Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI W 7529/15

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2015 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie XI Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Bazyluk

Protokolant: Anna Urbańska

przy udziale oskarżyciela--------------------------

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2015 roku w Warszawie

sprawy Ł. O.

syna M. i M. z domu A.

urodzonego dnia (...) w W.

obwinionego o to, że:

w dniu 23 października 2014r., w siedzibie Straży Miejskiej na ulicy (...) w W., będąc właścicielem pojazdu marki B. o numerze rejestracyjnym (...) wbrew obowiązkowi, nie wskazał na żądanie uprawnionego organu komu powierzył w/w pojazd do kierowania w dniu 12.07.2014r. o godzinie 13:45 na ul. (...) w W.,

tj. o wykroczenie z art. 96 § 3 kw,

orzeka:

I.  obwinionego Ł. O. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego wykroczenie z art. 96 § 3 kw, z tym ustaleniem, że czyn został popełniony w dniu 29 sierpnia 2014 roku i za to na podstawie art. 96 § 3 kw skazuje go, zaś na podstawie art. 96 § 3 kw w zw. z art. 24 § 1 i § 3 kw wymierza obwinionemu karę grzywny w wysokości 800 (osiemset) złotych;

II.  na podstawie art. 118 § 1 kpw, art. 627 kpk w zw. z art. 119 kpw zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 (sto) złotych tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania oraz kwotę 80 (osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty.

XI W 7529/15

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 lipca 2014 r. o godz. 13:45 przy ul. (...) w W. za pomocą urządzenia samoczynnie rejestrującego pomiar prędkości zostało wykonane zdjęcie pojazdowi marki B. o nr rej. (...), który nie zastosował się do ograniczenia prędkości określonego w ustawie i przekroczył dozwoloną prędkość o 54 km/h, czym dopuścił się popełnienia wykroczenia określonego w art. 92a kw.

Na podstawie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców ustalono, że właścicielem w/w pojazdu jest Ł. O. zam. przy ul. (...), (...)-(...) W..

Do Ł. O. wysłano wezwanie wraz z formularzami oświadczeń o wyrażeniu zgody na ukaranie mandatem karnym za popełnienie wykroczenia z art. 92a kw, bądź do wskazania kierowcy, który prowadził pojazd w dniu popełnienia czynu oraz formularz oświadczenia o wyrażeniu zgody na przyjęcie mandatu karnego w przypadku niewskazania osoby kierującej pojazdem. Korespondencja została podjęta w dniu 25 lipca 2014r.

Obwiniony pismem z dnia 31 lipca 2014r. zwrócił się do Straży Miejskiej o udostępnienie wykonanego zdjęcia w celu identyfikacji kierującego pojazdem.

Obwiniony pismem z dnia 11 sierpnia 2014r. został poinformowany, iż z dokumentacją fotograficzną może zapoznać się w siedzibie Straży Miejskiej oraz ponownie wezwany do wskazania, komu powierzył przedmiotowy pojazd do używania lub kierowania.

Pismem z dnia 29 sierpnia 2014r. obwiniony ponownie zwrócił się do Straży Miejskiej o udostępnienie zdjęcia i nie wskazał użytkownika pojazdu.

Pismem z dnia 16 września 2014r. obwiniony podtrzymał swoją poprzednią prośbę.

W dniu 16 października 2014r. w siedzibie Straży Miejskiej przy ul. (...) stawił się Ł. O.. Ponowił on prośbę o udostępnienie zdjęcia pojazdu. Po okazaniu zdjęcia nie rozpoznał kierowcy ani nie był w stanie wskazać komu użyczył pojazd w dniu 12 lipca 2014r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

- częściowych wyjaśnień obwinionego (k. 19)

- notatki urzędowej (k. 1-3)

- wezwania (k. 4)

- zwrotnego potwierdzania odbioru (k. 5)

- pisma (k. 6)

- pisma (k. 8)

- pisma (k. 9)

- pisma (k. 10)

- pisma (k. 14)

- notatek urzędowych (k. 20, 21)

Obwiniony wyjaśnił, iż powodem niezastosowania się przez niego do wezwania Straży Miejskiej z dnia 19 lipca 2014r. było nieprzedstawienie mu zdjęcia dokumentującego popełnione wykroczenie, zaś zdjęcie przedstawione mu w dniu 23.10.2014r. nie pozwala mu na wskazanie kierującego z uwagi na jego nieczytelność. Wobec powyższego brak podstaw w ocenie obwinionego do przypisania mu winy popełnienia wykroczenia z art. 96§3 kw.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom obwinionego w zakresie w jakim twierdzi, iż nie jest wstanie wskazać na wezwanie Straży Miejskiej komu powierzył pojazd w dniu 12 lipca 2014 r., jednakże ta okoliczność nie ma znaczenia dla odpowiedzialności obwinionego za wykroczenie z art. 96§3 kw. W ocenie Sądu obwiniony pomimo wezwania, nie wykonał ciążącego na nim obowiązku wskazania na żądanie organu, osoby, której powierzył pojazd do kierowania lub używania w określonym czasie. Nie był w jakikolwiek sposób z obowiązku tego zwolniony. Obwiniony jako właściciel pojazdu powinien kontrolować i nadzorować, komu powierza użytkowanie samochodu w określonym czasie, czego obwiniony był świadom. Konstrukcja przepisu wskazuje, że właściciel musi wiedzieć kto użytkuje pojazd i tym samym mieć możliwość wskazania użytkownika pojazdu na wezwanie uprawnionego organu, tym bardziej w sytuacji, gdy zdjęcie wykonane przez fotoradar jest nieczytelne, gdyż organ zajmujący się ściganiem sprawców wykroczeń nie ma możliwości porównania zdjęcia kierowcy ze zdjęciem na przykład właściciela pojazdu uzyskanym od organu wydającego dowód osobisty, a wskazówka od obwinionego byłaby jedyną informacją dla organów ścigania. Przepis art. 78 ust. Prawa o ruchu drogowym nie uzależnia wskazania, komu został powierzony pojazd od posiadania wiedzy w tym zakresie. Właściciel lub posiadacz pojazdu powinien natomiast zorganizować korzystanie z pojazdu w taki sposób, aby zawsze wiedzieć, komu pojazd został powierzony do kierowania lub używania.

Sąd jako podstawę dokonanych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych oparł się na zgromadzonym materiale dowodowym. Sąd uznał zgromadzony materiał dowodowy za w pełni wiarygodny. Jego prawdziwość ani autentyczność nie została zakwestionowana. Sąd z urzędu nie dostrzegł powodów, dla których należałoby im odmówić wiarygodności i mocy dowodowej.

Zgodnie z art. 96 § 3 kw, karze grzywny podlega ten, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Wykroczenie określone w art. 96 § 3 kw ma na celu m.in. ustalenie kierującego pojazdem w razie popełnienia przestępstwa lub popełnienia wykroczenia z udziałem tego pojazdu. Przepis ten odnosi się wprost do obowiązku wynikającego z art. 78 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2012 poz. 1137), zgodnie z którym właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, chyba że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec. W świetle art. 96 § 3 kw oraz art. 78 ust. 4 Prawo o ruchu drogowym na obwinionym jako właścicielu pojazdu ciążył obowiązek posiadania danych na temat osoby, której powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Udzielenie odpowiedzi wymijającej, bądź też zasłanianie się niepamięcią może być uznane za przejaw zachowania sprawczego z art. 96 § 3 kw. Niewskazaniem osoby, której powierzony został pojazd do kierowania lub używania poprzez udzielenie odpowiedzi negatywnej będzie bowiem zarówno niewskazanie tej osoby, jak i stwierdzenie zobowiązanego, że nie wie on, w czyjej dyspozycji pozostawał pojazd w czasie zdarzenia (Stefański R.A., Wykroczenia drogowe. Komentarz, Lex 2011). Jednocześnie wskazać należy, iż stosownie do treści art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym właściciel lub posiadacz zwolniony jest z obowiązku wskazanego w art. 96 § 3 kw, w przypadku użycia pojazdu przez osobę nieznaną wbrew woli i wiedzy właściciela lub posiadacza w sposób niemożliwy do zapobieżenia.

W niniejszej sprawie obwiniony nie wykazał jednak aby spełnione zostały powyższe przesłanki, wyłączające odpowiedzialność. Poza sporem pozostaje fakt, iż Straż Miejska prowadziła postępowanie w związku z tym, że w dniu 12 lipca 2014 r. o godz. 13:45 przy ul. (...) w W. za pomocą urządzenia samoczynnie rejestrującego pomiar prędkości zostało wykonane zdjęcie pojazdowi marki B. o nr rej. (...), który nie zastosował się do ograniczenia prędkości określonego w ustawie i przekroczył dozwoloną prędkość o 54 km/h. Stąd też Straż Miejska, zwróciła się do właściciela pojazdu o wskazanie komu powierzono do używania pojazd w tym czasie. Wezwanie do wskazania informacji o użytkowniku pojazdu samochodowego było doręczone właścicielowi pojazdu prawidłowo. Konstrukcja art. 96 § 3 kw wskazuje na to, że właściciel pojazdu ma obowiązek wiedzieć, kto użytkuje pojazd. Ustawodawca przewidział, iż jest to obowiązek właściciela. Kwestia użytkowania pojazdu pozostaje w gestii właściciela, jako dysponenta rzeczy. Pomimo tego, iż wezwanie wysłane zostało dwukrotnie, obwiniony nie przekazał informacji uprawnionemu organowi. Żądał natomiast zdjęcia dokumentującego wykroczenie. Stwierdzić należy, że gdyby przesłane zdjęcie było nieczytelne lub zrobione z tyłu to obwiniony i tak nie byłby w stanie wskazać użytkownika pojazdu. Ten argument uznać należy za bezprzedmiotowy, ponieważ przepis wprowadzony został właśnie po to, aby można było ustalić użytkownika pojazdu nawet w przypadku niemożliwości odczytania zdjęcia z fotoradaru.

Wskazać należy, iż drugie wezwanie obwiniony otrzymał w dniu 25 sierpnia 2014 r. i na to wezwanie zareagował 29 sierpnia. Stąd drugie wezwanie należy traktować jako przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi. Zatem za datę czynu należy uznać dzień 29 sierpnia 2014 r,. kiedy obwiniony udzielił odpowiedzi Straży Miejskiej, nie wskazując użytkownika pojazdu.

W ocenie Sądu argumentacja obwinionego zawarta w pismach skierowanych do Straży Miejskiej, nie zwalnia go z odpowiedzialności za popełnienie zarzucanego mu czynu. Na obwinionym jako właścicielu pojazdu ciążył obowiązek przestrzegania porządku prawnego w zakresie uregulowanym w art. 96 § 3 kw. Ponadto trudno uznać, iż pojazd użytkowany był w sposób niekontrolowany przez osoby trzecie. Jednocześnie podkreślić należy, iż obowiązek określony w art. 96 kw dotyczy wskazania komu w danym czasie powierzono samochód, natomiast obowiązek udowodnienia ewentualnej odpowiedzialności za naruszenie przepisów ruchu drogowego przez wskazaną osobę nie obciąża już właściciela pojazdu.

Zgodnie z art. 1 § 2 kw nie popełnia wykroczenia sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu. W myśl natomiast art. 6 § 1 kw wykroczenie umyślne zachodzi wtedy, gdy sprawca ma zamiar popełnienia czynu zabronionego, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia na to się godzi. W przedmiotowej sprawie zapytanie od Straży Miejskiej zostało ponownie skierowane do obwinionego, co umożliwiało mu wskazanie użytkownika pojazdu. Zatem zdaniem Sądu obwiniony powinien był wykonać swój obowiązek W konsekwencji należy uznać, że obwiniony jako właściciel pojazdu, biorąc pod uwagę istnienie ustawowego obowiązku określonego w art. 96 § 3 kw, i przewidując możliwość popełnienia tego wykroczenia, godził się na jego popełnienie. Obwiniony otrzymując prawo jazdy i uczestnicząc w ruchu drogowym miał obowiązek wszechstronnej znajomości Prawa o ruchu drogowym, a za zaniedbania w tym względzie musi ponosić konsekwencje prawne.

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego Sąd uznał, iż obwiniony wypełnił znamiona czynu stanowiącego wykrocznie z art. 96 § 3 kw. Czyn obwinionego był zawiniony i społecznie szkodliwy. W ocenie Sądu obwiniony popełnił go umyślnie działając w zamiarze ewentualnym.

Wymierzając obwinionemu karę, Sąd kierował się ustawowymi dyrektywami jej wymiaru określonymi w art. 33 kw. Orzeczona kara grzywny w wysokości 800 złotych w swojej dolegliwości nie przekracza stopnia winy, jest adekwatna do stopnia wymagalności zachowania zgodnego z prawem w odniesieniu do realiów sprawy. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu obwinionego Sąd zważył, że Ł. O. popełnił wykroczenie na skutek naruszenia istotnego obowiązku z ustawy Prawo o ruchu drogowym. Wymierzając obwinionemu karę Sąd miał na uwadze, że tego typu wykroczenia, jakie popełnił obwiniony, zdarzają się w obecnych czasach nagminnie. W związku z tym, wymogi społecznego oddziaływania w zakresie kształtowania prawidłowych postaw wobec porządku prawnego sprawiają, że kary wymierzane za takie wykroczenia powinny odstraszać od ich popełniania i uświadamiać konieczność wywiązywania się z obowiązku z art. 78 ust. 4 p.r.d.

Wymierzając obwinionemu karę Sąd uwzględnił możliwości zarobkowe obwinionego, który posiada samochód klasy P., prowadzi działalność gospodarczą. Orzeczona kara jest karą spełniającą swe cele zarówno w zakresie prewencji generalnej, jak i przede wszystkim indywidualnej. Jest ona adekwatna do okoliczności przypisanego czynu i jego społecznej szkodliwości.

Na podstawie art. 118 § 1 kpw i art. 627 kpk w zw. z art. 119 kpw, Sąd zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 złotych tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania, których wysokość ustalono na podstawie § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 roku w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2001 r. Nr 118, poz. 1269) oraz opłatę w wysokości 80 złotych, ustaloną na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.).