Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Karolina Mateja

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2016 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. R. (1) i F. S.

przeciwko (...) spółka akcyjna w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) spółka akcyjna w W. solidarnie na rzecz powodów M. R. (2) i F. S. kwotę 2.136 (dwa tysiące sto trzydzieści sześć) złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 4 marca 2012 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanej solidarnie na rzecz powodów kwotę 1.012 (jeden tysiąc dwanaście) złotych i 34 (trzydzieści cztery) grosze tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  zwraca powodom solidarnie od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 741 (siedemset czterdzieści jeden) złotych i 66 (sześćdziesiąt sześć) groszy tytułem nadpłaconej zaliczki.

Sygnatura akt: XI GC 519/15

Sprawa rozpoznawana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Dnia 30 stycznia 2015 roku powodowie F. S. i M. R. (2) wnieśli przeciwko pozwanej (...) Towarzystwu (...) spółce akcyjnej w W. pozew o zapłatę kwoty 2.382,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 4 marca 2012 roku do dnia zapłaty oraz złożyli wniosek o zasądzenie kosztów postępowania sądowego wg norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu swego żądania powodowie wskazali, iż w wyniku kolizji drogowej uszkodzony został samochód marki C. o numerze rejestracyjnym (...) należący do C. W., zaś sprawca wypadku był ubezpieczony u pozwanej. Powodowie wskazali, iż poszkodowany wynajął pojazd zastępczy, który był mu niezbędny do codziennej egzystencji, pracy związanej z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz w celu zapewnienia płynnego i nieprzerwanego zapewnienia ciągłości dotychczasowego zorganizowanego i ustabilizowanego funkcjonowania w życiu prywatnym. Pozwana zaś wypłaciła odszkodowanie, jednakże nie w pełnej wysokości.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 lutego 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty, zgodnie z żądaniem powodów.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty z dnia 1 kwietnia 2015 roku pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazano, iż wydatek na wynajem pojazdu zastępczego nie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą z dnia 3 lipca 2011 r., a kwota wypłacona tytułem odszkodowania za pojazd jest wystarczająca zarówno na naprawę pojazdu jak i na pokrycie kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Pozwana zakwestionowała okres najmu i dochodzenie przez powodów odszkodowania w kwocie brutto. Pozwana zakwestionowała nadto legitymację czynną powodów o moment, od którego powodowie żądają odsetek oraz podniosła zarzut przedawnienia.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 3 lipca 2011 roku doszło do kolizji drogowej samochodu marki C. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiącego własność C. W. z samochodem, którego kierowca posiadał polisę od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. W wyniku kolizji doszło do uszkodzenia między innymi: błotnika przedniego i tylnego lewego, koła przedniego i tylnego lewego, drzwi przednich i tylnych lewych, zderzaka tylnego. Na skutek zgłoszenia szkody pozwana prowadziła postępowanie likwidacyjne oznaczone numerem szkody nr (...). Pierwsze oględziny pojazdu i pierwsza kalkulacja została dokonana 6 lipca 2011 roku. 3

Niesporne, ponadto dowód:

- dokumenty akt szkody k. 97, 294-299, 314-321

- oświadczenie z dnia 3 lipca 2011 r. k. 8

Poszkodowany potrzebował samochodu zastępczego do prowadzenia działalności gospodarczej i do pracy związanej z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz do codziennego użytku, m.in. dojazdów i powrotów z pracy.

Dowód:

- oświadczenie, k. 9

- zeznania świadka C. W., k. 359-360

Poszkodowany wynajął u F. S. i M. R. (2) samochód C. o nr rej. (...) w okresie od 17 sierpnia 2011 r. do 2 września 2011 r. Z tytułu wynajmu F. S. i M. R. (2) wystawili poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.182,00 zł brutto za 17 dni wynajmu płatną w terminie 7 dni. Przyjęto stawkę 200 zł netto (246 zł brutto) za dobę wynajmu. Wymienione osoby zawarły z poszkodowanym umowę cesji wierzytelności.

Dowód:

- umowa najmu, k. 10

- potwierdzenie zwrotu pojazdu z tytułu umowy najmu, k.11

- faktura VAT, k. 12

- umowa cesji, k. 15

- kopia dowodu rejestracyjnego pojazdu, k. 13-14

W wyniku zgłoszenia roszczenia o zapłatę kwoty wynikającej z wierzytelności z tytułu najmu pojazdu zastępczego z dnia 6 października 2011 r. pozwana dokonała weryfikacji wystawionej przez powodów faktury i uznała za uzasadniony czas naprawy okres 9 dni a za stawkę dobową kwotę 200,00 złotych netto i przyznała kwotę odszkodowania z tytułu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w wysokości 1.800,00 zł. Pismem z dnia 2 lutego 2012 roku powodowie wezwali pozwaną do zapłaty kwoty 2.382,00 zł stanowiącej różnicę pomiędzy przyznanym odszkodowaniem, a kwotą wynikającą z faktury FS (...). Pozwana nie uznała roszczenia powodów.

Dowód:

- pismo z dnia 6 października 2011 r., k. 16

- wezwanie do zapłaty, k. 17

- dokumenty akt szkody – k. 63-182, 250-251

W dniu 15 lipca 2011 r. warsztat A. T. W. zgłosił pozwanej potrzebę przeprowadzenia powtórnych oględzin, w związku z odholowaniem samochodu do warsztatu i możliwością obejrzenia dodatkowych uszkodzeń pojazdu: słupka środkowego, zawieszenia, wahaczy, drążka kierowniczego.

W dniu 5 sierpnia 2011 r. poszkodowany w serwisie (...), H.-B. w S. sprawdził zawieszenie pojazdu po kolizji.

W dniu 9 sierpnia 2011 r. pojazd poszkodowanego przeszedł badanie i próbę ustawienia geometrii zawieszenia w serwisie (...), H.-B. w S.. Podczas badania stwierdzono dodatkowe uszkodzenie śrub regulacyjnych, uniemożliwiających ustawienie zawieszenia.

W dniu 16 sierpnia 2011 r. poszkodowany ponownie poinformował pozwaną o potrzebie przeprowadzenie dodatkowych oględzin z uwagi na stwierdzone uszkodzenia śrub lub też uznanie ich do wymiany.

W dniu 22 sierpnia 2011 r. zostały przeprowadzone powtórne pomiary i ustawienie geometrii zawieszenia pojazdu.

Naprawa samochodu poszkodowanego w warsztacie A. T. W. trwała ok. 3-4 tygodnie, przez cały czas naprawy pojazd znajdował się u mechanika. Poszukiwanie części oraz ilość pracy w warsztacie spowodowały przestój w naprawie samochodu poszkodowanego.

Dowód:

- korespondencja mailowa, k. 35-36

- dokumenty akt szkody, k. 259, 267-269

- zeznania świadka T. W., k. 360-361

- pismo z dnia 5 października 2015 r., k. 381

Uzasadniony i konieczny czas wynajmu pojazdu zastępczego wynosił 16 dób – od dnia 17 sierpnia 2011 r. do dnia 2 września 2011 r.

Ustalony koszt wynajmu samochodu zastępczego o parametrach zbliżonych do pojazdu wynajmowanego w opcji pełnego ubezpieczenia pojazdu, z wykupionym udziałem własnym w szkodzie i bez limitu kilometrów wahał się w granicach od 185 zł do 245 zł brutto za dobę.

Dowód:

- pisemna opinia biegłego sądowego W. S., k. 101 – 109

- ustna uzupełniająca opinia biegłego sądowego W. S.

- cenniki, k. 44-50

Pismem z dnia 2 lutego 2012 r. powodowie wezwali pozwaną do zapłaty kwoty 2.382,00 zł.

Dowód:

- wezwanie, k. 96

Pismem z dnia 28 września 2015 r. Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w S. oświadczył, iż poszkodowany C. W. w 2011 roku nie figurował w ewidencji podatników z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na własne nazwisko.

Dowód:

- pismo z dnia 28 września 2015 r., k. 379

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione z zasadniczej części.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z § 4 art. 822 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 k.c. powinien to być adekwatny związek przyczynowy.

W rozpoznawanej sprawie niespornym był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona. Z kolei legitymacja powodów do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez nich umowy cesji oraz art. 509 i 510 k.c., zgodnie z którymi wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania; wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Pozwana nie kwestionowała swej odpowiedzialności co do zasady ani konieczności najmu pojazdu zastępczego. Wskazała natomiast, że najem nie powinien trwać dłużej niż 9 dni. Pozostałe zarzuty strony pozwanej dotyczyły legitymacji czynnej powodów o moment, od którego powodowie żądają odsetek, przedawnienia roszczenia powodów oraz możliwości odliczenia podatku Vat od należnego odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W spornym zakresie Sąd w całości oparł się dokumentach przedłożonych przez strony, zeznaniach świadków oraz opinii biegłego, która była spójna, logiczna oraz w pełni i jednoznacznie odpowiadała na zadaną tezę dowodową. W ocenie Sądu ponadto metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń. Biegły potwierdził, iż technologiczny czas naprawy wynosił 8 dni roboczych. Przy czym uwzględnił w tym okresie jeden dzień przeznaczony na ewentualne poprawki i wydanie pojazdu. Biegły jednoznacznie wskazał, iż maksymalny czas najmu, pozostający w normalnym związku przyczynowym z uszkodzeniem pojazdu w wyniku kolizji, trwał od dnia 17 sierpnia 2011 r. do dnia 2 września 2011 r., a więc 16 dób.

Pozwana zakwestionowała treść wydanej przez biegłego opinii i wskazała, że technologiczny czas naprawy powinien być określony na podstawie przeprowadzonego zakresu naprawy. Biegły w ustnej opinii uzupełniającej podkreślił, że jego zadaniem było określenie czasu niezbędnego do naprawienia uszkodzonego samochodu, w związku z tym ustalony czas najmu – 16 dób, wynika z technologicznego czasu naprawy, który obejmuje tylko i wyłącznie czasochłonność prac, który biegły ustalił na 8 dni roboczych czasu zabezpieczenia części zamiennych . Biegły podkreślił, iż w niniejszej sprawie zakres naprawy oprócz części typowych dotyczył również elementów układu jezdnego (zawieszenia), a w takich sytuacjach czas ten może wynosić od 5 do 7 dni. W rozmowie z pracownikami firmy (...) biegły ustalił, że czas oczekiwania mógł wynosić ok. 5 dni.

Sąd za uzasadniony uznał okres od dnia 17 sierpnia 2011 r. do dnia 2 września 2011 r. Sąd ustalił rozpoczęcie naprawy na dzień 16 sierpnia 2011 r., tj. od daty przesłania przez warsztat informacji do towarzystwa ubezpieczeniowego o dodatkowych uszkodzeniach, czyli daty wskazującej czas ustalenia przyczyny braku niewykonalności przeprowadzenia regulacji geometrii zawieszenia uszkodzonego pojazdu w dniu 9 sierpnia 2011 r., w serwisie (...), H.-B. w S.. Na podstawie umowy najmu przedłożoną przez stronę powodową Sąd określił początek okresu najmu na dzień 17 sierpnia 2011 r. Od tego dnia należy liczyć pięciodniowy okres oczekiwania na zorganizowanie części zawieszenia. Następnie trzeba uwzględnić okres 8 dni, które biegły uznał za uzasadnione do dokonania naprawy. Sąd uwzględnił jeden dzień, który biegły przeznaczył na ewentualne poprawki i wydanie pojazdu. Łączny uzasadniony okres najmu to 16 dni. Powodowie wystawili fakturę opiewającą na kwotę 4.182,00 zł za 17 dni wynajmu pojazdu zastępczego. W tym zakresie za wiarygodne uznał Sąd także zeznania świadka T. W., który precyzyjnie wyjaśnił, że w związku z poszukiwaniem części były przestoje w pracach oraz wyjaśnił, iż ilość pracy w warsztacie mogła mieć wpływ na czas trwania naprawy pojazdu- ok. 3-4 tygodnie. Należy także uwzględnić, iż w obecnych realiach rynkowych nie można wymagać, by pracownicy warsztatu skupili się wyłącznie na jednym samochodzie albowiem przedsiębiorstwo zorganizowane jest w ten sposób, by jednocześnie obsługiwać kilka zleceń. Kierując się powyższymi ustaleniami, a także uwzględniając, iż pozwana zaspokoiła w części (tj. w kwocie 1.800,00 zł) roszczenie strony powodowej, na rzecz C. W. należało zasądzić kwotę 2.136,00zł. W pozostałym zakresie pozew oddalono.

Sąd nie znalazł w niniejszej sprawie żadnego uzasadnienia dla kwestionowania przez pozwaną dochodzenia przez powodów odszkodowania w kwocie brutto. Jak wynika z materiału dowodowego poszkodowany C. W. w 2011 roku nie figurował w ewidencji podatników z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na własne nazwisko. W związku z powyższym Sąd przyjął, iż odszkodowanie za szkodę poniesioną w wyniku uszkodzenia pojazdu mechanicznego, należącego do poszkodowanego C. W., nie będącego podatnikiem podatku VAT, obejmuje mieszczący się w wystawionej przez powodów fakturze podatek VAT.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Mając na uwadze, iż powodowie jako dzień zgłoszenia roszczenia przyjęli datę wezwania pozwanej do zapłaty kwoty 2.382,00zł, tj. dzień 2 lutego 2012 roku, uzasadnione było żądanie zasądzenia odsetek od dnia 4 marca 2012 roku. Jako pewny początek trzydziestodniowego terminu Sąd za powodami przyjął datę wezwania pozwanej do zapłaty roszczenia, bowiem ww. wezwanie znajduje się w załączonych przez stronę pozwaną dokumentach akt szkody, z czego wynika fakt, iż pozwana je otrzymała. Pozwana zrzucając bezzasadność żądania odsetek liczonych od dnia 4 marca 2012 r. n ie wykazała innej daty przyjęcia przedmiotowego wezwania do zapłaty. W związku z powyższym należało uznać za uzasadnione roszczenie powodów w zakresie zasądzenia odsetek od dnia 4 marca 2012 roku do dnia zapłaty.

Niezasadny okazał się zarzut przedawnienia roszczenia. Generalna zasada przedawnienia roszczeń z umów ubezpieczenia uregulowana jest w art. 819 § 1 k.c., który stanowi że roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech. Natomiast wyjątek od generalnej zasady trzyletniego okresu przedawnienia są roszczenia z umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zgodnie z brzmieniem art. 819 § 3 k.c. termin roszczeń poszkodowanego wobec zakładu ubezpieczeń o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem okresu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania. Wobec wyżej wskazanej regulacji, która stanowi, iż termin roszczeń poszkodowanego wobec zakładu ubezpieczeń z umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej deliktowej m.in. za wypadki drogowe roszczenie o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem okresu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym (deliktem) zastosowanie znajdzie art. 442 ¹ k.c. Zgodnie z brzmieniem § 1 tego przepisu roszczenia z tytułu czynów niedozwolonych przedawniają się po upływie 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia nie później jednak niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę. W warunkach niniejszej sprawy bieg terminu przedawnienia był przerwany w dniu 30 stycznia 2015 r. w następstwie wniesienia pozwu do sądu. Tym samym w chwili wszczęcia przedmiotowego postępowania roszczenie nie było przedawnione.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powodów koszty złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 120 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 34 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika – 600 zł, zgodnie z § 6 pkt 3 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348), oraz część wynagrodzenia biegłego w kwocie 258,34 zł (pokryta z zaliczki wpłaconej przez powodów). Mając na uwadze treść normy art. 102 k.p.c. uwzględniając przebieg całego postępowania, oraz fakt, że strona powodowa sprawę przegrała w 11 procentach, sąd nie obciążał powoda kosztami postępowania.

Obowiązek zwrotu na rzecz powodów solidarnie kwoty 741,66 zł wynikał z faktu uiszczenia przez pełnomocnika powodów zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 1000, zapłaty z tej zaliczki części wynagrodzenia biegłemu (1000 złotych – 258,34 złotych = 741,66 złotych) i jej rozliczenia zgodnie z normą art. 84 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Na marginesie sąd wskazuje, że wnioski o wyłączenie biegłego okazały się niezasadne, stąd oddalono je. O ile biegły sądowy sporządza opinie dla sądu, to sporządza je również, jako biegły specjalista, dla podmiotów prywatnych co nie umniejsza jego umiejętności, nie wpływa na ocenę jego pracy. Strona powodowa nie wykazała, że biegły notorycznie, być może złośliwie, sporządza opinie „przeciwko” pozwanej, które następnie są nieprzydatne dla sprawy, sąd ich nie wykorzystuje. Tylko taka sytuacja uzasadniałaby przyjęcie, że ów wieloletni biegły sądowy, w stosunku do pozwanej zachowuje się niewłaściwie, nieobiektywnie. Sam fakt wydawania przez niego opinii, które są dla pozwanej niekorzystne, nie stanowi podstawy dla wyłączenia biegłego.

W tym stanie rzeczy orzeczono, jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.(...)

2.(...)

3. (...)

4. (...) A. R.

5. (...)