Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2016 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Lidia Kopczyńska

Protokolant: stażysta Sylwia Gawarecka

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2016 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa Bank (...) S.A.

przeciwko B. B.

o zapłatę

orzeka

I.  zasądza od pozwanego B. B. na rzecz powoda Bank (...) S.A. kwotę 8.701,84 zł (osiem tysięcy siedemset jeden złotych osiemdziesiąt cztery grosze) z odsetkami:

- umownymi w wysokości odpowiadającej odsetkom maksymalnym liczonym od kwoty 8.612,66 zł (osiem tysięcy sześćset dwanaście złotych sześćdziesiąt sześć groszy) od dnia 30 października 2014 roku do dnia zapłaty,

- ustawowymi liczonymi od kwoty 84,93 zł (osiemdziesiąt cztery złote dziewięćdziesiąt trzy grosze) od dnia 28 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku,

- ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 84,93 zł (osiemdziesiąt cztery złote dziewięćdziesiąt trzy grosze) od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego B. B. na rzecz powoda Bank (...) S.A. kwotę 1.310,36 zł (jeden tysiąc trzysta dziesięć złotych trzydzieści sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  zasądza od pozwanego B. B. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Ciechanowie kwotę 326 zł (trzysta dwadzieścia sześć złotych) tytułem uzupełnienia opłaty sądowej.

Sygn. akt I C 597/15

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) S.A. z siedzibą we W. reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego U. R., pozwem złożonym do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 28 stycznia 2015 r. wnosił o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i zasądzenie na jego rzecz od pozwanego B. B. kwoty 8.701,84 zł w tym:

- kwoty 8.612,66 zł z odsetkami umownymi w wysokości 4-krotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od dnia 30 października 2014 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 84,93 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 28 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 4,25 bez odsetek.

Ponadto wnosił o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych oraz opłaty manipulacyjnej dla dostawcy usług płatności w kwocie 1,36 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwany zawarł z nim w dniu 7 marca 2013 r. umowę limitu kredytowego. Wobec braku terminowej spłaty należności wypowiedział przedmiotową umowę stawiając całą należność w stan wymagalności. Mimo wezwania do zapłaty strona pozwana do dnia wniesienia pozwu nie spłaciła wymaganej wierzytelności. (pozew k. 2-6 akt)

W dniu 13 lutego 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w całości uwzględniając żądanie pozwu. (nakaz k. 7 akt)

W ustawowym terminie pozwany B. B. złożył sprzeciw od tego orzeczenia, w którym zaskarżył go w całości i wnosił o oddalenie powództwa w całości. Ponadto wnosił o zasądzeni kosztów postępowania, wg. spisu, który zostanie przez niego przedłożony przed zamknięciem rozprawy.

W lapidarnym uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zaprzeczył, iż nie wykazał woli ugody w kwestii uregulowania zadłużenia oraz zaprzeczał kwocie zadłużenia. (sprzeciw k. 10 - 11 akt)

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu, utratę mocy nakazu zapłaty w całości i postanowieniem z dnia 17 marca 2015 r. sprawę przekazał Sądowi właściwości ogólnej pozwanego. (postanowienie k. 13 akt)

Przed tutejszym Sądem pełnomocnik powoda podtrzymał dotychczasowe stanowisko, dołączając dodatkowo dokumenty stanowiące podstawę dochodzonego roszczenia.

Pozwany nie stawił się na rozprawę i nie zajął stanowiska na piśmie.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 marca 2013 r. B. B. zawarł z powodem Bankiem (...) S.A. z siedzibą we W. umowę o limit kredytowy nr (...) na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych. Na podstawie tej umowy kredytodawca udostępnił kredytobiorcy środki pieniężne w wysokości 4.000,00 zł w jego koncie osobistym na okres od dnia zawarcia umowy do dnia 6 marca 2014 r. Zgodnie z § 3 ust. 3 umowy od wykorzystanego limitu kredytowanego Bank pobierał odsetki wg. stawki zmiennej. W dniu zawarcia umowy oprocentowanie limitu kredytowego wynosiło 17,90% w stosunku rocznym. Natomiast zgodnie z ust. 2 tego paragrafu w przypadku, gdy w/w oprocentowanie przekroczy 4-krotność stopy kredytu lombardowego NBP, Bank miał zastosować oprocentowane równe 4-krotności stopy kredytu lombardowego NBP. W § 8 ust. 7 strony ustaliły, że niespłacona przez kredytobiorcę w terminie należność Banku z tytułu kredytu lub odsetek w dniu płatności stawało się wymagalna. Od tego dnia od niespłaconej kwoty kredytu naliczone jest oprocentowanie od zadłużenia przeterminowanego. W § 8 ust 8 umowy wysokość oprocentowanie należności przeterminowanych równe było 4-krotności stopy kredytu lombardowego NBP i na dzień zawarcia umowy wynosiło 19% w stosunku rocznym. Ustęp 11 tego paragrafu stanowił, zaś, że na koszty, których obowiązek poniesienia przez kredytobiorcę może powstać w związku z nie wykonaniem przez niego zobowiązań wynikających z umowy składają się m.in. koszty monitów i wezwań wysłanych do kredytobiorcy zgodnie ze stawkami wynikającymi z wyciągu z Taryfy.

dowód: KRS powoda k. 26-67 akt, umowa o limit kredytowy wraz z załącznikami k. 69-74 akt

Wobec zaprzestania spłacania kredytu zgodnie z warunkami umowy bank złożył kredytobiorcy oświadczenie datowane na dzień 14 sierpnia 2014 r. o wypowiedzeniu umowy oraz wezwał go do spłaty całej wierzytelności w ciągu 62 dni od otrzymania wypowiedzenia.

dowód: wypowiedzenie umowy k. 77 akt

Pismem z dnia 25 listopada 2014 r. kredytodawca wezwał ponownie pozwanego do zapłaty, w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania. Pismo to ponadto zawierało informacje o możliwości zawarcia z pozwanym ugody i prolongaty terminu spłaty zaległości, po kontakcie telefonicznym.

dowód: wezwanie do zapłaty k. 78 akt

W dniu 29 stycznia 2015 r. powód wystosował do pozwanej pismo informujące od zamiarze skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, podkreślając raz jeszcze, że jest skłonny rozłożyć wierzytelność na raty, z możliwością ustalenia wysokości oraz terminów miesięcznych rat.

dowód: pismo informacyjne k. 79 akt

Stosownie do regulacji prawa bankowego kredytobiorca w dniu 4 maja 2015 r. wystawił wyciąg z ksiąg banku stwierdzający zadłużenie strony pozwanej.

dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 45 akt

Na dzień wniesienia pozwu, do spłaty kredytobiorcy pozostała kwota 8.701,84 zł, na którą składają się: niespłacony kapitał w kwocie 8.612,66 zł, odsetki umowne w kwocie 84,93 zł naliczone od dnia 3 maja 2014 r. do dnia 28 października 2014 r. oraz 4,25 zł kosztów wezwań i upomnień.

dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 45 akt

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dokumentów przedłożonych przez powoda do akt sprawy. Sąd dał tym dokumentom wiarę w pełni, albowiem strony nie kwestionowały ich autentyczności czy wiarygodności, a Sąd nie znalazł podstaw by to czynić z urzędu. Przedłożone dokumenty rzeczywiście były sporządzone, a w ich treść nie ingerowano, nie były przerabiane. W tej sytuacji Sąd uznał, iż dołączone dokumenty mogą w całości stanowić podstawę do wydania w sprawie rozstrzygnięcia.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda zasługiwało w zasadniczej części na uwzględnienie.

Źródłem roszczenia powoda była umowa kredytowa, a zatem podstawą prawną jego działań były przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72 poz. 665 z późn. zm.). Zgodnie z art. 69 ust. 1 tej ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Powód Bank (...) S.A. z siedzibą we W. domagał się zasądzenia od pozwanego B. B. kwoty stanowiącej równowartość niespłaconego przez niego kredytu powiększonego o odsetki i koszty. Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie kwestionował faktu zawarcia umowy kredytu oraz istnienia zadłużenia, a jedynie wysokość dochodzonego roszczenia.

Z art 6 KC wynika, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

W niniejszej sprawie został przedstawiony przez powoda wyciąg z ksiąg banku oraz umowa, której prawdziwości oraz rzetelności pozwany nie kwestionował. W treści wyciągu oraz pism i wezwań kierowanych do pozwanego Bank każdorazowo (na dzień ich sporządzania) wyliczał poszczególne kwoty które składają się na wysokość zobowiązania – kapitał, odsetki umowne, odsetki za opóźnienie, czy też kwotę ogółu czynności windykacyjnych, tj. wezwania, upomnienia, monitoring. Pozwany natomiast mimo podważania wysokości zadłużenia, nie wykazał z jakich przyczyn i na jakiej podstawie (np. częściowego spełnienia) je kwestionuje. Tym samym należy uznać, że powód wykazał istnienie zobowiązania, natomiast pozwany nie udowodnił, że zwolnił się z ciążącego na nim zobowiązania.

W tej sytuacji Sąd uznał żądanie pozwu za uzasadnione i należność zasądził w wysokości dochodzonej pozwem.

Jak wynika z art. 476 zd. 1 KC, dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela.

Zgodnie z przepisem art. 481 KC, który reguluje kwestię tzw. odsetek za opóźnienie obowiązującym do dnia 1 stycznia 2016 r. –

§ 1. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

§ 2. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Wysokość odsetek z tytułu opóźnienia może zatem być określona przez strony w umowie albo też może wynikać z przepisów prawa (wyżej cytowany § 2). Granicę wysokość odsetek za opóźnienie wyznaczały przepisy o odsetkach maksymalnych, zawarte w art. 359 § 2 ¹ KC (obowiązującym przed 1 stycznia 2016 r.), który odpowiednio należało stosować. Zgodnie z jego brzmieniem - Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej (czyli. np. umowy) nie może w stosunku rocznym przekraczać 4-krotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP (odsetki maksymalne). W razie zastrzeżenia w czynności prawnej stopy odsetek za opóźnienie wyższych niż odsetki maksymalne wierzycielowi należały się odsetki maksymalne (art. 359 § 2 ¹ KC – obowiązującym do 1 stycznia 2016 r.). Organem, który określał wysokość odsetek ustawowych do dnia 1 stycznia 2016 r. była Rada Ministrów (art. 359 § 3 KC)

W dniu 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 9 listopada 2015 r.), która znowelizowała m.in. przepisy dotyczące odsetek zarówno tych wynikających z art. 359 KC – tzw. odsetek kapitałowych, jak z art. 481 KC – tzw. odsetek za opóźnienie, zmieniającą sposób obliczania odsetek i ich wysokość.

Nowa treść art. 481 KC brzmi następująco -

§ 1. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

§ 2. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych . Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

§ 2 ¹ . Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).

§ 2 ² . Jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie.

§ 2 ³ . Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy.

§ 2 ⁴ . Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie.

Zgodnie z art. 56 cytowanej ustawy nowelizującej – Do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Powód wnosił o zasądzenie odsetek umownych w wysokość 4-krotności kwoty kredytu lombardowego NBP od kwoty kapitału, tj. 8.612,66 zł od dnia 30 października 2014 r. do dnia zapłaty oraz odsetek ustawowych od kwoty 84,93 zł stanowiących odsetki umowne naliczane od należności głównej od dnia 28 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty.

Biorąc pod uwagę wyżej opisane i cytowane przepisy (zarówno te przed 1 stycznia 2016 r., jak i te po 1 stycznia 2016 r.) –

Sąd zasądził odsetki umowne w wysokości odpowiadającej odsetkom maksymalnym liczonym od kwoty 8.612,66 zł od dnia 30 października 2014 r. do dnia zapłaty, tj.

- od dnia 30 października 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości 4-krotności kredytu lombardowego NBP – których wysokość odpowiadała żądaniu powoda - których podstawa zasądzenia wynika z art. 481 § 2 KC w zw. z art. 359 § 2 ¹ KC w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz

- od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości 2-krotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, które są równe sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych., których podstawa zasądzenia wynika z art. 481 § 2 i 2 ¹ KC w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r.

Sąd ponadto zasądził odsetki ustawowe / odsetki za opóźnienie liczone od kwoty 84,93 zł od dnia 28 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty, tj.

- od dnia 28 stycznia 2015 r. 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. z odsetkami ustawowymi – których wysokość odpowiadała żądaniu powoda - których podstawa zasądzenia wynika z art. 481 § 2 KC w zw. z art. 359 § 2 ¹ KC w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz

- od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości 2-krotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, które są równe sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych., których podstawa zasądzenia wynika z art. 481 § 2 i 2 ¹ KC w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r.

W pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił (pkt II sentencji wyroku), bowiem w wyniku zmiany przepisów, które weszły w życie w dniu 1 stycznia 2016 r., żądanie powoda zasądzenia odsetek w przedstawionej przez niego wysokości po dniu 31 grudnia 2015 r. wykraczało po za obecnie obowiązujące ramy odsetek maksymalnych za opóźnienie.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398 z późn. zm.) (dalej u.k.s.c) opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi o na 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30,00 zł i nie więcej niż 100.000,00 zł. Natomiast zgodnie z przepisem art. 19 ust. 2 pkt 2) u.k.s.c czwartą część opłaty (1/4) pobiera się od pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Kwota wartości przedmiotu sporu niniejszej sprawy to 8.701,84 zł, a zatem należna opłata sądowa od pozwu wyniosła 435,00 zł (8.702,00 zł x 5 %). Powód wnosząc pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, zgodnie z wyżej cytowanym przepisem uiścił ¼ tej opłaty, czyli 109,00 zł. Stosownie zaś do treści art 113 ust. 1 u.k.s.c. kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Pozwany przegrał niniejszą sprawę w całości, a zatem mając powyższe na względnie, w pkt III sentencji wyroku nakazano ściągnąć od niego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Ciechanowie kwotę 326,00 zł (435,00 zł x ¾), tytułem części opłaty stosunkowej od pozwu, której powód nie miał obowiązku uiścić.

Pozwany przegrał proces w całości. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art 98 § 1 i 2 KPC strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty, które Sąd orzekł w pkt IV sentencji wyroku składają się: opłata sądowa, którą uiścił powód w kwocie 109,00 zł, koszty zastępstwa procesowego - wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 1.200,00 zł których wysokość wynika z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490) oraz 1,36 zł kosztów manipulacyjnych poniesionych przez powoda podczas uiszczenia opłaty sądowej podczas składania pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Z tych względów Sąd orzekł jak w wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)