Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2016 r. w Lublinie

sprawy Z. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 4 marca 2015 roku, nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala Z. B. prawo do emerytury od dnia (...) roku.

Sygn. akt VII U 561/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 marca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił Z. B. przyznania prawa do emerytury, gdyż wnioskodawca nie udokumentował 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł Z. B. domagając się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury. Podnosił, że pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony i operator koparki (...) w Spółdzielni (...) w Ł. oraz od 17 maja 1989 roku do 31 grudnia 1989 roku w Zakładzie (...) w W..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Z. B. urodzony (...) w dniu (...)roku złożył wniosek o emeryturę. Jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, jednak złożył wniosek o przekazanie zgromadzonych tam środków na dochody budżetu państwa. Przed organem rentowym udowodnił 27 lat, 3 miesiące i 7 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 6 lat 3 miesiące i 13 dni stażu pracy w warunkach szczególnych (okoliczności bezsporne).

Wnioskodawca zasadniczą służbę wojskową odbywał w okresie od(...) roku (kopia książeczki wojskowej – k. 24-25 akt ZUS).

Wnioskodawca w okresie od 12 lipca 1974 roku do 31 grudnia 1979 roku był zatrudniony w Spółdzielni (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, a od dnia 2 stycznia 1980 roku do dnia 16 maja 1989 roku na stanowisku kierowcy operatora (angaż – k. 27 akt ZUS, świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych – k. 31, 32 akt ZUS). Pracując na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego wnioskodawca kierował samochodem marki (...). Początkowo zajmował się zwożeniem mleka z punktów skupu do zakładu. Dziennie wnioskodawca objeżdżał od 3 do 4 takich punktów. Wnioskodawca zajmował się również przepompowywaniem mleka do samochodu co zajmowało mu przy każdym kursie około jednej godziny czasu – co w sumie w ciągu dnia wynosiło około 3 – 4 godzin.

Po ukończeniu zasadniczej służby wojskowej wnioskodawca ponownie podjął zatrudnienie w Spółdzielni (...) w Ł. od (...) roku. Skarżący wówczas woził kwas solny z O. do mleczarni. W ciągu tygodnia wykonywał 3 takie kursy. Nie zajmował się załadunkiem, od tego byli inni pracownicy – ładowacze. Od czasu zmiany angażu na kierowcę operatora wnioskodawca pracował jako operator koparki przy rozładunku wagonów z węglem, wapnem, koksem i nawozami sztucznymi. Czasami był delegowany wraz z koparką do pracy na pobliskich budowach. Była to koparka W. na samochodzie marki S. (...) W przypadku jej awarii dostawał koparkę zastępczą, a w przypadku braku czynności do wykonania przy użyciu koparki, kierował samochodem ciężarowym rozwożąc po(...) buraki, cegłę lub inne materiały (zeznania wnioskodawcy – k. 23v, 44, zeznania F. S. – k. 42v-43, zeznania M. C. – k. 43v, pismo – k. 27 a.e.).

Następnie wnioskodawca w okresie od 17 maja 1989 roku do dnia 31 grudnia 1989 roku wnioskodawca był zatrudniony w Zakładzie (...) Oddziale w Ł. na stanowisku kierowcy operatora w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy, angaże, umowa o pracę – akta osobowe – k. 18).

Powyższy stan faktyczny ustalony został na podstawie powołanych dowodów. Akta osobowe wnioskodawcy ze Spółdzielni (...) nie udało się uzyskać, niemniej jednak zajmowane przez wnioskodawcę stanowiska pracy znajdują potwierdzenie w świadectwach wykonywania pracy w warunkach szczególnych znajdujących się w aktach emerytalnych (k. 31, 32). Sąd uznał je za wiarygodne za wyjątkiem zakresu w jakim wskazują, iż wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych w okresie od 12 lipca 1974 roku do 17 kwietnia 1977 roku. Jak wynika z dokonanych przez Sąd ustaleń wnioskodawca w okresie tym co prawda pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, jednak czynności kierowcy nie były wykonywane przez ubezpieczonego w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca zajmował się przepompowywaniem mleka do samochodu co w dziennie zajmowało mu około 3 – 4 godzin. Ponadto skarżący zasadniczą służbę wojskową ukończył w dniu(...) roku, zaś pracę w Spółdzielni (...) podjął dopiero w dniu (...)roku.

Akta osobowe z Zakładu (...) jako autentyczne również należało obdarzyć wiarą w całości.

Przesłuchani w sprawie świadkowie to osoby obce dla wnioskodawcy. F. S. był zatrudniony w Spółdzielni (...) w Ł. od 1970 do 2000 roku jako kierowca. M. C. pracował tam od 1979 do 2000 roku jako operator dźwigu. Świadkowie pracowali wspólnie z wnioskodawcą i mieli możliwość zaobserwowania wykonywanych przez niego obowiązków w trakcie pracy. Zeznawali logicznie, spontanicznie i szczerze. Niektórych szczegółów nie byli w stanie sobie przypomnieć jednak jest to zrozumiałe z uwagi na znaczny upływ czasu. Zgodnie potwierdzili wykonywanie przez wnioskodawcę pracy w charakterze operatora koparki. Opisali wykonywane przez niego w tym charakterze czynności wskazując, że przez zdecydowaną większość czasu pracy zajmował się rozładunkiem wagonów. Sporadycznie jeździł samochodem ciężarowym, gdy w danym momencie nie było zapotrzebowania na wykorzystanie koparki, co jednak zdarzało się wyjątkowo, gdyż w zakładzie było tylko 2 operatorów, zatem pracy dla nich raczej nie brakowało. Treść tych zeznań w powiązaniu z twierdzeniami wnioskodawcy pozwoliła na jednoznaczne ustalenie faktycznie wykonywanych przez wnioskodawcę czynności w trakcie pracy na stanowisku kierowcy i kierowcy operatora. Zeznania te zostały uznane za wiarygodne.

Odwołanie Z. B. jako zasadne zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony materiał dowodowy pozwala na jednoznaczne przyjęcie, że wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 t i kierowca operator koparki w okresach od 18 kwietnia 1977 roku do 31 grudnia 1979 roku i od dnia 2 stycznia 1980 roku do dnia 16 maja 1989 roku (12 lat i 29 dni).

Czynności uznane przez Sąd jako prace w szczególnych warunkach, wykonywane przez wnioskodawczynię w powyższych okresach opisane są w wykazie A w dziale VIII, pozycja 2, tj. „prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów” oraz w dziale V poz. 3 – „prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych” załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.)

Zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych nie podlega okres od 12 lipca 1974 roku do 17 kwietnia 1977 roku wskazany w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 31 marca 1988 roku, z uwagi na fakt nie wykonywania przez wnioskodawcę pracy kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w pełnym wymiarze czasu pracy. Wobec powyższego do stażu pracy w warunkach nie zalicza się również okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od dnia(...)

Ustalenie, że wnioskodawca pracował we wskazanych okresach w warunkach szczególnych przesądza o uznaniu odwołania za zasadne.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748), mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Od 1 stycznia 2013 roku nie jest wymagane rozwiązanie stosunku pracy przez ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Według art. 32. ust. 2 za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Ustęp 4 stanowi natomiast, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis art. 1 § 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Sumując powyższe, aby nabyć prawo do emerytury wnioskodawca musiał spełnić łącznie następujące warunki:

1)  osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2)  nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego;

3)  na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnić:

)a  co najmniej 15-letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz

)b  staż pracy w wymiarze co najmniej 25 lat.

W ocenie Sądu Okręgowego wszystkie te przesłanki zostały przez wnioskodawcę spełnione. W niniejszym postępowaniu Z. B. udowodnił staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 12 lat i 29 dni, co w powiązaniu z okresem bezspornym wynoszącym 6 lat 3 miesiące i 13 dni prowadzi do uznania, że legitymuje się wymaganym 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Z tego względu zaskarżoną decyzję należało zmienić i ustalić Z. B. prawo do emerytury od dnia(...) roku – od dnia złożenia wniosku o emeryturę.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.