Sygn. akt II W 1026/15
Dnia 04 marca 2016 roku
Sąd Rejonowy w Bełchatowie, II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSR Bartosz Paszkiewicz
Protokolant: st. sekr. sąd. Renata Snopek
przy udziale oskarżyciela publicznego B. S. vel S.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 marca 2016 roku
sprawy z oskarżenia Urzędu Skarbowego w B.
przeciwko E. T. , urodzonemu (...) w E., synowi P. i N. z domu T.,
oskarżonemu o to, że wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 109 ust 3 w zw. z art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy z dnia 11.03. 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.), posiadając zarejestrowaną działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii w dniu 10.09. 2015 r. dokonywał sprzedaży obuwia na Targowisku Miejskim w S. nie prowadząc ewidencji dostaw i nabyć VAT,
to jest o wykroczenie skarbowe określone w art. 60 § 4 kks w zw. z art. 60 § 1 kks
orzeka
1. oskarżonego E. T. uznaje za winnego dokonania zarzucanego mu czynu wypełniającego dyspozycję art. 60 § 4 k.k.s. w zw. z art. 60 § 1 k.k.s. i za to na podstawie art. 60§4 k.k.s w zw. z art. 48 § 1 k.k.s. wymierza mu karę 500 (pięćset) złotych grzywny;
2. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 100 (sto) złotych opłaty i 70 (siedemdziesiąt) złotych z tytułu zwrotu wydatków.
Sygn. akt II W 1026/15
W dniu 10 września 2015r. w ramach akcji „weź paragon” dwóch inspektorów Urzędu Skarbowego w B. M. S. i D. G. udało się na targowisko miejskie w S.. Wtedy zobaczyli osobę, która wyglądała na obcokrajowca i prowadziła sprzedaż butów. Był to E. T.. Inspektorzy poprosili o okazanie ewidencji prowadzonej sprzedaży. Wtedy oskarżony stwierdził, że nie musi prowadzić takiej ewidencji z uwagi na zarejestrowanie działalności w Wielkiej Brytanii. Kontrolerzy poinformowali E. T., że pomimo zarejestrowania działalności w Wielkiej Brytanii winien on być czynnym podatnikiem podatku VAT na terenie Polski. Nadto winien prowadzić ewidencje sprzedaży. Oskarżonemu zaproponowano mandat w kwocie 500 zł. E. T. odmówił przyjęcia przedmiotowego mandatu.
( dowód: zeznania M. S. k. 62, zeznania D. G. k. 62, zawiadomienie z działu kontroli podatkowej wraz z notatką urzędową k. 1-2)
E. T. prowadził działalność gospodarczą na terenie RP od 01.12.2008r. do 17.10.2013r. Oskarżony ma obecnie zarejestrowaną działalność gospodarczą (self employed) - samo zatrudnienie na terytorium Wielkiej Brytanii. Ma nadany numer ubezpieczeniowy NIN. Numer VAT jest nieaktywny. Oskarżony ma miejsce zameldowania i zamieszkania na terytorium RP. Również na terytorium RP stale pracuje w spółce (...).
(dowód: wydruk z systemu SERCE i (...) k. 4-5, zapytanie wraz z wydrukiem (...) k. 6-8, pismo i odpowiedź z działu obsługi bezpośredniej wraz z potwierdzeniem numeru VAT( (...)), kserokopia nadania numeru NIN i potwierdzenie zarejestrowania działalności gospodarczej na terytorium Wielkiej Brytanii k. 19-21, oświadczenie oskarżonego k. 28)
Oskarżony w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się do zarzucanego mu czynu. Oświadczył, że działalność gospodarczą ma zarejestrowaną na terenie Wielkiej Brytanii i tam prowadzi wszelkie księgi i ewidencje dla celów podatkowych.
( dowód: wyjaśnienia oskarżonego k. 29 odw.)
E. T. jest żonaty posiada troje małoletnich dzieci. Zatrudniony jest w spółce (...) ze średnim wynagrodzeniem 1400 zł netto. Jest właścicielem mieszkania (...)m 2. Nie leczył się psychiatrycznie i ani odwykowo. Nie był karany.
( dowód: oświadczenie oskarżonego k. 28., karta karna k. 44)
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie był praktycznie bezsporny. Nie ma bowiem wątpliwości, że oskarżony w dniu 10 września 2015r. prowadził sprzedaż butów na targowisku miejskim w S.. Nie miał przy sobie żadnej ewidencji prowadzonej sprzedaży. Zeznania świadków M. S. i D. G. są spójne, konsekwentne, a co najważniejsze nie były kwestionowane przez samego oskarżonego. Co do zarejestrowania działalności gospodarczej na terenie Wielkiej Brytanii, nadania numeru NIN, nieaktywności numeru VAT Sąd opierał się na wydrukach z sytemu (...), SERCE, (...), pismach z D. (...) Bezpośredniej, które również nie były kwestionowane przez żadną ze stron.
Sąd natomiast nie dał wiary oskarżonemu, że prowadzi on odpowiednie ewidencje dla celów podatkowych w Wielkiej Brytanii. Po pierwsze w toku całego postępowania nie przedstawił żadnego dokumentu na tą okoliczność. Po drugie ma stałe miejsce zamieszkania oraz pracy na pełen etat, na terenie RP. Trudno przyjąć zatem, że faktycznie prowadzi tą ewidencje i działalność w Wielkiej Brytanii. Co zresztą potwierdza fakt sprzedawanych przez niego butów na terytorium RP w S.. Zastanowić się bowiem należy kiedy oskarżony miałby czas, żeby pracować na pełny etat, do tego prowadzić handel w Polsce i na terytorium Wielkiej Brytanii. Zdaniem Sądu oskarżony zarejestrował działalność gospodarczą na terytorium Wielkiej Brytanii gdyż błędnie sądził, iż uchroni go to przed obowiązkiem prowadzenia ewidencji podatkowej na terytorium RP i koniecznością rozliczania podatku VAT. Nadto jego numer VAT w Wielkiej Brytanii jest nieaktywny co świadczy o tym, że tam takiego podatku nie rozlicza. Zdaniem Sądu oskarżony formalnie ma zarejestrowaną działalność gospodarczą na terenie Wielkiej Brytanii, natomiast na terenie RP sprzedaje towary nie mając stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (place targowiska).
W podobnej sprawie o zbliżonym stanie faktycznym, wydana została indywidualna interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 7 lutego 2014 (...)- (...)-4/KG (k.53-55). W kwestii opodatkowania dostaw towarów istotne jest to czy dokonujący sprzedaży podejmuje aktywne działania, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Zdaniem Sądu skoro E. T. prowadzi sprzedaż obuwia na targowiskach, skutkuje to koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc podatnika podatku od towarów i usług. Sprzedaż nie następuje bowiem w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywanej w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. W kontekście tych okoliczności nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji (np. jednorazowa sprzedaż swojej rzeczy na allegro lub (...)), za które nie jest przewidziana ściśle określona zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. W realiach przedmiotowej sprawy nie ma żadnych wątpliwości, że sprzedaż obuwia na targowisku nie ma charakteru jednorazowego wyzbywania się majątku osobistego. Zresztą oskarżony nie kwestionował, że prowadzi w tym zakresie działalność gospodarczą. Podnosił jedynie fakt, że zarejestrowanie działalności gospodarczej na terenie Wielkiej Brytanii zwalnia go z prowadzenia ewidencji sprzedaży, co zdaniem Sądu jest rozumowaniem błędnym. Zgodnie bowiem z art. 113 ust 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Jednakże na podstawie art. 113 ust. 13 pkt 3 zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju. Skoro według twierdzeń oskarżonego nie ma on siedziby działalności gospodarczej na terytorium RP, to zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, podatnicy z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, art. 130d, art. 134 oraz art. 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej. Oskarżony natomiast takiej ewidencji nie prowadził.
Na marginesie stwierdzić należy, że nawet gdyby przyjąć, iż oskarżony mimo zarejestrowania działalności gospodarczej na terenie Wielkiej Brytanii siedzibę (z uwagi na miejsce stałego zamieszkania i przebywania) ma w Polsce, a wartość sprzedaży nie przekraczałaby 150.000zł (zwolnienie z art. 113 ust. 1) to i tak musiałby prowadzić odpowiednią ewidencję. Zwolnienie podmiotowe z VAT nie zwalnia bowiem przedsiębiorców z prowadzenia ewidencji swojej sprzedaży. Ewidencję za dany dzień trzeba zrobić przed rozpoczęciem sprzedaży następnego dnia. Jeżeli przedsiębiorca zwolniony z VAT nie prowadzi tej ewidencji, względnie prowadzi ją wybiórczo, nieprawidłowo, nierzetelnie – będzie musiał zapłacić podatek, a także ponieść odpowiedzialność karną skarbową. Zgodnie bowiem z art. 109 ust. 1 ustawy o VAT Podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Oskarżony również i takiej ewidencji nie prowadził.
Ustawodawca natomiast spenalizował w art. 60 k.k.s. zachowania polegające na naruszeniu obowiązków ewidencjonowania i dokumentowania zdarzeń gospodarczych, jak również na niewykonaniu obowiązku polegającego na złożeniu informacji o prowadzeniu księgi, ewidencji. Uznać przy tym trzeba, że dokumentacja działalności gospodarczej jest pojęciem po części zbieżnym z pojęciem księgi (księgi prowadzą nie tylko podmioty prowadzące działalność gospodarczą, dokumentacja działalności obejmuje nie tylko księgi). Zgodnie z art. 53 § 21. k.k.s. księgami są:
1) księgi rachunkowe;
2) podatkowa księga przychodów i rozchodów;
3) ewidencja;
4) rejestr;
5) inne podobne urządzenia ewidencyjne, do których prowadzenia zobowiązuje ustawa, a w szczególności zapisy kasy rejestrującej.
Przedmiotem ochrony w/w przepisu będzie zarówno porządek formalnoprawny, jak i podatkowy oraz szeroko rozumiany interes wymiaru sprawiedliwości, a nierzadko również interes fiskalny Skarbu Państwa, w sytuacji gdy sprawca, działając w zamiarze ukrycia rzeczywistych rozmiarów swojej działalności i uniknięcia tym samym opodatkowania, nie będzie prowadził ksiąg. Czyny wskazane w art. 60 k.k.s. mają charakter indywidualny, bowiem mogą je popełnić jedynie osoby, na których ciąży prawny obowiązek dokonywania czynności wyszczególnionych we wskazanym przepisie, stanowiących od strony przedmiotowej elementy ustawowych znamion formy czynności sprawczej.
E. T. prowadził sprzedaż na terenie Polski, co zobowiązywało go – zgodnie z ustawą o VAT- do prowadzenia odpowiedniej ewidencji. W związku z tym, iż takiej ewidencji sprzedaży nie prowadził wypełnił swoim zachowaniem dyspozycję art. 60 § 1 i 4 k.k.s. Zważywszy, że w sprawie nie ujawniły się żadne okoliczności zdolne wyłączyć, bądź ograniczyć winę oskarżonego – należało zatem stwierdzić, że dopuścił się on występku bezprawnego, karygodnego i zawinionego.
Sąd wymierzył oskarżonemu za przedmiotowe wykroczenie skarbowe karę grzywny w kwocie 500 zł zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 13 k.k.s. biorąc pod uwagę rodzaj i rozmiar ujemnych następstw czynu zabronionego, rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na sprawcy obowiązku finansowego, jego motywację i sposób zachowania się, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem czynu zabronionego i zachowanie się po jego popełnieniu. Dlatego sąd wymierzając karę wziął pod uwagę to, iż E. T. jest osobą niekaraną. Na niekorzyść jego motywację. Chciał uniknąć jednego z podstawowych obowiązków należących do przedsiębiorców tj. wynikających z ustawy o VAT rejestrując działalność na terenie Wielkiej Brytanii, a prowadząc ją rzeczywiście na terenie RP. Kara odpowiada wysokości mandatu jaki chcieli nałożyć kontrolerzy. Nie było podstaw by od kary odstąpić czy tez łagodzić ją do 300 zł. Zgodnie bowiem z art. 19 § 1 ust. pkt 2 k.k.s. Sąd może od kary odstąpić w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, biorąc pod uwagę charakter i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz jego zachowanie się po popełnieniu tego wykroczenia. Sąd takich szczególnych okoliczności w realiach przedmiotowej sprawy nie dostrzega.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 113 k.k.s. w zw. z art. 627 k.p.k. i zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 70 zł. Nie było podstaw by oskarżonego z przedmiotowych kosztów zwolnić. Posiada on stałe zatrudnienie, a nadto prowadzi działalność gospodarczą. Na koszty złożyły się zryczałtowane wydatki za doręczenie w postępowaniu przygotowawczym i sądowym (2x20zł) oraz karta karna (30zł).