Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Marek Wojnar (spr.)

Sędziowie: SO Włodzimierz Suwała

SR del. Anna Bojarczuk

Protokolant: p.o. protokolanta sądowego Robert Wójcik

przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2013 r.

sprawy K. K.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 17 grudnia 2012 r. sygn. akt III K 1016/11

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 413/13

UZASADNIENIE

K. K. został skazany prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie o sygn. akt III K 2764/06, za przestępstwo z art.
278 § 1 kk, popełnione w dniu 10 listopada 2006 roku, na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 zł;

2.  Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 4 października 2007 roku w sprawie
o sygn. akt II K 1/07, za przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 13 § 1 kk
w zw. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 12 kk, popełnione w dniu 2 grudnia 2005 roku, na karę 2 lat pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 5 lat próby oraz grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych po 10 zł;

3.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 19 października 2007 roku w sprawie o sygn. akt III K 1000/07, za przestępstwo z art. 280 § 1 kk, popełnione w dniu 30 maja 2007 roku, na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności;

4.  Sądu Rejonowego w Wejherowie z dnia 17 marca 2009 roku w sprawie o sygn. akt IX K 192/08, za przestępstwo z art. 280 § 1 kk, popełnione w dniu 11 lipca 2008 roku, na karę 2 lat pozbawienia wolności;

5.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 14 września 2010 roku w sprawie o sygn. akt IV K 139/10:

- za przestępstwo z art. 158 § 1 kk, popełnione w dniu 11 listopada 2009 roku, na karę 12 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 30 godzin
w stosunku miesięcznym,

- za przestępstwo z art. 190 § 1 kk, popełnione w dniu 11 listopada 2009 roku, na karę 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym, które to kary połączono i wymierzono karę łączną 1 roku i 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym;

6. wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe
w Warszawie z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie III K 123/09 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione w dniu 27 marca 2006r. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Wyrokiem z dnia 17 grudnia 2012 roku, sygn. akt III 1016/11, Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie na podstawie art. 85 kk
i art. 86 § 1 kk połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanymi w punktach 1 i 6 komparycji wyroku tj. w sprawach III K 2764/06 i III K 123/09 i orzekł wobec K. K. karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 577 kpk jako początek odbywania kary łącznej wskazał 1 października 2012 roku (początek odbywania kary w sprawie III K 123/09) jednocześnie na poczet w/w kary łącznej zaliczył okresy odbywania kary pozbawienia wolności w sprawie III K 2764/06 od 4 maja 2006r. do 5 maja 2006r. oraz 5 stycznia 2010 r. do 4 listopada 2010 roku; na podstawie art.
576 § 1 kpk uznał, iż w pozostałym zakresie wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu; na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie w zakresie wyroków opisanych w punktach 2, 3, 4 i 5 komparycji wyroku; zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł prokurator. Zaskarżył on ten wyrok w całości na korzyść oskarżonego K. K. i zarzucił mu błąd
w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na błędnym przyjęciu przez Sąd, iż wobec skazanego K. K. zostało odwołane przedterminowe zwolnienie udzielone w/w
w dniu 17 kwietnia 2012 roku (dot. sprawy III K 123/09) co w konsekwencji spowodowało wydanie przez Sąd wyroku łącznego pogarszającego sytuację skazanego.

W konkluzji apelacja wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie sprawy na podstawie art. 572 k.p.k.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Zarzut apelacji prokuratora jest zasadny, jednakże jego wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania na podstawie art. 572 k.p.k. jest nietrafny.

Skarżący słusznie podnosi, że Sąd Rejonowy błędnie przyjął, iż warunkowe przedterminowe zwolnienie skazanego K. K. z odbycia reszty kary orzeczonej w sprawie o sygn. akt III K 123/09 zostało następnie odwołane, ponieważ został on tymczasowo aresztowany od lipca 2012 r. w innej sprawie i w związku z tym powrócił do zakładu karnego. Uwzględnił początek i koniec kary pomijając przy tym wynikający z informacji o odbyciu kar pozbawienia wolności fakt, iż koniec odbywania kary jest wcześniejszy niż jej początek. Okoliczności te nie zostały przez Sąd I instancji należycie zweryfikowane i w konsekwencji doprowadziły do takiego ukształtowania kary łącznej pozbawienia wolności, które pogarszało sytuację prawną skazanego w stosunku do tej, jaka wynikała z odbytych już przez niego kar pozbawienia wolności w obu sprawach będących przedmiotem wydania wyroku łącznego. Skazany bowiem w sprawach o sygn. akt III K 2764/06 i III K 123/09 odbył już w sumie kary pozbawienia wolności w niższej wysokości od orzeczonej zaskarżonym wyrokiem łącznym kary łącznej obejmującej wyroki skazujące w obu sprawach. W tej sytuacji, mając na uwadze dyrektywy wynikające z art. 86 § 1 k.k. i art. 82 k.k., stwierdzić należy, że zaskarżony wyrok łączny niewątpliwie pogorszył sytuację prawną skazanego w stosunku do tej, jaka wynikała z odbywania poszczególnych kar pozbawienia wolności orzeczonych w wyrokach podlegających łączeniu.

Trudno jednak uznać za zasadny wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania na podstawie art. 572 k.p.k. Umorzenie postępowania na tej podstawie jest możliwe jedynie wówczas gdy brak jest warunków do wydania wyroku łącznego.

Zgodnie z art. 569 § 1 k.p.k., jeżeli zachodzą określone w art. 85 k.k. warunki do orzeczenia kary łącznej, to jest gdy skazany popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z nich i wymierzono mu za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Sformułowanie "sąd orzeka karę łączną" oznacza, że zastosowanie tej instytucji jest obligatoryjne, a więc w razie spełnienia przesłanek wskazanych w art. 85 k.k. nie ma możliwości jej niezastosowania. W orzecznictwie Sądu Najwyższego zasadnie wskazuje się, że w takim wypadku sąd obowiązany jest do wydania wyroku łącznego, co oznacza również brak swobody w doborze skazań podlegających łączeniu (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2005 r., I KZP 30/04, OSNKW 2005, z. 1, poz. 2).

Z zestawienia dat popełnienia czynów przypisanych K. K. w sprawach o sygn. akt III K 2764/06 i III K 123/09 dat wydania wyroków w tych sprawach objętych postępowaniem w przedmiocie wydania wyroku łącznego wynika, że podlegają one połączeniu wobec spełnienia przesłanek z art. 85 k.k. Nie można zatem uznać za trafny wniosku o umorzenie postępowania w sytuacji istnienia warunków do orzeczenia kary łącznej, określonych w art. art. 569 § 1 k.p.k. i art. 85 k.k. Podkreślić przy tym należy, że stosownie do art. 92 k.k. wydaniu wyroku łącznego nie stoi na przeszkodzie, że poszczególne kary wymierzone za zbiegające się przestępstwa zostały już w całości albo w części wykonane. Akceptacja stanowiska, że bezprzedmiotowe jest wydanie wyroku łącznego w sytuacji, gdy wszystkie kary za realnie zbiegające się przestępstwa zostały już w całości wykonane, prowadziłoby w istocie do modyfikacji art. 85 k.k., określającego warunki orzeczenia kary łącznej za realnie zbiegające się przestępstwa, który nie uzależnia orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym od tego, czy poszczególne kary zostały w całości wykonane, czy też nie. Na gruncie obowiązującego stanu prawnego żaden przepis w rozdziale IX Kodeksu karnego nie przewiduje kategorii "bezprzedmiotowości" wydawania wyroku łącznego, ani też nie upoważnia do odwołania się do takiego określenia w wypadku, gdy wszystkie kary jednostkowe wymierzone za realnie zbiegające się przestępstwa zostały w całości lub w części wykonane, a zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej określone w art. 85 k.k.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy będzie procedował z poszanowaniem przepisów prawa procesowego i materialnego dotyczących wyroku łącznego, w tym w szczególności dokona weryfikacji okresu odbytej kary w sprawach, w których nastąpiło warunkowe przedterminowe zwolnieniem, jak też mając na uwadze, iż okres próby przy warunkowym przedterminowym zwolnieniu jeszcze nie upłynął, poczyni ustalenia czy do czasu ponownego rozpoznania sprawy nie nastąpiło odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia, zwłaszcza wobec informacji na k- 158 dotyczącej skazania (obecnie nieprawomocnego) za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 4 lat pozbawienia wolności. Okoliczności te mają znaczenie dla prawidłowego ukształtowania kary łącznej obejmującej skazania podlegające łączeniu w myśl kryteriów określonych w art. 85 k.k., z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 § 1 k.k.

Kierując się powyższym, Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.