Postanowienie
z dnia 3 grudnia 1986 r.
/U 4/86 r./
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia TK Kazimierz Buchała
Sędziowie TK: Andrzej Kabat (sprawozdawca)
Stanisław Pawela
na posiedzeniu w dniu 3 grudnia 1986 r. po rozpoznaniu wniosku umocowanego przedstawiciela Rady Ministrów z dnia 26 listopada 1986 r. o umorzenie postępowania w sprawie sygn. akt U. 4/86,
postanowił:
umorzyć postępowanie w sprawie z wniosku Centralnego Związku Rzemiosła w Warszawie z dnia 23 maja 1986 r. sygn. akt U. 4/86, na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 22, poz. 98).
UZASADNIENIE
Centralny Związek Rzemiosła pismem z dnia 23 maja 1986 r. wniesionym na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 22, poz. 98), wystąpił z wnioskiem o zbadanie zgodności § 1 ust. 1 pkt 3 uchwały Nr 49 Rady Ministrów z dnia 7 kwietnia 1986 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w biurach naczelnych i centralnych organów spółdzielczych oraz w niektórych innych jednostkach organizacyjnych (uchwała nie publikowana) z art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 8 lipca 1972 r. o wykonywaniu i organizacji rzemiosła (jednolity tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 7, poz. 40).
W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł m. in., że wymieniona uchwała Rady Ministrów w § 1 ust. 1 pkt 3 przyjęła, że zawarte w niej zasady wynagrodzenia stosuje się także do pracowników zatrudnionych w biurach Centralnego Związku Rzemiosła, gdy tymczasem przepis art. 43 ust. 2 powołanej ustawy o wykonywaniu i organizacji rzemiosła stanowi, iż zasady wynagradzania m. in. pracowników zatrudnionych w biurach Centralnego Związku Rzemiosła ustala Krajowa Rada Rzemiosła w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płacy i Spraw Socjalnych.
W podsumowaniu wnioskodawca wniósł o stwierdzenie, że § 1 ust. 1 pkt 3 powołanej uchwały Nr 49 Rady Ministrów jest niezgodny z art. 43 ust. 2 wymienionej ustawy o wykonywaniu i organizacji rzemiosła.
Powyższy wniosek, zgodnie z art. 20 ust. 2 powołanej ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r., został wstępnie zbadany przez Trybunał Konstytucyjny na posiedzeniu w dniu 23 czerwca 1986 r., który m. in. uznał, że uchwała jest aktem normatywnym podlegającym kompetencji Trybunału określonej w art. 1 ust. 2 ustawy oraz iż wniosek nie jest oczywiście bezzasadny, wobec czego nadał temu wnioskowi dalszy bieg.
Umocowany przedstawiciel Rady Ministrów, a więc organu który podjął uchwałę, ustosunkował się do powyższego wniosku w piśmie z dnia 30 lipca 1986 r. i stwierdził, że kwestionowana uchwała podjęta została na podstawie art. 79 Kodeksu pracy, a więc przepisu upoważniającego Radę Ministrów do ustalania zasad wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą. Uchwała objęła również pracowników Centralnego Związku Rzemiosła dlatego, ponieważ dotychczas organy samorządu rzemieślniczego nie ustaliły w sposób prawnie skuteczny, to jest w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, zasad wynagradzania pracowników w organizacjach rzemieślniczych. Dotycząca tej materii uchwała Krajowej Rady Rzemiosła nr 105 z 28 stycznia 1983 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników Centralnego Związku Rzemiosła i innych organizacji rzemieślniczych nie uzyskała koniecznego w świetle delegacji ustawowej porozumienia z Ministrem Pracy, Płacy i Spraw Socjalnych, w związku z czym, zgodnie z decyzją Wiceprezesa Rady Ministrów miała zastosowanie jedynie do końca 1983 r.
Umocowany przedstawiciel Rady Ministrów podniósł ponadto, że z chwilą wydania przez Krajową Radę Rzemiosła stosownych przepisów w trybie określonym w art. 43 ust. 2 powołanej ustawy o wykonywaniu i organizacji rzemiosła, kwestionowana we wniosku uchwała nr 49 Rady Ministrów "w zakresie dotyczącym Centralnego Związku Rzemiosła stanie się nieaktualna".
Prokurator Generalny PRL w piśmie z dnia 29 lipca 1986 r. podzielił stanowisko wnioskodawcy i wniósł o wydanie orzeczenia stwierdzającego niezgodność podanych we wniosku przepisów.
Dnia 10 listopada 1986 r. wnioskodawca wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o umorzenie postępowania na podstawie art. 4 ust. 2 powołanej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym wyjaśniając, że osiągnął ostateczne porozumienie z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w sprawie zasad wynagradzania pracowników cechów, spółdzielni rzemieślniczych i Centralnego Związku Rzemiosła w związku z czym Krajowa Rada Rzemiosła w dniu 21 listopada 1986 r. podejmie w tym względzie uchwałę. Wnioskodawca powołując się na przytoczony wyżej pogląd przedstawiciela Rady Ministrów również twierdził, że z chwilą podjęcia przez Krajową Radę Spółdzielczą zapowiedzianej uchwały, kwestionowana we wniosku uchwała nr 49 Rady Ministrów w części dotyczącej Centralnego Związku Rzemiosła stanie się nieaktualna, co - jego zdaniem - może uzasadniać przyjęcie, iż nastąpiło jej uchylenie w rozumieniu art. 4 ust. 2 powołanej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
Trybunał Konstytucyjny nie podzielił tego stanowiska wychodząc przede wszystkim z założenia, że może ono prowadzić do sytuacji, w której w tej samej materii obowiązywałyby dwa różnej treści i rangi akty prawne. Wbrew bowiem twierdzeniom wnioskodawcy i przedstawiciela Rady Ministrów, nie do przyjęcia jest stanowisko, że z chwilą podjęcia przez Krajową Radę Rzemiosła wspomnianej uchwały kwestionowana we wniosku uchwała Rady Ministrów nr 49 w zakresie dotyczącym Centralnego Związku Rzemiosła stanie się nieaktualna. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego taka automatyczna i domniemana dezaktualizacja obowiązujących przepisów nie ma żadnego oparcia w ustalonych regułach legislacyjnych, a ponadto nie dałaby się pogodzić z zasadą spójności i pewności systemu prawnego. Uchylenie kwestionowanych przez wnioskodawcę przepisów mogło nastąpić w wyniku podjęcia przez Radę Ministrów stosownej uchwały.
Dnia 28 listopada 1986 r. umocowany przedstawiciel Rady Ministrów złożył wniosek o umorzenie postępowania na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z uwagi na to, że Rada Ministrów uchwałą nr 186/86 z dnia 26 listopada 1986 r. podjętą na podstawie art. 79 Kodeksu pracy, zmieniła powołaną uchwałę nr 49 Rady Ministrów z dnia 7 kwietnia 1986 r. skreślając w § 1 ust. 1 pkt 3.
Trybunał Konstytucyjny uznał powyższy wniosek za zasadny i dlatego postępowanie w sprawie na podstawie wymienionego art. 4 ust. 2 umorzył.