Ts 155/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
125/2/B/2015
POSTANOWIENIE
z dnia 4 marca 2015 r.
Sygn. akt Ts 155/13
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Zubik – przewodniczący
Piotr Tuleja – sprawozdawca
Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 września 2014 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej E. i D. P.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
1. W petitum sporządzonej przez adwokata skargi konstytucyjnej, wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 4 czerwca 2013 r. (data nadania), E. i D. P. (dalej: skarżący) zarzucili niezgodność art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543, ze zm.; dalej: u.g.n.), w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie art. 1 pkt 38 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 141, poz. 1492, ze zm.; dalej: ustawa z 2003 r.), z art. 2, art. 31 ust. 3 oraz art. 64 Konstytucji. Ponadto, w uzasadnieniu skargi wskazano także jako wzorzec kontroli art. 21 Konstytucji.
Zdaniem skarżących kwestionowany przepis – ze względu na użycie w nim funktora modalnego „może” – narusza zasady: określoności prawa, przyzwoitej legislacji, pewności i bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, a także jest niezgodny z konstytucyjnym prawem ochrony własności.
2. Postanowieniem z 29 września 2014 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
2.1. Skarżący zakwestionowali zgodność art. 68 ust. 2 u.g.n. z następującymi wzorcami konstytucyjnymi: art. 2, art. 21, art. 31 ust. 3 i art. 64 ustawy zasadniczej. W związku z tym Trybunał Konstytucyjny zbadał dopuszczalność kontroli zaskarżonego przepisu z powołanymi przez skarżących wzorcami oraz stwierdził, że skarżący jako wzorce samoistne wskazali art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji, natomiast art. 64 został powiązany z art. 21 ustawy zasadniczej.
2.2. Odnośnie do badania zgodności zaskarżonego przepisu z art. 2, art. 21 ust. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji odmówiono nadania skardze dalszego biegu z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Trybunał przypomniał, że art. 2 oraz art. 31 ust. 3 nie są samoistnymi źródłami praw podmiotowych jednostki, nie mogą stanowić zatem samoistnej podstawy kontroli w sprawach skargowych, przepisy te wyznaczają bowiem jedynie standardy kreowania przez prawodawcę wolności i praw (zob. postanowienie pełnego składu TK z 23 stycznia 2002 r., Ts 105/00, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60, a także m.in. wyroki TK z: 30 maja 2007 r., SK 68/06, OTK ZU nr 6/A/2007, poz. 53 oraz 10 lipca 2007 r., SK 50/06, OTK ZU nr 7/A/2007, poz. 75). Z kolei art. 21 ust. 2 Konstytucji (w uzasadnieniu skargi wskazany jako „wzorzec związkowy” do jej art. 64) dotyczy dopuszczalności – „za słusznym odszkodowaniem” – wywłaszczenia na cele publiczne. Kwestionowany art. 68 ust. 2 u.g.n. odnosi się natomiast do zwrotu przez nabywcę nieruchomości kwoty równej udzielonej bonifikacie po jej waloryzacji. W stanie faktycznym leżącym u podstaw analizowanej skargi konstytucyjnej nieruchomość, którą skarżący nabyli od gminy, a następnie sprzedali osobie trzeciej, nie została przejęta przez Skarb Państwa czy jednostkę samorządu terytorialnego. Z tego też względu przywołany przepis ustawy zasadniczej nie stanowił wzorca adekwatnego do kontroli w analizowanej sprawie.
2.3. Odnośnie zaś do badania zgodności art. 68 ust. 2 u.g.n. z art. 21 ust. 1 w związku z art. 64 Konstytucji, a także zarzutu nieprecyzyjności kwestionowanego przepisu odmówiono nadania dalszego biegu skardze na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK. Trybunał stwierdził, że skarżący nie wykazali naruszenia swoich konstytucyjnych praw. Za oczywiście bezzasadny uznał także zarzut, jakoby art. 68 ust. 2 u.g.n. był nieprecyzyjny (skarżący twierdzili, że nie spodziewali się tego, iż organy będą domagały się zwrotu kwoty udzielonej bonifikaty). Zdaniem Trybunału skoro skarżący dokonali sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego, to zostali poinformowani przez notariusza o istocie bonifikaty. W odniesieniu do zarzutów niezgodności zakwestionowanego przepisu z art. 21 ust. 1 i art. 64 Konstytucji Trybunał stwierdził, że dotyczą one naruszenia prawa własności (art. 64 ust. 1 Konstytucji) i nieproporcjonalnego ograniczenia prawa własności (art. 64 ust. 3 Konstytucji), a nie braku równej dla wszystkich ochrony prawa własności (art. 64 ust. 2 Konstytucji). Zarzuty skarżących abstrahowały od istoty bonifikaty oraz jej szczególnego charakteru jako przywileju finansowego i pomocy publicznej. Cel tej instytucji wyklucza możliwość zarabiania, a także wzbogacania się nabywcy kosztem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Tymczasem – jak wskazał Trybunał – w sprawie, w związku z którą została wniesiona skarga konstytucyjna, skarżący, zarzucając naruszenie swoich praw majątkowych, pominęli to, że sprzedawszy nieruchomość, „wzbogacili się” kosztem jednostki samorządu terytorialnego. Skarżący nie przedstawili także argumentacji uprawdopodobniającej naruszenie równej ochrony prawa własności.
2.4. Odpis postanowienia Trybunału został doręczony pełnomocnikowi skarżących 3 października 2014 r.
3. W piśmie procesowym sporządzonym przez adwokata i wniesionym do Trybunału Konstytucyjnego 9 października 2014 r. (data nadania) skarżący złożyli zażalenie na postanowienie z 29 września 2014 r., w którym wnieśli o „nadanie dalszego biegu skardze i rozpoznanie sprawy na rozprawie”.
W uzasadnieniu zażalenia skarżący podnieśli, że nie zgadzają się z argumentacją prawną przedstawioną przez Trybunał w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia oraz przytoczyli treść art. 21 i art. 64 Konstytucji. Ponadto, stwierdzili, że „nie polega na prawdzie twierdzenie Trybunału Konstytucyjnego, iż nie istnieje związek konieczny (typu conditio sine qua non) między brakiem konstytucyjności przepisu a naruszeniem prawa lub wolności [konstytucyjnej]”.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b in fine w związku z art. 36 ust. 6 i 7 w związku z art. 49 ustawy o TK). Na etapie rozpatrzenia zażalenia Trybunał Konstytucyjny przede wszystkim bada, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu.
2. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że odniesienie się do treści zażalenia należy poprzedzić uwagami natury ogólnej, dotyczącymi zasady skargowości obowiązującej w postępowaniu przed polskim sądem konstytucyjnym. Zgodnie z art. 66 ustawy o TK Trybunał, orzekając, jest związany granicami wniosku, pytania prawnego lub skargi. Zasada ta wymaga, aby sam skarżący określił akt normatywny lub jego część, które są przedmiotem postępowania. Trybunał nie może z urzędu rozszerzyć wskazanego przedmiotu kontroli. Istotne jest przy tym, że niemożność działania Trybunału ex officio zachowuje aktualność we wszystkich stadiach postępowania przed tym organem. Należy zatem przyjąć, że podmiot występujący z zażaleniem na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu sam określa granice, w ramach których sprawa podlega rozpoznaniu.
Niezwykle istotna jest przy tym funkcja, jaką pełni ten środek odwoławczy. Jak wynika z treści art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK, na postanowienie w sprawie nienadania skardze dalszego biegu skarżącemu przysługuje zażalenie do Trybunału w terminie siedmiu dni od daty doręczenia postanowienia. Przedmiotem zażalenia jest wydane w ramach wstępnej kontroli postanowienie dotyczące oceny strony formalnej skargi. W przepisie tym stanowi się o postanowieniu w sprawie nienadania dalszego biegu skardze, a zatem należy uznać, że zażalenie może odnosić się jedynie do przedstawionych przez Trybunał Konstytucyjny argumentów przemawiających za negatywną oceną strony formalnej skargi. Brak takiego odniesienia każdorazowo musi zostać oceniony jako niepodważenie zasadności argumentacji zawartej w zaskarżonym postanowieniu i skutkować będzie nieuwzględnieniem zażalenia (por. np. postanowienie TK z 31 października 2011 r., Ts 306/10, OTK ZU nr 5/B/2011, poz. 381).
3. Przystępując do oceny wniesionego przez skarżących środka odwoławczego, Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a skarżący nie przedstawili żadnych argumentów, które podważyłyby ustalenia Trybunału odnośnie do podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
4. Z analizy uzasadnienia zażalenia wynika, że skarżący zaskarżyli postanowienie z 29 września 2014 r. jedynie w zakresie odmowy merytorycznej kontroli zgodności art. 68 ust. 2 u.g.n. z art. 21 i art. 64 Konstytucji (pkt 6 uzasadnienia zaskarżonego postanowienia) oraz – częściowo – z art. 2 Konstytucji (pkt 4 in medio uzasadnienia zaskarżonego postanowienia). Poza przedmiotem zażalenia są natomiast podstawy odmowy wskazane w punktach 4 in principio oraz 5 uzasadnienia zaskarżonego postanowienia.
5. Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie podziela ustalenie w postanowieniu z 29 września 2014 r. – nie podważone przez skarżących – że argumentacja skargi konstytucyjnej nie uprawdopodabniała sformułowanych zarzutów niezgodności kwestionowanego przepisu z zasadą równej ochrony prawa własności (art. 64 ust. 2 Konstytucji), jak również w sposób nieprawidłowy powiązała zastosowanie wobec skarżących art. 68 ust. 2 u.g.n. z nieproporcjonalnym naruszeniem istoty prawa własności (art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji). Świadczy bowiem o tym sposób uzasadnienia skargi na s. 8, następujący po: sformułowaniu zarzutów niekonstytucyjności art. 68 ust. 2 u.g.n. (s. 1-2), określeniu „podstaw skargi konstytucyjnej” i przytoczeniu stanu faktycznego sprawy (s. 2-3) oraz postawieniu zarzutów odnośnie do niezgodności kwestionowanej regulacji z art. 2 Konstytucji (s. 3-7) i z art. 31 ust. 3 Konstytucji (s. 6).
W związku z powyższym wypada przypomnieć, że stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o TK prawidłowe wykonanie przez skarżącego obowiązku przedstawienia, jakie konstytucyjne prawa lub wolności (i w jaki sposób) zostały naruszone przez przepisy stanowiące przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej, polegać musi nie tylko na wskazaniu (numerycznym) postanowień Konstytucji i zasad z nich wyprowadzanych, z którymi – zdaniem skarżącego – niezgodne są kwestionowane przepisy, ale również na precyzyjnym przedstawieniu treści prawa lub wolności, wywodzonych z tych postanowień, a naruszonych przez ustawodawcę. Powinna temu towarzyszyć szczegółowa i precyzyjna argumentacja prawna, uprawdopodabniająca stawiane zarzuty. Z powyższego obowiązku nie może zwolnić skarżącego, działający niejako z własnej inicjatywy, Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (por. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91). W konsekwencji poprzestanie przez skarżącego jedynie na przedstawieniu stanu faktycznego sprawy i – jak w niniejszej sprawie (odnośnie do art. 21 i art. 64 Konstytucji) – lakonicznym lub zdawkowym uzasadnieniu zarzutu stanowi niewykonanie dyspozycji ustawowej (art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK), co skutkuje odmową nadania dalszego biegu skardze na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK. Niedopuszczalne jest bowiem samodzielne precyzowanie przez Trybunał, a tym bardziej uzasadnianie, jedynie ogólnikowo sformułowanych zarzutów niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów (por. postanowienie TK z 4 lutego 2009 r., Ts 256/08, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 138).
6. Trybunał zwraca także uwagę na to, że stanowisko skarżących, zgodnie z którym „nie polega na prawdzie twierdzenie Trybunału Konstytucyjnego, iż nie istnieje związek konieczny (typu conditio sine qua non) między brakiem konstytucyjności przepisu a naruszeniem prawa lub wolności [konstytucyjnej]” jest nieprawidłowe i – nie zostało poparte jakąkolwiek argumentacją prawną. W punkcie 4 in medio uzasadnienia zaskarżonego postanowienia Trybunał – odnosząc się do zarzutu nieprecyzyjności art. 68 ust. 2 u.g.n. oraz odwołując się do kryterium sformułowanego w wyroku z 15 października 2002 r. o sygn. SK 6/02 (OTK ZU nr 5/A/2002, poz. 65) – wskazał bowiem, że skarżący nie wykazali związku pomiędzy niekonstytucyjnością kwestionowanego przepisu a naruszeniem ich praw lub wolności, a także przekonująco to uzasadnił.
Z wyżej przedstawionych powodów – na podstawie art. 36 ust. 7 w związku z art. 49 ustawy o TK – Trybunał Konstytucyjny postanowił nie uwzględnić zażalenia.
POSTANOWIENIE
z dnia 4 marca 2015 r.
Sygn. akt Ts 155/13
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Zubik – przewodniczący
Piotr Tuleja – sprawozdawca
Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 września 2014 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej E. i D. P.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
1. W petitum sporządzonej przez adwokata skargi konstytucyjnej, wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 4 czerwca 2013 r. (data nadania), E. i D. P. (dalej: skarżący) zarzucili niezgodność art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543, ze zm.; dalej: u.g.n.), w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie art. 1 pkt 38 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 141, poz. 1492, ze zm.; dalej: ustawa z 2003 r.), z art. 2, art. 31 ust. 3 oraz art. 64 Konstytucji. Ponadto, w uzasadnieniu skargi wskazano także jako wzorzec kontroli art. 21 Konstytucji.
Zdaniem skarżących kwestionowany przepis – ze względu na użycie w nim funktora modalnego „może” – narusza zasady: określoności prawa, przyzwoitej legislacji, pewności i bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, a także jest niezgodny z konstytucyjnym prawem ochrony własności.
2. Postanowieniem z 29 września 2014 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
2.1. Skarżący zakwestionowali zgodność art. 68 ust. 2 u.g.n. z następującymi wzorcami konstytucyjnymi: art. 2, art. 21, art. 31 ust. 3 i art. 64 ustawy zasadniczej. W związku z tym Trybunał Konstytucyjny zbadał dopuszczalność kontroli zaskarżonego przepisu z powołanymi przez skarżących wzorcami oraz stwierdził, że skarżący jako wzorce samoistne wskazali art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji, natomiast art. 64 został powiązany z art. 21 ustawy zasadniczej.
2.2. Odnośnie do badania zgodności zaskarżonego przepisu z art. 2, art. 21 ust. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji odmówiono nadania skardze dalszego biegu z powodu niedopuszczalności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Trybunał przypomniał, że art. 2 oraz art. 31 ust. 3 nie są samoistnymi źródłami praw podmiotowych jednostki, nie mogą stanowić zatem samoistnej podstawy kontroli w sprawach skargowych, przepisy te wyznaczają bowiem jedynie standardy kreowania przez prawodawcę wolności i praw (zob. postanowienie pełnego składu TK z 23 stycznia 2002 r., Ts 105/00, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60, a także m.in. wyroki TK z: 30 maja 2007 r., SK 68/06, OTK ZU nr 6/A/2007, poz. 53 oraz 10 lipca 2007 r., SK 50/06, OTK ZU nr 7/A/2007, poz. 75). Z kolei art. 21 ust. 2 Konstytucji (w uzasadnieniu skargi wskazany jako „wzorzec związkowy” do jej art. 64) dotyczy dopuszczalności – „za słusznym odszkodowaniem” – wywłaszczenia na cele publiczne. Kwestionowany art. 68 ust. 2 u.g.n. odnosi się natomiast do zwrotu przez nabywcę nieruchomości kwoty równej udzielonej bonifikacie po jej waloryzacji. W stanie faktycznym leżącym u podstaw analizowanej skargi konstytucyjnej nieruchomość, którą skarżący nabyli od gminy, a następnie sprzedali osobie trzeciej, nie została przejęta przez Skarb Państwa czy jednostkę samorządu terytorialnego. Z tego też względu przywołany przepis ustawy zasadniczej nie stanowił wzorca adekwatnego do kontroli w analizowanej sprawie.
2.3. Odnośnie zaś do badania zgodności art. 68 ust. 2 u.g.n. z art. 21 ust. 1 w związku z art. 64 Konstytucji, a także zarzutu nieprecyzyjności kwestionowanego przepisu odmówiono nadania dalszego biegu skardze na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK. Trybunał stwierdził, że skarżący nie wykazali naruszenia swoich konstytucyjnych praw. Za oczywiście bezzasadny uznał także zarzut, jakoby art. 68 ust. 2 u.g.n. był nieprecyzyjny (skarżący twierdzili, że nie spodziewali się tego, iż organy będą domagały się zwrotu kwoty udzielonej bonifikaty). Zdaniem Trybunału skoro skarżący dokonali sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego, to zostali poinformowani przez notariusza o istocie bonifikaty. W odniesieniu do zarzutów niezgodności zakwestionowanego przepisu z art. 21 ust. 1 i art. 64 Konstytucji Trybunał stwierdził, że dotyczą one naruszenia prawa własności (art. 64 ust. 1 Konstytucji) i nieproporcjonalnego ograniczenia prawa własności (art. 64 ust. 3 Konstytucji), a nie braku równej dla wszystkich ochrony prawa własności (art. 64 ust. 2 Konstytucji). Zarzuty skarżących abstrahowały od istoty bonifikaty oraz jej szczególnego charakteru jako przywileju finansowego i pomocy publicznej. Cel tej instytucji wyklucza możliwość zarabiania, a także wzbogacania się nabywcy kosztem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Tymczasem – jak wskazał Trybunał – w sprawie, w związku z którą została wniesiona skarga konstytucyjna, skarżący, zarzucając naruszenie swoich praw majątkowych, pominęli to, że sprzedawszy nieruchomość, „wzbogacili się” kosztem jednostki samorządu terytorialnego. Skarżący nie przedstawili także argumentacji uprawdopodobniającej naruszenie równej ochrony prawa własności.
2.4. Odpis postanowienia Trybunału został doręczony pełnomocnikowi skarżących 3 października 2014 r.
3. W piśmie procesowym sporządzonym przez adwokata i wniesionym do Trybunału Konstytucyjnego 9 października 2014 r. (data nadania) skarżący złożyli zażalenie na postanowienie z 29 września 2014 r., w którym wnieśli o „nadanie dalszego biegu skardze i rozpoznanie sprawy na rozprawie”.
W uzasadnieniu zażalenia skarżący podnieśli, że nie zgadzają się z argumentacją prawną przedstawioną przez Trybunał w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia oraz przytoczyli treść art. 21 i art. 64 Konstytucji. Ponadto, stwierdzili, że „nie polega na prawdzie twierdzenie Trybunału Konstytucyjnego, iż nie istnieje związek konieczny (typu conditio sine qua non) między brakiem konstytucyjności przepisu a naruszeniem prawa lub wolności [konstytucyjnej]”.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b in fine w związku z art. 36 ust. 6 i 7 w związku z art. 49 ustawy o TK). Na etapie rozpatrzenia zażalenia Trybunał Konstytucyjny przede wszystkim bada, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu.
2. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że odniesienie się do treści zażalenia należy poprzedzić uwagami natury ogólnej, dotyczącymi zasady skargowości obowiązującej w postępowaniu przed polskim sądem konstytucyjnym. Zgodnie z art. 66 ustawy o TK Trybunał, orzekając, jest związany granicami wniosku, pytania prawnego lub skargi. Zasada ta wymaga, aby sam skarżący określił akt normatywny lub jego część, które są przedmiotem postępowania. Trybunał nie może z urzędu rozszerzyć wskazanego przedmiotu kontroli. Istotne jest przy tym, że niemożność działania Trybunału ex officio zachowuje aktualność we wszystkich stadiach postępowania przed tym organem. Należy zatem przyjąć, że podmiot występujący z zażaleniem na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu sam określa granice, w ramach których sprawa podlega rozpoznaniu.
Niezwykle istotna jest przy tym funkcja, jaką pełni ten środek odwoławczy. Jak wynika z treści art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK, na postanowienie w sprawie nienadania skardze dalszego biegu skarżącemu przysługuje zażalenie do Trybunału w terminie siedmiu dni od daty doręczenia postanowienia. Przedmiotem zażalenia jest wydane w ramach wstępnej kontroli postanowienie dotyczące oceny strony formalnej skargi. W przepisie tym stanowi się o postanowieniu w sprawie nienadania dalszego biegu skardze, a zatem należy uznać, że zażalenie może odnosić się jedynie do przedstawionych przez Trybunał Konstytucyjny argumentów przemawiających za negatywną oceną strony formalnej skargi. Brak takiego odniesienia każdorazowo musi zostać oceniony jako niepodważenie zasadności argumentacji zawartej w zaskarżonym postanowieniu i skutkować będzie nieuwzględnieniem zażalenia (por. np. postanowienie TK z 31 października 2011 r., Ts 306/10, OTK ZU nr 5/B/2011, poz. 381).
3. Przystępując do oceny wniesionego przez skarżących środka odwoławczego, Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a skarżący nie przedstawili żadnych argumentów, które podważyłyby ustalenia Trybunału odnośnie do podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
4. Z analizy uzasadnienia zażalenia wynika, że skarżący zaskarżyli postanowienie z 29 września 2014 r. jedynie w zakresie odmowy merytorycznej kontroli zgodności art. 68 ust. 2 u.g.n. z art. 21 i art. 64 Konstytucji (pkt 6 uzasadnienia zaskarżonego postanowienia) oraz – częściowo – z art. 2 Konstytucji (pkt 4 in medio uzasadnienia zaskarżonego postanowienia). Poza przedmiotem zażalenia są natomiast podstawy odmowy wskazane w punktach 4 in principio oraz 5 uzasadnienia zaskarżonego postanowienia.
5. Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie podziela ustalenie w postanowieniu z 29 września 2014 r. – nie podważone przez skarżących – że argumentacja skargi konstytucyjnej nie uprawdopodabniała sformułowanych zarzutów niezgodności kwestionowanego przepisu z zasadą równej ochrony prawa własności (art. 64 ust. 2 Konstytucji), jak również w sposób nieprawidłowy powiązała zastosowanie wobec skarżących art. 68 ust. 2 u.g.n. z nieproporcjonalnym naruszeniem istoty prawa własności (art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji). Świadczy bowiem o tym sposób uzasadnienia skargi na s. 8, następujący po: sformułowaniu zarzutów niekonstytucyjności art. 68 ust. 2 u.g.n. (s. 1-2), określeniu „podstaw skargi konstytucyjnej” i przytoczeniu stanu faktycznego sprawy (s. 2-3) oraz postawieniu zarzutów odnośnie do niezgodności kwestionowanej regulacji z art. 2 Konstytucji (s. 3-7) i z art. 31 ust. 3 Konstytucji (s. 6).
W związku z powyższym wypada przypomnieć, że stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o TK prawidłowe wykonanie przez skarżącego obowiązku przedstawienia, jakie konstytucyjne prawa lub wolności (i w jaki sposób) zostały naruszone przez przepisy stanowiące przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej, polegać musi nie tylko na wskazaniu (numerycznym) postanowień Konstytucji i zasad z nich wyprowadzanych, z którymi – zdaniem skarżącego – niezgodne są kwestionowane przepisy, ale również na precyzyjnym przedstawieniu treści prawa lub wolności, wywodzonych z tych postanowień, a naruszonych przez ustawodawcę. Powinna temu towarzyszyć szczegółowa i precyzyjna argumentacja prawna, uprawdopodabniająca stawiane zarzuty. Z powyższego obowiązku nie może zwolnić skarżącego, działający niejako z własnej inicjatywy, Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (por. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91). W konsekwencji poprzestanie przez skarżącego jedynie na przedstawieniu stanu faktycznego sprawy i – jak w niniejszej sprawie (odnośnie do art. 21 i art. 64 Konstytucji) – lakonicznym lub zdawkowym uzasadnieniu zarzutu stanowi niewykonanie dyspozycji ustawowej (art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK), co skutkuje odmową nadania dalszego biegu skardze na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK. Niedopuszczalne jest bowiem samodzielne precyzowanie przez Trybunał, a tym bardziej uzasadnianie, jedynie ogólnikowo sformułowanych zarzutów niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów (por. postanowienie TK z 4 lutego 2009 r., Ts 256/08, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 138).
6. Trybunał zwraca także uwagę na to, że stanowisko skarżących, zgodnie z którym „nie polega na prawdzie twierdzenie Trybunału Konstytucyjnego, iż nie istnieje związek konieczny (typu conditio sine qua non) między brakiem konstytucyjności przepisu a naruszeniem prawa lub wolności [konstytucyjnej]” jest nieprawidłowe i – nie zostało poparte jakąkolwiek argumentacją prawną. W punkcie 4 in medio uzasadnienia zaskarżonego postanowienia Trybunał – odnosząc się do zarzutu nieprecyzyjności art. 68 ust. 2 u.g.n. oraz odwołując się do kryterium sformułowanego w wyroku z 15 października 2002 r. o sygn. SK 6/02 (OTK ZU nr 5/A/2002, poz. 65) – wskazał bowiem, że skarżący nie wykazali związku pomiędzy niekonstytucyjnością kwestionowanego przepisu a naruszeniem ich praw lub wolności, a także przekonująco to uzasadnił.
Z wyżej przedstawionych powodów – na podstawie art. 36 ust. 7 w związku z art. 49 ustawy o TK – Trybunał Konstytucyjny postanowił nie uwzględnić zażalenia.