Ts 305/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
317/3/B/2015
POSTANOWIENIE
z dnia 3 czerwca 2015 r.
Sygn. akt Ts 305/14
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Wojciech Hermeliński – przewodniczący
Stanisław Biernat – sprawozdawca
Marek Kotlinowski,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lutego 2015 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Istra Sp. z o.o.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 22 października 2014 r. Istra Sp. z o.o. (dalej: skarżąca) wystąpiła o zbadanie zgodności art. 30d ust. 1 w związku z art. 30d ust. 2 zdanie drugie i art. 30c ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2014 r. poz. 1649; dalej: ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju) – w zakresie, „w jakim w postępowaniu sądowoadministracyjnym w sprawach objętych przedmiotową ustawą wyznacza termin 14 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego na wniesienie skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, pod rygorem pozostawienia tej skargi kasacyjnej bez rozpatrzenia” – z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 i art. 2 oraz art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji.
Zdaniem skarżącej wprowadzenie w postępowaniu dotyczącym dofinansowania projektów ze środków Unii Europejskiej 14-dniowego terminu do złożenia skargi kasacyjnej jest nieproporcjonalnym i niezasadnym sformalizowaniem postępowania, a także prowadzi do nierównego traktowania stron postępowania w zależności od jego przedmiotu. Zamyka również stronie drogę do rozpoznania sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny. Skarżąca podkreśliła, że sprawy toczące się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju są ze swej natury skomplikowane, a sporządzenie w nich skargi kasacyjnej wymaga pogłębionej analizy prawa i orzecznictwa. Wprowadzony przez ustawodawcę 14-dniowy termin na wniesienie takiej skargi jest więc zbyt krótki.
Postanowieniem z 20 lutego 2015 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Powodem wydania takiego rozstrzygnięcia było ustalenie, że skarga konstytucyjna jest oczywiście bezzasadna. Trybunał podkreślił, że w dotychczasowym orzecznictwie zwracał uwagę na dość szeroką swobodę ustawodawcy w kształtowaniu wymogów formalnych postępowania, które prowadzą do uproszczenia i przyspieszenia procedur. Wskazał również, że w wypadku spraw toczących się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju skrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej jest spójne z rozwiązaniami dotyczącymi przyspieszenia postępowania na innych jego etapach i ma na celu dokonanie podziału środków z Unii Europejskiej, które muszą zostać wykorzystane w określonym czasie. Trybunał podkreślił ponadto, że w szczególnych wypadkach – w których strona nie miała możliwości złożenia skargi w terminie – może ona wnosić o przywrócenie terminu do dokonania tej czynności. W niniejszej sprawie skarżąca taki wniosek złożyła, jednak – jak wynika z postanowienia wydanego w jej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny – nie uzasadniła jego zasadności. Nie wykazała więc należytej dbałości o własne interesy.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł pełnomocnik skarżącej. Stwierdził w nim, że Trybunał niesłusznie uznał wniesioną w niniejszej sprawie skargę konstytucyjną za oczywiście bezzasadną. Zdaniem pełnomocnika ustawodawca, skracając termin do wniesienia skargi kasacyjnej w postępowaniu toczącym się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju do 14 dni, przekroczył granice swobody ustanawiania rozwiązań mających na celu usprawnienie postępowania. Pełnomocnik skarżącej ponownie podkreślił, że 14-dniowy termin jest niewystarczający do prawidłowego sporządzenia i złożenia skargi. W jego ocenie wprowadzenie tak krótkiego terminu jest nieproporcjonalne do celu, na który powołał się ustawodawca (przyspieszenia postępowania), i w praktyce nie prowadzi do jego realizacji, czego dowodzi czas trwania postępowania w sprawie, która legła u podstaw wniesienia skargi konstytucyjnej. Pełnomocnik wskazał również, że przez wprowadzenie zaskarżonych przepisów ustawodawca cały ciężar przyspieszenia i usprawnienia postępowania przeniósł na jego strony. Ponadto pełnomocnik skarżącej odniósł się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 lipca 2013 r. (SK 17/12, OTK ZU nr 6/A/2013, poz. 86), powołanego w zakwestionowanym postanowieniu, który w jego przekonaniu dowodzi, że istotnie krótszy niż 30dniowy termin do sporządzenia skargi kasacyjnej może naruszać zasady sprawiedliwości proceduralnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy w wydanym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że Trybunał Konstytucyjny analizuje te zarzuty sformułowane w zażaleniu, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego postanowienia, i do tego ogranicza rozpoznanie tego środka odwoławczego.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego w rozpatrywanym zażaleniu skarżąca nie przedstawiła żadnych argumentów, które podałyby w wątpliwość przesłanki odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, przedstawione w postanowieniu z 20 lutego 2015 r. Zawarta w zażaleniu argumentacja w zdecydowanej większości nie odnosi się do treści zakwestionowanego postanowienia, lecz stanowi powtórzenie zasadniczych argumentów podniesionych w skardze. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że słusznie uznał je za oczywiście bezzasadne.
Skarżąca nie podważyła w szczególności ustalenia, że skrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej nie narusza swobody kształtowania przez ustawodawcę procedur sądowych oraz jest uzasadnione charakterem spraw toczących się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Jak zasadnie zauważył Trybunał w zakwestionowanym postanowieniu, skrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej w tym postępowaniu jest uzasadnione koniecznością sprawnego dokonania podziału i wykorzystania środków finansowych z Unii Europejskiej. Jest równie spójne z innymi rozwiązaniami wprowadzonymi w tym postępowaniu w celu jego usprawnienia i przyspieszenia. Wbrew twierdzeniu skarżącej rozwiązania te nie obciążają wyłącznie stron postępowania. Wprowadzeniu krótszych terminów wnoszenia środków zaskarżenia oraz dodatkowych wymogów formalnych towarzyszy bowiem nałożenie na orzekające w tym postępowaniu sądy obowiązku rozpoznania tych środków (zarówno skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, jak i skargi kasacyjnej) w terminie 30 dni (art. 30c ust. 4 i art. 30d ust. 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju). W postanowieniu z 20 lutego 2015 r. Trybunał słusznie stwierdził, że niedotrzymanie tych terminów w postępowaniu, którego stroną była skarżąca, nie świadczy o braku zasadności ich wprowadzenia, a jedynie o ewentualnej nieprawidłowości stosowania prawa w jej sprawie.
Skarżąca nie odniosła się również do stwierdzenia, że w szczególnych wypadkach – w których strona nie ma możliwości złożenia skargi kasacyjnej w ustawowym terminie – może ona złożyć wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi. W niniejszej sprawie skarżąca złożyła taki wniosek, jednak nie uzasadniła w wystarczającym stopniu zasadności jego uwzględnienia. Nie wykazała więc należytej dbałości o swoje interesy. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że także to ustalenie jest prawidłowe.
Jednocześnie Trybunał podkreśla, że prawidłowości zakwestionowanego postanowienia nie podważa również wskazany przez skarżącą fragment wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 lipca 2013 r. (SK 17/12). Jak zauważył Trybunał w zakwestionowanym postanowieniu, w cytowanym wyroku stwierdzono zgodność z art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji rozwiązania przewidującego, że w sytuacji niedochowania terminu do wniesienia skargi kasacyjnej na skutek wystąpienia o przyznanie pełnomocnika z urzędu przyczyna uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej ustaje z dniem, w którym pełnomocnik ma możliwość sporządzenia i wniesienia takiej skargi. Trybunał podkreślił, że możliwość taka powinna być rozumiana jako rzeczywista możliwość sporządzenia i wniesienia skargi, uwarunkowana okolicznościami danej sprawy. Od momentu jej zaistnienia pełnomocnik ma jednak jedynie 7 dni na sporządzenie i wniesienie skargi. Jak natomiast słusznie uznał Trybunał Konstytucyjny w zaskarżonym postanowieniu, skarżąca nie wykazała, że 14-dniowy termin na sporządzenie i wniesienie skargi kasacyjnej uniemożliwia jej skuteczne skorzystanie z tego środka prawnego. Nie odniosła się także do argumentacji wskazującej na to, że w wypadku, gdy w danej sprawie zachodzą wyjątkowe okoliczności uniemożliwiające przygotowanie skargi w tym terminie, ustawodawca przewiduje możliwość jego przywrócenia. Nie podważyła więc ustalenia, że sformułowane w skardze konstytucyjnej zarzuty są oczywiście bezzasadne.
Wziąwszy powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
POSTANOWIENIE
z dnia 3 czerwca 2015 r.
Sygn. akt Ts 305/14
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Wojciech Hermeliński – przewodniczący
Stanisław Biernat – sprawozdawca
Marek Kotlinowski,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lutego 2015 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Istra Sp. z o.o.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 22 października 2014 r. Istra Sp. z o.o. (dalej: skarżąca) wystąpiła o zbadanie zgodności art. 30d ust. 1 w związku z art. 30d ust. 2 zdanie drugie i art. 30c ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2014 r. poz. 1649; dalej: ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju) – w zakresie, „w jakim w postępowaniu sądowoadministracyjnym w sprawach objętych przedmiotową ustawą wyznacza termin 14 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego na wniesienie skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, pod rygorem pozostawienia tej skargi kasacyjnej bez rozpatrzenia” – z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 i art. 2 oraz art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji.
Zdaniem skarżącej wprowadzenie w postępowaniu dotyczącym dofinansowania projektów ze środków Unii Europejskiej 14-dniowego terminu do złożenia skargi kasacyjnej jest nieproporcjonalnym i niezasadnym sformalizowaniem postępowania, a także prowadzi do nierównego traktowania stron postępowania w zależności od jego przedmiotu. Zamyka również stronie drogę do rozpoznania sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny. Skarżąca podkreśliła, że sprawy toczące się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju są ze swej natury skomplikowane, a sporządzenie w nich skargi kasacyjnej wymaga pogłębionej analizy prawa i orzecznictwa. Wprowadzony przez ustawodawcę 14-dniowy termin na wniesienie takiej skargi jest więc zbyt krótki.
Postanowieniem z 20 lutego 2015 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Powodem wydania takiego rozstrzygnięcia było ustalenie, że skarga konstytucyjna jest oczywiście bezzasadna. Trybunał podkreślił, że w dotychczasowym orzecznictwie zwracał uwagę na dość szeroką swobodę ustawodawcy w kształtowaniu wymogów formalnych postępowania, które prowadzą do uproszczenia i przyspieszenia procedur. Wskazał również, że w wypadku spraw toczących się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju skrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej jest spójne z rozwiązaniami dotyczącymi przyspieszenia postępowania na innych jego etapach i ma na celu dokonanie podziału środków z Unii Europejskiej, które muszą zostać wykorzystane w określonym czasie. Trybunał podkreślił ponadto, że w szczególnych wypadkach – w których strona nie miała możliwości złożenia skargi w terminie – może ona wnosić o przywrócenie terminu do dokonania tej czynności. W niniejszej sprawie skarżąca taki wniosek złożyła, jednak – jak wynika z postanowienia wydanego w jej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny – nie uzasadniła jego zasadności. Nie wykazała więc należytej dbałości o własne interesy.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł pełnomocnik skarżącej. Stwierdził w nim, że Trybunał niesłusznie uznał wniesioną w niniejszej sprawie skargę konstytucyjną za oczywiście bezzasadną. Zdaniem pełnomocnika ustawodawca, skracając termin do wniesienia skargi kasacyjnej w postępowaniu toczącym się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju do 14 dni, przekroczył granice swobody ustanawiania rozwiązań mających na celu usprawnienie postępowania. Pełnomocnik skarżącej ponownie podkreślił, że 14-dniowy termin jest niewystarczający do prawidłowego sporządzenia i złożenia skargi. W jego ocenie wprowadzenie tak krótkiego terminu jest nieproporcjonalne do celu, na który powołał się ustawodawca (przyspieszenia postępowania), i w praktyce nie prowadzi do jego realizacji, czego dowodzi czas trwania postępowania w sprawie, która legła u podstaw wniesienia skargi konstytucyjnej. Pełnomocnik wskazał również, że przez wprowadzenie zaskarżonych przepisów ustawodawca cały ciężar przyspieszenia i usprawnienia postępowania przeniósł na jego strony. Ponadto pełnomocnik skarżącej odniósł się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 lipca 2013 r. (SK 17/12, OTK ZU nr 6/A/2013, poz. 86), powołanego w zakwestionowanym postanowieniu, który w jego przekonaniu dowodzi, że istotnie krótszy niż 30dniowy termin do sporządzenia skargi kasacyjnej może naruszać zasady sprawiedliwości proceduralnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy w wydanym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że Trybunał Konstytucyjny analizuje te zarzuty sformułowane w zażaleniu, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego postanowienia, i do tego ogranicza rozpoznanie tego środka odwoławczego.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego w rozpatrywanym zażaleniu skarżąca nie przedstawiła żadnych argumentów, które podałyby w wątpliwość przesłanki odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, przedstawione w postanowieniu z 20 lutego 2015 r. Zawarta w zażaleniu argumentacja w zdecydowanej większości nie odnosi się do treści zakwestionowanego postanowienia, lecz stanowi powtórzenie zasadniczych argumentów podniesionych w skardze. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że słusznie uznał je za oczywiście bezzasadne.
Skarżąca nie podważyła w szczególności ustalenia, że skrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej nie narusza swobody kształtowania przez ustawodawcę procedur sądowych oraz jest uzasadnione charakterem spraw toczących się na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Jak zasadnie zauważył Trybunał w zakwestionowanym postanowieniu, skrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej w tym postępowaniu jest uzasadnione koniecznością sprawnego dokonania podziału i wykorzystania środków finansowych z Unii Europejskiej. Jest równie spójne z innymi rozwiązaniami wprowadzonymi w tym postępowaniu w celu jego usprawnienia i przyspieszenia. Wbrew twierdzeniu skarżącej rozwiązania te nie obciążają wyłącznie stron postępowania. Wprowadzeniu krótszych terminów wnoszenia środków zaskarżenia oraz dodatkowych wymogów formalnych towarzyszy bowiem nałożenie na orzekające w tym postępowaniu sądy obowiązku rozpoznania tych środków (zarówno skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, jak i skargi kasacyjnej) w terminie 30 dni (art. 30c ust. 4 i art. 30d ust. 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju). W postanowieniu z 20 lutego 2015 r. Trybunał słusznie stwierdził, że niedotrzymanie tych terminów w postępowaniu, którego stroną była skarżąca, nie świadczy o braku zasadności ich wprowadzenia, a jedynie o ewentualnej nieprawidłowości stosowania prawa w jej sprawie.
Skarżąca nie odniosła się również do stwierdzenia, że w szczególnych wypadkach – w których strona nie ma możliwości złożenia skargi kasacyjnej w ustawowym terminie – może ona złożyć wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi. W niniejszej sprawie skarżąca złożyła taki wniosek, jednak nie uzasadniła w wystarczającym stopniu zasadności jego uwzględnienia. Nie wykazała więc należytej dbałości o swoje interesy. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że także to ustalenie jest prawidłowe.
Jednocześnie Trybunał podkreśla, że prawidłowości zakwestionowanego postanowienia nie podważa również wskazany przez skarżącą fragment wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 lipca 2013 r. (SK 17/12). Jak zauważył Trybunał w zakwestionowanym postanowieniu, w cytowanym wyroku stwierdzono zgodność z art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji rozwiązania przewidującego, że w sytuacji niedochowania terminu do wniesienia skargi kasacyjnej na skutek wystąpienia o przyznanie pełnomocnika z urzędu przyczyna uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej ustaje z dniem, w którym pełnomocnik ma możliwość sporządzenia i wniesienia takiej skargi. Trybunał podkreślił, że możliwość taka powinna być rozumiana jako rzeczywista możliwość sporządzenia i wniesienia skargi, uwarunkowana okolicznościami danej sprawy. Od momentu jej zaistnienia pełnomocnik ma jednak jedynie 7 dni na sporządzenie i wniesienie skargi. Jak natomiast słusznie uznał Trybunał Konstytucyjny w zaskarżonym postanowieniu, skarżąca nie wykazała, że 14-dniowy termin na sporządzenie i wniesienie skargi kasacyjnej uniemożliwia jej skuteczne skorzystanie z tego środka prawnego. Nie odniosła się także do argumentacji wskazującej na to, że w wypadku, gdy w danej sprawie zachodzą wyjątkowe okoliczności uniemożliwiające przygotowanie skargi w tym terminie, ustawodawca przewiduje możliwość jego przywrócenia. Nie podważyła więc ustalenia, że sformułowane w skardze konstytucyjnej zarzuty są oczywiście bezzasadne.
Wziąwszy powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.