Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 634/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2015 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący SSR Joanna Zaganiacz

Protokolant Barbara Lesiak

przy udziale Asesora Prokuratury Rejonowej w Świdnicy T. B.

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2015 roku sprawy karnej

J. H. (H.)

syna M. i J. z domu H.

urodzonego (...) w miejscowości K. (R. C.)

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu w dniu 29 kwietnia 2004 roku w Ż. oraz 18 maja 2004 roku w P., woj. (...), doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem A. K. w taki sposób, że pobrał od niego kwotę 15.000,00 zł jako zaliczkę na sprowadzenie dla niego z R. C.ciągnika rolniczego wraz z przyczepą i nie wywiązał się ze złożonego zobowiązania i nie sprowadził ciągnika, ani mimo wezwań pokrzywdzonego nie zwrócił kwoty pobranej zaliczki, czym działał na szkodę A. K.

tj. o czyn z art. 286§1 kk

II.  w dniu 7 marca 2012 roku w Ś., woj. (...), dokonał przywłaszczenia powierzonego mu samochodu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) należącego do P. R., dysponując nim, jak swoją własnością, mimo wygaśnięcia umowy użyczenia,

tj. o czyn z art. 284§1 kk

III.  w okresie pomiędzy 28 kwietnia 2012 roku a 15 maja 2012 roku w Ś., woj. (...), działając czynem ciągłym w realizacji powziętego z góry zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził K. T. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 570 zł, w taki sposób, że za pożyczenie kwoty 370 zł a po kilku dniach dodatkowo kwoty 200 zł, przekazał mu jako zastaw pod udzieloną pożyczkę nie będący jego własnością samochód marki V. o numerze rejestracyjnym (...) należący do P. R., a następnie pożyczonej kwoty nie zwrócił,

tj. o czyn z art.286§1 kk w zw. zart.12 kk

I.  oskarżonego J. H. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 kk i za to na podstawie powołanego przepisu wymierza mu karę roku pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego J. H. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt II części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 284 § 1 kk i za to na podstawie powołanego przepisu wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  oskarżonego J. H. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt III części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286§1 kk w zw. zart.12 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk łączy kary orzeczone w pkt I - III wyroku i wymierza oskarżonemu karę łączną roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 69 § 1 kk i 70 § 1 pkt 1 kk w związku z art. 4 § 1 kk warunkowo zawiesza wykonanie kary łącznej pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu J. H. w pkt IV wyroku na okres 5 (pięciu) lat próby;

VI.  na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka od oskarżonego J. H. na rzecz pokrzywdzonego A. K. kwotę 15 000,00 zł (piętnaście tysięcy złotych) tytułem obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem;

VII.  na podstawie art. 72 § 2 kk zobowiązuje oskarżonego J. H. do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego K. T. kwoty 570 zł (pięćset siedemdziesiąt złotych) w okresie próby;

VIII.  zwalnia oskarżonego J. H. od ponoszenia kosztów sądowych, w tym opłaty, zaliczając wszelkie poniesione tymczasowo wydatki na rachunek Skarbu Państwa;

IX.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. B. kwotę 2184,48 zł ( dwa tysiące sto osiemdziesiąt cztery złote czterdzieści osiem groszy) tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu oskarżonemu J. H. z urzędu;

X.  zasądza od oskarżonego J. H. na rzecz oskarżyciela posiłkowego A. K. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

(na podstawie art. 423 § 1a kpk w zakresie ograniczonym wnioskiem strony)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2012 roku przez kilka miesięcy J. H. był zatrudniony w Piekarni (...) Spółka Jawna W. położonej w Ś., przy ul. (...). Zajmował się rozwożeniem wyprodukowanego tam pieczywa m.in. do C.. Samochód, którym J. H. rozwoził pieczywo uległ spaleniu wraz z towarem. Aby mieć możliwość dalszego wykonywania pracy, nie mając możliwości korzystania z samochodu służbowego, bo pozostałe nie używane były zepsute, na prośbę właściciela piekarni (...), zwrócił się do swego kolegi - P. R., znanego mu z wcześniejszego miejsca zatrudnienia, wiedząc, iż ten posiada samochód przeznaczony do sprzedaży, z prośbą o pożyczenie mu tego pojazdu. W dniu 5 marca 2012 roku pomiędzy P. R. i J. H. została zawarta umowa użyczenia na okres dwóch dni samochodu marki V. nr rej. (...) rocznik 1996 i w tym też dniu samochód został przekazany oskarżonemu wraz z kompletem kluczyków i dowodem rejestracyjnym.

Po upływie umówionego terminu J. H. (1) pojawił się u P. R. i zaproponował mu odkupienie tego samochodu, na co właściciel wyraził zgodę. Cena sprzedaży samochodu wraz z radiem została ustalona na kwotę 3100 zł z odroczonym terminem płatności na okres miesiąca i w tym czasie samochód miał pozostawać w użytkowaniu J. H. (1). Po tych uzgodnieniach oskarżony bywał w domu P. R. i z uwagi na trudności finansowe sukcesywnie pożyczał od niego i jego matki pieniądze na paliwo. Po jakimś czasie J. H. przestał się tam pojawiać, przestał też odbierać telefony. W tej sytuacji P. R. zaczął poszukiwać i oskarżonego, i swojego samochodu. W tym też celu udał się ze swoimi siostrzeńcami do piekarni (...) przy ul. (...) w Ś., gdzie na parkingu stał jego samochód. Przy pomocy drugiego kompletu kluczy towarzyszący mu siostrzeniec otworzył samochód i chciał go uruchomić, co zauważyła pracownica piekarni, która podeszła i zaczęła krzyczeć, aby zostawił samochód, sądząc, że to samochód oskarżonego. Po okazaniu jej dokumentów świadczących o prawie własności, poinformowała ona o zaistniałej sytuacji właściciela piekarni (...), a ten z kolei w rozmowie telefonicznej prosił P. R. o pozostawienie samochodu jeszcze na kilka dni i zapewniał go jako pracodawca, że po powrocie oskarżonego z C. obaj do niego przyjadą i oskarżony sfinalizuje umowę sprzedaży samochodu oraz rozliczy się z pożyczonej na paliwo kwoty 800 zł.

Po upływie wyznaczonego terminu spotkania oskarżony razem z F. W. spotkali się w domu P. R.. Na prośbę oskarżonego i jego pracodawcy ustalono przesunięcie na okres 2 tygodni kolejny terminu zawarcia umowy sprzedaży i rozliczenia się z pożyczonych pieniędzy. F. W. gwarantował przy tym, że zadba o to by uzgodnione warunki zostały dotrzymane. Po upływie tego czasu P. R. próbował się skontaktować zarówno z J. H., jak i F. W., ale bezskutecznie. Po jakimś czasie F. W. w rozmowie telefonicznej z matką P. R. przekazał mu informację, żeby odebrał swój samochód. P. R. zaczął poszukiwać samochodu i w dniu 30 maja 2012 r. odnalazł go na stacji paliw przy ul. (...) w Ś., które to miejsce wskazała mu pracownica piekarni. Na tej stacji paliw był tankowany tabor samochodowy piekarni (...) i firma miała tam wysokie zadłużenie z tytułu należności za paliwo. P. R. dowiedział się od współwłaściciela tej stacji K. T., że samochód został zastawiony przez J. H. za udzieloną mu pożyczkę w kwocie 570 zł, a nadto, że oskarżony chciał mu ten samochód sprzedać.

Dowody:

- częściowo zeznania świadka P. R. k. 165-166, 375v-377,

- częściowo zeznania świadka K. T. k. 171, 358v- 359,

- częściowo zeznania F. W. k. 191-192, 418v- 419,

- częściowo wyjaśnienia oskarżonego k. 231, 256, 343v-345, 377, 418,

- umowa użyczenia k. 168,

- umowa zastawu k. 176,

Oskarżony J. H. urodził się dnia (...) w K. posiada obywatelstwo c., z wykształcenia jest mechanikiem samochodowym, jest wdowcem, posiada jedno dorosłe dziecko. Obecnie utrzymuje się ze świadczeń pomocy socjalnej. Był uprzednio karany sądownie.

Dowody:

- informacje o osobie k.230,

- dane o karalności k. 108, 216, 441,

- odpisy wyroków k. 121, 149, 151-151a,

Oskarżony J. H. (1) słuchany po raz pierwszy w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do wzięcia w P. zaliczki na ciągnik i nie spłacenia tej zaliczki, nie przyznał się do popełnienia pozostałych dwóch zarzucanych mu czynów i skorzystał z prawa do odmowy wyjaśnień. Przesłuchiwany po raz drugi przed prokuratorem oskarżony przyznał się do wszystkich z zarzucanych mu czynów, skorzystał z prawa odmowy wyjaśnień i złożył wniosek o dobrowolne poddanie się karze, zaakceptowany następnie przez oskarżyciela publicznego, który wystąpił w trybie art. 335 § 1 kpk z wnioskiem o skazanie bez przeprowadzania rozprawy. Wniosek ten nie został uwzględniony przez sąd.

W postępowaniu sądowym J. H. przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów za wyjątkiem czynu zarzucanego mu w pkt. I aktu oskarżenia. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy oskarżony przyznał się do popełnienia wszystkich zarzucanych mu występków.

- wyjaśnienia oskarżonego k. 231, 256, 343v-345, 377, 418,

Sąd zważył co następuje :

Materiał dowodowy zebrany w niniejszej sprawie dostarczył przekonywujących dowodów do przypisania oskarżonemu J. H. (2) sprawstwa i winy w zakresie przestępstwa opisanego w pkt. II części wstępnej wyroku tj. występku z art. 284§2 kk i jednocześnie brak takich dowodów w zakresie pozostałych dwóch zarzutów dotyczących przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 kk opisanych w pkt I i III części wstępnej wyroku.

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd oparł się w głównej mierze na źródłach osobowych w postaci częściowych wyjaśnień oskarżonego J. H. (1) oraz zeznań P. R., K. T. i F. W.. Istotne znaczenie miały również dowody w postaci kserokopii umowy użyczenia, umowy zastawu, zestawienia sprzedaży . Informacje w nich zawarte Sąd uznał za wiarygodne, nadto nie były one kwestionowane przez żadną ze stron postępowania.

Świadek P. R. dokładnie i szczegółowo opisał okoliczności, w jakich doszło do popełnienia czynu będącego przedmiotem rozpoznania, zeznając, iż J. H., którego znał z poprzedniego miejsca zatrudnienia, zwrócił się do niego z prośbą o pożyczenie mu samochodu celem możliwości kontynuowania pracy. Świadek opisał również okoliczności, w jakich oskarżony po zawarciu umowy pożyczał od niego i jego matki pieniądze na paliwo, a także wskazał, że po jakimś czasie J. H. przestał się u niego pojawiać, przestał też odbierać połączenia telefoniczne, wobec czego świadek zaczął szukać oskarżonego i swego samochodu, odnajdując go w efekcie na parkingu przy piekarni (...). Z relacji świadka wynikało również, że pomimo ustaleń poczynionych z udziałem F. W., nie doszło do zwrócenia mu samochodu i w końcu w dniu 30 maja 2012 r. odnalazł go na stacji paliw przy ul. (...) w Ś., gdzie też dowiedział się od współwłaściciela tej stacji K. T., że samochód jest zastawiony przez oskarżonego za udzieloną mu pożyczkę w kwocie 570 zł, a nadto, że oskarżony próbował mu ten samochód sprzedać.

Z kolei świadek K. T. wskazał okoliczności, w których przedmiotowy samochód znalazł się w dniu 28 kwietnia 2012 roku jako przedmiot zastawu na stacji paliw, której świadek był współwłaścicielem. Jego zeznania uzupełniały relację P. R.. Zeznania obu wymienionych świadków Sąd ocenił jako wiarygodne i odzwierciedlające rzeczywiste okoliczności sprawy. Odmiennie Sąd ocenił zeznania świadka F. W., które były wewnętrznie niespójne i niekonsekwentne, a zmierzały do zatajenia roli, jaką świadek odegrał w zdarzeniach będących przedmiotem sprawy.

Powyższe dowody wraz z wyjaśnieniami oskarżonego w części zgodnej z ustalonym stanem faktycznym, wzajemnie się uzupełniają i tworzą logiczny obraz przebiegu zdarzenia. W ich świetle nie ulega żadnej wątpliwości, iż oskarżony J. H. (1) posiadając w użytkowaniu samochód należący do P. R. oddał go K. T. w dniu 28 kwietnia 2012 r. w zastaw, w zamian za udzielony mu w tym dniu kredyt na zakupiony towar w kwocie 370 zł, a zatem przywłaszczył sobie powierzony mu samochód postępując z nim jak właściciel. Tego rodzaju ustalenia faktyczne uzasadniały przypisanie oskarżonemu popełnienia przestępstwa z art. 284 § 2 kk. Akceptując opis czynu przyjęty w zarzucie aktu oskarżenia, Sąd wskutek przeoczenia nie dokonał zmiany kwalifikacji prawnej tego występku.

Przy wymiarze kary Sąd uwzględnił wniosek złożony przez oskarżyciela publicznego na rozprawie, a wcześniej sformułowany na podstawie art. 335 § 1 kpk. Zdaniem Sądu kara w orzeczonym wymiarze jest proporcjonalna do stopnia zawinienia oskarżonego, który wykazał się nieposzanowaniem cudzej własności w celu zaspokojeniu własnych potrzeb oraz sposób działania oskarżonego znamionujący się lekceważeniem porządku prawnego, polegającego na przesuwaniu terminu zakupu samochodu i zwodzeniu w ten sposób właściciela. Nie bez znaczenia jest także okoliczność, iż po upływie krótkiego okresu czasu, przy pożyczce pieniędzy od K. T. oskarżony nie zawahał się zawrzeć umowy przewidującej przepadek samochodu na rzecz stacji paliw w wypadku nie spłacenia długu w określonym terminie.

W konsekwencji powyższych ustaleń za popełnione przestępstwo Sąd wymierzył oskarżonemu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, która stała się składową kary łącznej roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. W kontekście ustawowych celów kary za celowe Sąd uznał skorzystanie na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej oskarżonemu kary na okres próby 5 lat. Nie jest on bowiem, w ocenie sądu, sprawcą na tyle zdemoralizowanym by była konieczność orzeczenia bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Tak wymierzona kara zrealizuje swoje funkcje w zakresie sprawiedliwego ukarania sprawcy, jak też w zakresie prewencji ogólnej, a zakreślony okres próby pozwoli zrealizować powyższe cele. Korzystając wobec oskarżonego z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary Sąd zastosował przepis art. 4 § 1 kk, gdyż aktualne brzmienie art. 69 § 1 kk uniemożliwiałoby takie orzeczenie w stosunku do sprawcy uprzednio karanego sądownie, jakim jest oskarżony. Wzmocnieniu prewencyjnego oddziaływania wymierzonej kary będzie służyć również zobowiązanie oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, a termin wyznaczony do realizacji tego obowiązku, w kontekście aktualnej sytuacji osobistej i majątkowej oskarżonego, będzie wystarczający dla spełnienia swoich funkcji kompensacyjnych.

Rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu zawarte w pkt. VIII i X wyroku znajdują podstawę prawną w treści art. 624 kpk. Uwzględniając całokształt sytuacji rodzinnej i majątkowej oskarżonego Sąd uznał za celowe zwolnienie go od obowiązku poniesienia kosztów sądowych i opłaty, obciążając Skarb Państwa wydatkami poniesionymi od momentu wszczęcia postępowania (pkt. VIII wyroku), natomiast zasądzając od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrot poniesionych przez niego kosztów procesu (pkt. X).

Na rzecz obrońcy z urzędu Sąd przyznał wynagrodzenie z tytułu świadczenia na rzecz oskarżonego obrony z urzędu, która dotychczas nie została opłacona.