U 12/92
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
28
Postanowienie
z dnia 14 lipca 1993 r.
Sygn. akt (U. 12/92)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia TK Mieczysław Tyczka
Sędziowie TK: Tomasz Dybowski
Kazimierz Działocha
Maria Łabor-Soroka
Wojciech Łączkowski - sprawozdawca
Remigiusz Orzechowski
Janina Zakrzewska
Andrzej Zoll
na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 lipca 1993 r. w trybie art. 44 uchwały Sejmu z dnia 31 lipca 1985 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 39, poz. 184), rozstrzygając wątpliwości dotyczące treści drugiego zdania punktu 7 orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r., sygn. akt U. 12/92.
postanowił:
wyjaśnić, iż zdanie drugie punktu 7 orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r., sygn. akt U. 12/92 nie dotyczy sytuacji, w których nauczanie religii organizowane jest przez szkoły publiczne (organy prowadzące szkoły), bez względu na miejsce nauczania.
UZASADNIENIE
Trybunał Konstytucyjny kilkakrotnie zetknął się z wątpliwościami, zgłaszanymi przez niektóre Kościoły, dotyczącymi pkt 7 orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r., sygn. akt U. 12/92. Wątpliwości związane są z zakresem, w jakim Trybunał Konstytucyjny orzekł nielegalność przepisu (§ 9) ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 36, poz. 155). Dotyczy to drugiego zdania pkt 7 cytowanego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Zdanie to brzmi: "Przepis § 9 ust. 4 powołanego rozporządzenia w zakresie, w jakim dotyczy nauczania religii lub etyki poza szkołami publicznymi jest niezgodny z art. 12 ust. 2 cytowanej ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty".
Zdanie to jest niekiedy rozumiane w ten sposób, że dotyczy ono nauczania religii poza terenem szkól publicznych w znaczeniu fizycznym choćby nawet było ono organizowane przez szkoły publiczne. Takie wątpliwości zgłosił np. Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej i Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Tymczasem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego przesądza jedynie to, że na świadectwie szkoły publicznej nie można umieszczać ocen z religii nauczanej poza systemem oświaty publicznej (według określenia zawartego w orzeczeniu TK poza szkołami publicznymi). Przy czym nie chodzi tu o fizyczne miejsce, w których te zajęcia się odbywają. Mogą się bowiem one odbywać np. w zorganizowanym przez organ prowadzący szkołę punkcie nauczania religii dla tzw. grupy międzyszkolnej lub w pozaszkolnym punkcie katechetycznym, co wyraźnie wynika z niezakwestionowanego przez Trybunał Konstytucyjny § 2 ust. 2 oraz § 5 ust. 3 cytowanego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Zwrot "poza szkołami publicznymi" użyty w omawianym fragmencie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r. nawiązuje do tytułu i do materii regulacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Dotyczy więc tylko takich sytuacji, w których nauczanie religii jest organizowane nie przez szkoły publiczne, lecz wyłącznie przez Kościoły, tj. znajduje się poza systemem oświaty publicznej. Szkoła nie może bowiem poświadczyć na świadectwie tego co dzieje się całkowicie poza nią i o czym może nawet nie wiedzieć. W tym zakresie Trybunał Konstytucyjny uznał nielegalność przepisu ś9 ust.4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. W pozostałym zakresie przepis ten obowiązuje nadal.
Pomimo, że Trybunał Konstytucyjny nie podjął tej sprawy z własnej inicjatywy to jednak uznał, że należy ją w powyższy sposób rozstrzygnąć ponieważ brzmienie § 9 ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej nie rozróżnia organizowania nauki religii przez szkoły publiczne od organizowania tego nauczania przez same Kościoły.
Nie ma więc przeszkód, aby na świadectwie szkoły publicznej umieszczać oceny z religii, jeśli jej nauczanie było organizowane przez szkoły publiczne (organ prowadzący szkołę), choćby nawet odbywało się ono w tzw. grupach międzyszkolnych lub pozaszkolnych punktach katechetycznych.
Wyjaśniając w powyższy sposób powstałe wątpliwości Trybunał Konstytucyjny postanowił, jak w sentencji.
Postanowienie
z dnia 14 lipca 1993 r.
Sygn. akt (U. 12/92)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia TK Mieczysław Tyczka
Sędziowie TK: Tomasz Dybowski
Kazimierz Działocha
Maria Łabor-Soroka
Wojciech Łączkowski - sprawozdawca
Remigiusz Orzechowski
Janina Zakrzewska
Andrzej Zoll
na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 lipca 1993 r. w trybie art. 44 uchwały Sejmu z dnia 31 lipca 1985 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 39, poz. 184), rozstrzygając wątpliwości dotyczące treści drugiego zdania punktu 7 orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r., sygn. akt U. 12/92.
postanowił:
wyjaśnić, iż zdanie drugie punktu 7 orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r., sygn. akt U. 12/92 nie dotyczy sytuacji, w których nauczanie religii organizowane jest przez szkoły publiczne (organy prowadzące szkoły), bez względu na miejsce nauczania.
UZASADNIENIE
Trybunał Konstytucyjny kilkakrotnie zetknął się z wątpliwościami, zgłaszanymi przez niektóre Kościoły, dotyczącymi pkt 7 orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r., sygn. akt U. 12/92. Wątpliwości związane są z zakresem, w jakim Trybunał Konstytucyjny orzekł nielegalność przepisu (§ 9) ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 36, poz. 155). Dotyczy to drugiego zdania pkt 7 cytowanego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Zdanie to brzmi: "Przepis § 9 ust. 4 powołanego rozporządzenia w zakresie, w jakim dotyczy nauczania religii lub etyki poza szkołami publicznymi jest niezgodny z art. 12 ust. 2 cytowanej ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty".
Zdanie to jest niekiedy rozumiane w ten sposób, że dotyczy ono nauczania religii poza terenem szkól publicznych w znaczeniu fizycznym choćby nawet było ono organizowane przez szkoły publiczne. Takie wątpliwości zgłosił np. Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej i Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Tymczasem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego przesądza jedynie to, że na świadectwie szkoły publicznej nie można umieszczać ocen z religii nauczanej poza systemem oświaty publicznej (według określenia zawartego w orzeczeniu TK poza szkołami publicznymi). Przy czym nie chodzi tu o fizyczne miejsce, w których te zajęcia się odbywają. Mogą się bowiem one odbywać np. w zorganizowanym przez organ prowadzący szkołę punkcie nauczania religii dla tzw. grupy międzyszkolnej lub w pozaszkolnym punkcie katechetycznym, co wyraźnie wynika z niezakwestionowanego przez Trybunał Konstytucyjny § 2 ust. 2 oraz § 5 ust. 3 cytowanego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Zwrot "poza szkołami publicznymi" użyty w omawianym fragmencie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 1993 r. nawiązuje do tytułu i do materii regulacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Dotyczy więc tylko takich sytuacji, w których nauczanie religii jest organizowane nie przez szkoły publiczne, lecz wyłącznie przez Kościoły, tj. znajduje się poza systemem oświaty publicznej. Szkoła nie może bowiem poświadczyć na świadectwie tego co dzieje się całkowicie poza nią i o czym może nawet nie wiedzieć. W tym zakresie Trybunał Konstytucyjny uznał nielegalność przepisu ś9 ust.4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. W pozostałym zakresie przepis ten obowiązuje nadal.
Pomimo, że Trybunał Konstytucyjny nie podjął tej sprawy z własnej inicjatywy to jednak uznał, że należy ją w powyższy sposób rozstrzygnąć ponieważ brzmienie § 9 ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej nie rozróżnia organizowania nauki religii przez szkoły publiczne od organizowania tego nauczania przez same Kościoły.
Nie ma więc przeszkód, aby na świadectwie szkoły publicznej umieszczać oceny z religii, jeśli jej nauczanie było organizowane przez szkoły publiczne (organ prowadzący szkołę), choćby nawet odbywało się ono w tzw. grupach międzyszkolnych lub pozaszkolnych punktach katechetycznych.
Wyjaśniając w powyższy sposób powstałe wątpliwości Trybunał Konstytucyjny postanowił, jak w sentencji.