Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2015r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, Wydział I Cywilny

w składzie

Przewodniczący: SSR Adrianna Gołuńska-Łupina

Protokolant: st. sek. sąd. I. G.

po rozpoznaniu w dniu 02 września 2015 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka jawna w M.

przeciwko Targowisku (...) spółce z o.o. w G.

o uznanie czynności za bezskuteczną

I.  Uznaje za bezskuteczną w stosunku do (...) spółki jawnej w M. umowę przeniesienia własności w zamian za zwolnienie z długu z dnia 18 lipca 2013 roku zawartej pomiędzy P. D., a „ Targowiskiem (...) w G.” spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w G., objętą aktem notarialnym Repertorium A numer (...) sporządzonym przez notariusza A. W., a dotyczącej odrębnej własności lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w G. przy ulicy (...), dla którego Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr GD 1G/ (...) wraz z udziałem 1.383/10 000 w częściach wspólnych budynku celem zaspokojenia następujących wierzytelności przysługujących (...) spółka jawna w M. od dłużnika W. D.

1)  ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 25 października 2011 roku w sprawie V GC 849/11 w kwocie 10 360 zł. 74 gr. wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami sądowymi w kwocie 519 zł., kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2417 zł. – któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 roku w sprawie V GCo 137/12 nadał klauzule wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

2)  ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 15 lutego 2012 roku w sprawie VI Ga 6/12 w kwocie 1200 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu, któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 roku w sprawie V GCo 137/12 nadał klauzule wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

3)  ustalonej postanowieniem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 19 marca 2012 roku w sprawie o sygn.. V GC 849/11 w kwocie 977 zł. 90 gr. tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego;

4)  ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 26 października 2011 roku w sprawie V GC 818/11 w kwocie 22 449 zł. 36 gr. wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami sądowymi w kwocie 1123 zł., kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2417 zł. – któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 22 marca 2012 roku w sprawie V GCo 78/12 nadał klauzule wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

5)  ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 30 stycznia 2012 roku w sprawie VI Ga 108/11 w kwocie 1200 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu, któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 30 maja 2012 roku w sprawie V GCo 125/12 nadał klauzule wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

6)  ustalonej postanowieniem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 01 marca 2012 roku w sprawie o sygn.. V GC 818/11 w kwocie 1233 zł. 65 gr. tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego;

II.  zasądza od pozwanego „ Targowiska (...) w G.” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz powoda (...) spółki jawnej w M. kwotę 4289 zł. (cztery tysiące dwieście osiemdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

Sygn. akt I C 1485/14

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka jawna z siedzibą w M. wystąpił przeciwko pozwanemu Targowisku (...) sp. z o.o. w G. o uznanie w stosunku do niego za bezskuteczną czynności prawnej w postaci umowy przeniesienia własności w zamian za zwolnienie z długu z dnia 18.07.2013r. zawartej pomiędzy P. D. a pozwanym, objętej aktem notarialnym Rep A nr (...) notariusza A. W., dotyczącej odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w G. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Gdańsk – Północ w G. prowadzi księgę wieczystą (...) w celu zaspokojenia następujących wierzytelności przysługujących powodowi od W. D.:

1)  ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 25 października 2011 roku w sprawie V GC 849/11 w kwocie 10 360 zł. 74 gr. wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami sądowymi w kwocie 519 zł., kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2417 zł – któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 roku w sprawie V GCo 137/12 nadał klauzulę wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

2)  ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 15 lutego 2012 roku w sprawie VI Ga 6/12 w kwocie 1200 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu, któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 roku w sprawie V GCo 137/12 nadał klauzule wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

3)  ustalonej postanowieniem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 19 marca 2012 roku w sprawie o sygn.. V GC 849/11 w kwocie 977 zł. 90 gr. tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego;

4)  ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 26 października 2011 roku w sprawie V GC 818/11 w kwocie 22 449 zł 36 gr. wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami sądowymi w kwocie 1123 zł, kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2417 zł – któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 22 marca 2012 roku w sprawie V GCo 78/12 nadał klauzule wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

5)  ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 30 stycznia 2012 roku w sprawie VI Ga 108/11 w kwocie 1200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, któremu Sąd Rejonowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 30 maja 2012 roku w sprawie V GCo 125/12 nadał klauzule wykonalności z przejściem uprawnień na rzecz następcy prawnego (...) spółce jawnej w M.;

6)  ustalonej postanowieniem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 01 marca 2012 roku w sprawie o sygn. V GC 818/11 w kwocie 1233 zł 65 gr. tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego;

W uzasadnieniu powód wyjaśnił, iż na podstawie wyżej opisanych tytułów wykonawczych przysługują mu wierzytelności w stosunku do W. D., jednak postępowanie zabezpieczające jakie wszczął jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroków zasądzających okazało się bezskuteczne. Dłużnik zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej utrzymując się z renty ZUS, która jest już zajęta przez innego komornika jak konto bankowe. Jedynym majątkiem była w/w nieruchomość, którą w dniu 31.08.2011r. darował swojej córce P. D.. W ocenie pozwanego dłużnik poprzez tą czynność stał się niewypłacalny i czynił to ze świadomością pokrzywdzenia swojego wierzyciela, dlatego też skierował przeciwko P. D. pozew o uznanie czynności darowizny za bezskuteczną wraz z wnioskiem o zabezpieczenie, które zostały przez sąd uwzględnione odpowiednio w dniu 12 lipca 2013r. i 29 czerwca 2012r. Pomimo tego P. D. w dniu 18.07.2013r. zbyła sporny lokal na rzecz pozwanego w zamian za zwolnienie jej matki z długu wobec pozwanego. Powód poprzez to został pozbawiony możliwości prowadzenia egzekucji z tej nieruchomości. Pozwany dodał, iż pozwany posiadał wiedzę o pokrzywdzeniu powoda jako wierzyciela, albowiem W. D. jest jednym z członków zarządu pozwanej spółki (...) jego żona wspólnikiem. Ponadto w księdze wieczystej widniało ostrzeżenie o toczącym się postępowaniu o uznanie czynności darowizny za bezskuteczną, co znalazło wyraz również w spornym akcie notarialnym.

(pozew k. 2- 12)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, iż powód nie wykazał, aby czynność prawna dokonana pomiędzy dłużnikiem a P. D. był dokonana z pokrzywdzeniem wierzyciela wskazując, iż pozbycie się nieruchomości nie spowodowało jego niewypłacalności. Możliwe było bowiem uzyskanie zaspokojenia z pozostałych przy dłużniku na dzień prowadzenia egzekucji składników majątkowych. Jedynie od skuteczności komornika zależało uzyskanie zaspokojenia. Ponadto P. D. nie miała świadomości o pokrzywdzeniu wierzyciela, albowiem od kilku lat samodzielnie prowadziła gospodarstwo domowe nie zamieszkując z dłużnikiem. Nie posiadała też wiedzy o zawieranych przez dłużnika umowach ani o kontrahentach z którymi pozostawał w relacjach handlowych. Zaznaczył także, iż nie doszło do nieodpłatnego rozporządzenia, albowiem pozwany nabył nieruchomość w zamian za zwolnienie z długu E. D.. Zarzucił także, iż nie posiadał wiedzy o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności za bezskuteczną, gdyż W. D. nie zawierał przedmiotowej umowy i nie reprezentował pozwanej spółki przy podpisywaniu umowy z P. D..

(odpowiedź na pozew k. 98 – 101)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowi (...) spółce jawnej z siedzibą w M. jako następcy prawnemu B. K., J. K. i S. K. przysługują wierzytelności względem W. D. stwierdzone następującymi tytułami wykonawczymi:

1.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 25 października 2011r w sprawie V GC 849/11 w kwocie 10.360,74 zł wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami sądowymi w kwocie 519 zł oraz kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2417 zł,

2.  wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 15 lutego 2012r. w sprawie VI Ga 6/12 w kwocie 1200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  postanowieniem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 19 marca 2012r. w sprawie o sygn. V GC 849/11 w kwocie 977,90 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego;

2)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 26 października 2011r. w sprawie V GC 818/11 w kwocie 22.449,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami sądowymi w kwocie 1123 zł i kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2417 zł,

3)  wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 30 stycznia 2012r. w sprawie VI Ga 108/11 w kwocie 1200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

4)  postanowieniem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 01 marca 2012r. w sprawie o sygn. V GC 818/11 w kwocie 1233,65 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego;

(okoliczność bezsporna: orzeczenia k. 16 - 24)

Uprzedni wierzyciele przed uprawomocnieniem się w/w wyroków wnieśli o wykonanie zabezpieczenia, jednak postępowania te okazały się bezskuteczne, albowiem W. D. nie posiadał żadnego majątku.

(dowód: zawiadomienia komornika k. 25 i 26)

W dniu 31 sierpnia 2011r. dłużnik W. D. zawarł z córką P. D. umowę darowizny lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w G. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Gdańsk – Północ w G. prowadzi księgę wieczystą (...). Powód wniósł, o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niego powyższej czynności, a w toku postępowania sądowego w dniu 29 czerwca 2012r. udzielono powodowi zabezpieczenia i wpisano ostrzeżenie o toczącym się postępowaniu do księgi wieczystej prowadzonej dla w/w nieruchomości.

Wyrokiem z dnia 12 lipca 2013r. Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku uwzględnił żądanie powoda, jednak P. D. w dniu 18 lipca 2013r. zawarła z pozwanym umowę przeniesienia własności w/w nieruchomości na pozwanego w zamian za zwolnienie z długu jej matki E. D..

(okoliczność bezsporna: wyrok k. 35, umowa k. 36 – 38, zawiadomienie k. 51, postanowienia k. 33 i 50, zawiadomienie k. 34)

W. D. jest członkiem zarządu pozwanej spółki, jego żona E. D. wspólnikiem, zaś córka P. D. byłą wspólniczką.

(dowód: informacja z KRS k. 39 - 42)

Do chwili obecnej przedmiotowe wierzytelności wynikające z w/w orzeczeń nie zostały w żadnej części zaspokojone przez dłużnika.

(okoliczność bezsporna)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony do akt niniejszej sprawy, których autentyczność nie budzi wątpliwości Sądu, a nadto nie były one kwestionowane przez żadną ze stron.

Powód oparł swoje roszczenie na art. 527 § 1 k.c., zgodnie z którym gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Jednocześnie § 2 wskazuje, że czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

Zgodnie z powyższym przesłankami uznania danej czynności prawnej za bezskuteczną względem wierzyciela są: dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową oraz doszło do pokrzywdzenia wierzycieli, działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli oraz wiedza lub możliwość (przy zachowaniu należytej staranności) dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią. Wskazane powyżej przesłanki spełnione być muszą łącznie, by móc skorzystać z roszczenia przewidzianego w tym przepisie. Ponadto zważyć należy, iż stosownie do art. 531 § 2 k.c. w wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż czynność prawna w postaci umowy darowizny z dnia 31 sierpnia 2011r. została dokonana z pokrzywdzeniem powoda jako wierzyciela. Co prawda pozwany kwestionował powyższą okoliczność, jednak jego zarzuty uznać należało za całkowicie bezzasadne. Należy bowiem mieć na względzie, iż prawomocnym wyrokiem z dnia 12 lipca 2013r. Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku przesądził powyższą kwestię uznając w/w czynność za bezskuteczną w stosunku do powoda. W związku z tym sąd orzekający w niniejszej sprawie w myśl art. 365 k.p.c. jest związany tym orzeczeniem i nie może wbrew istnieniu prawomocnego wyroku uznać, iż jednak czynność ta, jak twierdzi pozwany, choć nie był jej stroną, nie została dokonana z pokrzywdzeniem powoda jako wierzyciela. Sąd zważył również, iż jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pozwana spółka zawierając z P. D. w dniu 18 lipca 2013r. umowę przeniesienia własności spornej nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu doskonale wiedziała i miała pełną świadomość, iż P. D. rozporządza w ten sposób korzyścią, która uzyskała w drodze czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem powoda jako wierzyciela. O fakcie tym świadczy po pierwsze okoliczność, iż dłużnik W. D. jest członkiem zarządu pozwanej spółki, jego żona E. D., która w ten sposób została zwolniona z długu wspólnikiem, a córka P. D. byłym wspólnikiem. Skoro zatem jeden z członków zarządu był stroną postępowania o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, to tym samym w ocenie sądu uznać nalazło, iż wiedzę taką posiadała pozwana spółka jako osoba prawna i nie ma przy tym znaczenia, że sporna umowa została zawarta akurat przez innych członków zarządu. Nadto co istotne w dniu 12 lipca 2013r., a zatem 6 dni przed zawarciem zaskarżonej umowy zapadł wyrok uznający umowę darowizny zawartą pomiędzy W. D. a P. D. za bezskuteczną w stosunku do powoda. Z drugiej strony należy zauważyć, iż w księdze wieczystej prowadzonej dla spornej nieruchomości, która była przedmiotem rozporządzenia na rzecz pozwanego ujawniono ostrzeżenie o toczącej się sprawie o uznanie czynności darowizny za bezskuteczną. Co więcej w chwili zawierania zaskarżonej w niniejszej sprawie umowy wzmianka ta w dalszym ciągu widniała w księdze wieczystej, jak również notariusz sporządzający akt poinformował o tym strony, co wynika z jego treści. Z tych też względów uznać należało, iż pozwany (wszyscy członkowie zarządu) w chwili zawierania umowy wiedział, że P. D. zamierza w ten sposób rozporządzić korzyścią uzyskaną w okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną. Ponadto jak wynika z załączonych informacji od komornika egzekucja przeciwko dłużnikowi W. D. do chwili obecnej nie spowodowała zaspokojenia powoda w żadnej części.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 527 k.c. w zw. z art. 531 § 2 k.c. uwzględnił powództwo zgodnie z żądaniem pozwu orzekając jak w punkcie I wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 5 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.02.163.1349) i w punkcie II wyroku zasądził od pozwanego jako strony przegrywającej niniejsze postępowanie na rzecz powoda kwotę 4.289 zł tytułem zwrotu kosztów procesu na które składają się koszty zastępstwa procesowego (2417 zł) oraz opłata od pozwu (1872 zł). Sąd nie uwzględnił kosztów dojazdu pełnomocnika powoda albowiem co do zasady należą się faktycznie poniesione koszty dojazdu a nie koszty wyliczone jako tzw. kilometrówka. Spis kosztów złożony przez pełnomocnika pozwanej uniemożliwia Sądowi obliczenie tych kosztów albowiem brak jest informacji dotyczącej zużycia paliwa za wskazane przejechane kilometry.