Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2012 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnowie

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2012 roku w Tarnowie na rozprawie

odwołania J. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 29 maja 2012 roku nr (...)

w sprawie J. M.

przeciwko Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się J. M. emeryturę począwszy od dnia 1 maja 2012 roku.

Sygn. akt IV U 692/12

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 3 października 2012 roku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 29 maja 2012 roku odmówił J. M. prawa do emerytury.

W uzasadnieniu tej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, iż J. M. nie spełnia warunków, od których zależy prawo do wcześniejszej emerytury w myśl art. 32 w zw. z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż nie wykazał on 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

J. M. złożył odwołanie od powyższej decyzji domagając się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołujący podał, iż posiada 15 lat pracy w warunkach szczególnych miedzy innymi jako kierowca samochodów ciężarowych o masie powyżej 3,5 tony.

W odpowiedzi na odwołanie organ emerytalny domagał się jego oddalenia, powołując argumentację z zaskarżonej decyzji. Jak stwierdzono ubezpieczony udowodnił jedynie 10 lat, 2 miesiące i 1 dzień pracy w warunkach szczególnych, na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w T. oraz jako pomocnik maszynisty pojazdów trakcji spalinowych w (...).

Bezsporne między stronami było:

J. M. urodzony w dniu (...) ukończył 60 lat. Posiada na dzień 1.01.1999 r. łączny staż zatrudnienia wynoszący ponad 29 okresów składkowych i nieskładkowych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

J. M. w okresie od 17.07.1980 r. do 30.09.1991 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Przedsiębiorstwo to zajmowało się robotami melioracyjnymi – budową i konserwacją rowów, zbiorników, układaniem płyt drogowych na wałach, kanalizacją.

Dowód:

-

zeznania odwołującego – k. 17,

-

zeznania świadka R. P. – k. 16v,

-

zeznania świadka E. F. – k. 16v,

-

akta osobowe odwołującego się,

-

akta ZUS.

Podczas powyższego zatrudnienia w okresie od 17.07.1980 r. do 1.01.1990 r. odwołujący pracował jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodami ciężarowymi typu J., K., S. przewożąc materiały budowalne w tym rury kamionkowe. Sporadycznie w tym okresie zatrudnienia zdarzało się ubezpieczonemu jeździć Osinobusem – samochodem ciężarowym S. z którego ściągnięto skrzynię i w to miejsce zamontowano kabinę z siedzeniami dla ludzi. Samochód taki przewoził jednorazowo ponad 20 osób i w tym Przedsiębiorstwie co do zasady jeździł nim R. Ł.. Tylko więc w sytuacji jego nieobecności zastępował go odwołujący. Powyższą pracę kierowcy samochodów ciężarowych ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, innych prac nie wykonywał.

W następnym okresie od 2.01.1990 r. do 30.09.1991 r. odwołujący pracował jako kierowca samochodu marki Ż.

Ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu do dnia 30.04.2012 r.

Dowód:

-

zeznania odwołującego – k. 17,

-

zeznania świadka R. P. – k. 16v,

-

zeznania świadka E. F. – k. 16v,

-

akta osobowe odwołującego się,

-

akta ZUS.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zalegające w aktach organu emerytalnego, jak również w oparciu o zeznania świadków i odwołującego się.

Dokumenty dające podstawę dla poczynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd uznał za autentyczne i wiarygodne. Poza tym treść i forma tych dokumentów nie budziły zastrzeżeń i wątpliwości uczestników postępowania, nie ujawniły się też takie okoliczności, które należałoby brać pod uwagę z urzędu, a które podważałyby wiarygodność tej kategorii dowodów i godziły w ich moc dowodową od strony materialnej czy formalnej. Dokumenty urzędowe stanowiły zatem dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c.), a dokumenty prywatne, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 kpc).

Wiarygodne w ocenie Sądu były także zeznania świadków oraz w przeważającej mierze odwołującego się. Korespondowały one ze sobą wzajemnie jak i z materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie. Depozycje te nie zawierały żadnych wewnętrznych sprzeczności, były logiczne i spójne. Razem wzięte dały pełny i jasny obraz badanej rzeczywistości. Zeznania te bezsprzecznie wykazały, iż w okresie od 17.07.1980 r. do 1.01.1990 r. odwołujący pracował jako kierowca samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony. Co prawda odwołujący utrzymywał, że przez cały okres zatrudnienia w tym Przedsiębiorstwie, również w okresie od 2.01.1990 r. do 30.09.1991 r. pracował jeżdżąc samochodami ciężarowymi powyżej 3,5 tony (czemu Sąd nie dał wiary) gdyż z angaży wynika, iż był wówczas kierowcą Ż., to nie ma to jednak znaczenia dla sprawy z uwagi na spełnienie przez niego i tak warunku 15 lat pracy w warunkach szczególnych – biorąc pod uwagę początkowy okres zatrudnienia (od17.07.1980 r. do 1.01.1990 r.) i okresy zaliczone przez ZUS.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem postępowania było ustalenie czy J. M. przysługuje prawo do emerytury w niższym wieku z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Zdaniem ZUS odwołujący udowodnił stosownymi dokumentami 10 lat, 2 miesiące i 1 dzień pracy w szczególnych warunkach, na którą składają się okresy od 28.11.1973 r. do 26.05.1980 r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w T. oraz od 6.03.1970 r. do 6.11.1973 r. jako pomocnik maszynisty pojazdów trakcji spalinowych w (...).

Z powyższych względów zwrócić uwagę należy na regulację zawartą w art. 184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009 roku Nr 153 poz.1227 ze zm.) zgodnie, z którą ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, tj. 60 lat życia dla mężczyzny, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (czyli w dniu 1.01.1999 r.) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzny.

Z kolei według art. 32 wyżej powołanej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącymi pracownikami (o których mowa w ust 2-3 tegoż artykułu), zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 – tj. 65 lat w przypadku mężczyzn. Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa powyżej, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepis art. 32 ust. 4 powołanej ustawy stanowi natomiast, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Za owe przepisy dotychczasowe wymienione zarówno w art. 32 ust. 2 jak i w art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy należy uważać przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 55 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. 1982 r. Nr 40 poz. 267 ze zm.).

Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 lutego 2002 roku ( sygn. akt III CZP 30/2001, opubl. OSNAPiUS 2002/10 poz. 243 ) zawarte w art. 32 ust. 4 ustawy odesłanie do przepisów dotychczasowych, sankcjonujących obowiązywanie rozporządzenia, można odnosić tylko do tych przepisów rozporządzenia, które regulują materię określoną w przepisie ustawy, a więc wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk, oraz warunki, na jakich osobom wykonującym te prace przysługuje prawo do emerytury. Zachowały zatem moc przepisy § 4-8a określające wiek emerytalny i okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach pracowników wykonujących prace wyszczególnione w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, przepisy § 9-15 określające wiek emerytalny i warunki przechodzenia na emeryturę osób zatrudnionych w szczególnym charakterze, a ponadto przepis § 3 określający ogólny wymagany okres zatrudnienia oraz przepis § 2 ust. 1 stanowiący, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Zgodnie zatem z § 4 rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż J. M. spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury. Otóż ukończył 60 lat, posiada wymagany okres ogólnego stażu pracy, bo wynoszący ponad 29 lat, jak również legitymuje się okresem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na stanowiskach objętych wykazem A cytowanego rozporządzenia wynoszącym co najmniej 15 lat pracy.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż zgodnie z art. 473 k.p.c. w postępowaniu przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się żadnych ograniczeń dowodowych. To sprawia, że fakt zatrudnienia, bądź jego brak w warunkach szczególnych może być dowodzony za pomocą każdego środka dowodowego, w tym z zeznań świadków.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie dowody z zeznań świadków jak i odwołującego w sposób jednoznaczny potwierdziły, że J. M. w okresie od 17.07.1980 r. do 1.01.1990 r. pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodami ciężarowymi typu J., K. S. przewożąc materiały budowalne – rury kamionkowe. Sporadycznie w tym okresie zatrudnienia zdarzało się ubezpieczonemu jeździć Osinobusem – samochodem ciężarowym S. z którego ściągnięto skrzynię i w to miejsce zamontowano kabinę z siedzeniami dla ludzi. Samochód taki przewoził jednorazowo ponad 20 osób. Warto w tym miejscu podkreślić, iż zdaniem Sądu pomimo sporadycznego kierowania takim pojazdem należy uznać również taką pracę jako pracę kierowcy samochodu ciężarowego – w warunkach szczególnych. Osinobus to przecież samochód do przewozu większej liczby osób, produkowany przez PPHU (...) na bazie kolejnych modeli samochodów ciężarowych Star 28/29, z zabudowaną kabiną pasażerską w miejsce skrzyni ładunkowej. Fakt, ze zamiast towaru takim pojazdem przewożono ludzi w większej liczbie nie oznacza, iż nie był to samochód ciężarowy. Przeciwne stanowisko byłoby nielogiczne i sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego, tym bardziej biorąc pod uwagę choćby fakt, iż praca kierowcy autobusów o liczbie miejsc powyżej 15 osób, jest uznawana za pracę w warunkach szczególnych (wymienioną w Wykazie A Dziale VIII, pkt 2 rozporządzenia), a przedmiotowy Osinobus przewoził przecież nawet ponad 20 osób. Rację ma ZUS twierdząc w odpowiedzi na odwołanie, że samochód ciężarowy jest przeznaczony do przewozu ładunków i w przypadku Osinobusu też tak było, z tym tylko że tym „ładunkiem” była kabina i znajdujący się w niej pracownicy.

Wskazana zatem praca określona jest w Wykazie A Dziale VIII, pkt 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Tym samym, biorąc pod uwagę powyższy okres oraz okresy zaliczone przez ZUS J. M. spełnia wymagany warunek co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Mając powyższe na uwadze, działając na mocy wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję przyznając odwołującemu emeryturę od dnia 1.05.2012 r., tj. od dnia ustania jego ostatniego zatrudnienia.