Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2016r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 stycznia 2016r. w O.

sprawy z odwołania H. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o odsetki

na skutek odwołania H. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 28.08.2015r. znak (...)

orzeka:

1. zmienia zaskarżoną decyzję i H. N. od kwoty wyrównania emerytury w wysokości 6.839,84 zł przyznaje prawo do ustawowych odsetek w kwocie 2.101,61 zł,

2. w pozostałym zakresie odwołanie oddala.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28.08.2015r. ZUS odmówił H. N. wypłaty ustawowych odsetek od kwoty wyrównania emerytury, wypłaconej w dniu 10.08.2015r. w kwocie 6.839,84zł.

W odwołaniu od tej decyzji H. N. domagała się wypłaty przedmiotowych odsetek od całej kwoty wyrównania od dnia 01.07.2011r. wskazując, że Sąd Apelacyjny w Białymstoku przyznał jej wyrównanie emerytury i stwierdził błąd organu rentowego.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że wyrokiem z dnia 25.06.2015r. Sąd Apelacyjny w Białymstoku wprawdzie przeliczył H. N. emeryturę od 01.07.2011r., lecz wniosek H. N. o wypłatę ustawowych odsetek od wyrównania emerytury przekazał do rozpoznania ZUS. Wykonując powyższy wyrok decyzją z dnia 20.07.2015r. wypłacono odwołującej wyrównanie emerytury w kwocie 6.839,84zł. Organ rentowy wskazał, że Sąd Apelacyjny w Białymstoku nie orzekł o odpowiedzialności organu rentowego, dlatego ostatnią okolicznością niezbędną do wydania decyzji był dzień wpływu wyroku do ZUS, tj. 09.07.2015r. Ponieważ wypłata kwoty wyrównania nastąpiła 10.08.2015r., a więc w terminie 30 dni od daty wpływu wyroku Sądu, w świetle art. 118 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych brak jest podstaw do wypłaty odsetek a zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie akt emerytalnych H. N. Sąd ustalił, żex decyzją z dnia 01.12.1999r. ustalono H. N. prawo do emerytury w celu ustalenia świadczenia przedemerytalnego na dzień 22.10.1999r. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury ZUS przyjął przeciętną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 01.01.1984r. do 31.12.1993r. i (...) 102,79% oraz kwotę bazową 1.327,44zł. W okresie od 22.10.1999r. do 09.10.2003r. H. N. pobierała świadczenie przedemerytalne.

W dniu 29.08.2003r. odwołująca złożyła wniosek o emeryturę. Po jego rozpoznaniu decyzją z dnia 05.09.2003r. przyznano jej prawo do emerytury od 01.10.2003r. Do jej ustalenia przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 01.01.1984r. do 31.12.1993r. i (...) 102,79% oraz kwotę bazową 1.327,44zł.

W dniu 10.11.2003r. H. N. wystąpiła o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury z całego okresu zatrudnienia, do wniosku załączyła legitymację ubezpieczeniową oraz zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp-7 za okres zatrudnienia w Zakładach (...) w O.. Decyzją z dnia 08.12.2003r. odmówiono przeliczenia wskazując, iż nie zostały spełnione warunki określone w art. 110 i art. 111 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż dotychczas wyliczony (...) wynoszący 102,79% jest najkorzystniejszy.

W dniu 20.10.2004r. odwołująca złożyła do ZUS wniosek o przyjęcie do wyliczenia emerytury kwoty bazowej obowiązującej w dniu 10.10.2003r. W odpowiedzi ZUS w piśmie z dnia 02.11.2004r. wskazał, że żądanie to jest niezasadne.

W piśmie z dnia 14.02.2005r. H. N. ponownie wniosła o przyjęcie do wyliczenia emerytury kwoty bazowej obowiązującej w dniu 10.10.2003r. oraz o zweryfikowanie stażu pracy. W odpowiedzi decyzją ZUS z dnia 07.03.2005r. dokonał przeliczenia jej stażu pracy od 04.03.2005r. i wypłacił wyrównanie za okres od 10.10.2003r. do 31.03.2005r. Nie uwzględniono natomiast żądania przyjęcia kwoty bazowej obowiązującej w dniu 10.10.2003r. W dalszym ciągu do ustalenia wysokości emerytury przyjęto podstawę wymiaru ustaloną do świadczenia przedemerytalnego w wysokości uwzględniającej kolejne waloryzacje oraz WWPW 102,79%. Od decyzji ZUS z dnia 07.03.2005r. H. N. wniosła odwołanie, domagając się przyjęcia kwoty bazowej z dnia 10.10.2003r. Odwołanie to wyrokiem Sądu Okręgowego w Ostrołęce z dnia 16.06.2003r. zostało oddalone w sprawie IIIU 405/05.

Na podstawie akt emerytalnych H. N. Sąd ustalił też, że kolejny wniosek o przeliczenie emerytury złożyła w dniu 18.07.2014r. We wniosku tym domagała się m.in. przyjęcia kwoty bazowej z 10.10.2003r. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS wydał decyzję, w której przeliczył H. N. od dnia 01.07.2014r. emeryturę przez przyjęcie kwoty bazowej w wysokości 1.862,62zł, obowiązującej w dacie 10.10.2003r. H. N. wnosząc odwołanie od tej decyzji domagała się wyrównania emerytury od 2005r. podnosząc, że kwota bazowa 1.862,62zł powinna być przyjęta już wcześniej niż od 10.07.2014r. Wyrokiem z dnia 21.10.2014r. w sprawie IIIU 718/14 Sąd Okręgowy w Ostrołęce oddalił odwołanie. Na skutek apelacji odwołującej Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 24.06.2015r. zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję ZUS z dnia 22.07.2014r. w ten sposób, że przeliczył emeryturę należną H. N., poczynając od dnia 01.07.2011r., oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, wniosek o wypłatę odsetek od należnej kwoty wyrównania przekazał do rozpoznania ZUS i oddalił apelację w pozostałym zakresie.

Powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wpłynął do ZUS w dniu 09.07.2015r. Wykonując ten wyrok organ rentowy w dniu 20.07.2015r. wydał decyzję, w której przeliczył od 01.07.2015r. emeryturę i wypłacił odwołującej kwotę 6.839,84zł tytułem wyrównania emerytury za okres od 01.07.2011r. do 31.07.2015r. Kwota wyrównania została przekazana do banku w dniu 10.08.2015r.

W dniu 28.08.2015r. ZUS wydał zaś decyzję, w której odmówił H. N. wypłaty ustawowych odsetek od kwoty wyrównania emerytury, wypłaconej w dniu 10.08.2015r. w kwocie 6.839,84zł.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem badania była prawidłowość decyzji ZUS z dnia 28.08.2015r., którą ZUS odmówił H. N. wypłaty ustawowych odsetek od kwoty wyrównania emerytury, wypłaconej w dniu 10.08.2015r. w kwocie 6.839,84zł.

Odwołująca domagała się wypłaty przedmiotowych odsetek od całej kwoty wyrównania od dnia 01.07.2011r.

W ocenie Sądu odwołanie jest częściowo zasadne.

Z akt emerytalnych H. N. wynika, iż przedmiotowe wyrównanie zostało przyznane odwołującej decyzją z dnia 20.07.2015r., stanowi ono kwotę 6.839,84zł i obejmuje należności za okres od 01.07.2011r. do 31.07.2015r. Kwota wyrównania została przekazana do banku w dniu 10.08.2015r.

W cenie Sądu kwota wyrównania powinna zostać odwołującej wypłacona wraz z ustawowymi odsetkami, dlatego odwołanie co do zasady podlegało uwzględnieniu.

Na żądanie Sądu organ rentowy w piśmie datowanym na 11.01.2016r. wskazał kwoty wyrównania od poszczególnych należności miesięcznych w okresie od 01.07.2011r. do 31.07.2015r. oraz wyliczył ustawowe odsetki od tych należności. Poza sporem jest, że wyrównanie w kwocie 6.839,84zł jest wynikiem wypłacania odwołującej od lipca 2011r. zaniżonej emerytury, co było skutkiem przyjmowania przez ZUS nieprawidłowej kwoty bazowej. Kwestia wysokości kwoty bazowej była przedmiotem postępowania przed Sądem Okręgowym w Ostrołęce w sprawie IIIU 718/14. Z akt emerytalnych i wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 24.06.2015r. wynika, że w dniu 14.02.2005r. a następnie w dniu 18.07.2014r. H. N. wnosiła o przyjęcie do wyliczenia emerytury kwoty bazowej obowiązującej w dniu 10.10.2003r. Jej wniosek z dnia 14.02.2005r. został decyzją z dnia 07.03.2005r. rozpoznany odmownie, zaś na skutek wniosku z dnia 18.07.2014r. ZUS w dniu 22.07.2014r. wydał decyzję, w której przeliczył H. N. od dnia 01.07.2014r. emeryturę przez przyjęcie kwoty bazowej w wysokości 1.862,62zł, obowiązującej w dacie 10.10.2003r. H. N. wnosząc odwołanie od tej decyzji domagała się wyrównania emerytury od 2005r. podnosząc, że kwota bazowa 1.862,62zł powinna być przyjęta już wcześniej niż od 10.07.2014r. Wyrokiem z dnia 21.10.2014r. w sprawie IIIU 718/14 Sąd Okręgowy w Ostrołęce oddalił odwołanie. Na skutek apelacji odwołującej Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 24.06.2015r. zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję ZUS z dnia 22.07.2014r. w ten sposób, że przeliczył emeryturę należną H. N., poczynając od dnia 01.07.2011r., oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, wniosek o wypłatę odsetek od należnej kwoty wyrównania przekazał do rozpoznania ZUS i oddalił apelację w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 133 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż:

1.  od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu, z zastrzeżeniem art. 107a ust. 3;

2.  za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, o którym mowa w pkt 1, jeżeli odmowa lub przyznanie niższych świadczeń były następstwem błędu organu rentowego lub odwoławczego.

W wyroku z dnia 17.03.2011r. (I UK 332/10, LEX nr 811827) Sąd Najwyższy wskazał, że zawarte w art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych określenie "błąd organu rentowego" obejmuje sytuacje, w których organ rentowy miał podstawy do przyznania świadczenia, lecz z przyczyn leżących po jego stronie tego nie uczynił. Za takie przyczyny można uznać wszelkie zaniedbania tego organu, każdą obiektywną wadliwość decyzji, niezależnie od tego czy jest ona skutkiem zaniedbania, pomyłki, celowego działania organu rentowego, czy też rezultatem niewłaściwych działań pracodawców albo wadliwej techniki legislacyjnej i w konsekwencji niejednoznaczności stanowionych przepisów.

Z uzasadnienia w/w wyroku Sądu Apelacyjnego jednoznacznie wynika, iż Sąd ten uznał, że odmowa przyznania wnioskodawczyni emerytury z zastosowaniem kwoty bazowej 1.862,62zł, obowiązującej w dniu 10.10.2003r., było następstwem błędu organu rentowego, co w myśl art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uzasadnia wyrównanie świadczenia za okres 3 lat wstecz od złożenia wniosku o przeliczenie emerytury, tj. od 01.07.2011r. W świetle powyższych okoliczności należy uznać, iż poszczególne sumy należności miesięcznych emerytury, składające się na wyrównanie, powinny został wypłacone odwołującej z ustawowymi odsetkami.

W sprawie znajdzie zastosowanie Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 lutego 1999r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Z § 2 ust. 1 w/w Rozporządzenia wynika, iż odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń - do dnia wypłaty świadczeń, z uwzględnieniem ust. 2-5. Przepis § 6 stanowi zaś, że jeżeli świadczenie jest wypłacane osobie uprawnionej za pośrednictwem poczty lub na rachunek bankowy, za dzień wypłaty świadczeń uważa się dzień przekazania należności na pocztę lub do banku.

Na żądanie Sądu organ rentowy w piśmie datowanym na 11.01.2016r. wskazał kwoty wyrównania od poszczególnych należności miesięcznych w okresie od 01.07.2011r. do 31.07.2015r. oraz wyliczył ustawowe odsetki od tych należności. Odwołująca nie kwestionowała tych wyliczeń. Odsetki stanowią kwotę 2.101,61zł (k. 29a.s.).

Mając powyższe na uwadze Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i H. N. od kwoty wyrównania emerytury w wysokości 6.839,84zł przyznał prawo do ustawowych odsetek w kwocie 2.101,61zł.

Odwołanie podlegało częściowo oddaleniu. H. N. domagała się bowiem wypłaty odsetek od całej kwoty wyrównania od tej samej daty, tj. od dnia 01.07.2011r. Tymczasem na kwotę wyrównania składają się należności płatne miesięcznie w latach 2011-2015. Wyliczone przez ZUS odsetki w kwocie 2.101,61zł uwzględniają terminy płatności każdej należności miesięcznej wyrównania, a ponieważ są to kwoty miesięczne z tytułu emerytury za okres od 01.07.2011r. do 31.07.2015r., dlatego nie można przyznać odsetek od każdej należności miesięcznej od 01.07.2011r., gdyż należności – poczynając od emerytury za sierpień 2011r., były wymagalne dopiero po tej dacie. Odwołanie podlegało więc oddaleniu w zakresie żądania odsetek od każdej należności miesięcznej wyrównania emerytury za okres przypadający przed datą wymagalności każdej kwoty należności miesięcznej.

Z tych względów na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 kpc orzeczono jak w sentencji.