Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IVP 117/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 września 2015r.

Sąd Rejonowy w Nowej Soli, IV Wydział Pracy w składzie:

Przewodniczący: Wiceprezes Andrzej Bogucki

Ławnicy: Justyna Stankiewicz, Henryk Adamów

Protokolant: sekretarka Monika Mokosińska

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2015r. w Nowej Soli

sprawy z powództwa H. D. (1), R. Ż. (1)

przeciwko Spółce (...) Sp. z o. o.

o odszkodowanie.

I. Zasądza od pozwanej Spółki (...) Sp. z o.o. na rzecz powodowa R. Ż. (1) tytułem odszkodowania z art. 56 § 1 k. p. kwotę 32.430,00zł (trzydzieści dwa tysiące, czterysta trzydzieści złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 20.04.2015r. od dnia zapłaty, a nadto kwotę 72,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

II. Zasądza od pozwanej Spółki (...) Sp. z o.o. na rzecz powódki H. D. (1) tytułem odszkodowania z art. 56 § 1 k. p. kwotę 23.330,00zł (dwadzieścia trzy tysiące, trzysta trzydzieści złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 23.04.2015r. do dnia zapłaty, a nadto kwotę 77,00zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

III. Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 10.810,00zł;

IV. Wyrokowi w punkcie II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 9.110,00zł;

V. Nakazuje ściągnąć od pozwanej Spółki (...) Sp. z o.o. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Nowej Soli tytułem opłat sądowych kwotę 2.388,00zł.

Sygn. akt IVP 117/15

UZASADNIENIE

Powodowie R. Z. (1) i H. D. (1) domagali się w pozwach zasądzenia od pozwanej Spółki (...) Sp. z o.o. odszkodowań z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umów o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę, powód R. Z. w kwocie 32.430,00 zł, powódka H. D. w kwocie 27.330,00 zł.

Sprawy obu powodów Sąd na podstawie art. 219 k.p.c. połączył do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Uzasadniając powództwo powód R. Ż. podał, że był zatrudniony w pozwanej od dnia 1.01.1994r., ostatnio na stanowisku dyrektora. W dniu 20.04.2015r. otrzymał pismo w sprawie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jako przyczynę rozwiązania umowy pozwana wskazała ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych polegające na samowolnej i bezpodstawnej odmowie wykonania w dniu 10.04.2015r. polecenie służbowego, odmowie świadczenia pracy w miejscu wskazanym przez pracodawcę i samowolne opuszczenie w dniu 10.04.2015r. miejsca pracy, a nadto nienależyte usprawiedliwienie nieobecności w pracy w dniach 13-17 kwietnia 2015r. Rozwiązanie umowy o pracę z powodem ze wskazanej przyczyny było niezgodne z prawem, albowiem okoliczności mające świadczyć o ciężkim naruszeniu przez powoda obowiązków pracowniczych są nieprawdziwe. W dniu 10.04.2015r. powód wspólnie z H. D. wykonał polecenie służbowe ustosunkowania się do dokumentów spółki. Tego dnia powód odmówił jedynie wykonania polecenia służbowego Prezesa Zarządu pozwanej M. J. świadczenia pracy w poczekalni budynku administracyjnego, gdyż polecenie takie uwłaczało godności powoda, a jego celem było poniżenie i ośmieszenie powoda w oczach pozostałych pracowników, interesantów i gości Spółki. W dniu 10.04.2015r. powód w żadnym momencie nie opuścił samowolnie miejsca pracy. Także zarzut nienależytego usprawiedliwienia nieobecności pracy w dniach 13-17 kwietnia 2015r jest niezasadny, gdyż już w niedziele 12.04.2015r. powód telefonicznie powiadomił kadrową, że następnego dnia rano uda się do lekarza i ponowił powiadomienie w dniu 13.04.2015r. o godzinie 07:03 dzwoniąc do sekretariatu Prezesa Spółki. W ocenie powoda rzeczywistą przyczyną rozwiązania umowy o pracę była zemsta polityczna lokalnego ugrupowania politycznego „Nasza W., Nasz Samorząd”, które w następstwie przeprowadzonych w 2014 roku wyborów samorządowych objęło władzę w Gminie W.. Rozwiązując umowę o pracę z powodem pozwana naruszyła także art. 52 § 3 k. p. poprzez zaniechanie zasięgnięcia opinii zakładowej organizacji związkowej (...), która w 29.09.2014r. objęła powoda ochroną związkową (k.2-8).

Uzasadniając powództwo powódka H. D. podała, że od 11.02.2006r. była zatrudniona w pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku zastępcy dyrektora. W okresie zatrudnienia została powołana do składu zarządu pozwanej, a w dniu 5.02.2015r. została wraz z pozostałymi członkami zarządu z funkcji odwołana. W dniu 23.04.2015r. otrzymała pismo w sprawie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika wskazujące analogiczną przyczynę rozwiązania umowy o pracę, jak w przypadku powoda R. Ż.. Rozwiązanie umowy o pracę z powódką ze wskazanej przyczyny było niezgodne z prawem, albowiem okoliczności mające świadczyć o ciężkim naruszeniu przez powódkę obowiązków pracowniczych są nieprawdziwe. W dniu 10.04.2015r. powódka wspólnie z powodem R. Ż. wykonała polecenie służbowe ustosunkowania się do dokumentów Spółki. Tego dnia powódka odmówiła jedynie wykonania polecenia służbowego Prezesa Zarządu pozwanej M. J. świadczenia pracy w poczekalni budynku administracyjnego, gdyż polecenie takie uwłaczało godności powódki, a jego celem było poniżenie i ośmieszenie powódki w oczach pozostałych pracowników, interesantów i gości Spółki. W dniu 10.04.2015r. powódka w żadnym momencie nie opuściła samowolnie miejsca pracy. W zakresie zarzutu nienależytego usprawiedliwienia nieobecności w pracy w dniach 13-17 kwietnia 2015r. powódka podała ze w dniu 14.04.2015r. o godzinie 06:49 przesłała kadrowej pozwanej wiadomość tekstową SMS z informacją, ze nie stawi się do pracy, gdyż udaje się do lekarza, a po otrzymaniu zwolnienia lekarskiego przedłożyła je pracodawcy (k. 28-33).

W odpowiedzi na pozwy pozwana Spółka (...) Sp. z o.o. wniosła o oddalenie powództw w całości zarzucając, że rozwiązanie umów o pracę z powodami bez wypowiedzenia z winy pracownika było uzasadnione, a w konsekwencji zgodne z prawem.

W zakresie powództwa R. Ż. pozwana podniosła, że w dniu 10.04.2015r. powód pojawił się w pracy wraz z H. D. o 07:00. Zaraz po przybyciu do zakładu pracy powód i powódka H. D. zażądali od prezesa zarządu – M. J. (2) wręczenia im wypowiedzeń, zachowując się przy tym arogancko i okazując rażące lekceważenie pracodawcy. Ponieważ w tym czasie Prezes Zarządu odbywała wcześniej zaplanowane spotkanie z interesantami, poleciła powodowi i powódce H. D., aby poczekali w sekretariacie do czasu, aż skończy spotkanie i wyznaczy im zadania. W tym czasie pracownica sekretariatu A. B. (1) zaoferowała oczekującym coś do picia. W odpowiedzi na tę propozycję powód oraz powódka stanowczo odmówili, a nadto lekceważąco i arogancko potraktowali samą A. B.. Około godziny 08:00 powodowie ostentacyjnie opuścili sekretariat komunikując, iż idą pożegnać się ze swoimi pracownikami. O. opuścili miejsce pracy bez zgody pracodawcy i wyjechali poza siedzibę Spółki. Do siedziby Spółki powrócili po około godzinie po czym ponowienie wyjechali i wrócili przed godziną 12:00. Po powrocie Prezes Zarządu M. J. wyznaczyła powodom miejsce pracy (gabinet zajmowany przez radcę prawnego Spółki), a także poleciła im zapoznanie się i ustosunkowanie do dokumentów Spółki dotyczących okresu, w którym sprawowali funkcje członków zarządu. Powodowie przebywali w tym gabinecie od godziny 12:30 do 15:00, a po opuszczeniu gabinetu zwrócili Prezes Zarządu puste kartki i długopisy odmawiając wykonania polecenia. Jako przyczynę odmowy podali, iż przedstawione im dokumenty nie są oryginałami i w związku z tym nie będą się do nich ustosunkowywać. Niezgodne z prawdą jest twierdzenie powoda R. Ż., że jednym z poleceń pracodawcy było polecenie wykonania pracy polegającej na sporządzeniu sprawozdania finansowego Spółki za 2014 rok w poczekalni. Powód R. Ż., wbrew obowiązkowi nie zawiadomił zakładu pracy o przyczynie swojej nieobecności w pracy i przewidywanym czasie jej trwania. Przestawione przez powoda dowody nie potwierdzają, że powód poinformował pracodawcę o przyczynie nieobecności w pracy i przewidywanym czasie jej trwania. O przyczynie nieobecności powoda w pracy pracodawca dowiedział się dopiero w dniu 17.04.2015r. z treści przekazanego mu zwolnienia lekarskiego. Rozwiązując umowę o pracę z powodem pozwana nie naruszyła ar. 52 § 3 k. p., albowiem zgodnie z treścią art. 25 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23.05.1991r. o związkach zawodowych organizacja związkowa ma obowiązek przedstawiać co kwartał informację o liczbie członków tej organizacji. Pozwana nie otrzymała takiej informacji ani do dnia 10.01.2015r., ani też po upływie kolejnego kwartału, to jest do dnia 10.04.2015r. W myśl uchwały Sądu Najwyższego z dnia 20.12.2012r. III PZP 7/12 nieprzedstawienie przez zakładową organizację związkową informacji o której mowa w art. 25 1 ust. 2 ustawy z dnia 23.05.1991r. o związkach zawodowych powoduje, że nie są wadliwe czynności podjęte przez pracodawcę bez wymaganego współdziałania z tą organizacją, aż do dnia przedstawienia tej informacji.

W zakresie powództwa powódki H. D. pozwana podniosła analogiczne zarzuty jak w przypadku powództwa R. Ż.. Odnośnie kwestii dotyczącej nienależytego usprawiedliwienia nieobecności w pracy pozwana zarzuciła że w dniu 14.04.2015r. powódka jedynie poinformowała kadrową J. G., że zarejestrowała się do lekarza. Wiadomość powódki nie zwierała jednak informacji na temat planowanej nieobecności w pracy i przewidywanym czasie nieobecności. W efekcie o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności powódki w pracy pozwana dowiedziała się dopiero w dniu 16.04.2015r. z treści przedłożonego przez powódkę zwolnienia lekarskiego (k.55-65).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód R. Ż. (1) podjął zatrudnienie u poprzednika prawnego pozwanej Spółki (...) Sp. z o. o. w dniu 8.01.1992r. i w okresie zatrudnienia stopniowo awansował na kolejne wyższe stanowiska służbowe. Poczynając od stanowiska odczytywacza – inkasenta zajmował kolejno stanowiska: mistrza – od 16.11.1992r.,starszego mistrza – od 1.03.1999r., a od dnia 28.01.2006r. stanowisko dyrektora. W dniu 28.01.2006r. powód został powołany na stanowisko p.o. prezesa zarządu pozwanej. Uchwałą Radą Nadzorczej pozwanej z dnia 7.04.2009r. powód został powołany do pełnienia funkcji prezesa zarządu pozwanej na czas nieokreślony (dowód: umowy o pracę, angaże i uchwały w aktach osobowych powoda).

Powódka H. D. (1) podjęła zatrudnienie w pozwanej w dniu 11.02.2006r. Została zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku zastępcy dyrektora. Po zatrudnieniu została powołana do składu zarządu pozwanej (dowód: umowy o pracę, angaże i uchwały w aktach osobowych powódki).

Pozwana Spółka (...) sp. z o.o. jest spółką prawa handlowego, w której całość udziałów posiada Gmina W.. W następstwie przeprowadzonych w 2014 roku wyborów samorządowych stanowisko burmistrza Miasta i Gminy W. objęła D. P. (1). W dniu 05.02.2015r. odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników Spółki (...) sp. z o.o. Na Zgromadzeniu tym jedynego wspólnika Spółki reprezentowała Burmistrz Miasta i Gminy W.D. P.. Zgromadzenie podjęło w tym dniu uchwałę o odwołaniu dotychczasowych członków Rady Nadzorczej Spółki (...) sp. z o.o.A. R. (1) i A. N. oraz uchwałę o powołaniu nowego członka Rady Nadzorczej – I. P.. Jeszcze tego samego dnia odbyło się posiedzenie Rady Nadzorczej Spółki (...) sp. z o.o. w nowym składzie, podczas którego odwołany został dotychczasowy zarząd Spółki (...) sp. z o.o. w osobach: R. Ż. (1) – prezes Zarządu, J. J. – członek zarządu, H. D. (1) – członek zarządu. Na tym samym posiedzeniu powołani zostali nowi członkowie zarządu: M. J. (2) – na stanowisko prezesa zarządu, L. R. – na stanowisko członka zarządu, K. P. – na stanowisko członka zarządu. W dniu 16.04.2015r. na stanowisko członka zarządu pozwanej została powołana B. P. (1) (dowód: protokoły i uchwały k.80-103, odpis KRS 67-70, ).

Zapowiedź odwołania członków dotychczasowego zarządu pozwanej była już artykułowana w prasie lokalnej w okresie kampanii wyborczej poprzedzającej wybory samorządowe z 2014r. W czerwcu 2014r. w bezpłatnej gazecie wydawanej przez Stowarzyszenie (...) we W., którego Prezesem jest aktualny Wiceburmistrz Miasta i Gminy W. M. C. (1), ukazał się artykuł pod tytułem (...) krytycznie odnoszący się do dotychczasowych władz gminnych i członków zarządu pozwanej (dowód: materiał prasowy k.21-24).

M. C. (1) pełnił funkcję wiceburmistrza W. także w poprzedniej kadencji i w ocenie ówczesnego Burmistrza K. G. (1) wobec rozbieżnych wizji funkcjonowania Spółki (...) Sp. z .o.o. miał do powoda R. Ż. stosunek negatywny (dowód: zeznania świadka K. G. k.150).

W grudniu 2014r., bezpośrednio po wyborach samorządowych M. C. podczas spotkań z ówczesną przewodniczącą Rady Nadzorczej Spółki (...) Sp. z o.o.A. R. (1) otwarcie optował za odwołaniem ówczesnego zarządu pozwanej. A. R. wyrażała swój negatywny stosunek wobec tych planów argumentując, że za zarządem w dotychczasowym składzie przemawiają jego sukcesy. W ocenie A. R. dokonana w pozwanej zmiana składu zarządu miała charakter niemerytoryczny, o czym jej zdaniem świadczyć fakt, że na stanowisko prezesa zarządu została powołana osoba bez doświadczenia w pełnieniu takiej funkcji, uprzednio pracująca na stanowisku sekretarki (dowód: zeznania świadka A. R. k.151).

Po odwołaniu ze składu zarządu pozwanej powodowie przebywali na zwolnieniach lekarskich. W dniu 8 lub 9.04.2015r. powodowi zwrócili się do kadrowej pozwanej J. G. (2) o skierowania na kontrolne badanie lekarskie do lekarza medycyny pracy, z którym Spółka miała podpisaną umowę i takie skierowania otrzymali. Powodowie uzyskali zaświadczenia o zdolności do pracy po długotrwałej chorobie i w dniu 10.04.2015r. o godz. 7:00 stawili się w siedzibie Spółki. Po wejściu do sekretariatu okazali kadrowej zaświadczenia o zdolności do pracy i w tym momencie podeszła do powodów aktualna Prezes Zarządu - M. J., która po osobistym przejrzeniu zaświadczeń lekarskich poprosiła sekretarkę A. B. (1) o czyste kartki i dwa długopisy i poleciła powodom udanie się za nią. A. B. (1) została zatrudniona na stanowisku sekretarki kilka dni wcześniej, po wypowiedzeniu umowy poprzedniej sekretarce – I. K. (1). Po zejściu do holu budynku administracyjnego M. J. poleciła powodom sporządzenie sprawozdania z działalności zarządu za 2014r. W reakcja na to plecenie R. Ż. odpowiedział M. J., że nie jest członkiem zarządu zobowiązanym do złożenia sprawozdania, a poza tym warunki panujące w holu budynku uniemożliwiają wykonywanie pracy polegającej na pisaniu. Powiedział ponadto M. J., że świadczenie przez powodów pracy w holu budynku urągałoby stanowiskom zajmowanym przez powodów w Spółce (odpowiednio dyrektora i zastępcy dyrektora). Stwierdzając brak warunków do świadczenia pracy w holu budynku powód miał na względzie okoliczność, iż w pomieszczeniu tym nie było biurek ani stołów, a jedynie niska ława i nisko posadowione fotele wypoczynkowe. Poza tym w holu znajdują się dwa wejścia do toalet i wejście do pomieszczenia z kserokopiarką, a sam hol pełni funkcję komunikacyjną do innych pomieszczeń biurowych (dowód: zwolnienia lekarskie k.73-79, zeznania w char. strony powoda R. Ż. k.183-184, powódki H. D. k.184-186).

Fragmenty rozmowy powoda R. Ż. z Prezes M. J. w holu budynku słyszała kadrowa J. G.. Miało to miejsce w momencie, gdy udała się do holu zabrać listę obecności. Słyszała konkretnie, jak powód R. Ż. powiedział - „nie będę siedzieć w holu” (dowód: zeznania świadka J. G. k. 148-149).

Po odmowie powoda R. Ż. świadczenia pracy w holu budynku administracyjnego i biernej postawie w tej kwestii powódki H. D. powodowie wraz z Prezes M. J. powrócili do sekretariatu. W sekretariacie Prezes M. J. poleciła powodom ustosunkowanie się na piśmie do dokumentacji finansowej Spółki za 2014r., a sekretarce A. B. poleciła zrobienie powodom kawy lub herbaty. W reakcji na to polecenie powód R. Ż. oznajmił M. J., że powodowie nie dysponują danymi źródłowymi, koniecznymi do wykonania polecenia. Prezes M. J. nie odniosła się do słów R. Ż. i udała się do swojego gabinetu. Po wypiciu kawy, powodowie oznajmili J. G., że „jadą na dział”. Słowa powodów J. G. zrozumiała jako udanie się przez powodów do działu gospodarki odpadami. (dowód: zeznania świadka J. G. k. 148-149).

Zamiarem powodów było przeprowadzenie rozmów z pracownikami na temat bieżącej sytuacji w zakładzie. Rozmowy takie powodowie przeprowadzali wcześniej bardzo często i systematycznie. Z uwagi na odczuwaną przez powodów wolę aktualnego zarządu pozwanej rozwiązania z powodowani umów o pracę powodowie potraktowali rozmowy w dniu 10.04.2014r. jako rozmowy pożegnalne z pracownikami. Rozmowy te miały szczególne znaczenie emocjonalne dla powoda R. Ż., który przepracował w pozwanej ponad 20 lat, z czego przez 9 lat pełnił funkcje prezesa zarządu, a praca w pozwanej i u jej poprzedników prawnych była jedyna pracą zawodową powoda w dotychczasowej karierze zawodowej (dowód; zeznania świadków: D. Z. k.148, B. P. k.148, W. W. k.148, zeznania w char. strony powoda R. Ż. k.183-184, powódki H. D. k.184-186).

Po około godzinie powodowie powrócili do sekretariatu i weszli do gabinetu J. G.. Po chwili do gabinetu weszła Prezes M. J., przedłożyła powodom wydruki dokumentów finansowych i poleciła powodom ustosunkowanie się do nich. Powód R. Ż. oznajmił wówczas M. J., że w celu wykonania polecenia powodowie będą potrzebowali dodatkowych dokumentów, na co M. J. odpowiedziała, że kadrowa udostępni im wszelkie potrzebne dokumenty. Do wykonania polecenia Prezes M. J. przekazała do dyspozycji powodów gabinet radcy prawnego Spółki. Po otrzymaniu polecenia powód R. Ż. poprosił Prezes M. J. o chwilę rozmowy, ale M. J. odpowiedziała, że w tej chwili udaje się do Urzędu Miasta i Gminy W. i opuściła budynek. Po chwili powodowie oznajmili J. G. i sekretarce A. B., że udają się na dział wodociągów i kanalizacji. Po powrocie około godziny 12:00 powodowie udali się do gabinetu radcy prawnego z dokumentami finansowymi otrzymanymi od Prezes M. J. i kadrowej J. G. (bilans za 2014r., rachunek zysków i strat za 2014r., przepływy finansowe, sprawozdania z kapitałów) i rozpoczęli wykonywanie polecenia Prezes M. J. – ustosunkowania się do dokumentów finansowych Spółki za 2014r. Około godziny 15:00 powodowie ukończyli pracę. W trakcie pracy powodowie poprosili o wspólną analizę dokumentów finansowych główna księgową Spółki – (...) i przez około godzinę powodowie wespół z H. C. dokumenty analizowali (dowód: zeznania świadków: J. G. k.148-149, H. C. k.149-150, A. G. k.150, zeznania w char. strony powoda R. Ż. k.183-184, powódki H. D. k.184-186).

W niedzielę 12.04.2015r. wieczorem powód R. Ż. zadzwonił do kadrowej J. G. z informacja, że źle się czuje i następnego dnia zamierza udać się do lekarza. W dniu 13.04.2015r. około godz. 7.00 powód zadzwonił dodatkowo do sekretariatu Spółki z informacją, że udaje się do lekarza. Telefon od powoda odebrała sekretarka I. K., która tego dnia powróciła do pracy po zwolnieniu lekarskim. Informację o telefonie powoda R. Ż. I. K. przekazała J. G., a ta przekazała tę informację Prezes M. J.. Po wizycie u lekarza powód otrzymał zwolnienie lekarskie na okres od 13.04 do 21.04.2015r. Zwolnienie lekarskie z dnia 13.04.2015r. powód osobiście dostarczył do zakładu dopiero w dniu 17.04.2015r, gdyż wcześniej z uwagi na z le samopoczucie psychiczne i fizyczne nie by w stanie tego uczynić. Zwolnienia nie mogła dostarczyć do zakładu także żona powoda, gdyż pracuje zawodowo w godzinach pacy Spółki (dowód: zwolnienie k.76, wydruki z ewidencji połączeń k.19-20, zeznania świadka I. K. k.150, zeznania w charakterze strony powoda R. Ż. k.183-184).

Powódka H. D. po zdarzeniach z dnia 10.04.2015r. źle się czuła i dlatego w dniu 13.04.2015r. o godz. 6:49 w formie sms powiadomiła kadrową J. G., że w dniu 13.04.2015r. chciałaby skorzystać z urlopu na żądanie. J. G. poinformowała o treści sms powódki P. M. J., która odpowiedziała, że jeżeli powódka ma prawo do urlopu, to zgodę na wnioskowany urlop wyraża. Następnie J. G. telefonicznie potwierdziła powódce udzielenie urlopu na żądanie na dzień 13.04.2015r. Ponieważ w dniu 14.04.2015r. powódka nadal źle się czuła o. godzinie 6.49 wysłała do J. G. smsa z informacją, że zarejestrowała się do lekarza Następnie udała się do lekarza i otrzymała zwolnienie lekarskie obejmujące okres od 10.04. do 30.04.2015r. Zwolnienie lekarskie powódki z dnia 14.04.2015r. w dniu 16.4.2015r. dostarczył do siedziby Spółki syn powódki (dowód: wydruk sms k.42, zwolnienie lekarskie k.72, zeznania świadków: I. K. k.150, J. G. k.148-149, , zeznania w char. strony powódki H. D. k.184-186).

W dniu 17.04.2015r. powodowie złożyli do zarządu pozwanej pisemne skargi na zachowanie wobec powodów w dniu 10.04.2015r. Prezes M. J.. Podnieśli w skardze, że w dniu 10.04.2015r. Prezes M. J. wyznaczyła powodom miejsce pracy w holu budynku gospodarczego działając w zamiarze poniżenia i ośmieszenia powodów. Na złożone skargi powodowie nie otrzymali odpowiedzi (dowód: skargi k.16, 41).

W dniu 20.04.2015r. powód otrzymał pismo w sprawie rozwiązania umowy o prace bez wypowiedzenia z winy pracownika wskazujące, jako przyczynę rozwiązania umowy „ ciężkie naruszenie przez Pana podstawowych obowiązków pracowniczych, to jest:

a)  obowiązku stosowania się do poleceń pracodawcy, polegające na tym, że w dniu 10.04.2015r. samowolnie i bezpodstawnie odmówił Pan wykonania polecenia pracodawcy do zapoznania się i ustosunkowania do następujących dokumentów (...) sp. z o. o. : bilansu na 31.12.2014r., rachunku zysków i strat za okres od 1.01. do 31.12.2014r., rachunków przepływów pieniężnych, zestawienia zmian w kapitale własnym za okres od 1.01.2014r. do 31,12,2014r., pomimo, że polecenie te dotyczyło pracy i było zgodne z umową o pracę;

b)  obowiązku świadczenia pracy w miejscu pracy wyznaczonym przez pracodawcę, oraz pozostawania w czasie pracy do dyspozycji pracodawcy, polegającego na samowolnym i świadomym opuszczeniu przez Pana miejsca pracy w dniu 10.04.2015r.;

c)  należytego usprawiedliwienia nieobecności w pracy, polegającego na nieusprawiedliwieniu swojej nieobecności w pracy w dniach 13 – 17.04.2015r. w terminie przewidzianym w § 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.,05.1996r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, a także w terminie i w sposób wskazany w § 50 Regulaminu Pracy, albowiem nie stawiając się do pracy w dniu 13.04.2015r., ani w dniu następnym, nie zawiadomił Pan zakładu pracy o przyczynie swojej nieobecności w pracy i przewidywanym czasie jej trwania. O przyczynie i przewidywanym okresie Pana nieobecności w pracy pracodawca dowiedział się dopiero w dniu 17.04.2015r. z treści przekazanego pracodawcy Pańskiego zwolnienia lekarskiego” (dowód: pismo w sprawie rozwiązania umowy o pracę w aktach osobowych powoda).

W dniu 23.04.2015r. pismo w sprawie rozwiązania umowy o prace bez wypowiedzenia z winy pracownika otrzymała powódka H. D.. Pismo wskazywało analogiczną przyczynę rozwiązania umowy o pracę, jak w przypadku powoda R. Ż. (dowód:pismo w sprawie rozwiązania umowy o pracę w aktach osobowych powódki).

W dniu 29.09.2014r. działająca w pozwanej zakładowa organizacja związkowa (...) na wniosek powoda objęła powoda ochroną związkową na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 23.05.1991r. o związkach zawodowych (Dz.U.2014.167 j.t.). Pomiędzy datą objęcia powoda ochroną związkową, a datą rozwiązania umowy o pracę z powodem zakładowa organizacja związkowa (...) nie składała Zarządowi pozwanej informacji o której mowa w art. 25 1 ust. 2 ustawy. (dowód: zeznania świadka B. A. k.149, pismo k.17, wniosek powoda k.18).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwa należało uwzględnić.

W postepowaniu przed sądem pracy w sprawach o roszczenia z art. 56 k.p. dochodzonych w oparciu o kwestionowanie przez pracownika przyczyny rozwiązania umowy o pracę ciężar udowodnienia zasadności rozwiązania umowy o pracę w świetle wskazanej pracownikowi przyczyny, obciąża pracodawcę. W niniejszej sprawie pozwana tego ciężaru nie udźwignęła.

W kontekście pierwszych dwóch zarzutów, na których pozwana oparła rozwiązanie umów o pracę z powodami szczegółowe zważania dotyczące przebiegu zdarzeń z dnia 10.04.2015r. należało rozpocząć od stwierdzenia, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dał podstaw do ustalenia zgodnego z twierdzeniami pozwanej już pierwszej spornej okoliczności, mianowicie okoliczności, że po przyjściu powodów do pracy i sprawdzeniu zaświadczeń o zdolności do pracy Prezes M. J. jedynie poprosiła powodów o poczekanie na rozmowę z nią w holu budynku. Taki przebieg zdarzeń wynika z zeznań sekretarki A. B., która podała, iż – „ po wejściu do sekretariatu powodowie zapytali o możliwość spotkania z panią Prezes. Ja wtedy poprosiłam panią Prezes, która wyszła do nich do sekretariatu i powiedziała – proszę poczekać, ja Państwa zawołam. Ja zaproponowałem wtedy kawę, a Państwo wyrazili chęć, po czym usiedli przy małym stoliczku przy ścianie i tam tę kawę pili. Gdzieś mniej więcej po godzinie… (…)” (k.147v). Odmienne od A. B. zeznania na tę okoliczność złożyła Prezes M. J., która podała, że w sekretariacie po podejściu do powodów zaproponowała powodom poczekanie w holu na możliwość rozmowy z nią, a „jak szliśmy do holu, to pan Ż. zaczął do mnie wykrzykiwać, że jestem nieprzygotowana, że nie znam przepisów, że zaraz wezwie Inspekcję Pracy” (k.183). Z zeznań M. J. wynika więc, że po podejściu do powodów w sekretariacie razem z powodami udała się do holu budynku. W ocenie Sądu, gdyby rzeczywiście M. J. jedynie poprosiła powodów, by poczekali w holu na możliwość rozmowy z nią, to nonsensowne byłoby osobiste prowadzenie przez M. J. powodów do holu. Przecież drogę do holu powodowie doskonale znali. Gdyby Prezes M. J. nie prowadziła powodów do holu z zamiarem powierzenia powodom świadczenia pracy w tym miejscu, to niewytłumaczalna byłaby przytoczona przez samą M. J. reakcja powoda R. Ż. na jej zachowanie, to znaczy zarzucenie M. J. nieznajomości przepisów i zapowiedź wezwania Inspekcji Pracy. Taką reakcję powoda R. Ż. można wytłumaczyć jedynie wydaniem przez Prezes M. J. powodom polecenia świadczenia pracy w holu budynku, co przemawia za prawdziwością wersji zdarzeń przedstawionej w sprawie przez powodów. Wersję powodów odnośnie przebiegu zdarzeń z pierwszych chwil pobytu powodów w zakładzie potwierdzają dodatkowo zeznania świadka J. G., która podała, że słyszała jak R. Ż. mówił do M. J., że nie będzie siedział w holu (k. 148).

Na podstawie zeznań J. G. Sąd ustalił także, że bezpośrednio po powrocie z holu do sekretariatu Prezes M. J. poleciła powodom ustosunkowanie się na piśmie do dokumentacji finansowej Spółki za 2014r. Świadek na tę okoliczność zeznała stanowczo - „ja to słyszałam” (k.148). Według powodów polecenie takie powodowie otrzymali dopiero około południa, po dokonaniu objazdu działów zakładu. W ocenie Sądu, przedstawienie przez powodów odmiennej od J. G. chronologii zdarzeń wynikało z obaw powodów o krytyczną ocenę Sądu faktu dokonania przez powodów, przed przystąpieniem do wykonania polecenia, objazdu działów zakładu. Obawy powodów były bezzasadne, po pierwsze z tego względu, że jak wynika z zeznań J. G., Prezes M. J. przed wyjazdem powodów na działy zakładu zignorowała zarzut powoda R. Ż., że do wykonania polecenia powodowie będą potrzebowali dokumentów źródłowych, po drugie z tego względu, że w tym momencie powodowie nie mieli jeszcze udostępnionego pomieszczenia do wykonania polecenia, po trzecie z tego względu, że Prezes M. J. nie poleciła powodom natychmiastowego przystąpienia do realizacji polecenia, a objazdy działów zakładu mieściły się w zakresie obowiązków powodów i były wcześniej praktykowane.

Z zeznań J. G. wynika, że pełną dokumentację źródłową umożliwiającą wykonanie polecenia ustosunkowania się do dokumentacji finansowej Spółki za rok 2014 powodowie otrzymali dopiero około południa, po objeździe działów zakładu. Także dopiero w tym czasie Prezes M. J. udostępniła powodom pomieszczenie do wykonania polecenia (gabinet radcy prawnego). W ocenie Sądu nie może budzić wątpliwości fakt, że powodowie niezwłocznie przystąpili do wykonania polecenia. Wersję powodów odnośnie tej kwestii spornej w całej rozciągłości potwierdziła świadek H. C. – główna księgowa pozwanej, która podała, że w dniu 10.04.2015r. po godz. 12-tej, wespół z powodami przez jakiś czas analizowała dokumenty finansowe Spółki za 2014r. i odpowiadała na merytoryczne pytania R. Ż..

Oceniając wiarygodność zeznań świadków J. G. i H. C. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności podważających ich wiarygodność. Na istnienie takich okoliczności nie powoływała się także żadna ze stron. Z drugiej strony oceniając całość zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd dostrzegł, iż okoliczności stanowiące podstawę rozwiązania umów o pracę z powodami znalazły w toku postepowania oparcie jedynie w zeznaniach przesłuchanej w charakterze strony M. J. i w zeznaniach świadka A. B.. Wiarygodność zeznań M. J. jest w sposób oczywisty wątpliwa, ale wątpliwości dotyczą także świadka A. B.. Świadek A. B. została zatrudniona w pozwanej zaledwie kilka dni przed zdarzeniami z dnia 10.04.2015r., zapewne na podstawie umowy terminowej. Świadek mogła więc żywić obawę, co do kontynuacji pracy w pozwanej, w przypadku złożenia zeznań niekorzystnych dla Spółki.

W świetle powyższych zważań Sąd uznał, że pozwana nie udowodniła zasadności rozwiązania umów o pracę z powodami w oparciu o dwa pierwsze wskazane powodom zarzuty.

Rozwiązanie umów o pracę z powodami na podstawie art. 52 § 1pkt 1 k.p. nie było zasadne także w zakresie zarzutu nienależytego, a konkretnie nieterminowego, usprawiedliwienia przez powodów nieobecności w pracy, powoda R. Ż. od dnia 13.04.2015r., a powódki H. D. od dnia 14.04.2015r. (w związku z udzieleniem powódce na dzień 13.04.2015r. urlopu na żądanie). Zasady usprawiedliwiania nieobecności w pracy określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U.2014.1632 j.t.). Zgodnie z § 2 ust. 2 powołanego Rozporządzenia pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. (…). W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy, pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy (….) Niedotrzymanie terminu (…) może być usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami uniemożliwiającymi terminowe dopełnienie przez pracownika obowiązku określonego w tym przepisie, zwłaszcza jego obłożną chorobą połączoną z brakiem lub nieobecnością domowników albo innym zdarzeniem losowym (…). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażony został pogląd, iż w wykonaniu ciążącego na pracowniku obowiązku, o którym mowa w § 2 powołanego Rozporządzenia pracownik powinien z własnej inicjatywy (osobiście lub za pośrednictwem osoby trzeciej), w sposób wiarygodny i bez nieuzasadnionej zwłoki powiadomić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie trwania swej nieobecności w pracy. Nie wywiązanie się z tego obowiązku wskutek winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa pracownika stanowi ciężkie naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego (por. wyrok SN z dnia 16.06.2014r., Lex 610472). Oceny, czy w konkretnym przypadku zachowanie pracownika stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych należy jednak dokonywać z uwzględnieniem całokształtu okoliczności sprawy. W ocenie Sądu, w świetle poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych zachowanie powodów związane z usprawiedliwieniem przez nich nieobecności w pracy nie stanowiło ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Z poczynionych w sprawie ustaleń wynika w szczególności, że obaj powodowie niezwłocznie powiadomili pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności w pracy. Obaj bowiem przed planowanym rozpoczęciem pracy w danym dniu powiadomili pracodawcę, że w związku ze złym samopoczuciem udają się do lekarza. Powodowie uczynili więc zadość pierwszej powinności wynikającej z cyt. przepisu, mianowicie powinności powiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności w pracy. Powodowie uchybili jedynie powinności powiadomienia pracodawcy o przewidywanym okresie trwania nieobecności w pracy, najpóźniej w drugim dniu nieobecności. Co do zasady bowiem w przypadku choroby pracownika właśnie ze zwolnienia lekarskiego wynika o przewidywany okresie nieobecności pracownika w pracy. Tymczasem zwolnienie lekarskie powódki H. D. dotarło do pracodawcy w trzecim dniu nieobecności, a powoda R. Ż. w piątym dniu nieobecności. Przeciwko zakwalifikowaniu uchybień powodów jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków służbowych przemawia jednak brak naruszenia lub zagrożenia interesów pozwanej wynikłego z uchybienia powodów. W niniejszej sprawie pozwana naruszenia lub zagrożenia swoich interesów wskutek działania powodów nie tylko nie wykazała dowodowo, ale nawet na takie naruszenie lub zagrożenie się nie powoływała. W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, który Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela, że podstawą rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. może być tylko naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych w sposób ciężki, a więc z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, przy czym ocenę stopnia i rodzaju winy pracownika należy odnieść nie tylko do samego naruszenia obowiązku pracowniczego, ale także do naruszenia lub zagrożenia interesów pracodawcy. Z poczynionych w sprawie ustaleń wynika, że w okresie korzystania przez powodów ze zwolnień lekarskich pozwana faktycznie nie miała zapotrzebowania na pracę powodów. Obecność powodów w pracy mogła być wskazana co najwyżej w celu dokonania rozliczeń z pracodawcą.

Przeciwko zakwalifikowaniu zachowania powódki H. D. jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych przemawia dodatkowo okoliczność, iż powódka jedynie o jeden dzień uchybiła terminowi powiadomienia pracodawcy o przewidywanym okresie nieobecności w pracy.

W przypadku R. Ż. przeciwko zakwalifikowaniu zachowania powoda jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych przemawia dodatkowo okoliczność, iż powód był długoletnim pracownikiem pozwanej, związanym z pozwaną od początku swojej kariery zawodowej.

Rozstrzygając niniejszą sprawę Sąd uznał, że przy rozwiązywaniu umowy o pracę z powodem R. Ż. pozwana nie naruszyła art. 52 § 3 k.p. albowiem Sąd aprobuje stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20.12.202r. III PZP 7/12, według którego nieprzedstawienie przez zakładową organizacją związkową informacji, o której mowa w art. 25 1 ust. 2 o związkach zawodowych powoduje, że nie są wadliwe czynności podjęte przez pracodawcę bez wymaganego współdziałania z tą organizacją, aż do dnia przedstawienia tej informacji. Z zeznań świadka B. A. – Przewodniczącej (...) organizacji (...) wynika, że Związek po objęciu powoda R. Ż. ochroną związkową rzeczywiście nie realizował powinności wynikającej z art. 25 1 ust. 2 o związkach zawodowych.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 45 § 1 k. p. zasądził na rzecz powodów dochodzone odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę i na podstawie art. 477 2 § 1 k.p.c. nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia każdego z powodów.

Orzeczenie w zakresie kosztów procesu Sąd wydał na podstawie art. 13 i 113 ustawy z dnia 26 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. Nr 90, poz. 594 ze zm.,) art. 98 i 99 k.p.c. oraz na podstawie § 11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).