Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2015r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Zbigniew Kapiński (spr.)

Sędziowie: SA – Anna Zdziarska

SO (del.) – Dorota Tyrała

Protokolant: – st. sekr. sąd. Anna Grajber

przy udziale Prokuratora Jacka Pergałowskiego

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2015 r.

sprawy R. B. urodz. (...) w N. s. B. i K.

w przedmiocie odszkodowania za szkodę wynikłą z wykonania kary, której nie powinien ponieść

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 12 maja 2015 r. sygn. akt VIII Ko 90/14

utrzymuje w mocy wyrok w zaskarżonej części;

wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 12 maja 2015 r. na podstawie art. 552 § 1 k.p.k. i art. 554 § 2 k.p.k. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy R. B. kwotę 13.684,61 zł tytułem odszkodowania, z ustawowymi odsetkami od dnia uprawnienia się wyroku do dnia zapłaty; w pozostałej części wniosek oddalił, zaś kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Powyższy wyrok został zaskarżony przez pełnomocnika wnioskodawcy, w części oddalającej wniosek o przyznanie odszkodowania ponad kwotę 13.684,61 zł.

Skarżący na podstawie art. 427 § 2 k.k. w zw. z art. 438 pkt 2 zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

- obrazę przepisów postępowania tj. art. 322 k.p.c. w związku z art. 558 k.p.k. poprzez ich niezastosowanie, co skutkowało brakiem zasądzenia odszkodowania według uznania po rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy w zakresie w jakim nie było możliwe udokumentowanie wysokości odszkodowania co do skutków finansowych powstania zadłużenia alimentacyjnego, a więc miało wpływ na treść wyroku;

- obrazę przepisów postępowania tj. art. 442 § 3 k.p.k. poprzez jego niepełne zastosowanie tj. nieuwzględnienie wszystkich wskazań Sądu drugiej instancji, co przejawiało się w braku wyczerpujących ustaleń faktycznych w zakresie skutków finansowych powstania zadłużenia alimentacyjnego, w tym odsetek narosłych od kwoty tego zadłużenia oraz kosztów postępowania egzekucyjnego, co skutkowało oddaleniem wniosku o odszkodowanie ponad kwotę 13.684,61 zł.

Wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz R. B. również kwoty 76.315,39 zł (słownie siedemdziesięciu sześciu tysięcy trzystu piętnastu złotych i trzydziestu dziewięciu groszy) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wniesiona przez pełnomocnika wnioskodawcy nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie zawarty w niej wniosek.

Wbrew twierdzeniu autora apelacji Sąd Okręgowy orzekający w przedmiotowej sprawie nie dopuścił się obrazy wskazanych w petitum przepisów postępowania tj. art. 322 k.p.c. w związku z art. 558 k.p.k. oraz art. 442 § 3 k.p.k. gdyż Sąd ten w pełni zrealizował wytyczne zawarte w wyroku z dnia 29 września 2014 r.

Z dość lakonicznego uzasadnienia omawianej apelacji wynika, że jej autor zarzucając Sądowi meriti obrazę art. 322 k.p.c. błędnie rozumie treść tego przepisu w kontekście zasadności jego zastosowania w sprawach dotyczących odszkodowania i zadośćuczynienia za niesłuszne skazanie, oraz niesłuszne stosowanie środków przymusu. Jest bowiem oczywiste, że postępowanie w sprawie o odszkodowanie o którym mowa w art. 552 k.p.k. toczy się według przepisów o postępowaniu karnym, natomiast tylko wówczas, gdy określona kwestia w ogóle nie jest unormowana w k.p.k., względnie unormowana jest w taki sposób, że danego rozwiązania, z uwagi na cywilnoprawny charakter dochodzonych roszczeń nie da się zastosować, wolno sięgnąć po stosowne przepisy procedury cywilnej. Natomiast zawarta w art. 322 k.p.c. norma ma charakter normy kompetencyjnej, która uprawnia a nie zobowiązuje Sąd orzekający w sprawie, do dokonania określonych ustaleń, ale tylko w wypadku zaistnienia przewidzianych w tym przepisie przesłanek. Ustalenie, w jakiej wysokości zrekompensować szkodę jest kategorią ocenną i stanowi wyłączne uprawnienie Sądu orzekającego. Należy także zaznaczyć, że w art. 322 k.p.c. wyrażone jest odstępstwo od zasady, że nie tylko istnienie roszczenia, ale także jego wysokości powinna być wykazana przez stronę. Ponadto pokreślenia wymaga fakt, że wbrew twierdzeniom skarżącego, przepis ten, czyli art. 322 k.p.c. nie służy do miarkowania wysokości zasądzonej należności, nie jest bowiem przepisem materialnoprawnym, lecz procesowym, a miarkowanie należności może odbyć się jedynie na podstawie przepisów prawa materialnego.

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego w omawianym zakresie wynika również, że prawidłowe zastosowanie tego przepisu wymaga wskazania faktów, z których wynika, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub znacznie utrudnione, oraz wskazania okoliczności przemawiających za taką a nie inną wysokością „odpowiedniej sumy” (wyrok SN z 19 lutego 2010 r. II PK 217/09, Lex nr 584743). W realiach faktycznych i dowodowych niniejszej sprawy uznać należy, że Sąd Okręgowy na str. 7 pisemnych motywów zaskarżonego wyroku dokonał trafnych i prawidłowych wyliczeń dotyczących wysokości długu z tytułu niepłaconych rat alimentacyjnych w okresie do lutego 1982 r. do marca
1984 r. Autor apelacji stawiając zaś zarzuty obrazy przepisów postępowania nie wskazuje żadnych merytorycznych argumentów kwestionujących wyżej wskazane wyliczenia Sądu meriti. Wywody skarżącego ograniczają się w tym zakresie do ogólnych stwierdzeń dotyczących konieczności zastosowania art. 322 k.p.c. oraz do stwierdzenia, że skoro nie jest możliwe precyzyjne ustalenie finansowych skutków zadłużenia alimentacyjnego to powinien być zastosowany art. 322 k.p.c. tj. Sąd powinien posłużyć się własną oceną co do wysokości pozostałej części dochodzonego odszkodowania. Odnosząc się do powyższego stwierdzenia, uznać należy, że Sąd Okręgowy na stronie 7 swojego uzasadnienia postąpił właśnie w taki sposób, pomimo, że nie odwołał się wprost do treści art. 322 k.p.c. Sąd ten nie mogąc bowiem poczynić dokładnych ustaleń w zakresie wysokości wyrządzonej szkody dokonał właściwych i racjonalnych wyliczeń w tym zakresie odnosząc kwoty alimentów do obiektywnego wskaźnika w postaci przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Ponadto Sąd meriti wyraźnie stwierdził również, że dokonując wyliczenia wyrządzonej szkody miał na uwadze fakt, że zastosowanie w tym zakresie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego byłoby dla wnioskodawcy krzywdzące.

Mając na uwadze wyżej wskazane okoliczności Sąd Apelacyjny uznał, że omawiana apelacja nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie zawarty w niej wniosek i w związku z tym utrzymał wyrok w zaskarżonej części w mocy.