Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2015 r. w Gliwicach

sprawy J. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania J. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 26 czerwca 2015 r. nr (...) 3-E- (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt VIII U 1146/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748, ze zm.)
i ustawy z dnia 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015r. poz. 552), odmówił J. C. prawa do przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu ZUS wskazał, iż ubezpieczona jest uprawniona do emerytury obliczonej według zasad określonych w art. 53 ustawy emerytalnej, do których nie uwzględnia się kapitału początkowego. Nadto ubezpieczona jako osoba urodzona przed dniem 1 stycznia 1949r. nie miała ustalonego kapitału początkowego,
a obowiązujące obecnie przepisy ustawy emerytalnej pozwalają na uwzględnienie okresów urlopu wychowawczego z przelicznikiem 1,3 jedynie do ustalenia wysokości kapitału początkowego, nie zaś bezpośrednio do obliczenia wysokości emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczona zakwestionowała prawidłowość odmowy przeliczenia swojego świadczenia. W uzasadnieniu oraz w toku procesu podkreśliła, że w jej ocenie nie powinno dochodzić do różnicowania sposobu wyliczania emerytur w zależności od daty urodzenia świadczeniobiorcy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje :

Ubezpieczona J. C. urodzona (...) od 13 maja 1996. jest uprawniona do wcześniejszej emerytury w związku z ukończeniem 55 lat życia
i wykazaniem 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Emerytura ta została obliczona zgodnie z regułami określonymi w art. 10 ustawy z dnia 17 października 1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz
o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z dnia 15 listopada 1991r.), tj. w sposób przewidziany obecnie w art. 53 ustawy o FUS. Do obliczenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 28 lat i 10 miesięcy okresów składkowych oraz 5 lat i 5 miesięcy okresów nieskładkowych. Do ustalenia podstawy wymiaru renty ZUS przyjął zarobki
z 7 kolejnych lat z okresu od stycznia 1985r. do grudnia 1991r. i wyliczył (...) na 121,49%. ZUS uwzględnił w swoich wyliczeniach kwotę bazową obowiązującą w dacie przeprowadzenia rewaloryzacji, tj. 666,96 zł.

Od momentu uzyskania prawa do emerytury ubezpieczona nie podejmowała dalszego zatrudnienia.

Następnie w dniu 24 czerwca 2015r. odwołująca, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015r. poz. 552), złożyła wniosek o przeliczenie jej emerytury z uwzględnieniem do jej wyliczenia, okresów urlopów wychowawczych jako składkowych z przelicznikiem 1,3.

W związku z powyższym ZUS wydał w dniu 26 czerwca 2015r. zaskarżoną decyzję odmowną.

Ubezpieczona obecnie nie kwestionuje liczby uwzględnionych okresów składkowych i nieskładkowych, a także ustalonej podstawy wymiaru świadczenia. Natomiast domaga się jedynie uwzględnienia okresów niewykonywania pracy
w związku ze sprawowaniem opieki nad małymi dziećmi i urlopów wychowawczych
z przelicznikiem 1,3

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny i wynika wprost z akt organu rentowego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż odwołująca jako osoba urodzona przed dniem 1 stycznia 1949r. nabyła z dniem 13 maja 1996. prawo do emerytury na podstawie art. 27, ust. 1, pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z dnia 18 grudnia 1982r.). Wysokość tej emerytury została obliczona zgodnie z regułami określonymi w przepisach ustawy
z dnia 17 października 1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z dnia 15 listopada 1991r.), które znajdują obecnie odzwierciedlenie między innymi w art. 53 ustawy o FUS.

W myśl art. 53, ust. 1 ustawy o FUS emerytura wynosi:

1) 24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz

2) po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3) po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych

- z uwzględnieniem art. 55.

Z kolei jak stanowi art. 25, ust. 1 ustawy emerytalnej, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych,
z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Zgodnie natomiast z art. 24, ust. 1 ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Z kolei na mocy ustawy z dnia 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015r. poz. 552), został od dnia 1 maja 2015r. wprowadzony do art. 174 ustawy emerytalnej ust. 2a, który przewiduje, iż przy wyliczeniu kapitału początkowego stosuje się przelicznik 1,3 do przypadających przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresów urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresów niewykonywania pracy -
z powodu opieki nad dzieckiem:

a) w wieku do lat 4 - w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie - bez względu na liczbę dzieci - do 6 lat,

b) na które ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługuje zasiłek pielęgnacyjny - dodatkowo w granicach do 3 lat na każde dziecko.

Natomiast jak stanowi art. 173, ust. 1 dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie pozostaje, czy do wyliczenia wysokości emerytury odwołującej należy uwzględnić do okresów wychowywania dzieci uwzględnionych dotychczas jako nieskładkowe, przelicznik 1,3, tak jak tego domaga się odwołująca.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie, w całej rozciągłości zgadza się
z argumentacją przedstawioną przez organ rentowy, gdyż znajduje ona oparcie
w obowiązujących przepisach.

Zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami jedynie przy obliczeniu emerytury przyznanej na podstawie art. 24 uwzględnia się kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowany kapitał początkowy, po pomniejszeniu ich
o sumę kwot pobranych wcześniej emerytur. Natomiast do emerytur przyznanych na podstawie art. 27 i nast. stosuje się przy obliczeniu ich wysokości, zasady określone cytowanym powyżej art. 53. W takim wypadku nie ustala się też kapitału początkowego.

Wprawdzie art. 55 wskazuje, że ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008r., może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53. Przepis ten oznacza, iż reguły określone w art. 25 i 26,
w tym również uwzględnienie kapitału początkowego, jest możliwe do zastosowania również wobec osób urodzonych, tak jak ubezpieczona, przed 31 grudnia 1948r., jednak osoby takie po uzyskaniu prawa do emerytury winny kontynuować zatrudnienie
i dodatkowo wystąpić z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008r.

W przedmiotowym przypadku ubezpieczona, jako osoba urodzona przed dniem 1 stycznia 1949r., nie może nabyć prawa do emerytury na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej i dodatkowo nie kontynuowała zatrudnienia po przyznaniu prawa do emerytury, a tylko w takim wypadku możliwe jest ustalenie wysokości jej świadczenia zgodnie z regułami określonymi w art. 25 i 26 ustawy o FUS, w tym również
z uwzględnieniem kapitału początkowego.

W ocenie Sądu stanowisko organu rentowego jest prawidłowe i odpowiada prawu. Z kolei zaproponowany przez odwołującą sposób wyliczenia jej emerytury nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach.

Wprawdzie ubezpieczona podnosi, że niedopuszczalnym jest różnicowanie sposobów wyliczenia emerytur dla ubezpieczonych, w zależności od ich daty urodzenia. Należy jednak wskazać, że właśnie takie różnicowanie, w sposób wyżej opisany, wprowadziły przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748, ze zm.). Ustawa ta była już wielokrotnie przedmiotem badania przez Trybunał Konstytucyjny, który jednak nie zakwestionował tego sposobu różnicowania świadczeniobiorców i klasyfikowania ich na grupy w zależności od daty urodzenia.

Reasumując: skoro organ rentowy w sposób zgodny z prawem odmówił odwołującej obliczenia wysokości emerytury, w sposób przez nią opisany, zatem jej odwołanie jako nieuzasadnione należało oddalić.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

(-)SSO Patrycja Bogacińska Piątek