego w dniu 28 kwietnia 2010 roku w miejscowości B., w wyniku którego M. M. nie zachowała szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w lewo, wjechała bezpośrednio na tor ruchu samochodu marki V. (...) o nr rej. (...), kierowanego przez D. H., przez który to pojazd została potrącona, w wyniku czego doznała ciężkich obrażeń, które stanowią chorobę realnie zagrażającą życiu, tj. o czyn z art. 177 § 2 k.k. – wobec nie stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego, na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k., zostało umorzone (postanowienie – k. 25 – 29 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.).

Wskazane postanowienie zostało poddane kontroli sądowej, i utrzymane na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej, wydanym w sprawie o sygn. VII Kp 753/10, utrzymane w mocy. Sąd kontrolujący ustalił, iż wyłączną przyczyną zaistniałego wypadku było zachowanie pokrzywdzonej, która nieprawidłowo wykonała manewr skrętu w lewo (postanowienie – k. 118 – 119 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.).

W opinii wywołanej w sprawie o prawo do jednorazowego odszkodowania, prowadzonej przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, biegły z zakresu techniki pojazdów samochodowych i ruchu drogowego D. D. wskazał, że przyczyną zaistnienia wypadku w dniu 28 kwietnia 2010 roku było niewłaściwe zachowanie kierującej rowerem M. M., która poprzez niezachowanie wymaganej szczególnej ostrożności w momencie wykonywania skrętu w lewo spowodowała wjechanie bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd, którego kierująca D. H. kontynuowała jej wyprzedzanie. W ocenie wskazanego biegłego wypadku z dnia 28 kwietnia 2010 roku można było uniknąć tylko w okolicznościach zachowania wymaganej szczególnej ostrożności przez kierującą rowerem, która w zaistniałej sytuacji drogowej powinna zaniechać wykonywania skrętu w lewo i umożliwić kierującej samochodem osobowym marki V. (...) zakończenie manewru wyprzedzania. Biegły nadto podniósł, że uwzględniając ewentualne zasygnalizowanie przez kierująca rowerem zamiaru skrętu w lewo wobec nadjeżdżającego pojazdu, którego kierująca przystąpiła do manewru wyprzedzania, nie dawało kategorycznej podstawy do realizacji bezwzględnego wykonanie skrętu w lewo. W ocenie biegłego dostępny w sprawie materiał dowodowy nie dawała podstawy do sformułowania wniosków, z których by wynikało, że D. H. kierująca samochodem osobowym popełniła nieprawidłowości, które miały związek przyczynowo – skutkowy z zaistnieniem i przebiegiem wypadku w dniu 28 kwietnia 2010 roku. Zdaniem biegłego niewłaściwe w tych okolicznościach zachowanie ubezpieczonej, polegające na realizacji zamiaru manewru skrętu w lewo celem zjazdu w kierunku posesji B. nr 73 było wyłączną przyczyną zaistniałego wypadku. Nadto biegły wskazał, w oparciu do dokonane przez siebie obliczenia, że prędkość z jaką poruszała się D. H. zawierała się w przedziale od 71 km/h do 85,4 km/h (opinia – k. 244 – 264 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.).

W opinii wywołanej również w sprawie o prawo do jednorazowego odszkodowania, biegła w zakresu psychiatrii, wykonując zlecenie Sądu Rejonowego co do wypowiedzenia się czy przyjmowane przez M. M. leki w trakcie jej leczenia psychiatrycznego oraz leki przyjmowane przez D. H. w trakcie jej leczenia alergologicznego miały wpływ na zdolność koncentracji i umiejętności psychomotoryczne w zakresie prowadzenia pojazdów (roweru i samochodu osobowego) w dniu 28 kwietnia 2010 roku, wskazała, że zalecony ubezpieczonej lek psychotropowy pod nazwą A. ((...) może osłabiać sprawność psychofizyczna pacjenta, zwłaszcza przy jednoczesnym spożywaniu alkoholu lub zażywaniu leków hamujących czynności CUN. Biegła w dalszej części wskazała, że ocena zdolności do prowadzenia pojazdów jest dokonywana indywidualnie w oparciu o stopień rozwoju choroby, odpowiedź na leczenie i możliwość wystąpienia działań niepożądanych. Mając na uwadze okoliczność poprawy stanu psychicznego po rozpoczęciu kuracji sertraliną oraz brak działań ubocznych ze strony CUN – na podstawie analizy choroby, w ocenie biegłej było mało prawdopodobne, aby lek ten wpłyną znacząco na zdolność koncentracji M. M. i jej umiejętności psychomotoryczne w zakresie prowadzenia roweru. Natomiast co do leku D., zalecanego na noc, biegła wskazała, że ze względu na możliwość występowania działań niepożądanych ze strony CUN, tj. zmęczenie, senność, istnieje jednoznaczne przeciwskazanie do prowadzenia pojazdów mechanicznych po jego zażyciu (opinia – k. 522 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.). Natomiast biegła z zakresu farmakologii i farmacji, odpowiadając na wyżej wskazane pytanie Sądu Rejonowego, wskazała, że ubezpieczona była w okresie od dnia 10 listopada 2009 roku do dnia 2 marca 2010 roku lekami A. ((...)) oraz D.. Wskazała, że sertralina nie wypływa co prawda na sprawność psychomotoryczną, jednak z uwagi na to, że leki psychotropowe mogą zaburzać psychiczną bądź fizyczną sprawność, należy zachować szczególną ostrożność przy podjęciu decyzji o prowadzeniu samochodu. Natomiast w odniesieniu do leku D. ((...)) wskazała, że może jej przyjmowanie powodować występowanie działań niepożądanych ze strony ośrodkowego układu nerwowego jak uczucie zmęczenia czy senności, szczególnie w pierwszych dniach leczenia, co w ocenie biegłej stanowi przeciwskazanie dla prowadzenia pojazdów mechanicznych w trakcie przyjmowania (...). Co do D. H. biegła wskazała, że w okresie od dnia 23 lutego 2010 roku do dnia 30 kwietnia 2010 roku była leczona lekami C. (L.), P. (B.), F. (F.) i M. (M.). W ocenie biegłej nie ma jednoznacznych przeciwskazań co do prowadzenia pojazdów mechanicznych przez osoby zażywające lewocetyryzynę. U niektórych pacjentów może jednak wystąpić senność, zmęczenie i astenia, dlatego osoby prowadzące pojazdy mechaniczne powinny zachować szczególną ostrożność i sprawdzić jak reagują na ten lek. W odniesieniu do pozostały zażywanych przez D. H. leków biegła podniosła, że wykazują one działanie obwodowe i nie wpływają na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego (opinia – k. 533 – 536 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.).

W oparciu o powołane opinie biegłych lekarzy sądowych z zakresu psychiatrii oraz farmakologii i farmacji Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o prawo do jednorazowego odszkodowania ustalił, że przyjmowane przez M. M. oraz D. H. leki nie miały żadnego wypływu na przebieg zdarzenia z dnia 28 kwietnia 2010 roku (uzasadnienie – k. 631v. akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.).

W sprawie o prawo do jednorazowego odszkodowania o sygn. akt VII U 543/11, prowadzonej przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 30 maja 2014 roku w pkt I zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 21 października 2010 roku i przyznał M. M. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w dniu 28 kwietnia 2010 roku w wysokości odpowiadającej 100 % uszczerbku na zdrowiu (wyrok – k. 622 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.). Z poczynionych przez ten Sąd ustaleń co do przebiegu zdarzenia z dnia 28 kwietnia 2010 roku wynika, że M. M. wykonała manewr skrętu w lewo bez upewnienia się czy jest to możliwe oraz bez zasygnalizowania zamiaru wykonania takiego manewru (uzasadnienie – k. 629 – 633v. akt sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.). Rozpoznający do tego wyroku apelację organu rentowego Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2015 roku zmienił rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w pkt I poprzez oddalenie odwołania (wyrok – k. 664 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.).

W opinii wywołanej przez Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt I C 358/12 oraz pisemnej opinii uzupełniającej (...) (...) Instytutu (...) wskazano, że do uderzenia w rower przez pojazd marki V. doszło na środku rogi podczas gdy rower był zwrócony pod znacznym kątem w stosunku do osi jezdni. Według opinii wskazywało to na rozpoczęcie skrętu roweru z prawej części jezdni, podczas gdy kodeks drogowy nakłada obowiązek zjechania przed skrętem w lewo do środka jezdni. Jak wskazano rower którym jechała M. M., w chwili podjęcia przez rowerzystkę, znajdował się w odległości 39,3 m od pojazdu V.. Ze względu na warunki drogowe i geometrię drogi w miejscu zdarzenia, w ocenie opinii, nie było podstaw do przyjęcia, że dla kierującej rowerem pojazd V. nie był widoczny oraz że nie było widoczne dla kierującej rowerem, że kierująca pojazdem nie podjęła żadnych manewrów, aby uniknąć kolizji. Z tych względów w ocenie opinii zasadnym było przyjęcie wniosku o tym, że M. M. nie zastosowała zasady ograniczonego zaufania w stosunku do nadjeżdżającego pojazdu. Prawidłowo wykonany manewr skrętu w lewo wymagał od rowerzystki czytelnego i jednoznacznego zasygnalizowania zamiaru skrętu w lewo. Nadto zwrócono uwagę, że rowerzystka nie dochowała obowiązku zjechania do środka jezdni przed skrętem w lewo. Wskazano jako na okoliczności ten wniosek potwierdzające, że do zderzenia doszło w przybliżeniu w połowie szerokości jezdni. Jeżeli przed skrętem w lewo rowerzystka zjechałaby do środka jezdni, to nastąpiłoby uderzenie w rower w przybliżeniu od tyłu. Przy uderzeniu w tylne koło roweru powstają charakterystyczne odkształcenia obręczy tylnego koła, czego, na co wskazano w opinii, nie udokumentowano w rozpoznawanej sprawie. Tymczasem skutki zderzenia, tj. uszkodzenia roweru, wskazują natomiast na uderzenie pojazdu V. w rower pod kątem z tytułu z lewej strony, podczas gdy rower był zwrócony pod znacznym kątem w stosunku do osi jezdni. Nadto wskazano na brak podstaw dla przyjęcia wniosku o tym, że bezpośrednio przed zdarzeniem kierująca pojazdem marki V. naruszyła ograniczenie prędkości obowiązujące w miejscu zdarzenia. Dodatkowo podniesiono, mając na uwadze miejsce w którym doszło do zdarzenia, tj. około 3,5 m od prawej krawędzi jezdni, że jedynie teoretycznie było możliwe uniknięcie wypadku przez kierującą samochodem osobowym przez zjechanie na prawą stronę jezdni. Jak bowiem wskazano w praktyce większość kierowców odruchowo wykonuje manewr obronny, skręcając w kierunku zgodnym z kierunkiem wjechania na jego tor przeszkody, w tym przypadku w lewo. Z tych względów w ocenie opinii nie można było przyjąć wniosku o tym, że kierująca samochodem osobowym popełniła błąd, skręcając w lewo, podejmując manewr obronny. Manewr obronny polegający na skręceniu w prawo byłby skuteczny, ale pod warunkiem kontynuowania przez rower skrętu w lewo, czego, na co wskazano, kierująca pojazdem nie mogła założyć (opinia oraz opinia uzupełniająca – k. 243 – 257, 319 – 322 akt sprawy o sygn. I C 358/12).

Wyrokiem z dnia 30 grudnia 2015 roku w sprawie o zadośćuczynienie, odszkodowanie, rentę i ustalenie, w której powódką była M. M., Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny, powództwo oddalił, przyjmując, że w rozpoznawanej sprawie zaistniała jedna z przesłanek egzoneracyjnych w postaci wyłącznego przyczynienia się M. M. do zaistnienia zdarzenia w dniu 28 kwietnia 2010 roku (wyrok – k. 479; uzasadnienie – k. 488v. akt sprawy o sygn. I C 358/12).

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przytoczone dowody z opinii biegłych lekarzy sądowych, dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz organu rentowego, które obdarzono wiarą w całości. Zostały one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne, przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił również w oparciu o dowód z dokumentów w postaci opinii oraz opinii uzupełniającej biegłego z zakresu ruchu drogowego i badania przebiegu wypadków drogowych w osobie M. Z., wywołanej w toku postępowania przygotowawczego w formie śledztwa (k. 41 – 46, 94, 96 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.), opinii biegłego z zakresu techniki pojazdów samochodowych i ruchu drogowego w osobie D. D. (k. 244 – 264 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.), opinii biegłego w zakresu psychiatrii (k. 522 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.) oraz biegłego z zakresu farmakologii i farmacji (k. 533 – 536 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.), wywołanych w sprawie o prawo do jednorazowego odszkodowania oraz opinii i pisemnej opinii uzupełniającej(...) (...) Instytutu (...), wywołanej przez Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt I C 358/12 (k. 243 – 257, 319 – 322 akt sprawy o sygn. I C 358/12). Wskazani biegli sporządzili opinie w oparciu o posiadaną wiedzę specjalistyczną, po wnikliwej analizie znajdującej się w aktach spraw dokumentacji, no co w sposób jednoznaczny zdaniem Sądu wskazuje treść wskazanych dokumentów. W ocenie Sądu Okręgowego wnioski zawarte w powołanych opiniach są wystarczająco uzasadnione, nie są wewnętrznie logicznie sprzeczne, ani dowolne, uwzględniają wszystkie okoliczności ujawnione w sprawie w kontekście zachowania się na drodze wszystkich uczestników zdarzenia z dnia 28 kwietnia 2010 roku oraz są uzasadnione wskazaniami wiedzy z zakresu ruchu drogowego i doświadczeniem zawodowym wskazanych biegłych. Z tych względów Sąd orzekających uznał wskazane opinie za wiarygodne, miarodajne i wyczerpujące, a przez to przedstawiające wystarczające wiadomości specjalne, niezbędne do merytorycznego rozstrzygnięcia zarzutów zawartych w odwołaniu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 roku, sygn. II UKN 96/99), tj. dotyczące wpływu zachowania uczestników zdarzenia drogowego z dnia 28 kwietnia 2010 roku na jego zaistnienie, przebieg i skutki.

Kierując się powyższymi wskazaniami Sąd Okręgowy w całości podzielił wnioski biegłych w zakresie oceny zachowania się ubezpieczonej jako jedynej przyczyny wypadku z dnia 28 kwietnia 2010 roku, powodującego całkowitą niezdolność do pracy na stałe.

Z powyższych względów Sąd postanowił oddalić wniosek dowodowy pełnomocnika przedstawiciela ustawowego ubezpieczonej o dopuszczenie dowodu z opinii innego niż wyżej wskazanych biegłych z zakresu ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków, na okoliczności wskazanego przez pełnomocnika. Biorąc pod uwagę wyżej wskazaną ocenę powołanych opinii, w pełni usprawiedliwiony jest wniosek o tym, że okoliczności na jakie miałby wnioskowany w dniu 24 listopada 2014 roku dowód zostać przeprowadzony, zostały już dostatecznie wyjaśnione. Należy w tym miejscu również wskazać, że dokonując oceny zasadności wniosku pełnomocnika odwołującego w kontekście konieczności wyjaśnienia spornych okoliczności w sprawie, Sąd Okręgowy miał na uwadze stanowisko zaprezentowane przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 19 sierpnia 2009 roku, sygn. III CSK 7/09, jako dodatkowo uzasadniające nie wywołanie kolejnej opinii wbrew temu wnioskowi. Z powołanego orzeczenia wynika, że „nie można przyjąć, że sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych, czy też opinii instytutu w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszej opinii, gdy zachodzi taka potrzeba, a więc wtedy gdy opinia, którą dysponuje zawiera istotne luki, bo nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, czyli nienależycie uzasadniona lub nieweryfikowalna, tj. gdy przedstawiona przez eksperta analiza nie pozwala organowi orzekającemu skontrolować jego rozumowania co do trafności jego wniosków końcowych”. W ocenie Sądu Okręgowego opinie wskazanych powyżej biegłych nie spełniają tych negatywnych kryteriów.

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił również na podstawie dowodu z dokumentów w postaci protokołów (k. 27 – 28 akt 1 Ds. 577/10/Sp – k. 93 a.s.; k. 167v., płyta – k. 169, transkrypcja – k. 452 – 456v. akt sprawy o sygn. I C 358/12; k. 207, 451 akta sprawy o sygn. VII U 543/11 – k. 200 a.s.), zawierających zeznania D. H.. Odstępstwo od zasady bezpośredniości było uzasadnione treścią zeznań świadka, składanych w niniejszym postępowaniu, z której wynika ogólny stan niepamięci świadka co do przebiegu zdarzenia z dnia 28 kwietnia 2010 roku. Sąd obdarzył wiarą w całości wskazane zeznania świadka jak spójne i logiczne.

Natomiast zeznania pozostałych świadków w osobie B. M. (k. 194v. – 195 a.s.) i B. B. (k. 195 – 195v. a.s.) oraz przesłuchanego w charakterze strony A. M. (k. 204 – 205 a.s.), pozostawały bez znaczenia dla ustaleń okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Wskazane osoby nie były bowiem bezpośrednimi świadkami zdarzenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. M. reprezentowanej przez opiekuna A. M. nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że organ rentowy nie negował zasadności kwalifikacji zdarzenia jakie miało miejsce w dniu 28 kwietnia 2010 roku, z udziałem ubezpieczonej, jako wypadku przy pracy. W sprawie nie była również sporna okoliczność całkowitej niezdolności do pracy na stałe ubezpieczonej, mając na uwadze decyzję organu rentowego o przyznaniu świadczenia z tego tytułu ogólnego stanu zdrowia. Zakład kwestionował natomiast uprawnienie do renty z tytułu niezdolności do pracy pozostającej w związku z tym wypadkiem, powołując się w tym zakresie na treść art. 21 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 167, poz. 1322 ze zm.) – zwaną w dalszej części ustawą wypadkową, wskazując, że M. M. przyczyniała się do zaistniałego zdarzenia, naruszyła przepisy dotyczące ruchu drogowego, nie zachowując należytej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu i wyjeżdżając pod samochód.

Zgodnie z treścią przepisu art. 21 ust. 1 ustawy wypadkowej, świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadków, o których mowa w art. 3, było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Kierując się wynikami postępowania dowodowego przeprowadzonego w sprawie, a w szczególności wnioskami powołanych opinii biegłych, oraz treścią cytowanego przepisu Sąd Okręgowy, wobec ustalenia, że wyłączną przyczyną wypadku przy pracy jakiemu uległa M. M. w dniu 28 kwietnia 2010 roku było udowodnione naruszenie przez nią przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, jakimi w niniejszej sprawie są przepisy ustawy prawo o ruchu drogowym, wskutek rażącego niedbalstwa, odmówił ustalenia M. M. prawa do renty z tego tytułu wypadku przy pracy.

Z tych względów Sąd Okręgowy oddalił odwołanie i na podstawie powołanego przepisu oraz artykułu 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Zasądzenie na rzecz pełnomocnika przedstawiciela ustawowego odwołującej opłaty w wysokości 110,70 złotych znajduje oparcie w ust. 1 i ust. 2 § 2 oraz § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku, poz. 461), a podwyższenie o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach, w oparciu o ust. 3 § 2 powołanego rozporządzenia, w związku z § 19 powołanego rozporządzenia. Nadto wniosek pełnomocnika zgłoszony na posiedzeniu w dniu 2 września 2015 roku, spełnia wymóg określony w § 20 powołanego rozporządzenia w postaci oświadczenia, że opłata nie została zapłacona w całości lub w części. Obowiązywanie przyjętej przez Sąd stawki minimalnej opłaty uzasadnia treść przepisu § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1079). Niniejsza sprawa została bowiem wszczęta przed dniem wejścia w życie rozporządzenia z dnia 29 lipca 2015 roku, tj. przed 1 sierpnia 2015 roku.