Pełny tekst orzeczenia

21





POSTANOWIENIE*

z dnia 11 marca 1998 r.


Sygn. Ts 15/98







Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Stefan J. Jaworski



na posiedzeniu niejawnym po wstępnym rozpoznaniu na mocy art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) skargi konstytucyjnej Ryszarda E. w sprawie

zgodności art. 101 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267 ze zm.) z art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 46 ust. 1 w związku z art. 49 i z art. 36 ust. 1 oraz z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643)





p o s t a n o w i ł:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.







Uzasadnienie:



Skarga konstytucyjna Ryszarda E. zarzuca niezgodność art. 101 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267 ze zm.) z art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z uwagi na to, iż pozbawia prawa do zrekompensowania w pełnym zakresie szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie organu publicznego. W piśmie procesowym z 18 lutego 1998 r. skarżący podniósł nadto, iż zostało naruszone jego prawo do sądu określone w art. 77 ust. 2 konstytucji, ponieważ odmówiono mu złożenia kasacji od wyroku Sąd Apelacyjnego w B. z 30 grudnia 1994 roku.

Z przedłożonej skargi konstytucyjnej wynika, iż stosując zaskarżony przepis, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w A. decyzją z 14 lutego 1995 r. przeliczył emeryturę skarżącego ustalając jej wysokość na kwotę 821,70 zł oraz należność wraz z odsetkami z tytułu opóźnienia w wypłacie części należnego świadczenia w okresie od 1 lutego 1993 r. do 28 lutego 1995 r. Od decyzji tej skarżący złożył odwołanie do Sądu Wojewódzkiego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B., który w wyroku z 10 sierpnia 1995 r. odwołanie to oddalił. Wyrok ten skarżący zaskarżył w rewizji wniesionej do Sądu Apelacyjnego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B., który w wyroku z 19 października 1995 r. oddalił rewizję skarżącego. Skarżący wniósł następnie podanie do Rzecznika Praw Obywatelskich o zaskarżenie w drodze kasacji wyżej wymienionych wyroków. Pismem z 19 grudnia 1997 r. Rzecznik Praw Obywatelskich poinformował skarżącego, iż nie znalazł podstaw do złożenia kasacji.



Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:



Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej warunkiem rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny skargi konstytucyjnej jest ostateczne orzeczenie przez organ władzy publicznej o przysługujących skarżącemu prawach, wolnościach lub obowiązkach określonych w konstytucji. Ostateczny charakter orzeczenie takie uzyskuje, gdy nie przysługuje już skarżącemu w ramach toku instancji żaden środek ochrony jego praw ani też nie toczy się żadne postępowanie, w ramach którego orzeczenie to może ulec zmianie.

Z art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym wynika natomiast, że merytoryczne rozpoznanie skargi konstytucyjnej możliwe jest wyłącznie wówczas, gdy została złożona przed upływem dwóch miesięcy od daty doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia, które zapadło po wyczerpaniu wszystkich przysługujących skarżącemu, w ramach toku instancji, środków ochrony jego praw. Treść tego przepisu musi być interpretowana w świetle powołanego art. 79 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie akt normatywny, na podstawie którego organ władzy publicznej orzekł ostatecznie o przysługujących skarżącemu prawach, wolnościach lub obowiązkach określonych w konstytucji.

Jak wynika z akt sprawy, o emerytalnych prawach skarżącego rozstrzygnęła decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w A. z 14 lutego 1995 r. Nabrała ona charakteru ostatecznego orzeczenia po wydaniu wyroku Sądu Apelacyjnego w B. z 19 października 1995 r. Orzeczenie to doręczono skarżącemu 31 października 1995 r., a zatem w terminie, kiedy w polskim porządku konstytucyjnym nie funkcjonowała jeszcze instytucja skargi konstytucyjnej. Skargę konstytucyjną wprowadza Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., która weszła w życie 17 października 1997 r. Ponieważ skarga konstytucyjna została nadana w Urzędzie Pocztowym dopiero 29 stycznia 1998 r., należy uznać, że złożono ją z wyraźnym przekroczeniem dwumiesięcznego terminu od daty doręczenia skarżącemu ostatecznego rozstrzygnięcia, o którym wyżej mowa określonego w art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, nie można traktować odpowiedzi Rzecznika Praw Obywatelskich z 19 grudnia 1997 r. (którą skarżący otrzymał 22 grudnia 1997 r.) jako ostatecznego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, gdyż RPO nie posiada w ogóle kompetencji do rozstrzygania kwestii objętych roszczeniem skarżącego. Pismo to informuje skarżącego Ryszarda E., że RPO nie znalazł podstaw do skorzystania z przysługujących mu kompetencji do wniesienia kasacji w jego sprawie, z czego wynika, że pismo ma jedynie charakter wyjaśniający i nie rozstrzyga zarówno o emerytalnych prawach skarżącego, jak też o dopuszczalności, bądź niedopuszczalności kasacji.

W piśmie informuje się ponadto zainteresowanego, że wniosek o kasację prawomocnego wyroku sądowego, złożony po upływie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia sprzed 1 lipca 1996 r. (data wprowadzenia kasacji w miejsce dotychczasowej rewizji nadzwyczajnej) może być wniesiony jedynie w przypadku, gdy orzeczenie zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa i interesu Rzeczypospolitej Polskiej, czego nie dopatrzył się RPO po zbadaniu sprawy. Zarazem w tym piśmie znalazło się pouczenie o możliwości domagania się od zakładu pracy w drodze powództwa cywilnego naprawienia szkody polegającej na niedopełnieniu lub nienależytym dopełnieniu przez zakład pracy obowiązków związanych z przygotowaniem wniosku emerytalnego.

Pismo RPO, jak wynika z przytoczonych wywodów, nie jest zatem definitywnym rozstrzygnięciem o konstytucyjnych prawach, wolnościach lub obowiązkach skarżącego, stanowiącym podstawę do wniesienia skargi konstytucyjnej w rozumieniu art. 79 ust.1 Konstytucji RP.

Skoro w danej sprawie doszło do wyraźnego przekroczenia dwumiesięcznego terminu przewidzianego do wniesienia skargi konstytucyjnej, przeto na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643), należało odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.