Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie o sygn. akt: II K 326/15 Sąd Rejonowy w Kutnie uznał oskarżonego M. F. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 157§1 kk i wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, zawieszając jej wykonanie na okres próby 3 lat oraz orzekł na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę na podstawie art. 46§2 kk w kwocie 2000 zł. Sąd Rejonowy wyeliminował natomiast z przypisanego oskarżonemu zarzutu działanie w warunkach czynu chuligańskiego.

Apelację od powyższego wyroku złożył prokurator. Skarżący, na podstawie art. 427§1 i 2 kpk oraz 438 pkt 1 kpk zarzucił wyrokowi obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na jego treść, to jest art. 7 kpk, a polegającą na dowolnej, a nie swobodnej ocenie dowodów zebranych w sprawie i błędnym przyjęciu, że występek popełniony przez oskarżonego nie miał charakteru chuligańskiego. W konsekwencji skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie M. F. za winnego zarzucanego mu przestępstwa z art. 157§1 kk w zw z art. 57a§1 kk.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja, w takim kształcie, w jakim została złożona, nie mogła zostać uwzględniona.

Zgodnie z treścią art. 434§1 kpk, sąd odwoławczy może orzec na niekorzyść oskarżonego tylko wtedy, gdy wniesiono na jego niekorzyść środek odwoławczy. Sąd odwoławczy może orzec tylko w granicach zaskarżenia i tylko w razie stwierdzenia uchybień podniesionych w środku odwoławczym (…).

Od podmiotu profesjonalnego, a takim jest prokurator, wymaga się zatem, aby chcąc zmiany zaskarżonego orzeczenia na niekorzyść oskarżonego, precyzyjnie i trafnie sformułował stawiane zarzuty. W analizowanej sprawie, skarżący powołał się na przepis art. 438 pkt 1 kpk, który stanowi o naruszeniu prawa materialnego, następnie zarzucił naruszenie przepisu procedury, a z uzasadnienia apelacji wynika, że kwestionuje on prawidłowość ustaleń faktycznych sądu I instancji. Treść zarzutów jest zatem nie jasna i uwzględnienie apelacji prokuratora powodowałoby naruszenie gwarancji procesowych oskarżonego. Skarżący nie dostrzegł ponadto, że proste uwzględnienie środka odwoławczego, poprzez zmianę zaskarżonego orzeczenia było niedopuszczalne, albowiem prowadziłoby do wygenerowania wyroku sprzecznego z prawem. Z art. 69§4 kk wynika bowiem, że wobec sprawcy występku o charakterze chuligańskim sąd może zawiesić wykonanie kary jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Tymczasem w analizowanej sprawie karę pozbawienia wolności warunkowo zawieszono oskarżonemu na okres 3 lat próby. Tego rozstrzygnięcia autor apelacji nie skarży, choć z akt sprawy szczególne okoliczności, o których mowa w cytowanym powyżej przepisie, nie wynikają. Sąd odwoławczy z urzędu nie może tego rozstrzygnięcia zmienić, gdyż musiałby, poza zakresem apelacji, dokonać nowych, odmiennych i niekorzystnych dla oskarżonego ustaleń faktycznych i zaostrzyć karę, poprzez wymierzenie jej nowego rodzaju – tj. kary pozbawienia wolności bez jej warunkowego zawieszenia. W konsekwencji zmieniony wyrok byłby sprzeczny z prawem – z art. 69§4 kk.

Ponadto, co wydaje się najistotniejsze, z uzasadnienia apelacji wynika, że prokurator neguje ustalenie sądu meriti, że oskarżony nie działał bez powodu albo z oczywiście błahego powodu. Tym argumentom trudno odmówić słuszności, a cytowane poglądy doktryny zasługują na całkowitą aprobatę. Rzecz jednak w tym, że sąd I instancji, w pisemnym uzasadnieniu wyroku konstatuje także, iż :” Jakkolwiek jego motywacja nie zasługuje na uwzględnienie, to jednak było to działanie z zemsty, czy też złości za to, że pokrzywdzony niewłaściwie zareagował na jego psy. Intencją oskarżonego nie było zaś przejawianie poczucia bezkarności, względnie lekceważenia porządku prawnego wobec publicznego otoczenia „

Sąd Rejonowy podkreślił zatem brak zamiaru dokonania występku o charakterze chuligańskim. Nie ulega wątpliwości, że dla przypisania sprawcy działania w warunkach czynu chuligańskiego, konieczne jest udowodnienie, że swym zamiarem obejmował on nie tylko znamiona umyślnego występku, o którym mowa w art. 115§21 kk, ale także dodatkowe znamiona zawarte w tym przepisie – działanie publiczne, bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazywanie rażącego lekceważenia porządku prawnego. Sprawca musi zatem chcieć albo co najmniej godzić się na okazywanie rażącego lekceważenia porządku prawnego. Sąd Rejonowy dokonał oceny, w świetle której tego właśnie zamiaru, w tym zakresie, nie można oskarżonemu przypisać. Z oceną tą można by polemizować jedynie wtedy, gdyby w stawianych rozstrzygnięciu zarzutach, skarżący ją kwestionował. Tymczasem autor apelacji w ogóle się do tej kwestii nie odnosi. Zamyka to także drogę Sądowi Okręgowemu do analizowania tej kwestii, choć w kontekście rozpatrywanej sprawy, nie można a priori odmówić zasadności rozumowaniu sądu I instancji. Zamiaru bowiem się nie domniemywa, a z zebranych dowodów wprost on nie wynika, mimo, że obiektywnie wykluczyć go nie można.

W tym stanie rzeczy, wobec oczywistych wadliwości złożonej apelacji i dokonanej przez sąd I instancji, niekwestionowanej w środku zaskarżenia oceny sfery zawinienia, Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.