P o s t a n o w i e n i e
z dnia 20 marca 1995 r.
(Sygn. akt U. 10/94)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący: Prezes TK Andrzej Zoll
Sędziowie TK: Wojciech Łączkowski – sprawozdawca
Błażej Wierzbowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 marca 1995 r. sprawy z wniosku Prezesa Najwyższej Izby Kontroli o stwierdzenie zgodności:
– § 2 pkt 9 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 lipca 1993 r. w sprawie określenia banków, którym przekazane zostaną obligacje skarbowe, oraz podziału kwoty przeznaczonej w ustawie budżetowej na zwiększenie funduszy własnych i rezerw banków (Dz.U. Nr 69, poz. 332, Nr 126, poz. 578 i Nr 33, poz. 643), w brzmieniu nadanym rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 1993 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie określenia banków, którym przekazane zostaną obligacje skarbowe, oraz podziału kwoty przeznaczonej w ustawie budżetowej na zwiększenie funduszy własnych i rezerw banków (Dz.U. Nr 133, poz. 643),
– z art. 52 i 54 ustawy z dnia 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 18, poz.82)
p o s t a n a w i a :
pozostawić wniosek bez dalszego biegu.
U z a s a d n i e n i e
Prezes Najwyższej Izby Kontroli we wniosku z dnia 3 listopada 1994 r. zarzucił kwestionowanemu rozporządzeniu Ministra Finansów niezgodność:
1) z upoważnieniem określonym w art. 54 pkt 1 ustawy z dnia 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 18, poz. 82), zobowiązującym Ministra Finansów do określenia, w drodze rozporządzenia, banków, którym zostaną przekazane obligacje skarbowe i środki pieniężne – tylko w odniesieniu do tych banków, które zostały określone w art. 52 ust. 1 ww. ustawy i które spełniają warunki, określone w art. 52 ust. 2 pkt 1-4 ww. ustawy. Wymieniony w § 2 pkt 9 kwestionowanego rozporządzenia Bank Gospodarki Żywnościowej nie spełnił warunków, określonych w art. 52 ust. 2 ustawy, tak więc ustawa nie pozwalała określić go jako bank, któremu Minister Finansów, w imieniu Skarbu Państwa, przekaże obligacje restrukturyzacyjne na zwiększenie funduszy własnych i rezerw,
2) z upoważnieniem określonym w art. 54 pkt 2 ustawy z dnia 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków..., zobowiązującym Ministra Finansów do określenia, w drodze rozporządzenia, podziału kwoty, przeznaczonej w ustawie budżetowej na zwiększenie funduszy własnych i rezerw banków, wobec uwzględnienia w tej kwocie Banku Gospodarki Żywnościowej mimo niespełnienia przez ten bank warunków, określonych w art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 3 lutego 1993 r. oraz w art. 3 ustawy budżetowej na rok 1993 z dnia 12 lutego 1993 r. (Dz.U. Nr 14, poz. 64 ze zm.).
Uzasadniając zarzuty Wnioskodawca przytacza szczegółowe dane dotyczące faktów i okoliczności związanych z przyznaniem Bankowi Gospodarki Żywnościowej obligacji restrukturyzacyjnych serii C w łącznej kwocie 4.265.800 mil. starych złotych.
W związku z wnioskiem Prezesa Najwyższej Izby Kontroli przedstawili pisemne stanowiska: Minister Finansów oraz Prokurator Generalny.
Minister Finansów w piśmie z dnia 6 grudnia 1994 r. podjął merytoryczną polemikę z zarzutami przedstawionymi we wniosku. W szczególności twierdził, że podejmując decyzje o przekazaniu obligacji skarbowych Bankowi Gospodarki Żywnościowej nie naruszył ustawy z dnia 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 18, poz. 82).Przekazanie obligacji uzależnił bowiem – od spełnienia warunków określonych w cytowanej wyżej ustawie.
Prokurator Generalny w piśmie z dnia 20 stycznia 1995 r. zwracając uwagę na rozbieżności stanowisk Prezesa Najwyższej Izby Kontroli i Ministra Finansów dotyczących faktów związanych z przedmiotem wniosku, wysunął równocześnie zastrzeżenia odnoszące się do kognicji Trybunału Konstytucyjnego w rozpatrywanej sprawie. Prokurator Generalny zwraca w szczególności uwagę na wątpliwości wywołane tym, iż nie jest jasne czy zakwestionowany akt Ministra Finansów jest aktem normatywnym, czy też – pomimo formy rozporządzenia – decyzją administracyjną.
Trybunał Konstytucyjny przystępując do rozpatrywania sprawy rozważył przede wszystkim problem kognicji. Należało zwłaszcza zbadać, czy zakwestionowane przez Wnioskodawcę przepisy są aktem normatywnym.
W rozporządzeniu z dnia 29 grudnia 1993 r. (Dz.U. Nr 133, poz. 643) zmieniającym rozporządzenie z dnia 27 lipca 1993 r. w sprawie określenia banków którym przekazane zostaną obligacje skarbowe, oraz podziały kwoty przeznaczonej w ustawie budżetowej na zwiększenie funduszy własnych i rezerw banków (Dz.U. Nr 69, poz. 332 i Nr 126, poz. 578) Minister Finansów postanowił przekazać Bankowi Gospodarki Żywnościowej obligacje restrukturyzacyjne serii C w łącznej kwocie 4.265.800 mil. złotych. Jest to treść zakwestionowanego przez Wnioskodawcę znowelizowanego § 2 pkt 9 i ust. 2 cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 lipca 1993 r.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zakwestionowane przepisy wskazują na imiennie określonego adresata (Bank Gospodarki Żywnościowej) oraz precyzują przyznaną mu kwotę i rodzaj obligacji ( obligacje restrukturyzacyjne serii C w kwocie 4.265.800 mil. starych złotych).
Przyznanie powyższych obligacji stanowi akt jednorazowy, który po spełnieniu nie wymaga uchylenia i wygasa w sposób samoistny.
Powyższe cechy nie pozwalają zaliczyć zakwestionowanych przepisów do kategorii aktów normatywnych pomimo, że przybrały formę rozporządzenia.
Ponieważ zgodnie z art. 33a przepisów konstytucyjnych – Trybunał Konstytucyjny, może badać jedynie ustawy i inne akty normatywne, nie można sprawie nadać dalszego biegu.
W tej sytuacji zbędne stało się merytoryczne rozpatrywanie sprawy, jakkolwiek może ona wywoływać od tej strony wątpliwości. Nie podlega to jednak z przytoczonych wyżej przyczyn, kontroli Trybunału Konstytucyjnego. Ewentualną kontrolę może tu przeprowadzić Rada Ministrów na podstawie art. 56 ust. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r.
W tym stanie rzeczy należało postanowić jak w sentencji.