Pełny tekst orzeczenia

49








POSTANOWIENIE*

z dnia 6 maja 1998 r.


Sygn. Ts 37/98







Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Ferdynand Rymarz



na posiedzeniu niejawnym po wstępnym rozpoznaniu skargi konstytucyjnej Spółdzielni Inwalidów “Z” w B. w likwidacji, w sprawie:

zgodności art. 116  1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. Nr 30, poz. 210 ze zm.) z art. 20 oraz art. 32 Konstytucji RP, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 1 oraz art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643)



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.







Uzasadnienie:



W skardze konstytucyjnej Spółdzielni Inwalidów “Z” w B. w likwidacji sporządzonej 20 lutego 1998 r. zarzucono, iż art. 116  1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. Nr 30, poz. 210 ze zm.) jest niezgodny z art. 20 oraz art. 32 Konstytucji RP. Zdaniem skarżącego, zakwestionowany przepis, zakreślając maksymalny roczny termin, w którym możliwe jest wznowienie działalności gospodarczej, narusza zasadę wolności gospodarczej bez ważnego interesu publicznego, a nadto sprzeczny jest z zasadą równości, dyskryminując spółdzielczą formę prowadzenia działalności gospodarczej.

Skarżący wskazał, iż stosując zakwestionowany przepis Sąd Wojewódzki w O. wyrokiem z 17 lipca 1997 r. uchylił uchwałę nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Inwalidów “Z” w B. w likwidacji z 20 grudnia 1996 r. o przywróceniu działalności spółdzielni postawionej w stan likwidacji. Orzeczenie Sądu Wojewódzkiego zostało utrzymane w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w W. z 4 listopada 1998 roku.



Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:



Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, skarga konstytucyjna może być wniesiona do Trybunału Konstytucyjnego po wyczerpaniu przysługujących skarżącemu w ramach toku instancji środków ochrony jego praw lub wolności. Zakres owych środków określają przepisy prawa regulujące procedurę podejmowania przez organy władzy publicznej rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych. W postępowaniu cywilnym od wyroku wydanego przez sąd pierwszej instancji przysługuje apelacja, a następnie, zgodnie z art. 392 kpc, kasacja do Sądu Najwyższego. Złożenie kasacji co prawda nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego wyroku sądowego, tym niemniej dopiero po jej rozpoznaniu wyrok ten staje się prawomocny. Na gruncie kodeksu postępowania cywilnego kasacja, poprzez umieszczenie w dziale V tego kodeksu, została zaliczona do środków odwoławczych. Należy więc uznać ją za zwykły środek służący do zmiany orzeczeń sądowych zapadłych w pierwszej i drugiej instancji. Taka decyzja ustawodawcy przesądza o uznaniu kasacji (i postępowania, które inicjuje) za element toku instancji w procesie cywilnym. W przypadku więc, gdy skarga konstytucyjna wskazuje, że do naruszenia praw lub wolności skarżącego doszło poprzez wydanie wyroku sądowego w postępowaniu cywilnym, niezbędnym warunkiem merytorycznego rozpoznania takiej skargi przez Trybunał Konstytucyjny jest wcześniejsze wykorzystanie przez skarżącego kasacji, jako środka obrony jego praw lub wolności, o ile oczywiście kasacja według przepisów kodeksu postępowania cywilnego mu przysługiwała.

Jak wynika z akt sprawy będącej przedmiotem niniejszego rozpoznania, skarżąca nie złożyła kasacji od wyroku Sądu Apelacyjnego w P. z 4 listopada 1997 r., choć zgodnie z art. 392 kpc możliwość taką posiadała. Tym samym nie wyczerpała przysługujących jej w toku instancji środków obrony praw lub wolności. W takiej sytuacji, z uwagi na treść art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, przedłożona skarga konstytucyjna nie mogła zostać merytorycznie rozpoznana przez Trybunał Konstytucyjny i należało odmówić nadania jej dalszego biegu.